Hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) là một phần trong chu kỳ kinh doanh, tạo ra cơ hội cho cả người mua và người bán. Đối với người mua đó là cơ hội để rút ngắn thời gian xây dựng, tạo ra lợi nhuận và thu hồi vốn nhanh. Với người bán là cơ hội có thêm nguồn lực để thực hiện chiến lược phát triển.

Tuy nhiên, M&A cũng có thể dẫn đến việc thâu tóm, “cá lớn nuốt cá bé”. Trả lời vấn đề này tại “Diễn đàn M&A Việt Nam 2023 – Chung tay cùng thịnh vượng”, ông Đặng Văn Thành – Chủ tịch Tập đoàn TTC cho rằng khi tiến hành M&A có 4 tỷ lệ chiến lược cần chú ý là 36%, 49%, 51% và 65%. Cơ cấu cổ phần đi đôi với cơ cấu quyền lực. Khi thực hiện M&A, người mua nhất định sẽ phải có trách nhiệm với khoản đầu tư của mình, có đóng góp để phát triển tài sản hơn nữa. Còn về người bán, nếu muốn trụ lại, không chuyển giao toàn bộ mà chỉ chuyển giao một phần thì phải cân nhắc 4 tỷ lệ chiến lược trên. Nếu không rõ, doanh nghiệp có thể tìm đến các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp.

Ông Thành là một “cá mập” trong làng M&A. Doanh nhân này cho biết từ 2001 đã thành công khi M&A 2 ngân hàng là Ngân hàng TMCP Nông thôn Thạnh Thắng và Ngân hàng Đông Phương. Trong hơn 4 thập kỷ hình thành và phát triển, nhiều nhà máy và khách sạn của Tập đoàn TTC xuất phát từ M&A, rất ít tài sản tự xây dựng. Trong lĩnh vực đường, ông Thành cũng ghi dấu trong việc M&A Bourbon Tây Ninh, nhà máy đường lớn nhất tại Việt Nam công suất gần 10.000 tấn mía cây/ngày của người Pháp.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Thiền, Chủ tịch HĐQT Biwase (mã: BWE) cho rằng tiếp cận M&A dưới góc nhìn “cá lớn nuốt cá bé” chưa tích cực. Vị này cho rằng, trong bối cảnh người bán có vấn đề tài chính thì người mua vào đưa ra kiến thức quản trị, nguồn vốn giúp vượt qua khó khăn.

Biwase từ năm trước đến năm nay nổi lên trong làng M&A khi mua lại loạt doanh nghiệp nước ở Long An, Cần Thơ, Quảng Bình… Ông Thiền chia sẻ gặp nhiều đồng nghiệp có đam mê với ngành nước vì thấy sự ổn định của ngành. Song, họ không mạnh về mạng lưới, phục vụ khách hàng nên tìm đến Biwase để cùng làm.

Bà Lưu Thị Thanh Mẫu, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng Phúc Khang cho rằng M&A là người bán thắng và người mua cũng phải thắng, cả 2 đều có trách nhiệm, cùng chia sẻ để cùng đồng hành. Người bán cần xác định mục tiêu là gì, muốn cải tiến điều gì. Tổng thể M&A thành công phải đạt được 4 điều gồm nguồn vốn, chất lượng sản phẩm nâng cao, mở rộng thị trường và tăng dịch vụ.

Hậu M&A, các lãnh đạo đều nhìn nhận sau khi tiếp nhận một doanh nghiệp khác thì phải hài hòa, nhất là vấn đề văn hóa doanh nghiệp.

Ông Thành chia sẻ thêm, mỗi lần M&A một doanh nghiệp sẽ cử đội ngũ “cán bộ khung” cốt cán của TTC xuống đào tạo lại, lưu dụng người lao động, đánh giá, phân loại, xếp loại, giao thêm hoặc giảm bớt công việc… để tạo mọi điều kiện cho người lao động ở đơn vị mới có thể hội nhập vào TTC một cách tốt nhất. Tập đoàn ưu tiên sử dụng người tại chính địa phương bởi không ai có thể hiểu hết văn hóa vùng miền bằng họ.

Tương tự, ông Thiền còn cho biết thậm chí rà lại bảng lương, thấp quá thì nâng lên cho người lao động. Nhờ đó, cuộc sống người lao động được cải thiện thì mới tăng được năng suất lao động.

CEO Phúc Khang khuyên hãy coi đối tác là một cuộc hôn nhân, nếu lựa chọn tốt, chuẩn bị tốt thì tất cả sẽ hạnh phúc.

Bài liên quan

Thị trường M&A có thể lên 20 tỷ USD trong 3 năm tới

PVN muốn giữ nguyên tỷ lệ sở hữu tại Đạm Cà Mau đến năm 2025

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư: Khó khăn là cơ hội cho hoạt động M&A

Tập đoàn Yanmar sẽ hợp tác với Đồng Tháp để phát triển nông nghiệp