Gói hỗ trợ lãi suất: Chỉ 13% khách hàng đủ điều kiện, 2/3 trong số đó 'không có nhu cầu'

Trong tờ trình mới đây của NHNN về gói hỗ trợ lãi suất 2%, cơ quan này cho biết, trong 100.000 khách hàng đáp ứng điều kiện vay thì có tới 67% khách hàng phản hồi "không có nhu cầu hỗ trợ lãi suất", một số doanh nghiệp lớn đã nhận hỗ trợ, song lại chủ động hoàn trả toàn bộ lãi được hỗ trợ.

Ngày 20/12, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có tờ trình số 151/TTr-NHNN gửi Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai chính sách hỗ trợ 2% lãi suất từ NHNN theo quy định tại Nghị định số 31/2022/NĐ-CP và Thông tư số 03/2022/TT-NHNN.

NHNN cho biết, tạm tính đến cuối tháng 11, doanh số hỗ trợ lãi suất đạt gần 30.000 tỷ đồng, dư nợ hỗ trợ lãi suất đạt gần 23.000 tỷ đồng, số tiền đã hỗ trợ cho khách hàng đạt hơn 78 tỷ đồng.

Theo rà soát của của các NHTM tại thời điểm 30/9/2022, dư nợ của nhóm khách hàng thuộc nhóm được hỗ trợ lãi suất ký kết thoả thuận cho vay giải ngân sau 1/1/2022 khoảng 850 nghìn tỷ đồng, tương ứng với hơn 750.000 khách hàng. Các NHTM đã chủ động tiếp cận gửi thông tin cho khách hàng.

Tuy nhiên, trong số đó, có tới 650.000 khách hàng (87%) không đáp ứng được điều kiện; trên 100.000 khách hàng (13%) đáp ứng điều kiện vay thì có: 7% khách hàng đã được hỗ trợ lãi suất và đang hoàn thiện hồ sơ hỗ trợ lãi suất, 26% khách hàng chưa phản hồi và 67% khách hàng phản hồi không có nhu cầu hỗ trợ lãi suất.

NHNN cho biết, trên thực tế triển khai có các khó khăn, vướng mắc sau:

Về phía khách hàng, nhiều khách hàng đủ điều kiện nhưng từ chối nhận hỗ trợ lãi suất. Trong đó lý do lớn nhất là tâm lý khách hàng e ngại các thủ tục hậu kiểm, thanh tra, kiểm toán, kiểm tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Một số khách hàng đã được nhận hỗ trợ lãi suất, song hiện đã chủ động hoàn trả NHTM toàn bộ số tiền lãi đã được hỗ trợ.

Cùng với đó, có 87% khách hàng thuộc ngành, lĩnh vực được hỗ trợ lãi suất nhưng lại không đáp ứng điều kiện. Cụ thể, theo quy định tại Nghị quyết 43 của Quốc hội và Nghị định 31 của Chính phủ, khách hàng thuộc nhóm hỗ trợ lãi suất phải "có khả năng phục hồi", trong khi rất khó để xác định tiêu chí "phục hồi" trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều diễn biến khó lường.

Về phía NHTM, vẫn còn tâm lý e ngại của các NHTM khi triển khia thực hiện do một số chương trình hỗ trợ lãi suất từ năm 2009 đến nay vẫn chưa được quyết toán số tiền đã hỗ trợ lãi suất cho khách hàng.

Với các khó khăn, vướng mắc đã được nhận diện, theo tính toán ước lượng sơ bộ của các NHTM, dự kiến số tiền hỗ trợ lãi suất đến hết năm 2023 chỉ có thể đạt gần 4.000 tỷ đồng.

Đề xuất, kiến nghị để thúc đẩy chương trình hỗ trợ lãi suất, NHNN cho biết, tại cuộc họp ngày 14/12/2022, NHNN và các bộ đã cơ bản thống nhất đề xuất Chính phủ 2 nội dung:

Một là trình Quốc hội/ Uỷ ban thường vụ Quốc hội cho phép điều chuyển phần dự án sẽ không sử dụng hết sang các nhiệm vụ chi/ các hình thức hỗ trợ khác (Ví dụ như các chương trình cho vay hỗ trợ khôi phục kinh tế thông qua NHCSXH, trong đó có chương trình cho vay giải quyết việc làm hiện nay đang giải ngân rất tốt và nguồn vốn này sẽ được thu hồi khi các khoản vay đến hạn trả... ).

Hai là giao NHNN phối hợp với các cơ quan liên quan trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định 31/2022/NĐ-CP theo trình tự, thủ tục rút gọn; trong đó xem xét quy định khách hàng có khả năng phục hồi là khách hàng đáp ứng các điều kiện cho vay của NHTM theo quy định hiện hành. Theo đó, để tạo điều kiện thông thoáng, dễ thực hiện cần hướng dẫn "có khả năng phục hồi" nghĩa là "đáp ứng điều kiện cho vay", thay vì các tiêu chí cụ thể khác.

Ngoài ra, căn cứ các kiến nghị của các địa phương, doanh nghiệp trong thời gian qua, NHNN kính trình Chính phủ chấp thuận mở rộng đối tượng hỗ trợ lãi suất, đối với người mua nhà ở xã hội, nhà ở thương mại có giá phù hợp, các doanh nghiệp kinh doanh thương mại thu mua, tạm trữ lượng thực, nông, lâm thuỷ sản; kinh doanh xăng dầu... và giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát, đề xuất cụ thể.

Bài liên quan

Gói hỗ trợ lãi suất 2%: 'Có doanh nghiệp vay rồi trả ngay vì sợ!'

Quy định mới về lãi suất cho vay hỗ trợ nhà ở áp dụng trong năm 2023

Phó Thống đốc: Lãi suất cho vay cả năm chỉ tăng 0,81%

Lãi suất ngân hàng đã xuống dưới 9,5%