[Gặp gỡ thứ Tư] 'Cần thay đổi hệ thống quản trị tại các Sở GDCK'
Theo ông Nguyễn Hoàng Hải, Phó Chủ tịch VAFI, công tác bổ nhiệm nhân sự chủ chốt trong HĐQT và ban Điều hành HOSE và HNX cần được đặt ra theo hướng quản trị doanh nghiệp thay vì quản trị một cơ quan hành chính Nhà nước.
HOSE lãi "khủng" nửa đầu năm. Ảnh: NDH
Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) và Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) vừa công bố BCTC 6 tháng đầu năm 2021 cho thấy những con số doanh thu và lợi nhuận "khủng" từ dịch vụ giao dịch chứng khoán.
Theo đó, tổng doanh thu thuần của HOSE đạt kỷ lục hơn 1.300 tỷ đồng, hoàn thành 81% so với kế hoạch cả năm, gấp 3,4 lần cùng kỳ năm trước, cao hơn 31% so với mức thực hiện của cả năm 2020. Lợi nhuận trước thuế hơn 1.021 tỷ đồng, hoàn thành 83% so kể hoạch của cả năm và lãi ròng gần 817 tỷ đồng, gấp 4,3 lần so với cùng kỳ năm trước.
Tương tự, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cũng có doanh thu gần 550 tỷ đồng, gần gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Tổng lợi nhuận trước thuế đạt 392,4 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế là gần 314 tỷ đồng, tăng gần 71% so với cùng kỳ.
HOSE và HNX lãi rất lớn trong bối cảnh thanh khoản thị trường trong nước tăng đột biến nửa đầu năm, có những phiên lên hơn 30.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, tình trạng nghẽn, đơ lệnh trên HOSE từ cuối năm ngoái đã dẫn đến nhiều bức xúc cho nhà đầu tư, và cũng đặt ra vấn đề tái cơ cấu các sở giao dịch sao cho hiệu quả.
Với nguồn lợi rất lớn, thể hiện rõ qua lợi nhuận nữa đầu năm, một vài ý kiến cho rằng sở Giao dịch chứng khoán hoạt động theo mô hình công ty cổ phần là cần thiết để cơ quan này có thể vận hành thị trường trơn tru, hiệu quả hơn, tối đa hoá nguồn lực.
Để có thêm góc nhìn, Nhadautu.vn đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính (VAFI) về vấn đề này.
VAFI từng có đề xuất gửi Bộ Tài chính, UBCKNN về việc cổ phần hoá các sở giao dịch chứng khoán. Ông có thể giải thích rõ hơn về nội dung này?
Ông Nguyễn Hoàng Hải: Cổ phần hóa Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam và Tổng công ty Lưu ký chứng khoán là cách để các đơn vị này có năng lực quản trị ngang tầm các nước trong khu vực. Luật Chứng khoán mới đã cho phép điều này, nếu thực hiện được sẽ giúp đẩy nhanh quá trình nâng hạng thị trường.
Theo đó, chúng ta cần lựa chọn một sở giao dịch chứng khoán nước ngoài có danh tiếng đang ở thị trường phát triển làm cổ đông chiến lược. Cổ đông nay sẽ có trách nhiệm chuyển giao công nghệ quản lý, đào tạo nhân sự. HĐQT phải có đại diện của nhà nước, của đối tác chiến lược và đại diện của giới đầu tư và công ty chứng khoán.
Sở giao dịch và Tổng công ty Lưu ký sau cổ phần hóa phải hoạt động công khai minh bạch như công ty niêm yết và phải độc lập, thực sự tách rời Bộ Tài chính và UBCKNN; dù vẫn chịu sự quản lý giám sát đặc biệt từ các cơ quan này.
Cần lưu ý rằng, không bổ nhiệm lãnh đạo UBCKNN hay các cơ quan trong Bộ Tài chính vào các chức danh chủ chốt tại HĐQT, Ban điều hành của các sở giao dịch, Tổng công ty Lưu ký.
Cần phân biệt rằng quản lý hành chính nhà nước hoàn toàn khác xa với quản trị doanh nghiệp. Chủ tịch HĐQT là linh hồn, thủ lĩnh của doanh nghiệp. Họ cần là những người giỏi nhất, và chúng ta hoàn toàn có thể đi thuê ngoài với các vị trí quản lý chủ chốt.
Việc thuê nhân sự giỏi nước ngoài, những người đã có nhiều kinh nghiệm và thành tích trong quản lý vận hành các sở giao dịch nổi tiếng trên thế giời làm Tổng giám đốc, Phó TGĐ phụ trách IT, giám sát thị trường tại sở giao dịch chứng khoán là thông lệ phổ biến trên thế giới. Sở giao dịch chứng khoán HongKong, Singapore... có nhiều giai đoạn lịch sử đều thuê người nước ngoài quản lý.
Có nhiều vấn đề được đặt ra để Việt Nam có một thị trường chứng khoán chuyên nghiệp và minh bạch hơn. Theo ông, đâu là những điểm nghẽn cần sớm được tháo gỡ?
Ông Nguyễn Hoàng Hải: Trong nhiều tháng, hệ thống giao dịch HOSE thường xuyên diễn ra tình trạng đơ, nghẽn lệnh, đã làm ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của nhà đầu tư và uy tín của thị trường chứng khoán Việt Nam với giới đầu tư quốc tế. Điều này thể hiện năng lực quản trị điều hành HOSE không tốt, sau hơn 20 năm vận hành vẫn không làm chủ được công nghệ vận hành. Trước đó, cũng đã có tình trạng sập sàn chứng khoán nhưng sau đó không có các giải pháp khắc phục hữu hiệu.
Ngoài vấn đề công nghệ, hoạt động của HOSE cũng còn rất yếu như trong khâu giám sát thị trường: Tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, tỉnh trạng lừa đảo, thao túng chứng khoán vẫn nở rộ, tạo ra nhiều cổ phiếu rác, cổ phiếu lừa đảo.
Vì vậy, muốn chuyên nghiệp hoá và minh bạch thị trường trước tiên cần những thành viên đủ chuyên nghiệp. Sự chuyên nghiệp xuất phát từ lề lối điều hành, quản trị của các Công ty chứng khoán, Sở giao dịch chứng khoán và nhà quản lý vận hành thị trường.
Với các sở giao dịch, công tác bổ nhiệm nhân sự một số chức danh chủ chốt trong Ban điều hành và HĐQT cần được đặt ra theo hướng quản trị doanh nghiệp thay vì quản trị một cơ quan hành chính nhà nước. Chúng ta cần người đứng đầu là nhân sự am hiểu chứng khoán, về quản trị doanh nghiệp để vận hành các Sở giao dịch một cách trơn tru, hiệu quả, tạo minh bạch thị trường.
Xin cảm ơn ông!
Ông Vũ Bằng, nguyên Chủ tịch UBCKNN cũng cho rằng, nên sớm cổ phần hoá sở giao dịch chứng khoán để có thể áp dụng mô hình quản trị mới.
Chuyên gia này đánh giá các sở giao dịch chứng khoán là nơi luôn yêu cầu các công ty niêm yết phải quản trị theo nguyên tắc OECD, làm các chương trình thúc đẩy doanh nghiệp niêm yết để theo hướng quản trị mới. Trong khi đó chính các sở lại không cải cách về quản trị, vẫn là sở hữu nhà nước thì không hợp lý.
Theo đó, nguyên Chủ tịch UBCKNN gợi ý: Việt Nam có thể học Ba Lan, Sở giao dịch chứng khoán thực hiện cổ phần hoá một phần nhỏ, trước tiên là 2%, đủ để chuyển đổi thành công ty cổ phần, có HĐQT. Sau đó, khi thị trường phát triển, công nghệ tân tiến được áp dụng thì mới bán thêm cho nhà đầu tư ngoại khoảng 5-7%. Điều này sẽ tránh thiệt hại cho nhà nước và thị trường trong nước.
"Cổ phần hoá giúp Sở giao dịch chứng khoán hoạt động tốt hơn, quản trị theo mô hình tư nhân, có HĐQT, có sự tham gia của thành viên thị trường, dễ dàng áp dụng các chuẩn mực quản trị của OECD, hoạt động minh bạch và hiệu quả hơn", ông Vũ Bằng đề xuất.
- Cùng chuyên mục
Bổ sung 'nguồn hàng' chất lượng để thúc đẩy vốn ngoại vào Việt Nam
TS. Trần Thăng Long nhìn nhận, cần IPO và niêm yết thêm các doanh nghiệp lớn thuộc nhóm ngành hàng tiêu dùng, ngành công nghệ thông tin, ngành logistics… để thị trường chứng khoán có thể thu hút được luồng đầu tư dài hạn từ các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam và tăng quy mô của nhà đầu tư trong nước.
Tài chính - 29/10/2025 13:15
Vì sao lợi nhuận MBBank suy giảm dù lãi thuần tăng mạnh?
Thu nhập lãi thuần của MBBank trong quý III tăng 24,7% lên 12.991 tỷ đồng, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ tăng 49% lên 1.327 tỷ đồng, lãi thuần hoạt động khác tăng 76,7% lên 1.198 tỷ đồng; tuy nhiên lợi nhuận sau thuế lại chỉ đạt 5.571 tỷ đồng, giảm nhẹ so với mức 5.790 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái.
Tài chính - 29/10/2025 11:08
Kinh nghiệm quốc tế về tài chính xanh thúc đẩy chuyển đổi năng lượng xanh
Từ kinh nghiệm của thế giới, cả Chính phủ và khu vực tài chính, ngân hàng nên có các chương trình tài chính xanh để tài trợ chuyển đổi năng lượng xanh, dựa trên điều kiện thị trường nhưng nên kết hợp với chính sách thưởng theo kết quả chuyển đổi.
Tài chính - 29/10/2025 07:00
Giải bài toán phát triển thị trường tài chính xanh
Thúc đẩy dòng vốn xanh là yếu tố then chốt để hiện thực hóa chiến lược tăng trưởng xanh và phát triển bền vững quốc gia của Việt Nam.
Tài chính - 29/10/2025 07:00
Lạm phát thấp hơn kỳ vọng, Fed có thể tiếp tục giảm lãi suất
Việc lạm phát ở dưới mức dự báo mở ra khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ tiếp tục giảm lãi suất thêm 2 lần nữa trong năm nay.
Tài chính - 29/10/2025 06:49
Chuyên gia KIS Việt Nam: 'Thị trường chứng khoán đang ở vùng giá rất hợp lý để đầu tư'
Ông Trương Hiền Phương – Giám đốc cấp cao CTCP Chứng khoán KIS Việt Nam cho rằng vùng giá hiện tại của VN-Index là rất hợp lý để nhà đầu tư có thể giải ngân dần vào những cổ phiếu có KQKD quý III/2025 tốt, có sự tăng trưởng qua các quý.
Tài chính - 28/10/2025 16:08
VN-Index hồi mạnh, nhóm Vingroup được kéo tăng từ giá sàn
VN-Index phục hồi gần 60 điểm tính từ đáy trong phiên 28/10. Một trong động lực là nhóm Vingroup được kéo tăng từ mức giá sàn.
Tài chính - 28/10/2025 15:42
Nhờ đâu lợi nhuận tích lũy Novaland tăng dù chưa thoát lỗ?
Lợi nhuận tích lũy của Novaland tăng thêm hơn 400 tỷ đồng dù báo cáo kinh doanh ghi nhận lỗ. Trong kỳ, tập đoàn đã chuyển nhượng vốn của nhiều công ty con.
Tài chính - 28/10/2025 14:13
Những động lực giúp Masan Group lãi đột biến
Hoạt động kinh doanh của hầu hết đơn vị thuộc Masan Group đều cải thiện. Trong đó, WinCommerce, Masan MEATLife thoát lỗ và Masan High-Tech Materials giảm lỗ đáng kể.
Tài chính - 28/10/2025 13:20
Kỳ vọng nhiều lĩnh vực hưởng lợi từ khung thỏa thuận thương mại Việt Nam và Mỹ
Theo các chuyên gia, một số ngành hàng như nông sản, thủy hải sản, dệt may được kỳ vọng có thể nằm trong danh mục hưởng thuế suất ưu đãi 0%. Ngoài ra, còn có các sản phẩm liên quan đến an ninh chiến lược, chuỗi cung ứng then chốt như linh kiện bán dẫn, thiết bị viễn thông, khoáng sản...
Tài chính - 28/10/2025 12:16
Lợi nhuận bứt phá, GELEX vượt kế hoạch năm chỉ sau 9 tháng
Lũy kế 9 tháng, GELEX đạt 3.443 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, tăng 51,7% so với cùng kỳ và vượt 13,2% kế hoạch lợi nhuận cả năm.
Tài chính - 28/10/2025 09:32
Tín chỉ carbon thúc đẩy chuyển đổi năng lượng xanh
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu ngày càng nghiêm trọng, tín chỉ carbon đã trở thành công cụ quan trọng thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng xanh.
Tài chính - 28/10/2025 07:00
Chuyển dịch năng lượng kép cho phát triển xanh, bền vững
Chuyển dịch năng lượng kép – vừa đảm bảo an ninh năng lượng vừa thúc đẩy phát triển xanh – đã trở thành xu hướng chủ đạo trong bối cảnh trật tự thế giới dịch chuyển nhanh theo hướng đa cực, đa trung tâm, đa tầng nấc.
Tài chính - 28/10/2025 07:00
Bán cổ phiếu VHM, TCB, một doanh nghiệp bất động sản vượt kế hoạch lợi nhuận
Không phải nhờ bán dự án hay bứt tốc từ thị trường địa ốc, lợi nhuận quý III/2025 của Nhà Đà Nẵng lại "nhảy vọt" nhờ hoạt động đầu tư chứng khoán.
Tài chính - 28/10/2025 06:45
Chứng khoán VIX muốn tăng vốn và nâng thêm kế hoạch lãi lên 6.500 tỷ
Chứng khoán VIX muốn chào bán 919 triệu cổ phiếu cho cổ đông với giá 12.000 đồng/cp, vốn điều lệ dự kiến nâng lên 24.502 tỷ đồng.
Tài chính - 27/10/2025 14:07
Sự trở lại của Bimico
Lợi nhuận Bimico tăng mạnh trở lại trong 9 tháng. Động lực đến từ mảng đá xây dựng khi mỏ Tam Lập 3 đi vào hoạt động và các mỏ khác chạy hết công suất.
Tài chính - 27/10/2025 08:33
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Gần 1 tỷ USD trái phiếu 'chảy về' một Group
Tài chính - Update 6 day ago
Nhóm vật liệu xây dựng nào sẽ phục hồi rõ nét hơn dịp cuối năm?
Thị trường - Update 1 week ago
