Cuộc chiến 'vương quyền' ở Eximbank
Eximbank như một "cô gái đẹp", ai cũng muốn giành lấy nhưng không ai đủ năng lực...

Dù thoái trào liên tục trong gần một thập kỷ qua, song Eximbank vẫn là một ngân hàng có "lõi" sạch và chất lượng tài sản, nhân sự tốt. Điều nhà băng này thiếu để trở lại "đường đua" là sự thống nhất giữa các nhóm cổ đông lớn với nhau
Đỉnh cao và thoái trào
Nửa cuối thập kỷ trước, Eximbank đã là một tên tuổi lớn, thậm chí là một tượng đài và được coi như hình mẫu phát triển của một ngân hàng thương mại. Trong nhiệm kỳ 5 năm của mình, cựu Chủ tịch HĐQT Nguyễn Thành Long cùng các cộng sự đã biến Eximbank trở thành nhà băng có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất và dần đứng hàng đầu trong khối ngân hàng ngoài quốc doanh.
Giai đoạn 2004-2010, vốn điều lệ của Eximbank tăng tới 21 lần, từ 500 tỷ đồng lên 10.560 tỷ đồng, là một trong hai ngân hàng tư nhân có nguồn lực lớn nhất cùng với Sacombank; tổng tài sản tăng 16 lần lên 131.111 tỷ đồng. Cùng với Vietcombank, Eximbank là nhà băng "top" đầu trong lĩnh vực ngoại thương, xuất nhập khẩu.
Trái với những ngân hàng khác luôn có một nhóm chủ nắm cổ phần chi phối, quá trình tăng vốn "khủng" cùng việc niêm yết chứng khoán từ năm 2009 biến Eximbank trở thành ngân hàng có cơ cấu cổ đông đa dạng bậc nhất làng "buôn tiền".
Người ta ví Eximbank như một "cô gái đẹp", ai cũng muốn giành lấy làm vợ, nhưng lại không ai có đủ năng lực. Và "hồng nhan" thường "bạc phận", suốt gần một thập kỷ qua, ngân hàng này chìm trong thông tin tiêu cực, kết quả kinh doanh giảm sút năm này qua năm khác.
Đang hoạt động khả quan, bước ngoặt với Eximbank xảy đến vào năm 2010, khi ĐHĐCĐ thường niên năm đó bầu ra HĐQT nhiệm kỳ mới 2010-2015, với sự đứng đầu của ông Lê Hùng Dũng. Ông Dũng ban đầu là đại diện của SJC. Sau khi nghỉ hưu đầu năm 2014, ông được một nhóm cổ đông nắm 10,4% vốn đề cử và tiếp tục giữ ghế Chủ tịch HĐQT Eximbank cho tới cuối nhiệm kỳ.
Trong 5 năm ngồi ghế nóng, ngoài những phát ngôn với tần suất khá dày trong lĩnh vực bóng đá, doanh nhân sinh năm 1954 không mang lại nhiều ấn tượng (tốt) cho cổ đông Eximbank khi kết quả kinh doanh lao dốc liên tục: lãi sau thuế từ 3.000 tỷ đồng năm 2011 về 2.000 tỷ đồng năm 2012, tụt về 659 tỷ năm 2013 rồi chỉ còn vỏn vẹn 57 tỷ đồng năm 2014.
Cùng với đó, Eximbank không ít lần vướng vào những tin đồn M&A, đầu tiên là với Sacombank và ACB, sau đó là Sacombank, để rồi trở thành "trung gian" cho ông Trầm Bê cùng Southern Bank thâu tóm Sacombank năm 2015.
Năng lực kém cỏi của HĐQT Eximbank nhiệm kỳ 2010-2015 đã bị cổ đông phản ứng rất gay gắt trong ĐHĐCĐ thường niên tháng 7/2015. Quá thất vọng vào đội ngũ lãnh đạo cũ, cổ đông Eximbank kỳ vọng vào nhiệm kỳ HĐQT 2015-2020 với những "luồng gió mới" nhằm giúp vực dậy Ngân hàng.
Cuộc chiến quyền lực
"Luồng gió" vừa đề cập lần đầu được hé lộ vào tháng 3/2015, khi danh sách ứng viên HĐQT có hai cái tên mới là ông Trần Ngô Phúc Vũ và ông Trần Ngọc Tâm, đại diện cho hơn 20,4% cổ phần Eximbank. Hai vị này nguyên là Tổng giám đốc và Phó TGĐ Nam Á Bank, vừa thôi nhiệm ở nhà băng này cách đó ít lâu.
Trước thềm ĐHĐCĐ bất thường vào cuối năm 2015 để bầu ra HĐQT khoá mới, người ta đã nói nhiều về một cuộc đổi chủ tại Eximbank, cũng như một thương vụ M&A với Nam Á Bank. Niềm tin của giới đầu tư càng tăng lên khi Vietcombank có thời điểm chấp thuận dồn toàn bộ 8,2% cổ phần cho ứng viên xuất thân từ Nam Á Bank là ông Trần Ngô Phúc Vũ.
Tuy nhiên những diễn biến bất ngờ xảy đến ngay trước ĐHĐCĐ ngày 15/12/2015, hai người cũ của Nam Á Bank đều bị "out" ra khỏi danh sách bầu HĐQT Eximbank khoá mới mà lý do cho tới nay vẫn chưa được làm rõ.
Gạt đi đối thủ lớn nhất, một nhóm cổ đông tiếp tục gia tăng ảnh hưởng thông qua lôi kéo sự ủng hộ của các nhóm ở giữa. Kết quả, HĐQT nhiệm kỳ 2015-2020 gồm 8 Thành viên HĐQT là các ông Cao Xuân Ninh (nhóm Vietcombank đề cử), ông Ngô Thanh Tùng (7 cổ đông có 10,19% vốn đề cử), ông Naoki Nishizawa đại diện phần vốn góp của SMBC tại Eximbank với tỷ lệ cổ phần 10,05%; ông Yasuhiro Saitoh do 3 cổ đông tổ chức đề cử với tỷ lệ cổ phần 10,05%, 4 vị không sở hữu hay đại diện sở hữu mà do HĐQT khoá trước đề cử là ông Lê Văn Quyết, ông Đặng Anh Mai, ông Nguyễn Quang Thông và ông Hoàng Tuấn Khải.
Thành viên HĐQT độc lập duy nhất ông Lê Minh Quốc ngay sau đó đã trở thành Chủ tịch HĐQT Eximbank khoá mới.

Ông Lê Minh Quốc chúc mừng bà Lương Thị Cẩm Tú được bầu làm Thành viên HĐQT Eximbank trong ĐHĐCĐ thường niên năm ngoái. Ảnh: NĐ
Dù là Thành viên độc lập, song xuất thân của ông Quốc có không ít liên hệ tới nhóm cổ đông lớn ở Eximbank. Cụ thể, ông Quốc thời điểm đó đồng thời là Phó Chủ tịch HĐQT CTCP Âu Lạc - nơi ông Ngô Thanh Tùng là Thành viên HĐQT.
Bản thân ông Ngô Thanh Tùng đại diện cho nhóm cổ đông giữ 10,194% cổ phần Eximbank, bao gồm CTCP địa ốc Phú Long, CTCP đầu tư ACB Hà Nội, Công ty TNHH đầu tư tài chính Á Châu Hà Nội, CTCP đầu tư Á Châu, quỹ VOF Investment Limited và hai cổ đông cá nhân là bà Ngô Thu Thúy cùng ông Trần Công Cận. Trong số này, bà Ngô Thu Thuý là Chủ tịch HĐQT CTCP Âu Lạc. Bản thân bà Thuý cũng từng được HĐQT Eximbank bổ nhiệm làm cố vấn cấp cao, dù nữ doanh nhân này được biết đến nhiều hơn trong lĩnh vực vận tải xăng dầu.
Như vậy, trong 9 Thành viên HĐQT khoá 2015-2020 của Eximbank, có thể chia làm các nhóm: Nhóm ông Lê Minh Quốc, ông Ngô Thanh Tùng (có liên hệ với Âu Lạc); nhóm Ông Naoki Nishizawa và Ông Yasuhiro Saitoh (cổ đông ngoại); nhóm ông Cao Xuân Ninh và ông Lê Văn Quyết (Vietcombank, NHNN) và ba thành viên còn lại không phụ thuộc cụ thể vào một nhóm nào là các ông Đặng Anh Mai, ông Nguyễn Quang Thông và ông Hoàng Tuấn Khải.
Sau thất bại cuối năm 2015, nhóm cổ đông lớn, sở hữu 22,2% vốn Eximbank tiếp tục đề cử hai người vào HĐQT Eximbank trong ĐHĐCĐ thường niên năm 2016 diễn ra vài tháng sau đó, song tiếp tục bị "gạt" ra với lý do HĐQT đã đủ năng lực điều hành, chưa cần bổ sung.

9 Thành viên HĐQT Eximbank nhiệm kỳ 2015-2020. Ông Lê Minh Quốc đứng bên phải ngoài cùng.
Không có hồi kết
Bẵng đi một thời gian, cuối tháng 4/2018, bà Lương Thị Cẩm Tú bất ngờ được bầu vào HĐQT Eximbank. Nữ doanh nhân sinh năm 1980 vừa thôi nhiệm Tổng giám đốc tại Nam Á Bank trước đó ít tuần, là trường hợp duy nhất được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận trong số 4 hồ sơ tham gia HĐQT Eximbank.
Việc bà Lương Thị Cẩm Tú được bầu làm Chủ tịch HĐQT ngày 22/3 vừa qua là diễn biến bất ngờ. Tuy nhiên lần lại dòng sự kiện mang tới những tư duy khá logic. Cụ thể, sau thời Chủ tịch Lê Hùng Dũng, Eximbank sau hơn ba năm dưới sự lãnh đạo cao nhất của ông Lê Minh Quốc vẫn chìm trong khó khăn, nhiều vụ mất tiền hàng trăm tỷ liên tiếp xảy đến. Uy tín của dàn lãnh đạo trong mắt cổ đông vốn đã không cao, nay tiếp tục suy giảm.
Xác nhận với Nhadautu.vn, một lãnh đạo cấp cao của Eximbank tiết lộ ngoại trừ nhóm có liên hệ tới Chủ tịch HĐQT Lê Minh Quốc, 7/10 thành viên HĐQT Eximbank đều muốn có sự thay đổi ở vị trí đứng đầu, trong đó có nhóm cổ đông ngoại và nhóm Vietcombank/NHNN - trước đây đã "ngả" về nhóm có liên hệ tới Âu Lạc thì nay lại quay sang ủng hộ nhóm của bà Lương Thị Cẩm Tú.
Gió đã đổi chiều, và cho dù cuộc tranh chấp pháp lý đang diễn ra được phán quyết ra sao, thì nhiều khả năng kết cục cuối cùng vẫn không thay đổi khi các nhóm cổ đông lớn đã muốn tìm một hướng đi mới.
Điều đáng quan tâm hơn cả, không phải là phe nào thắng trong "cuộc chiến vương quyền" này, mà là Eximbank vẫn sẽ mãi chìm đắm trong khủng hoảng, nếu các nhóm cổ đông không tìm được tiếng nói chung, loại bỏ tham vọng thâu tóm ngân hàng. Chỉ có vậy, Eximbank mới có "cửa" thoát khỏi khó khăn, trước khi nghĩ đến chuyện vực dậy hay tìm lại thời hoàng kim.
Eximbank là một ngân hàng có nền tảng tốt, đội ngũ nhân sự dày dạn kinh nghiệm, hệ thống phân phối rộng khắp. Giá trị của Eximbank còn ở lượng nợ xấu bất động sản rất lớn, và ít ai biết rằng phần lớn chi nhánh, phòng giao dịch cũng là bất động sản thuộc sở hữu của ngân hàng (không phải đi thuê). Ngoài ra, việc không có cổ đông chi phối dẫn tới không có công ty sân sau, không vướng sở hữu chéo, rút ruột tài sản.
Đó là những lợi thế rất lớn của Eximbank. Và chỉ cần một đội ngũ lãnh đạo thống nhất, có năng lực, cùng nhìn về một hướng, Eximbank sẽ không mất nhiều thời gian để trở lại đường đua, với kỳ vọng tái sinh nhà băng tư nhân hàng đầu một thời.
- Cùng chuyên mục
Nông nghiệp Hòa Phát chính thức nộp hồ sơ IPO
Theo kế hoạch, Nông nghiệp Hòa Phát sẽ niêm yết cổ phiếu lên sàn giao dịch chứng khoán TP.HCM sớm nhất vào tháng 12/2025 với mã dự kiến là HPA, chào bán tối đa 30 triệu cổ phiếu với giá 11.887 đồng/cổ phiếu.
Tài chính - 17/09/2025 09:10
Dòng tiền chỉ có thể hướng về chứng khoán
Dòng tiền là yếu tố hỗ trợ thị trường trong thời gian tới. Nhà đầu tư nên tận dụng nhịp nghỉ để nhìn lại, lựa chọn đúng và trúng cho kỳ tăng giá tiếp theo.
Tài chính - 16/09/2025 15:25
MSVN: Khả năng nâng hạng thị trường của Việt Nam hoàn toàn khả thi
Việt Nam đã có những hành động rất quyết liệt và nhận được phản hồi tích cực từ đối tác quốc tế. MSVN đánh giá khả năng nâng hạng của Việt Nam hoàn toàn khả thi trong tương lai gần.
Tài chính - 16/09/2025 10:18
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng làm việc với lãnh đạo Sở GDCK London và FTSE Russell
Cũng tại buổi làm việc, Sở GDCK Việt Nam (VNX) đã ký kết Biên bản Ghi nhớ (MOU) với Công ty FTSE International Limited (FTSE), qua đó chính thức thiết lập mối quan hệ hợp tác chiến lược nhằm nâng cao hạ tầng thị trường vốn và thúc đẩy hội nhập quốc tế của Việt Nam.
Tài chính - 16/09/2025 08:19
Thanh tra UBCKNN ban hành kết luận tranh tra Becamex IJC
Chánh Thanh tra UBCKNN vừa có kết luận thanh tra CTCP Phát triển Hạ tầng Kỹ thuật (Becamex IJC, HSX: IJC).
Tài chính - 15/09/2025 15:15
Nâng chất nhà đầu tư cá nhân
Với mục tiêu nâng cao năng lực nhà đầu tư cá nhân, Đề án tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán đã đưa ra các giải pháp đồng bộ với sự kết hợp của các cơ quan nhà nước, các công ty chứng khoán, cơ quan truyền thông...
Tài chính - 15/09/2025 13:12
Bộ Tài chính muốn ngân hàng thương mại đầu tư, phân phối chứng chỉ quỹ
Đề án Tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán đã đưa ra hàng loạt giải pháp nhằm đa dạng các kênh phân phối chứng chỉ quỹ. Đáng chú ý, Bộ Tài chính đề xuất các ngân hàng thương mại được đầu tư và tham gia phân phối chứng chỉ quỹ.
Tài chính - 15/09/2025 10:46
Giá vàng giảm nhanh, mua vào đã xuống dưới 130 triệu/lượng
Sáng nay, thị trường vàng trong nước chứng kiến sự sụt giảm mạnh với giá mua vào vàng miếng SJC đã xuống còn 128,4 triệu đồng/lượng, trong khi giá thế giới vẫn neo ở mức ~3.630 USD/ounce.
Tài chính - 15/09/2025 09:32
Nhiều động lực cho thị trường chứng khoán tuần này
Các CTCK đánh giá lạc quan về thị trường chứng khoán các phiên tới. Nghị định 245/2025/NĐ-CP và Đề án nâng hạng thị trường công bố cuối tuần qua là thông tin được kỳ vọng nâng đỡ thị trường.
Tài chính - 15/09/2025 07:00
Nếu Hoà Phát IPO mảng nông nghiệp
Với vị thế là tập đoàn công nghiệp tư nhân số 1 cả nước, động thái IPO mảng nông nghiệp của Hoà Phát, nếu diễn ra, sẽ mang tới nhiều tín hiệu đáng chú ý với giới đầu tư.
Tài chính - 15/09/2025 07:00
'Khoảng trống quý giá' của chính sách tiền tệ
Việc Fed sẽ tiếp tục cắt giảm trong năm 2025, với lần gần nhất vào tháng 9, được cho là "khoảng trống" chính sách quý giá để NHNN duy trì lãi suất thấp hỗ trợ tăng trưởng mà không phải quá lo ngại tỷ giá.
Tài chính - 15/09/2025 07:00
Chính phủ yêu cầu đưa giao dịch vàng vào diện chịu thuế TNCN
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 278/NQ-CP giao Bộ Tài chính chủ trì soạn thảo dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) và bổ sung quy định thu nhập từ hoạt động mua, bán vàng thuộc đối tượng chịu thuế TNCN.
Tài chính - 14/09/2025 20:22
Nhà đầu tư chứng chỉ quỹ dài hạn sẽ được miễn, giảm thuế
Đề án Tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán nhấn mạnh việc miễn, giảm thuế cho các nhà đầu tư sở hữu dài hạn chứng chỉ quỹ nhằm khuyến khích các loại hình quỹ đầu tư phát triển.
Tài chính - 14/09/2025 12:51
Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt nâng hạng thị trường chứng khoán
Đề án của Chính phủ đặt ra mục tiêu ngắn hạn là đáp ứng đầy đủ tiêu chí nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE Russell trong năm 2025; Dài hạn, đáp ứng các tiêu chí nâng hạng lên thị trường mới nổi của MSCI và thị trường mới nổi bậc cao của FTSE Russell từ nay đến năm 2030.
Tài chính - 14/09/2025 12:18
Cổ đông Sacombank không thông qua tờ trình của HĐQT
HĐQT Sacombank muốn thay đổi thông tin về Người đại diện theo pháp luật nhưng số lượng tán thành thấp nên tờ trình không được thông qua.
Tài chính - 14/09/2025 09:11
Tuần giao dịch ảm đạm của nhóm tài chính
Chứng khoán tuần 8-12/9 tiếp tục chứng kiến sự giao dịch ảm đạm của nhóm tài chính, song nhóm Vingroup và thép đã nâng đỡ giúp VN-Index lấp “gap” thành công.
Tài chính - 14/09/2025 06:45
- Đọc nhiều
-
1
Giải mã sức hút của bất động sản phía Nam đối với giới đầu tư phía Bắc
-
2
Loạt điểm mới nâng 'chất' thị trường chứng khoán
-
3
Sửa đổi Nghị định 155: 6 nội dung quan trọng tháo gỡ 'điểm nghẽn' cho vốn ngoại
-
4
Loạt giải pháp thúc đẩy thị trường quản lý quỹ
-
5
Giá chung cư tăng mạnh trên cả thị trường sơ cấp lẫn thứ cấp
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 4 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 4 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 5 month ago