Kinh tế tư nhân: Từ chỗ không được thừa nhận trở thành động lực của nền kinh tế

ÁNH DƯƠNG
06:22 30/10/2019

30 năm đổi mới với những đóng góp lớn vào quy mô GDP, cơ cấu vốn và việc làm cho nền kinh tế, kinh tế tư nhân đã trở thành một trong ba trụ cột quan trọng, đóng vai trò dẫn dắt sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam.

Hành trình công nhận kinh tế tư nhân

Chặng đường phát triển của kinh tế tư nhân là con đường gập ghềnh và nhiều sóng gió tại Việt Nam. Từ năm 1975, trong giai đoạn kinh tế kế hoạch hóa tập trung, khu vực kinh tế tư nhân không nằm trong định hướng phát triển của nền kinh tế. Vì vậy, sức sản xuất bị kìm hãm.

Trong bối cảnh đó, năm 1986, Đại hội Đảng lần thứ VI với chính sách "Đổi mới" đặt dấu mốc vô cùng quan trọng cho sự phát triển của khu vực tư nhân. Theo đó, khu vực kinh tế tư nhân chính thức được công nhận là bộ phận cấu thành của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN và của nền kinh tế nhiều thành phần. Thay đổi trong nhận thức của Đảng đã tạo một bước ngoặt lớn cho khu vực kinh tế tư nhân, soi rõ và chỉ dẫn con đường mới cho thành phần kinh tế nhiều tiềm năng này.

Tuy nhiên, từ chỗ kỳ thị chuyển sang thừa nhận và phát triển kinh tế thị trường, Việt Nam không tránh khỏi sự e dè khi phát triển kinh tế tư nhân trong nước, nhất là doanh nghiệp tư nhân.

Sau hơn 30 năm đổi mới, năm 2017, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương TW5 Khóa XII, đã ban hành Nghị quyết 10 riêng về phát triển kinh tế tư nhân. Nghị quyết đưa ra mục tiêu phát triển kinh tế trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, đưa kinh tế tư nhân phát triển nhanh, bền vững, đa dạng với tốc độ tăng trưởng cao cả về số lượng, quy mô, chất lượng và tỷ trọng trong tổng sản phẩm nội địa. Chủ trương của Đảng thể hiện rõ rằng, cần khuyến khích phát triển và hình thành công ty, tập đoàn kinh tế tư nhân quy mô lớn.

Hành trình thay đổi quan điểm nhận thức của Đảng cũng là một chặng đường đổi thay nhanh chóng của khu vực kinh tế tư nhân. Với việc nhấn mạnh khu vực tư nhân là "động lực quan trọng" của nền kinh tế, chủ trương của Đảng đã tháo gỡ mọi vướng mắc trong nhận thức, mở đường cho thành phần kinh tế này phát triển.

Khẳng định vai trò "đầu tàu"

Nói về vai trò của kinh tế tư nhân, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho rằng "Sứ mệnh quan trọng nhất hiện nay đang được giao vào tay các doanh nghiệp tư nhân".

fs

Cao tốc Hạ Long - Vân Đồn góp phần thúc đẩy kinh tế Quảng Ninh phát triển bứt phá

Đồng tình với nhận định trên, ông Hồ Sỹ Hùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cũng khẳng định: "Phát triển doanh nghiệp là yếu tố sống còn đối với hiệu quả hoạt động, tạo công ăn việc làm và thịnh vượng trong mỗi nền kinh tế".

Với những cải cách đổi mới mạnh mẽ trong chính sách phát triển kinh tế tư nhân của Đảng và Nhà nước, đến nay, khu vực kinh tế tư nhân đã ghi nhận nhiều thành tựu, bước phát triển mạnh mẽ, thực sự trở thành động lực quan trọng với tăng trưởng kinh tế.

Tại Báo cáo "2 năm thực hiện nghị quyết trung ương 5, khóa XII về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa" đã cho thấy sự chênh lệch lớn giữa khu vực kinh tế tư nhân và kinh tế nhà nước.

Cụ thể, về đóng góp GDP, báo cáo cho hay trong 3 năm qua, khu vực kinh tế tư nhân luôn chiếm hơn 40% GDP. Đến 2018, ước tính kinh tế tư nhân đóng góp 42,1% GDP, gấp 1,5 lần khu vực kinh tế nhà nước và con số này có dấu hiệu tiếp tục tăng lên.

Về đầu tư phát triển và thương mại, trong 2 năm 2017-2018, vốn đầu tư của kinh tế tư nhân tăng trưởng lần lượt 17,1% và 18,5% so với năm trước, cao hơn tốc độ tăng trưởng của tổng vốn đầu tư toàn xã hội (khoảng 11-12%/năm).

Theo đó, tỷ trọng vốn đầu tư của khu vực kinh tế tư nhân trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng nhanh và đã vượt mức 40% (năm 2017: 40,6% và năm 2018: 43,27%).

Nói riêng về thu ngân sách, thu ngân sách nhà nước từ sản xuất kinh doanh của khu vực kinh tế tư nhân tăng nhanh (trên 15%/năm) cao khoảng gấp 2 lần khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài. Về tạo việc làm, năm 2018, số lao động đang làm việc trong khu vực kinh tế tư nhân chiếm 83,3% tổng số lao động từ 15 tuổi trở lên đang làm việc của cả nước, tương đương gần 45,2 triệu người. Mức độ tăng trưởng áp đảo của kinh tế tư nhân so với kinh tế nhà nước và khu vực FDI gần như là tuyệt đối.

Cần nhiều hơn những "sếu đầu đàn" để vươn ra thế giới

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch – Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhận định: "Quốc gia nào cũng có chủ trương xây dựng những doanh nghiệp lớn, tập đoàn lớn có tính chất xuyên quốc gia, mang tính dẫn dắt. Việt Nam cũng mong muốn và chủ trương phải có những doanh nghiệp tầm cỡ như vậy. Những doanh nghiệp này sẽ đóng vai trò rất quan trọng cho nền kinh tế về lao động, năng lực sản xuất, thu ngân sách".

Nếu như Hàn Quốc có Samsung, Nhật Bản có Toyota… thì Việt Nam cũng có các Tập đoàn, doanh nghiệp lớn đóng vai trò sếu đầu đàn của nền kinh tế. Ở mỗi lĩnh vực kinh tế - xã hội đều có dấu ấn của những Tập đoàn kinh tế tư nhân lớn.

ff

Những quần thể vui chơi giải trí do các tập đoàn kinh tế tư nhân xây dựng hút hàng triệu lượt khách quốc tế đến Việt Nam

Chẳng hạn trong lĩnh vực du lịch giải trí, không thể không nhắc đến Sun Group, sau hơn 10 năm hoạt động tại Việt Nam, Sun Group đã trở thành một trong những tập đoàn hàng đầu cả nước kiến tạo nên những công trình, dịch vụ, sản phẩm du lịch xứng tầm quốc tế, đóng góp không nhỏ cho sự phát triển của ngành du lịch nước nhà. Tập đoàn này còn tiên phong phát triển hạ tầng cơ sở, đầu tư Sân bay quốc tế Vân Đồn, Cảng hành khách quốc tế Hạ Long… làm nền tảng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh.

Các tập đoàn kinh tế hùng mạnh không chỉ trong phạm vi quốc gia, mà còn đạt đến tầm cỡ khu vực và thế giới là biểu hiện sinh động nhất cho khát vọng hùng cường của dân tộc Việt Nam. Việt Nam cần nhiều hơn nữa những doanh nghiệp tư nhân lớn để tiếp tục nâng cao vị thế đất nước trên trường quốc tế như phát biểu của Phó Thủ tướng thường trực Trương Hoà Bình tại Diễn đàn kinh tế tư nhân 2019: "Đến năm 2025-2030, chúng ta có khoảng vài ba chục con sếu đầu đàn thì doanh nghiệp Việt Nam sẽ vươn xa ra thế giới và không để mất thị trường trong nước".

(Theo Nhịp sống kinh tế)

  • Cùng chuyên mục
Hình hài cao tốc nối Quảng Bình - Quảng Trị trước ngày thông xe

Hình hài cao tốc nối Quảng Bình - Quảng Trị trước ngày thông xe

Cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ nối hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị với tổng mức đầu tư hơn 9.900 tỷ đồng dự kiến sẽ thông xe vào cuối tháng 6/2025.

Đầu tư - 12/06/2025 19:26

Đề nghị Exxon Mobil tiếp tục triển khai Dự án mỏ khí Cá Voi Xanh

Đề nghị Exxon Mobil tiếp tục triển khai Dự án mỏ khí Cá Voi Xanh

Chính phủ yêu cầu PVN cần tập trung làm việc với Exxon Mobil để thống nhất phương án giải quyết dứt điểm việc phát triển dự án khai thác mỏ khí Cá Voi Xanh.

Đầu tư - 12/06/2025 14:38

Nhà máy điện gió hơn 5.700 tỷ ở Bình Định tìm nhà đầu tư

Nhà máy điện gió hơn 5.700 tỷ ở Bình Định tìm nhà đầu tư

Dự án Nhà máy điện gió Vân Canh (tại Bình Định) với tổng vốn đầu tư hơn 5.700 tỷ đồng sẽ triển khai đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Dự án hứa hẹn sẽ cung cấp sản lượng điện sạch từ nguồn năng lượng tái tạo cho hệ thống quốc gia.

Đầu tư - 12/06/2025 09:59

Thu hút giới tinh hoa nhờ chính sách visa và ưu đãi thuế

Thu hút giới tinh hoa nhờ chính sách visa và ưu đãi thuế

New York, London, Paris hay Tokyo vẫn là điểm đến hàng đầu của giới siêu giàu và các cá nhân có giá trị tài sản lớn. Tuy nhiên, trong làn sóng chuyển dịch hiện nay, nhiều thành phố mới đang dần thu hút dòng vốn đầu tư của giới siêu giàu nhờ chính sách visa đầu tư, ưu đãi thuế và môi trường sống thân thiện.

Đầu tư - 11/06/2025 17:14

Tên mới, chủ cũ tại khu du lịch nghìn tỷ ven biển Hà Tĩnh

Tên mới, chủ cũ tại khu du lịch nghìn tỷ ven biển Hà Tĩnh

UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư thực hiện Dự án khu du lịch sinh thái biển Xuân Hội.

Đầu tư - 11/06/2025 11:07

Đà Nẵng xác định lại giá đất tại khu đô thị hơn 4.400 tỷ của Trung Nam

Đà Nẵng xác định lại giá đất tại khu đô thị hơn 4.400 tỷ của Trung Nam

Khu đất thuộc khu vực dự án Golden Hills (TP. Đà Nẵng) của CTCP Trung Nam được mời thầu tư vấn xác định giá đất giai đoạn tháng 3/2019.

Đầu tư - 11/06/2025 06:49

Ra mắt trung tâm AI R&D, Qualcomm sẽ tiếp tục đầu tư thêm vào Việt Nam

Ra mắt trung tâm AI R&D, Qualcomm sẽ tiếp tục đầu tư thêm vào Việt Nam

Ngày 10/6, Qualcomm chính thức ra mắt AI R&D mới tại Việt Nam, bước đi tiếp nối thương vụ sáp nhập bộ phận nghiên cứu mảng AI tạo sinh của VinAI.

Đầu tư - 11/06/2025 06:43

Ông lớn Thái SCG thâu tóm toàn bộ Nhựa Duy Tân, hé lộ bức tranh tài chính

Ông lớn Thái SCG thâu tóm toàn bộ Nhựa Duy Tân, hé lộ bức tranh tài chính

Với thương vụ mới nhất, Công ty SCG Packaging (SCGP) sở hữu 100% cổ phần của Nhựa Duy Tân, củng cố vị thế tại Việt Nam ở ngành bao bì.

Đầu tư - 10/06/2025 17:05

Quốc gia có hệ thống đường sắt cao tốc dài thứ 2 thế giới sẵn sàng hợp tác với Việt Nam

Quốc gia có hệ thống đường sắt cao tốc dài thứ 2 thế giới sẵn sàng hợp tác với Việt Nam

Hai Thủ tướng khẳng định lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư là một trong những trụ cột quan trọng trong mối quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Tây Ban Nha.

Đầu tư - 10/06/2025 10:41

Vẫn chưa có Siri hỗ trợ AI, 'cá nhân hóa hơn' từ Apple

Vẫn chưa có Siri hỗ trợ AI, 'cá nhân hóa hơn' từ Apple

Tại Hội nghị các nhà phát triển toàn cầu năm nay (WWDC 25), Apple đã công bố một loạt các bản cập nhật cho hệ điều hành, dịch vụ và phần mềm của mình, bao gồm giao diện mới được gọi là 'Liquid Glass' và quy ước đặt tên thương hiệu được đổi mới.

Công nghệ - 10/06/2025 10:16

Phát triển nhà ở cho người già liệu có thực sự tiềm năng?

Phát triển nhà ở cho người già liệu có thực sự tiềm năng?

Trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh, Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết, mô hình nhà ở dành cho người cao tuổi hứa hẹn sẽ là loại hình tiềm năng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, phát triển phân khúc chỉ dành riêng cho đối tượng này là điều khó khả thi.

Đầu tư - 10/06/2025 09:16

Mở rộng cao tốc TP.HCM - Long Thành có thể hoàn thành sau 14 tháng

Mở rộng cao tốc TP.HCM - Long Thành có thể hoàn thành sau 14 tháng

Nếu được áp dụng hình thức công trình xây dựng khẩn cấp và các cơ chế đặc thù khác, việc mở rộng gần 22 km cao tốc TP.HCM - Long Thành từ 4 làn xe lên 8-10 làn xe có thể cơ bản hoàn thành sau 14 tháng thi công.

Đầu tư - 10/06/2025 09:12

Thị trường sôi động – Đâu là cơ hội đầu tư đáng chú ý trong tháng 6?

Thị trường sôi động – Đâu là cơ hội đầu tư đáng chú ý trong tháng 6?

VN-Index tăng mạnh 8,67% trong tháng 5, đánh dấu mức phục hồi ấn tượng nhất từ đầu năm 2025. Dòng tiền trở lại mạnh mẽ, nhóm ngân hàng, bất động sản, vật liệu xây dựng và xuất khẩu nổi lên là tâm điểm đầu tư trong tháng 6.

Đầu tư thông minh - 09/06/2025 22:29

Cần kết nối doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp FDI

Cần kết nối doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp FDI

Sở Tài chính TP. Huế cho rằng, cần tăng cường kết nối doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp FDI, kết nối các doanh nghiệp FDI với doanh nghiệp nội địa tại các khu công nghiệp, khu kinh tế.

Đầu tư - 09/06/2025 21:52

Thành Phương QT cùng đối tác làm dự án cụm công nghiệp hơn 385 tỷ ở Quảng Trị

Thành Phương QT cùng đối tác làm dự án cụm công nghiệp hơn 385 tỷ ở Quảng Trị

CTCP Bất động sản Thành Phương QT và công ty TNHH Xây dựng Nguyên Hưng vừa được tỉnh Quảng Trị lựa chọn thực hiện dự án Cụm công nghiệp Cam Thành mở rộng.

Đầu tư - 09/06/2025 16:57

Mở rộng cao tốc Bắc - Nam: Cú 'bắt tay' của các ông lớn giao thông

Mở rộng cao tốc Bắc - Nam: Cú 'bắt tay' của các ông lớn giao thông

Tới nay đã có ít nhất 4 doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực giao thông đề xuất được tham gia đầu tư mở rộng dự án cao tốc Bắc - Nam phía đông.

Đầu tư - 09/06/2025 07:00