Khu thương mại tự do Đà Nẵng cần chính sách ưu đãi 'chưa từng có'

Chính sách mở để thu hút nhà đầu tư

Tại Diễn đàn Khu thương mại tự do Đà Nẵng - Động lực mới phát triển ngành logistics TP. Đà Nẵng, PGS. TS Bùi Quang Bình (đại diện đơn vị tư vấn xây dựng đề án) cho rằng, thông qua việc nghiên cứu cơ chế chính sách của Nghị quyết 136 của Quốc hội so với các cơ chế chính sách của các Khu thương mại tự do trên thế giới thì còn chưa nổi trội.

"Tham vọng đầu tiên xây dựng đề án là tạo ra cơ chế chưa từng có, phù hợp thông lệ quốc tế và tự do để thu hút đầu tư phát triển. Những cơ chế của Nghị quyết 136 chỉ là bước đầu, cho phép xây dựng cơ chế đặc thù, thí điểm”, PGS.TS Bùi Quang Bình nói và đề xuất, việc xây dựng cơ chế chính sách của Khu thương mại tự do nên để "mở" để tạo sự linh hoạt, đáp ứng được các yêu cầu của các nhà đầu tư lớn, chiến lược.

Theo PGS. TS Bùi Quang Bình, xây dựng khu thương mại tự do bắt đầu từ rất nhiều điểm mạnh của Đà Nẵng. Một trong những điểm vô cùng quan trọng là lợi thế chiến lược, vị trí rất đắc địa của Đà Nẵng cộng với lực thành phố đang trong quá trình phát triển...

Tuy nhiên, TP. Đà Nẵng cũng có những hạn chế rất lớn. Đó là động lực phát triển của Đà Nẵng đang chậm dần mà một trong những nguyên nhân đó là quy mô cần thiết cho một đô thị phát triển chưa đạt đến. Đây chính là lý do để TP. Đà Nẵng rất nỗ lực để làm thế nào đó để tạo ra một động lực mới phát triển. Cơ hội phát triển cùa Đà Nẵng là khu thương mại tự do.

"Mô hình phát triển Khu thương mại tự do của TP. Đà Nẵng sẽ là mô hình phức hợp, đa chức năng theo cơ chế liên thông "khu trong khu". Từ kinh nghiệm các khu thương mại tự do trên thế giới thì không thể nào chuyên được mà phải đa chức năng; do đó mô hình phát triển của Đà Nẵng mang tính kế thừa, tính toán dựa trên điều kiện thực tế của thành phố", PGS. TS Bùi Quang Bình thông tin.

Còn bà Đào Thanh Hương, Vụ trưởng Vụ kinh tế công nghiệp, dịch vụ - Bộ KH&ĐT cho rằng, khi nói đến cơ chế chính sách thu hút đầu tư Khu thương mại tự do Đà Nẵng, phải phân định rõ ràng cơ chế chính sách trong và ngoài khu thương mại tự do. Đối với cơ chế chính sách ngoài khu thương mại tự do, chỉ áp dụng chính sách chung hiện tại.

"Đối với bên trong khu thương mại tự do, phải có cơ chế chính sách thu hút đầu tư vượt trội, chưa từng có tiền lệ. Vấn đề này TP. Đà Nẵng phải mạnh dạn đề xuất đưa vào đề án xây dựng Khu thương mại tự do Đà Nẵng để trình Thủ tướng", bà Hương đề xuất.

Đầu tư vào hạ tầng là yếu tố then chốt

Việc hình thành khu thương mại tự do sẽ giúp thu hút đầu tư nước ngoài, thúc đẩy xuất khẩu, tạo việc làm và đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế bền vững. Khu thương mại tự do còn thúc đẩy các sáng kiến phát triển xanh, từ việc sử dụng năng lượng tái tạo đến tối ưu hóa chuỗi cung ứng để giảm thiểu tác động môi trường.

Để hiện thực hóa tầm nhìn phát triển khu thương mại tự do Đà Nẵng trở thành động lực tăng trưởng bền vững và hiệu quả, TS. Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương đề xuất, đầu tư vào hạ tầng logistics hiện đại là yếu tố then chốt. Bao gồm cảng biển và sân bay, hệ thống giao thông kết nối, kho bãi và các trung tâm phân phối tiên tiến. Hạ tầng đồng bộ và hiện đại sẽ giúp giảm chi phí lưu kho, rút ngắn thời gian vận chuyển và nâng cao năng lực cạnh tranh của khu thương mại tự do.

"Đối với Đà Nẵng, các cảng Tiên Sa và Liên Chiểu cần được nâng cấp đồng bộ để mở rộng năng lực tiếp nhận hàng hóa. Song song đó, phát triển các trung tâm logistics nội địa sẽ góp phần kết nối khu thương mại tự do với các khu vực lân cận và mở rộng thị trường quốc tế", TS. Minh cho hay.

TS. Minh đề xuất thêm, thành phố cần xây dựng khung pháp lý và các chính sách ưu đãi linh hoạt để thu hút đầu tư vào khu thương mại tự do. Các ưu đãi thuế và cơ chế hải quan thông thoáng sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu thủ tục hành chính và thuận tiện trong thương mại quốc tế.

Ngoài ra, Khu thương mại tự do Đà Nẵng phải xác định phát triển bền vững và áp dụng các tiêu chuẩn môi trường cao; thúc đẩy chuyển đổi số trong phát triển của khu thương mại tự do tại Đà Nẵng.

“Khu thương mại tự do Đà Nẵng sẽ trở thành động lực mạnh mẽ cho ngành logistics Việt Nam. Đây không chỉ là bước tiến quan trọng cho Đà Nẵng, mà còn đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế toàn quốc, nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ thương mại và logistics quốc tế”, TS. Trần Thị Hồng Minh nhận định.

Dưới góc nhìn doanh nghiệp khai thác cảng tại Đặc khu kinh tế Savannakhet (SEZ) ở Lào, ông Trần Quang Huy, Giám đốc Vận hành DP Word, Công ty Savan Logistics cho rằng, cần quan tâm đến cơ sở hạ tầng. Vì để phát triển logistics cho dù nội địa hay xuyên biên giới thì hạ tầng là yếu tố quan trọng nhất, có hạ tầng thì mới phát triển được.

Cùng với đó là hỗ trợ về chính sách thuận lợi phát triển logicstic và vận chuyển xuyên biên giới; hỗ trợ về mặt thủ tục giấy tờ để việc thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu được thuận lợi như thay vì một số nơi còn khai báo bằng giấy thì nên chuyển qua khai báo qua online để nhanh chóng, tiết kiệm thời gian.