Doanh nghiệp ở Quảng Ngãi đồng loạt xin trả mỏ cát

Nhiều doanh nghiệp "méo mặt" vì thuế tài nguyên tăng cao

Công ty TNHH xây dựng Đồng Khánh (TP. Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi) đã có đơn gửi UBND tỉnh Quảng Ngãi và Sở TN&MT tỉnh Quảng Ngãi xin trả lại mỏ cát Trường Xuân - Thọ Lộc (xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi).

Theo Công ty TNHH xây dựng Đồng Khánh, mỏ cát Trường Xuân - Thọ Lộc được đơn vị đấu giá trúng vào đầu năm 2023 với số tiền hơn 26,1 tỷ đồng. Mỏ cát này có trữ lượng cát dự báo ban đầu khoảng 136.000 m3.

Theo quyết định số 51/2022/QĐ-UBND ngày 20/12/2022 của UBND tỉnh Quảng Ngãi, giá cát đóng thuế tài nguyên năm 2023 là 150.000 đồng/m3 cát. Vì vậy, doanh nghiệp này đóng thuế tài nguyên theo giá được phê duyệt đối với mỏ cát Trường Xuân - Thọ Lộc hơn 26,1 tỷ đồng.

Trong khi Công ty TNHH xây dựng Đồng Khánh đang hoàn thành các thủ tục để xin cấp phép khai thác mỏ cát thì ngày 22/12/2023, UBND tỉnh Quảng Ngãi có quyết định số 53/2023/QĐ-UBND ban hành bảng giá thuế tài nguyên năm 2024 lên 230.000 đồng/m3.

Theo giá năm 2024, công ty phải đóng thuế tài nguyên đối với mỏ cát Trường Xuân - Thọ Lộc hơn 40,1 tỷ đồng, cao hơn 13,9 tỷ đồng so với mức trúng đấu giá.

Do đó, xét thấy mức đóng thuế tài nguyên lớn, ảnh hưởng đến đầu tư của doanh nghiệp, kế hoạch kinh doanh và hiệu quả kinh tế của dự án nên Công ty TNHH xây dựng Đồng Khánh xin trả lại mỏ cát Trường Xuân - Thọ Lộc.

Trong khi đó, CTCP đầu tư phát triển khoáng sản Quảng Ngãi đã có văn bản nêu khó khăn của doanh nghiệp khi thay đổi giá tính thuế tài nguyên đối với khoáng sản cát làm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.

Doanh nghiệp này cho rằng, sau khi đấu giá thành công mỏ cát Tịnh An - Nghĩa Dũng (TP.Quảng Ngãi) vào tháng 1/2023, thì đến ngày 26/5/2023, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã phê duyệt số tiền trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản phải nộp là hơn 113,9 tỷ đồng. Giá tính thuế tài nguyên lúc này do UBND tỉnh Quảng Ngãi ban hành là 150.000 đồng/m3.

CTCP đầu tư phát triển khoáng sản Quảng Ngãi phải đóng lần đầu (2023) là 50 tỷ đồng, còn 4 lần vào các năm tiếp theo (2024, 2025, 2026 và 2027), mỗi năm là hơn 15,9 tỷ đồng.

Đến ngày 28/3/2024, Cục Thuế tỉnh Quảng Ngãi thông báo về việc đóng tiền trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản năm 2024 ở mỏ cát làm vật liệu xây dựng thông thường Tịnh An - Nghĩa Dũng nói trên là hơn 24,5 tỷ đồng. Như vậy, số tiền CTCP đầu tư phát triển khoáng sản Quảng Ngãi phải nộp tăng lên hơn 8,5 tỷ đồng so với năm 2023.

Theo CTCP đầu tư phát triển khoáng sản Quảng Ngãi, sự thay đổi này là do bảng giá tính thuế tài nguyên năm 2024 đối với khoáng sản cát làm vật liệu xây dựng thông thường đã tăng từ 150.000 đồng/m3 lên 230.000 đồng/m3.

Việc thay đổi giá tính thuế làm tăng đột biến tiền trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản cát của công ty lên gấp 1,53 lần so với năm 2023, làm thay đổi bài toán của doanh nghiệp, làm tăng giá cát…

Ngoài ra, CTCP phát triển đầu tư Hợp Nhất cũng xin hủy kết quả trúng đấu giá mỏ cát ở thôn Đông Mỹ, xã Nghĩa Hiệp (huyện Tư Nghĩa, Quảng Ngãi) với diện tích khoảng 3,26 ha; CTCP đầu tư và xây dựng Sao Việt xin hủy kết quả trúng đấu giá 2 mỏ cát, gồm mỏ cát khoảng 3,58 ha ở thôn Mỹ Hòa, xã Nghĩa Mỹ (huyện Tư Nghĩa) và mỏ cát 5,9 ha tại thôn Thế Bình, xã Nghĩa Hiệp.

Cơ quan chức năng nói gì?

Lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Quảng Ngãi cho biết, bảng giá thu thuế tài nguyên năm 2024 của tỉnh là đúng quy định hiện hành. Việc tính thuế đối với cát nói riêng và tài nguyên khoáng sản khác, như đất, đá… nói chung trên địa bàn tỉnh, phải tuân thủ theo đúng quy định pháp luật hiện hành.

Cụ thể, những mỏ cát đấu giá thành, doanh nghiệp chủ sở hữu (đấu giá trúng), đã hoàn thành thủ tục và thực hiện nộp tiền thuế tài nguyên tại thời điểm năm nào, thì được áp dụng quy định mức tính thuế mới nhất, của thời điểm năm đó.

"Nếu thời điểm mà chủ mỏ cát thực hiện nộp thuế là năm 2023, thì mức thuế tài nguyên cát phải thực hiện theo quy định năm 2023. Nếu nộp vào năm 2024, phải thực hiện theo quy định tính thuế của năm 2024", vị lãnh đạo Sở TN&MT Quảng Ngãi giải thích.

Mới đây, Văn phòng UBND tỉnh Quảng Ngãi cho biết, ông Trần Hoàng Tuấn, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có kết luận liên quan đến doanh nghiệp xin hủy kết quả đấu thầu, kiến nghị xin thực hiện theo giá tính thuế tài nguyên như năm 2023.

Cụ thể, theo báo cáo của Sở TN&MT tỉnh Quảng Ngãi, nội dung vướng mắc, kiến nghị của các doanh nghiệp trúng đấu giá quyền khai thác cát chủ yếu liên quan đến giá tính thuế tài nguyên ban hành hàng năm của UBND tỉnh (xu hướng năm sau tăng hơn năm trước).

Và Sở đã tham vấn ý kiến của Bộ TN&MT, phối hợp với các cơ quan, đơn vị rà soát, xác định, thông báo cho các doanh nghiệp thực hiện việc nộp tiền trúng đấu giá theo giá tính thuế tài nguyên hàng năm hiện hành là đúng quy định.

Do đó, UBND tỉnh Quảng Ngãi giao Sở TN&MT xác định và thông báo cho các doanh nghiệp nghiêm túc chấp hành thực hiện nộp tiền trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo đúng quy định.

Đối với các doanh nghiệp xin hủy kết quả đấu giá quyền khai thác các mỏ cát, UBND tỉnh Quảng Ngãi cho phép về mặt chủ trương, nhưng chỉ đạo Sở TN&MT tỉnh Quảng Ngãi chủ trì thực hiện đúng quy định. Đồng thời, giao Sở TN&MT tỉnh Quảng Ngãi nghiên cứu giải pháp hiệu quả khắc phục tình trạng doanh nghiệp đấu giá xong thì xin hủy kết quả, gây nguy cơ mất cân đối cung, cầu về vật liệu xây dựng trên địa bàn.

Theo tìm hiểu, trong năm 2023 cũng có 2 doanh nghiệp chấm dứt các hoạt động liên quan đến mỏ cát đã đấu giá trúng. Đó là Công ty TNHH xây lắp và thương mại Phú Cường xin hủy trúng đấu giá mỏ cát Xuân Đình, xã Hành Thịnh, huyện Nghĩa Hành; CTCP đầu tư và phát triển THC Quảng Ngãi trúng đấu giá mỏ cát thôn Ngân Giang, xã Tịnh Hà (huyện Sơn Tịnh, Quảng Ngãi) nhưng sau đó đơn phương chấm dứt, không tham gia khai thác cát với lý do là tài chính không đảm bảo.