Tuần trước, GM đã thông báo rằng người dùng xe điện của họ, vào năm tới, sẽ có thể sử dụng bộ sạc Tesla. Ford đã đưa ra một thông báo tương tự chỉ vài tuần trước đó.

Rõ ràng, việc Tesla cho phép các hãng ô tô khác được dùng cơ sở hạ tầng sạc điện của mình đã 'vô tình' tạo ra một doanh nghiệp sạc EV mới rộng lớn hơn.

Cuộc tranh luận về cách xây dựng cơ sở hạ tầng sạc đã nổ ra từ những ngày đầu của xe điện.

Mọi người sẽ chỉ sạc xe điện của mình ở nhà? Người tiêu dùng sẵn sàng trả bao nhiêu để nạp tiền? Các chính phủ có nên xây dựng và vận hành một mạng lưới tính phí không?

Giữa cuộc tranh luận này, Tesla đã đi trước và xây dựng mạng lưới của riêng mình, không phải để biến việc sạc pin thành một trung tâm lợi nhuận mà là để trấn an người mua rằng họ có thể đi xe điện khắp đất nước mà không bị hết điện.

Tuy nhiên, tính phí tại các trạm sạc giờ có thể trở thành một nguồn doanh thu đáng kể cho công ty.

Một phân tích gần đây từ ngân hàng đầu tư Piper Sandler & Co. cho thấy rằng trong một thập kỷ tới kể từ bây giờ, việc Tesla mở rộng mạng lưới sạc của mình cho các nhà sản xuất ô tô khác có thể mang lại cho công ty doanh thu lên tới 5 tỷ USD hàng năm.

"Tesla giờ đây có một chút gì đó giống như trường hợp đã xảy ra với AWS", Jonathan McNeill, cựu giám đốc điều hành của Tesla hiện đang ngồi trong hội đồng quản trị của GM, nói với Bloomberg Technology.

McNeill đang đề cập đến Amazon Web Services (AWS), mảng kinh doanh điện toán đám mây của Amazon, bắt đầu như một cách để giảm chi phí và nhưng sau đó trở thành nguồn doanh thu chính.

McNeill nói rằng Tesla đang "biến một thứ từng là gánh nặng chi phí cho họ thành một nguồn doanh thu quan trọng".

Các cuộc trò chuyện về quá trình chuyển đổi năng lượng thường tập trung vào việc tạo ra các công nghệ mới: đâu là nguồn năng lượng mới, phần cứng hoặc thuật toán có thể cắt giảm lượng khí thải?

Nhưng không gian sạc EV là một lời nhắc nhở rằng đổi mới mô hình kinh doanh có thể quan trọng không kém—nếu không muốn nói là quan trọng hơn—so với bản thân công nghệ.

Chúng ta có nhiều nếu không muốn nói là hầu hết các công nghệ cần thiết để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu; bước tiếp theo là tìm ra cách kiếm tiền từ các giải pháp.

Không công ty nào khám phá các mô hình kinh doanh khác nhau trong lĩnh vực sạc xe điện chứng minh được rằng nó có thể sinh lãi.

Blink Charging, EVGo và ChargePoint đều đã xây dựng một số tổ hợp mạng tính phí cho người tiêu dùng và doanh nghiệp, với các nguồn doanh thu khác như tính phí theo nhóm và tính phí theo yêu cầu.

Pasquale Romano, Giám đốc điều hành của ChargePoint, nói: "Chúng tôi đang kiếm tiền từ thiết bị, dịch vụ và đăng ký phần mềm. Bất kỳ hoặc tất cả các mô hình đó cuối cùng đều có thể thành công, nhưng thị trường vẫn hoài nghi".

Cổ phiếu của cả ba công ty nói trên đều giảm ít nhất 80% so với mức cao trong vài năm qua ngay cả khi mức đầu tư vào xe điện đang tăng mạnh. Và giá cổ phiếu gần như hoàn toàn phụ thuộc vào mô hình kinh doanh.

Xác định một mô hình kinh doanh khả thi là một công việc quan trọng. Đó có thể là lý do tại sao sự đổi mới như vậy thường nhận được ít sự chú ý hơn so với công nghệ—không chỉ trong cuộc đối thoại công khai mà còn ở một số trụ sở công ty.

Chẳng hạn, những đổi mới hấp dẫn như những cách điên rồ để thu được điện mặt trời, có nhiều khả năng thu hút sự chú ý của công chúng hơn là, chẳng hạn như các quy định kỳ quặc mới của ngành thuế lại tạo ra các mô hình kinh doanh mới để triển khai điện mặt trời.

Ngay cả trong trụ sở công ty, đổi mới mô hình kinh doanh có thể bị lùi lại.

Một báo cáo năm 2022 của Boston Consulting Group cho thấy các công ty nhắm mục tiêu phát triển bền vững có nhiều khả năng tập trung vào đổi mới công nghệ và sản phẩm hơn là đổi mới mô hình kinh doanh.

Tuy nhiên, có lý do để tập trung nhiều hơn vào cái thứ hai. Bởi nó sẽ giúp đưa các công nghệ năng lượng sạch vào ứng dụng nhanh hơn. Bên cạnh đó, nó cũng sẽ tạo ra những cơ hội để xây dựng các nguồn doanh thu mới cho các công ty.

Bài liên quan

Volvo chưa định xây trạm sạc tại Việt Nam, ưu tiên nâng tầm xe điện

Công ty mẹ của Sabeco muốn lấn sân sang nhà hàng và trạm sac xe điện

Đà Nẵng sẽ đầu tư xây dựng 300 trạm sạc ô tô điện trong 10 năm tới

VinFast và PV Oil hợp tác triển khai trạm sạc và thuê pin cho xe điện