Những sự kỳ vọng đang được đặt lên đôi vai của 'Thái tử' Samsung Lee Jae-yong với một vai trò quan trọng trong việc phục hồi nền kinh tế Hàn Quốc cũng như việc giải quyết tình trạng thiếu vaccine của nước này. Dù vậy, hiện vẫn chưa rõ bằng cách nào ông có thể thực hiện một trong hai việc đó nếu xét đến điều kiện được ân xá của mình.

Ông Lee, người bị kết tội biển thủ quỹ công ty trị giá 8,6 tỷ won (7,3 triệu USD) để đưa hối lộ cho cựu Tổng thống Park Geun-hye, hiện không thể tham gia hội đồng quản trị của Samsung Electronics hoặc đảm nhận bất kỳ vị trí chính thức nào khác.

Tại Hàn Quốc, những người bị kết án biển thủ 500 triệu won trở lên bị cấm làm việc cho các công ty liên quan đến tội danh của họ trong 5 năm sau khi mãn hạn tù.

Samsung cho biết ông Lee được miễn khỏi những hạn chế đó vì về mặt kỹ thuật, ông không còn làm việc cho Samsung nữa, do ông đã rời hội đồng quản trị vào năm 2019 và không nhận lương kể từ đó.

Bất chấp những lời chỉ trích từ các nhóm dân sự rằng hệ thống ân xá đang bị lạm dụng như một thẻ miễn tội khác để được hưởng đặc quyền, song các nhà chức trách cũng đã bật đèn xanh cho các hoạt động kinh tế của ông Lee.

Vào ngày được trả tự do, Tổng thống Moon Jae-in, người đã xây dựng chính quyền cánh tả của mình dựa trên cam kết thực hiện công bằng xã hội, đã yêu cầu người dân thông cảm và nói rằng quyết định này là vì lợi ích quốc gia. Bộ trưởng Tư pháp Park Beom-kye, người đã ân xá cho Phó Chủ tịch Samsung, cho biết ông đã xem xét "tình hình kinh tế khi đại dịch COVID-19 kéo dài".

Kỳ vọng ngày càng tăng cao trong bối cảnh việc ông Lee được thả tự do có thể báo hiệu một sự thúc đẩy các kế hoạch đầu tư của Samsung, sau khi sự vắng mặt của ông đã khiến chúng bị dừng lại.

Một trong những mục tiêu của Samsung Electronics là đầu tư 171 nghìn tỷ won vào năm 2030 và trở thành công ty đúc số 1 toàn cầu. Nhiệm vụ cấp bách nhất là hoàn thành kế hoạch xây dựng nhà máy chip thứ hai của công ty trị giá 17 tỷ USD, một quyết định không thể thực hiện nếu không có ông Lee. Các quan chức trong ngành cảnh báo rằng nếu Samsung bỏ lỡ cơ hội đầu tư này, họ sẽ không có cơ hội nào khác để bắt kịp TSMC.

TSMC, công ty kiểm soát 50% thị phần đúc trên thế giới theo thị phần, đã thông báo vào tháng 4 rằng họ sẽ đầu tư 100 tỷ USD trong ba năm tới và xây dựng sáu nhà máy chip ở Mỹ.

Intel, công ty đã công bố tái gia nhập thị trường đúc, được cho là đang cân nhắc việc mua lại công ty đúc đứng thứ 3 thế giới, GlobalFoundries, với giá 30 tỷ USD.

Chip hiện chiếm 20% kim ngạch xuất khẩu của Hàn Quốc và khoản đầu tư lớn của Samsung có thể phục hồi ngành công nghiệp chip trong nước.

Các quan chức và người theo dõi của Samsung cho biết công ty cũng có thể hưởng lợi từ mạng lưới kinh doanh cá nhân của ông Lee trong việc điều hướng và vượt qua cuộc cạnh tranh gay gắt về công nghệ, cũng như việc tổ chức lại chuỗi cung ứng toàn cầu do Mỹ và các nền kinh tế lớn khác thúc đẩy.

Vào tháng 10/2020, ông Lee đã gặp gỡ các giám đốc điều hành hàng đầu của ASML, nhà sản xuất thiết bị quang khắc hàng đầu thế giới, tại trụ sở công ty ở Eindhoven, Hà Lan. Trong cuộc họp, ông đã thảo luận về sự phát triển của công nghệ chip thế hệ tiếp theo với Giám đốc điều hành ASML Peter Wennink và Giám đốc Công nghệ ASML Martin van den Brink.

Sự trở lại của ông Lee cũng được kỳ vọng sẽ đẩy nhanh kế hoạch của Samsung SDI trong việc xây dựng nhà máy sản xuất pin đầu tiên tại Mỹ. Vào tuần trước, Thượng nghị sĩ Illinois Dick Durbin cho biết trong một cuộc họp báo rằng đã có các cuộc thảo luận về một "cơ sở sản xuất pin của Samsung" với các đại diện đến từ Hàn Quốc.

Thượng nghị sĩ Durbin cho biết, trong khi quyết định vẫn chưa được hoàn tất, cơ sở này có thể nằm cạnh công ty khởi nghiệp xe điện Rivian, doanh nghiệp đã tuyên bố rằng họ sẽ cung cấp pin xe điện từ Samsung SDI.

Trên hết, ngành công nghiệp đang chú ý đến việc liệu ông Lee có thể một lần nữa trở thành “đại sứ vaccine” của Hàn Quốc hay không.

Vào ngày ông Lee được thả, Hàn Quốc đã cử một phái đoàn đến gặp đại diện của Moderna về sự chậm trễ trong việc vận chuyển vaccine, do công ty Mỹ có kế hoạch gửi ít hơn một nửa trong số 8,5 triệu liều mà họ đã cam kết gửi trong tháng này.

Hiện mọi sự chú ý cũng đổ dồn vào việc ông Lee có thể can thiệp như thế nào. Trước đây, ông đóng vai trò là cầu nối giữa chính phủ Hàn Quốc và Pfizer.

Chính phủ Hàn Quốc không có kênh liên lạc nào với lãnh đạo cao nhất của Pfizer cho đến đầu tháng 12 năm ngoái. Vào thời điểm đó, ông Lee đã sử dụng mạng cá nhân của mình và tìm kiếm sự giúp đỡ của Shantanu Narayen, Chủ tịch công ty phần mềm máy tính Mỹ Adobe, người từng là giám đốc độc lập của Pfizer.

Ông Lee và Narayen gặp nhau lần đầu tiên tại Triển lãm Điện tử Tiêu dùng ở Las Vegas vào năm 2011. Chủ tịch Adobe đã đến thăm Seoul để gặp ông Lee vào cuối năm và hai người đã duy trì mối quan hệ kể từ đó.

Vào tháng 12/2020, ông Lee đã đích thân gọi điện cho Narayen, theo truyền thông địa phương. "Thái tử" Samsung sau đó đã được Chủ tịch Adobe giới thiệu với người đứng đầu bộ phận kinh doanh vaccine của Pfizer, qua đó cung cấp cho chính phủ Hàn Quốc cách thức khởi động các cuộc đàm phán với công ty Mỹ.

Vào tháng 4/2021, Seoul thông báo rằng họ đã đảm bảo đủ liều vaccine Pfizer bổ sung cho 20 triệu người.

Bài liên quan

Samsung đẩy mạnh kế hoạch đầu tư và M&A trước sự trở lại của nhà lãnh đạo Lee Jae-yong

Samsung mất dần thị phần trên thị trường smartphone tại khu vực MEA

Samsung vẫn giữ 'ngôi vương' thị trường smartphone toàn cầu

Lợi nhuận của Samsung đạt mức cao nhất trong 3 năm nhờ sự bùng nổ của thị trường chip