Đó là nội dung Kết luận Thanh tra số 127/TB-TTTP-P3 của Thanh tra TP.HCM về việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng đất được thu hồi tại Dự án tạo Quỹ đất đô thị cho thành phố, dọc đường Nguyễn Hữu Thọ thuộc xã Phước Kiển và xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè. Thời kỳ thanh tra được tính theo thời gian thực hiện dự án.

Theo đó, Thanh tra TP.HCM cho biết, dự án trên tạo quỹ đất sạch đầu tiên trong thành phố, nhằm mục đích đấu giá quyền sử dụng đất, giao quyền sử dụng đất cho nhà đầu tư có năng lực thực hiện nhanh các dự án đầu tư của thành phố theo quy hoạch đã được phê duyệt.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đã có nhiều vướng mắc, thiếu sót, vi phạm liên quan đến việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho người dân tại dự án và trong việc quản lý, sử dụng đất dự án sau thu hồi.

Cụ thể, dự án được phê duyệt tiến độ đầu tư từ năm 1999-2000 nhưng đến nay chưa hoàn thành việc bồi thường, hỗ trợ, thu hồi đất. Còn 38 trường hợp không đồng ý nhận tiền bồi thường, hỗ trợ tại dự án. Trong đó, có 22/38 trường hợp chưa đồng ý bàn giao mặt bằng nhưng UBND huyện Nhà Bè chưa thực hiện cưỡng chế thu hồi đất theo quy định.

"Các đơn vị thực hiện dự án cũng chưa thực hiện đầy đủ khối lượng các hạng mục đầu tư được UBND TP.HCM phê duyệt. Cụ thể, chỉ có bản đồ tuyến mà chưa có bản đồ đo đạc được cấp có thẩm quyền phê duyệt để xác định ranh đất thu hồi; không cắm cột mốc khu đất thu hồi để quản lý bàn giao theo quy định. Việc chỉnh lý hoặc thu hồi các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ bị giải toả cũng chưa thực hiện xong. Điều này ảnh hưởng đến hiệu quả công tác quản lý, sử dụng đất cũng như tiến độ đầu tư xây dựng các dự án được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận đầu tư.

Trong khi đó, việc thực hiện chính sách hỗ trợ bổ sung mua căn hộ chung cư theo chỉ đạo của UBND TP.HCM đã kéo dài chưa thực hiện được. Nguyên nhân do chủ đầu tư được giao đầu tư xây dựng chung cư là Công ty Mê Kông chậm hoàn thành việc đầu tư xây dựng, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân bị thu hồi đất (nay đã hơn 20 năm), tiềm ẩn khiếu nại, tố cáo của người dân", Thanh tra TP.HCM cho biết.

Đồng thời, Thanh tra thành phố cũng xác định, việc lập quy hoạch chi tiết xây dựng dự án cũng để xảy ra nhiều sai sót, vi phạm. Điều này khiến đến hiện tại, huyện Nhà Bè không có quỹ đất ở (đất sạch) để sử dụng như phương án ban đầu khi đấu giá.

Những vi phạm này thuộc về Sở QH&KT thành phố, UBND huyện Nhà Bè và các tổ chức, cá nhân có liên quan theo thời kỳ phát sinh vụ việc.

Ngoài ra, hầu như toàn bộ khu đất được thu hồi tại dự án trên đã được Sở TN&MT cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các chủ đầu tư. Tuy nhiên, đến nay một số nơi chưa hoàn tất công tác giải phóng mặt bằng, thu hồi đất; chưa hoàn thành việc chỉnh lý hoặc thu hồi các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ dân bị giải toả.

Sở TN&MT (ký thừa quyền) cấp giấy chứng nhận tại phân khu 23, 33, 35 cho Công ty Phú Long với mục đích đất ở tại đô thị hoặc xây dựng nhà ở đối với toàn bộ diện tích đất là không đúng chức năng. Về việc này, UBND TP.HCM đã chỉ đạo Sở TN&MT kiểm tra, xử lý, khắc phục nhưng đến nay chưa thực hiện.

Thanh tra thành phố cũng chỉ rõ, trong quản lý đất được thu hồi tại dự án, UBND huyện Nhà Bè và các chủ đầu tư còn lỏng lẻo dẫn đến tình trạng có người dân, đơn vị khác chưa bàn giao đất thu hồi hoặc lấn chiếm đất để sử dụng vào mục đích cá nhân, kinh doanh thu lợi.

Các phần đất có quy hoạch 1/2000 là đường dự kiến, nằm giữa các phân khu của khu đất bên trái đường Nguyễn Hữu Thọ đến nay không rõ đơn vị chịu trách nhiệm quản lý, đầu tư xây dựng. Điều này dẫn đến việc đầu tư không đồng bộ, ảnh hưởng đến kiến trúc, cảnh quan toàn tuyến đường và không đúng theo quy hoạch 1/2.000 đã được phê duyệt.

Tại khu đất bên trái đường Nguyễn Hữu Thọ, cơ quan quản lý nhà nước có liên quan và các chủ đầu tư dự án đã có nhiều thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trong quá trình quản lý, sử dụng đất, thực hiện các dự án đầu tư xây dựng.

Cụ thể, các đơn vị này chia nhỏ phân khu chức năng không đúng theo quy hoạch 1/2000 đã được phê duyệt; không cắm ranh mốc đất thuộc dự án ngoài thực địa để quản lý, đầu tư xây dựng chậm tiến độ, xây dựng chưa đúng quy hoạch được duyệt.

Bên cạnh đó, còn xây dựng không có giấy phép, sai mục đích sử dụng… Cá biệt, tại một số phân khu, dù đã được giao đất từ nhiều năm nay nhưng chủ đầu tư chưa thực hiện đầu tư xây dựng, không rào chắn, để đất trống, hoang hóa, gây lãng phí nguồn lực đất đai.

Ngoài ra, Thanh tra TP.HCM còn phát hiện ra một số vi phạm khác trong việc thực hiện nghĩa vụ nộp tiền trúng đấu giá. 

Từ các kết quả thanh tra,  Chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu các đơn vị thực hiện xong nội dung được giao trước ngày 30/9/2023.

Theo đó, giao ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông chủ trì phối hợp UBND huyện Nhà Bè và cơ quan có liên quan lập kế hoạch, khẩn trương thực hiện khắc phục vi phạm, thiếu sót liên quan đến dự án trên, để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành và thực hiện thanh, quyết toán đúng quy định, không để kéo dài.

Giao UBND huyện Nhà Bè nghiên cứu, đề xuất trình UBND TP.HCM có giải pháp căn cơ, khả thi để giải quyết quyền lợi cho người dân có đất nông nghiệp bị thu hồi tại Dự án tạo quỹ đất đô thị cho TP.HCM mà không được mua căn hộ do chậm trễ trong việc thực hiện chính sách từ nhiều năm nay, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân có đất bị thu hồi. Đồng thời rà soát việc ban hành quyết định bố trí 42 nền tái định cư cho các hộ dân phân khu 6 để xử lý theo quy định; phối hợp Cục thuế Thành phố kiểm tra, xử lý, không để thất thu ngân sách.

Bài liên quan

Truy tố giám đốc trung tâm quỹ đất vụ tham ô tài sản

Đà Nẵng thu hồi loạt dự án treo để dành quỹ đất cho nhà đầu tư

Bình Định giới thiệu loạt quỹ đất để đầu tư dự án nhà ở xã hội

Kiến nghị doanh nghiệp làm nhà ở thương mại không phải dành 20% quỹ đất nhà ở xã hội