Theo Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ, trao đổi thương mại và dịch vụ giữa Hoa Kỳ với Hong Kong đã đạt hơn 66 tỷ USD vào năm 2018, trong khi cộng đồng quốc tế luôn nhận thức về Hong Kong như một lãnh thổ tự trị và hấp dẫn để làm kinh doanh.

Tuy nhiên, vị thế đặc biệt của Hong Kong đối với Hoa Kỳ đang bị đe dọa với việc Quốc hội Trung Quốc thông qua Luật an ninh cho Hong Kong hôm thứ Năm, 28/5.

Trong năm ngoái, một đạo luật của Mỹ yêu cầu Hong Kong duy trì được một mức độ độc lập vừa đủ như một điều kiện cần thiết để duy trì mối quan hệ thương mại thuận lợi với Hoa Kỳ.

Hong Kong cho đến nay cũng không phải chịu mức thuế quan mà phía Mỹ đã áp đặt cho Trung Quốc như một phần của cuộc chiến thương mại giữa hai quốc gia.

Điều gì sẽ xảy ra nếu Hong Kong bị mất vị thế đặc biệt đối với Mỹ?

Tác động của thương mại Hoa Kỳ với Hong Kong

Thương mại giữa Hong Kong với Hoa Kỳ sẽ chịu tác động mạnh nếu thuế quan bị áp đặt.

Trao đổi thương mại và dịch vụ giữa Hong Kong và Hoa Kỳ đạt mức 66 tỷ USD vào năm 2018 theo các con số của Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR). Hoa Kỳ xuất khẩu lượng hàng hóa trị giá cỡ 50,1 tỷ USD sang Hong Kong và nhập khẩu lượng hàng hóa giá trị khoảng 16,8 tỷ USD từ Hong Kong.

Hong Kong là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 thế giới với Hoa Kỳ cho các sản phẩm rượu vang, thứ 4 cho các sản phẩm thịt bò và thứ 7 cho hàng hóa nông sản trong năm 2018, theo số liệu từ bộ phận thương mại và công nghiệp của thành phố Hong Kong.

Còn theo USTR, hàng hóa nhập khẩu từ Hong Kong vào Mỹ gồm máy móc và các sản phẩm nhựa. 

"Rủi ro lớn hơn trong việc Hong Kong đánh mất vị thế đặc biệt trước Hoa Kỳ là việc bị hạn chế mua bán các sản phẩm công nghệ nhạy cảm cho các công ty Hong Kong", Mark Williams, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á của Capital Economics nhận xét hôm thứ Năm.

"Các sản phẩm chứa hàm lượng tri thức cao của Mỹ chỉ chiếm khoảng 5% tổng lượng hàng hóa nhập khẩu của Hong Kong. Nhưng việc hạn chế các công ty Hong Kong cung cấp các sản phẩm nhạy cảm sẽ khiến Hong Kong mất đi các lợi thế khác biệt của mình đối với Trung Quốc đại lục", ông Williams viết.

Các công ty của cả Hong Kong lẫn Hoa Kỳ đều bị thiệt hại

Có tới hơn 1.300 công ty của Hoa Kỳ hiện đang hoạt động tại Hong Kong, trong khi 85.000 công dân Mỹ đang sinh sống tại thành phố này, theo các con số của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.

Nhận thức lâu nay của cộng đồng doanh nghiệp quốc tế rằng Hong Kong là một địa điểm tự trị và hấp dẫn để kinh doanh chắc chắn sẽ thay đổi.

Các cuộc thăm dò gần đây của Phòng Thương mại Hoa Kỳ cho thấy các công ty Hoa Kỳ có kế hoạch giảm bớt các khoản đầu tư ở Hong Kong, báo cáo của Capital Economics viết.

"Phần lớn các thành công mà Hong Kong có được đến nay là nhờ vào khả năng thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và thu lợi cổ tức từ các công ty quốc tế có sức cạnh tranh cao", vẫn theo báo cáo của Capital Economics.

Phòng Thương mại Hoa Kỳ, trong một tuyên bố đưa ra hôm thứ Ba, nhấn mạnh rằng quyền tự trị của Hong Kong, dưới nguyên tắc "Một quốc gia, hai hệ thống" từ lâu vốn là tài sản giá trị nhất của thành phố này, hình thành nên một nền kinh tế dựa trên các nguyên tắc minh bạch.

"Đó sẽ là một sai lầm nghiêm trọng trên nhiều cấp độ, gây nguy hiểm cho vị thế đặc biệt của Hong Kong với Hoa Kỳ, vốn là nền tảng cơ bản cho vai trò của Hong Kong như một địa chỉ đầu tư hấp dẫn, cũng như một trung tâm tài chính của thế giới", tuyên bố của Phòng Thương mại Hoa Kỳ nhấn mạnh và kêu gọi Tổng thống Mỹ Trump ưu tiên cho mối quan hệ tích cực với Hong Kong.

Hiện tại, công dân Mỹ cũng được hưởng chế độ miễn thị thực khi đến khu vực lãnh thổ này của Trung Quốc, nhưng những hạn chế về visa có thể xảy ra khi căng thẳng giữa hai phía trầm trọng hơn.

"Hiện [Ngoại trưởng Hoa Kỳ] Pompeo vẫn bỏ ngỏ quyết định áp đặt thuế quan với các sản phẩm đến từ Hong Kong, cũng như việc áp dụng hạn chế thị thực hay đóng băng tài sản của các quan chức hàng đầu. Trong khi Trung Quốc trước đó cảnh báo sẽ trả đũa nếu Mỹ can thiệp vào công việc nội bộ của mình", nhà phân tích Rodrigo Catril của Ngân hàng Quốc gia Úc (National Australia Bank) viết trong một báo cáo công bố hôm thứ Năm.

Không ảnh hưởng tới thương mại toàn cầu của Hong Kong

Trong khi việc Hong Kong mất vị thế đặc biệt với Hoa Kỳ có thể tạo ra các hậu quả sâu rộng cho quan hệ hai phía thì nó lại 'không có tác động trực tiếp tới khả năng thương mại toàn cầu của Hong Kong', báo cáo của Capital Economics viết.

Thành phố này vẫn được Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) coi như một lãnh thổ hải quan độc lập và là một thực thể riêng biệt đối với các tổ chức quốc tế khác như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) hay Ngân hàng Thế giới (World Bank).

Tuy nhiên, Hoa Kỳ khó có thể bị ngăn cản bởi các qui tắc của WTO nếu nước này quyết định áp thuế đối với khu vực lãnh thổ đặc biệt này, báo cáo của công ty nghiên cứu nói trên nhấn mạnh.

(Theo CNBC)