Trung tâm dữ liệu của Việt Nam sẽ đạt giá trị hơn 1 tỷ USD vào năm 2028

Ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, trung tâm dữ liệu Việt Nam đang tăng trưởng nhanh với sự hỗ trợ của Chính phủ và nhu cầu tăng cao từ các nhà đầu tư nước ngoài. Dự báo, giá trị thị trường sẽ tăng lên 1,04 tỷ USD vào năm 2028, từ mức 561 triệu USD năm 2022.

Khu vực châu Á - Thái Bình Dương (CA-TBD) đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của ngành trung tâm dữ liệu, với nhiều loại hình khác nhau. Theo ước tính của Structure Research, thị trường trung tâm dữ liệu colocation (dịch vụ thuê chỗ đặt máy chủ) tại khu vực CA-TBD đang bùng nổ với tốc độ tăng trưởng 13,3% mỗi 5 năm, dự kiến đạt 19.069 MW công suất công nghệ thông tin (CNTT) quan trọng vào năm 2028, gấp gần 2 lần so với năm 2023.

Trong quý I, các thương vụ mua lại trung tâm dữ liệu tại khu vực CA-TBD đã đạt đỉnh 1,7 tỷ USD, tăng 81% so với quý trước và 325% so với cùng kỳ, chiếm 80% tổng khối lượng đầu tư cho cả năm 2023.

Ông Thomas Rooney, Quản lý Cấp cao, Bộ phận Bất động sản Công nghiệp, Savills Hà Nội cho biết, có 2 lý do chính để lý giải về sự bùng nổ của trung tâm dữ liệu tại thị trường CA-TBD.

Thứ nhất, sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi quá trình số hóa, việc áp dụng điện toán đám mây, các dịch vụ sử dụng dữ liệu cao, sự phát triển của mạng 5G, mạng lưới thiết bị kết nối internet, và các chính sách quy định yêu cầu lưu trữ dữ liệu tại địa phương.

Sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là ChatGPT và các công cụ generative AI (trí tuệ nhân tạo tạo sinh), cũng thúc đẩy nhu cầu với ngành dữ liệu, đặc biệt là các trung tâm dữ liệu có công suất CNTT lớn (hyperscale). Các tập đoàn công nghệ hàng đầu như Amazon Web Services, Microsoft và Google đã tích cực thuê và phát triển các hyperscaler, chiếm 60% tổng công suất trung tâm dữ liệu hyperscale trên toàn thế giới.

Thứ hai, lãi suất vay ở mức cao và có thể sẽ tiếp tục tăng trong thời gian dài, cùng với Cục Dự trữ Liên bang (Mỹ) trì hoãn cắt giảm lãi suất, dẫn đến việc theo đuổi lợi nhuận của các nhà đầu tư trở nên mạnh mẽ hơn. Thị trường trung tâm dữ liệu đã nổi lên như một loại tài sản thay thế hấp dẫn, mang lại lợi nhuận tốt hơn cùng với tiềm năng tăng trưởng lớn thu hút các nhà đầu tư.

Tuy nhiên, ông Rooney cho rằng, việc đảm bảo quỹ đất phù hợp và nguồn cung điện ổn định đã trở thành thách thức lớn với thị trường trung tâm dữ liệu. Vị trí các trung tâm dữ liệu cần gần với các hạ tầng thiết yếu như mạng lưới điện và hệ thống internet. Mức tiêu thụ năng lượng cao của các trung tâm dữ liệu lớn như hyperscale làm tăng áp lực lên lưới điện địa phương.

Việc tìm kiếm quỹ đất và nguồn điện đã gây áp lực lên các chủ đầu tư, buộc họ phải mở rộng quy mô tại các địa điểm chiến lược càng sớm càng tốt, điều này tiếp tục đẩy chi phí phát triển lên cao… Từ đó, ngày càng nhiều các thương vụ hợp tác giữa các nhà đầu tư và các nhà vận hành trung tâm dữ liệu diễn ra để đẩy nhanh tốc độ mở rộng.

Có thể kể đến, GDS đã huy động 587 triệu USD thông qua một thỏa thuận chuyển nhượng cổ phần, trong khi KKR cam kết đầu tư lên tới 800 triệu USD để mua lại 20% cổ phần trong doanh nghiệp trung tâm dữ liệu khu vực của Singtel. Số tiền thu được sẽ được sử dụng để mở rộng tại các thị trường Singapore, Indonesia và Thái Lan hoặc khám phá thêm thị trường Malaysia.

Cơ hội nào cho thị trường Việt Nam?

Theo ông Rooney, Việt Nam đang phát triển nhanh trong khu vực CA-TBD, với giá trị thị trường dự báo sẽ tăng lên 1,04 tỷ USD vào năm 2028, từ mức 561 triệu USD vào năm 2022, đạt tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 10,7%.

Việt Nam có 33 trung tâm dữ liệu với tổng số 48 nhà cung cấp dịch vụ và ước tính công suất khoảng 80 MW tính đến quý I/2024. Các khu vực phía Bắc và phía Nam chiếm 94% nguồn cung trung tâm dữ liệu hiện có, khu vực miền Trung chỉ chiếm 6%.

Các trung tâm chính nằm ở Hà Nội và TP.HCM, lần lượt có 16 và 13 cơ sở đã được thiết lập. Do đó, nhu cầu về đất công nghiệp để xây dựng các trung tâm dữ liệu đang tăng lên tại các khu vực đô thị như Hà Nội và TP.HCM.

Nhằm khuyến khích sự phát triển của trung tâm dữ liệu tại Việt Nam, Chính phủ đang tăng tốc trong quá trình chuyển đổi số, với các sáng kiến nhằm định hướng đất nước trở thành một trung tâm số quan trọng trong khu vực. Chương trình chuyển đổi số đặt mục tiêu chuyển đổi 50% doanh nghiệp sang nền tảng số vào năm 2025. Kết nối 5G của Việt Nam cũng hỗ trợ triển khai các trung tâm dữ liệu biên và cung cấp kết nối đến người dùng cuối cùng với độ trễ thấp hơn.

"Việc phát triển các trung tâm dữ liệu cần có sự đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng, từ việc đảm bảo nguồn cung điện ổn định đến việc xây dựng các cơ sở vật chất hiện đại. Điều này góp phần đẩy giá đất và chi phí thuê bất động sản công nghiệp tại các khu vực phía Bắc, Nam lên cao, tạo ra cơ hội đầu tư hấp dẫn cho các nhà đầu tư bất động sản, nhà phát triển hạ tầng", ông cho hay.

Hiện nay, cảnh quan trung tâm dữ liệu ở Việt Nam chủ yếu do một số công ty viễn thông như Viettel IDC, VNPT, CMC Telecom, FTP Telecom và VNG Cloud chi phối. Trong khi, các nhà khai thác nước ngoài như GDS, Telehouse và NTT, thường tham gia thị trường thông qua các liên doanh, chiếm một phần nhỏ hơn nhiều trong thị trường. Tuy nhiên, vị chuyên gia đã chứng kiến sự gia tăng nhu cầu tìm kiếm địa điểm đặt trung tâm dữ liệu từ các nhà vận hành nước ngoài.

Để cung cấp dịch vụ trung tâm dữ liệu trong nước, các công ty nước ngoài cần phải ký kết thỏa thuận thương mại với một công ty viễn thông Việt Nam. Tình hình có thể sớm thay đổi bởi, dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Viễn thông năm 2023, sẽ cho phép đầu tư trực tiếp từ nước ngoài và sở hữu 100% của nước ngoài trong việc cung cấp dịch vụ trung tâm dữ liệu, dịch vụ OTT (dịch vụ truyền thông trực tiếp qua internet) và điện toán đám mây.

Luật Viễn thông 2023 có hiệu lực từ ngày 1/7/2024 và các nhà hoạch định chính sách dự kiến dự thảo nghị định sẽ sớm được hoàn thiện và ban hành. Trước bối cảnh này, ông Rooney kỳ vọng, Việt Nam sẽ đón lượng vốn đáng kể khi các chính sách và quy định liên quan được làm rõ hơn.

Bài liên quan

Nhiều 'ông lớn' công nghệ đổ bộ xây dựng trung tâm dữ liệu

Viettel ra mắt trung tâm dữ liệu công suất cao đầu tiên ở Việt Nam

VNPT khai trương trung tâm dữ liệu hiện đại nhất Việt Nam

Bộ trưởng TT&TT: Trung tâm dữ liệu và điện toán đám mây phải được quản lý để chính danh