Từ chiến thắng của đội tuyển bóng đá Việt Nam, nghĩ về thương hiệu quốc gia

Trong nhiều thập kỷ ròng, trong con mắt nhiều người nước ngoài Việt Nam chỉ được biết đến là mảnh đất của chiến tranh.

“Có nhiều cách để một đất nước tự giới thiệu mình. Riêng hình ảnh Việt Nam thì không thể không có hình bóng chiến tranh. Chiến tranh là một hợp phần của thương hiệu quốc gia Việt Nam, nhưng chỉ là một trong các “mặt”. Vậy Việt Nam sau cuộc chiến là gì? Đó là cái chúng ta phải làm cho thế giới thấy được” – bà Tôn Nữ Thị Ninh, Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Bỉ và Luxembourg, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Ủy ban châu Âu tại Brussels, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại Quốc hội, từng trăn trở.

“Trong suốt 30 năm làm công tác ngoại giao, nhiệm vụ chính của tôi là “tiếp thị” hình ảnh đất nước. Tôi thấy chúng ta chưa có một phương pháp bài bản để có thể giúp không chỉ ngành ngoại giao mà còn các ngành khác, như du lịch, thương mại, xúc tiến đầu tư… giới thiệu và quảng bá hình ảnh Việt Nam mới ra thế giới”.

Nỗi niềm của bà cựu Đại sứ cũng là nỗi niềm chung của nhiều người Việt cầm trên tay tấm hộ chiếu quốc gia bước ra thế giới. Doanh nhân Phạm Nhật Vượng, trong bài phỏng vấn mới đây với tờ Tuổi trẻ, đã nêu bật lên lẽ sống lớn của ông lúc này: Thế giới không chỉ biết đến một Việt Nam anh hùng, mà phải biết đến một Việt Nam trí tuệ, đẳng cấp!

Cụ thể, tỷ phú đứng trong top 500 những người giàu nhất thế giới cho biết: “Ví dụ như bây giờ mục tiêu là phải có được một thương hiệu công nghiệp tốt. Hyundai làm được, Toyota làm được, tại sao Việt Nam mình không làm được? Mỹ có Microsoft, có Apple… tại sao mình không có được? Cứ cho là mình không phải là số 1 nhưng bét ra cũng vào top 5, top 10 đi. Những cái đó sẽ mang lại thương hiệu cho đất nước mình. Tóm lại, tôi muốn làm sao để đất nước mình được người ta biết đến ở khía cạnh trí tuệ, đẳng cấp”.

Đó là cách nghĩ lớn của một doanh nhân lớn. Còn mỗi người Việt bình thường, bác nông dân trên cánh đồng, cô công nhân trong nhà máy…, bằng việc làm tốt những phận sự bình dị hằng ngày cũng đang nỗ lực vun đắp cho đất nước ngày một tốt đẹp hơn. Khát vọng về một Việt Nam hùng cường chưa bao giờ ngừng chảy trong huyết quản mỗi người con của dải đất hình chữ S. Chính tinh thần đó đã truyền năng lượng cho các tuyển thủ của chúng ta để rồi chiến thắng của các anh lại thổi bùng lên ngọn lửa của tinh thần tự hào dân tộc.

"Việt Nam là đội bóng không biết sợ hãi. Họ đúng là kẻ chuyên làm thịt các ông lớn. Họ giữ tâm lý vững vàng khi đá với Jordan rồi sau đó thắng luân lưu (bạn có thể tin hoặc không). Việt Nam thẳng tiến vào tứ kết Asian Cup. Thật điên rồ! Giấc mơ đã thành sự thật với họ", Keeshaanan Sundaresan, ký giả của FourFourTwo phiên bản Malaysia ca ngợi ngay sau trận đấu.

Không chỉ một cây viết này, những chiến thắng ngoạn mục của tuyển bóng đá nam của chúng ta đã giúp lan tỏa hai tiếng Việt Nam trên khắp các mặt báo quốc tế với nhiều niềm yêu mến và nể phục. 

Chiến tích của các cầu thủ trước những "gã khổng lồ" cho thấy người Việt hoàn toàn có thể vượt lên chính mình, chinh phục mọi đỉnh cao mà không hề kém cạnh bất cứ cường quốc nào nếu có niềm tin, biết nung nấu ý chí và có chiến lược phù hợp.

Niềm tin chiến đấu và chiến thắng từ bóng đá hy vọng sẽ lan tỏa trong mọi ngành, mọi lĩnh vực. 

Theo bà Tôn Nữ Thị Ninh, có thể ví việc xây dựng thương hiệu quốc gia như một bản hòa tấu. Trước hết, phải sáng tác một bản nhạc chung; đó là nội hàm được xác định một cách đồng thuận giữa nhạc sĩ sáng tác (các chuyên gia), nhạc công (công chúng, các thành phần xã hội) và nhạc trưởng (Nhà nước, Chính phủ).

Nhưng thách thức lớn của việc soạn bản nhạc này là phải tránh phân tán nội hàm theo kiểu "cái gì cũng phải có", mà phải chọn lọc và có mũi nhọn. Nội hàm chủ lực có thể tổng hợp một số thương hiệu nổi bật theo từng lĩnh vực được trong và ngoài nước công nhận như: thương hiệu doanh nghiệp; thương hiệu địa danh (Hạ Long, Hội An...); thương hiệu ngành, sản phẩm (ẩm thực – đặc biệt, ẩm thực đường phố; phở, cà phê; hay thương hiệu biểu trưng như áo dài, nón lá Việt Nam); thương hiệu nhân vật (như Võ Nguyên Giáp, Bùi Xuân Phái, Ngô Bảo Châu,...); và, khó nhất là, nhóm đặc tính con người Việt Nam (như tính kiên cường- kiên trì, đa dạng - linh hoạt - thích nghi, thông minh - sáng tạo, bao dung - rộng lượng…).

Có được bản nhạc hay thì nhạc trưởng mới có thể phát huy tài chỉ huy, điều phối nhạc công, để kết quả cuối cùng là một bản hòa tấu độc đáo, tạo được ấn tượng và cảm xúc nơi người Việt và khách quốc tế.

Nói theo cách đó, các cầu thủ  đã thực sự trở thành những đại sứ thương hiệu quốc gia. Không chỉ là bóng đá, lối chơi của đội tuyển còn biểu đạt trước thế giới tinh thần yêu nước và sức sống quật cường của người Việt. Đó chính là nội hàm thương hiệu quốc gia cốt lõi mà chúng ta luôn cần vun đắp. 

Bài liên quan

[Nóng] Những chiến binh sao vàng

Ông Nguyễn Sĩ Dũng: 'Không có kinh tế tư nhân, không có U23 Việt Nam ngày hôm nay'

[CAFÉ Cuối tuần] Người Việt vượt lên chính mình: Từ bóng đá tới kinh doanh