Như vậy, các công ty chứng khoán có thể đưa ra mức phí môi giới tối thiểu bao nhiêu cũng được, kể cả 0%. Chắc chắn các công ty sẽ linh hoạt mức phí môi giới khác nhau cho các đối tượng khách hàng khác nhau. Các nhà đầu tư giao dịch nhiều, doanh số cao sẽ được áp dụng mức phí thấp và ngược lại. Đại diện một công ty chứng khoán cho biết dự kiến sẽ áp dụng mức phí 0,1%/lần mua hoặc bán cho những khách hàng giao dịch thường xuyên, doanh số đạt 10 tỉ đồng/tháng.

Hiện nay hầu hết các công ty đang áp dụng mức phí môi giới là 0,15% - mức tối thiểu để thu hút nhà đầu tư. Một số công ty có chính sách hoàn một tỷ lệ nhất định phí cho khách hàng dưới những hình thức khác nhau, chủ yếu thông qua lãi suất dịch vụ ký quỹ. Các giao dịch thỏa thuận khối lượng lớn cũng được áp dụng phí môi giới mềm hơn giao dịch khớp lệnh.

Ngoài sự cạnh tranh giữ chân khách hàng và phát triển khách hàng mới nhằm giành thị phần, việc hạ phí môi giới còn được kích hoạt bởi giá trị giao dịch hàng ngày trên Hose đang gia tăng so với các năm trước. Các phiên giao dịch với giá trị khớp lệnh đạt 3.000-4.000 tỉ đồng không còn hiếm.

Đóng góp quan trọng vào doanh thu môi giới của các công ty chứng khoán hiện không chỉ có công sức của bộ phận môi giới vì nhà đầu tư thường xuyên giao dịch qua mạng. Họ tự đặt lệnh mua bán, các công ty tự thu phí môi giới. Điều khiến nhà đầu tư chọn giao dịch với công ty này hoặc công ty kia chính là thông tin do nhân viên môi giới, bộ phận phân tích, nghiên cứu cung cấp. Tất nhiên nhà đầu tư “lùng sục” thông tin cho bản thân, nhưng như thế là chưa đủ. Để hấp dẫn các nhà đầu tư cá nhân “cá mập” mà doanh số giao dịch không kém các tổ chức, có công ty phân công 2-3 nhân viên môi giới chuyên phục vụ từng khách hàng dạng này.

Quy định mới không đả động đến tỷ lệ phí môi giới mà các công ty chứng khoán phải nộp cho các sở Hose, Hnx. Hiện tỷ lệ nộp về các sở là 20%, tức công ty chứng khoán thu được 100 đồng phí môi giới, họ nộp cho Hose hoặc Hnx 20 đồng tùy cổ phiếu được giao dịch niêm yết trên sàn nào. Bộ Tài chính đã đẩy việc hạ phí môi giới vào tay công ty chứng khoán, trong khi các sở vẫn được thu mức phí theo tỷ lệ hiện hành.

Thực ra trong giao dịch chứng khoán, việc khuyến mãi một mức phí môi giới thấp hơn thường không ảnh hưởng nhiều đến các nhà đầu tư trung, dài hạn - những người mua cổ phiếu và nắm giữ từ sáu tháng trở lên. Đối tượng này chỉ giao dịch đôi lần mỗi tháng, thậm chí đôi ba lần cả năm. Song đa phần nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt là ngắn hạn, những tay “lướt sóng”, những người mua bán cổ phiếu với T+3, T+5... nên giảm phí môi giới có tác dụng ít nhiều.

Để mối quan tâm đến chứng khoán được mở rộng ra dân chúng, vấn đề cốt lõi vẫn là gia tăng hàng hóa cho thị trường. Năm vừa qua, số công ty niêm yết mới trên Hose thực sự không nhiều. Số công ty đăng ký giao dịch trên UpCom dần được cải thiện về số lượng, nhưng nhiều công ty trên sàn này không có thanh khoản giao dịch do cổ đông lớn nắm giữ tỷ lệ cổ phiếu cao. Sự giao dịch trên UpCom chỉ tập trung vào chừng 20 cổ phiếu có thanh khoản từ hàng trăm ngàn đơn vị/phiên.

Mặt khác, ngay trên Hose, sự giao dịch cũng chỉ tập trung vào các blue-chips trong rổ VN30 hoặc một số cổ phiếu vốn hóa nhỏ, thị giá thấp quanh mức 2.000 đồng/cổ phiếu. Vấn đề sàng lọc cổ phiếu chất lượng cao, thanh khoản tốt cho Hose đã được đề cập nhiều lần, nhưng đến nay vẫn chưa được thực hiện. Đã đến lúc thay đổi các tiêu chí cho doanh nghiệp niêm yết trên Hose như nâng vốn điều lệ (thí dụ tối thiểu 300 tỉ đồng); doanh thu - lợi nhuận hai, ba năm kinh doanh gần nhất đạt tỷ lệ ra sao; thanh khoản giao dịch ở mức nào trong năm đầu tiên và những năm tiếp theo... Nhìn vào cơ cấu doanh nghiệp niêm yết trên cả ba sàn hiện nay thấy khá “lộn xộn”. Một số doanh nghiệp coi UpCom là nơi dừng chân trước khi niêm yết ở Hose. Đáng lẽ những doanh nghiệp quy mô, đại diện cho ngành, phải được tập trung về Hose. Những doanh nghiệp kinh doanh kém hiệu quả, thị giá thấp, không cần đợi đến khi bị hủy niêm yết bắt buộc để chuyển xuống UpCom, mà có thể chuyển ngay về UpCom hoặc Hnx.

Tạo một sân chơi chứng khoán đẳng cấp và đẩy mạnh tiếp thị cho sân chơi này là việc không nên chần chừ. Đây là việc thuộc trách nhiệm của cơ quan quản lý, không phải của công ty chứng khoán. Những thay đổi mang tính tiểu tiết về phí môi giới sẽ không thể mang lại ý nghĩa lớn nếu cơ cấu doanh nghiệp niêm yết vẫn dàn trải như hiện nay.

(Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn)

Bài liên quan

Hai sở giao dịch chứng khoán sắp về chung ‘một nhà’

Chờ hướng tiếp sức cho quỹ đầu tư

Big Trends: Cơ hội chỉ dành cho các nhà đầu tư 'đẳng cấp'

Sẽ thành lập Sở giao dịch Chứng khoán Việt Nam quản lý hai sàn HOSE và HNX