Nước nghèo vay vốn tỷ USD từ Trung Quốc, 'bẫy nợ' khó thoát
Các khoản vay nợ từ Trung Quốc đặt các nước đang phát triển trước rủi ro rơi vào "bẫy nợ" khiến họ bị ràng buộc vào những điều kiện không dễ thoát ra.
Cạm bẫy vay nặng lãi
Cảng Hambantota của Sri Lanka trị giá 1,5 tỷ USD được xây dựng bằng vốn Trung Quốc. Vào tháng 12/2017, Tập đoàn Cảng thương gia Trung Quốc đã ký một thỏa thuận với Chính phủ Sri Lanka, bơm 1,1 tỷ USD để đổi lấy 85% cổ phần và hợp đồng thuê 99 năm với cảng biển Hambantota.
Thỏa thuận trên bị người dân phản đối quyết liệt vì lo ngại gây tổn hại tới an ninh quốc gia và rơi vào bẫy nợ của Trung Quốc. Năm 2019, chính phủ mới của Sri Lanka dưới sự điều hành của Tổng thống Gotabaya Rajapaksa, muốn hủy thỏa thuận cho với lý do vì lợi ích quốc gia.
Tuy nhiên, điều này không dễ dàng thực hiện. Nhà nghiên cứu Smruti Pattanaik thuộc Viện phân tích và nghiên cứu quốc phòng ở Ấn Độ cho rằng thỏa thuận cho thuê cảng Hambantota không thể bị hủy bỏ hay bị thay đổi nhiều.
“Trung Quốc có thể xem xét vài điều khoản nếu chúng được xem là quan trọng cho chính quyền của ông Rajapaksa”, ông Pattanaik nhận định.

Vay phát triển hạ tầng thành gánh nặng với nhiều nước
Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc đồng ý cho Sri Lanka vay số tiền tương đương 85% giá trị hợp đồng xây dựng dự án đường cao tốc trung tâm - giai đoạn 1. Tổng chi phí cho toàn bộ dự án này là 1,16 tỷ USD. Theo một tuyên bố từ Bộ Tài chính Trung Quốc, đây là khoản vay lớn nhất của Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc cho Sri Lanka vay.
Số tiền Trung Quốc cho Sri Lanka vay chiếm tới 10% trong số 55 tỷ USD ước tính nợ nước ngoài của Sri Lanka, bao gồm các khoản vay để xây dựng tuyến đường cao tốc và các dự án cơ sở hạ tầng. Các dự án không hiệu quả khiến Sri Lanka lún sâu vào nợ nần.
Theo Nikkei, các khoản vay của Trung Quốc có lãi suất cao, trung bình 3,5% (căn cứ theo dư nợ trung bình giữa kỳ), dù là các khoản tín dụng tương đối ngắn hạn. Trong khi đó, lãi suất cho vay của quỹ tiền tệ thế giới (IMF) là 0,6% và của ngân hàng thế giới (WB) là 1%.
Bất chấp lãi cao, các nước đang phát triển thường chọn các khoản tín dụng đắt đỏ của Bắc Kinh bởi tiền được giải ngân không đi kèm các điều kiện, như yêu cầu về kỷ luật tài chính, mà nhiều tổ chức tài chính khác đặt ra.
Nỗi lo ngoài chuyện vốn
Theo Nikkei, số liệu do Trung Quốc cung cấp cho WB mới đây cho thấy tổng dư nợ mà Trung Quốc dành cho 68 quốc gia trên đã đạt 101,7 tỷ USD vào năm 2018, trong khi số tiền WB cho các nước này vay tính đến cùng thời điểm là 103.7 tỷ USD.
Dư nợ cho vay của Bắc Kinh tăng trưởng đến 90% trong vòng 4 năm, so với 40% của WB và 10% của IMF.
Trong số 68 quốc gia vay tiền, có 26 nước vướng phải những khoản nợ vượt quá 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của mình. 14 nước trong số này đang gánh những khoản nợ với Trung Quốc đến hơn 10% GDP. Quốc gia ở Đông Phi Djibouti mắc nợ với quy mô đến 39% GDP của họ.

Trung Quốc tăng gấp đôi khoản vay cho 68 quốc gia
Các khoản vay nợ cũng đặt những nước đang phát triển trước rủi ro rơi vào "bẫy nợ", khiến họ bị ràng buộc vào những mục tiêu ngoài lãi vay của Trung Quốc.
Tầm ảnh hưởng toàn cầu vốn đã mạnh mẽ của Bắc Kinh đang trở nên to lớn hơn trong nhóm các quốc gia đang phát triển, đặc biệt khi có nhiều nước đang dựa vào viện trợ của Trung Quốc.
Eurasia Group, một tổ chức tư vấn của Mỹ, lưu ý các đề xuất bên trong Trung Quốc đối với các nước đang phát triển để chuyển các khoản vay bằng đồng đô la từ Mỹ thành các khoản vay bằng đồng nhân dân tệ, đổi lấy phần miễn giảm lãi suất.
Một số nước nỗ lực đa dạng hóa nguồn vốn vay để tránh phụ thuộc hoàn toàn vào Bắc Kinh. Angola, đất nước ở tây nam châu Phi, nhận khoản vay 3,7 tỷ USD từ IMF. Song, WB và IMF lo ngại rằng số tiền này được các nước đang phát triển dùng để chi trả cho những khoản nợ với Trung Quốc.
Hồi tháng 4, các Bộ trưởng Tài chính và Ngân hàng trung ương của Nhóm 20 đã nhất trí về chương trình đình chỉ trả nợ của các nước nghèo - bao gồm 68 quốc gia đang phát triển có các khoản vay lớn cho Trung Quốc.
(Theo Vietnamnet)
- Cùng chuyên mục
PAN Group hoàn thành 38% kế hoạch lãi sau nửa đầu năm
PAN Group sau 2 quý đầu năm 2025 đã hoàn thành lần lượt 47,4% kế hoạch doanh thu và gần 38% chỉ tiêu lợi nhuận cả năm nay.
Tài chính - 25/07/2025 17:13
Thu nhập ngoài lãi kéo lợi nhuận quý II/2025 của ACB
Báo cáo tài chính quý II/2025 của Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) cho thấy lợi nhuận trước thuế đạt 6.093 tỷ đồng, tăng 9% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, áp lực từ chi phí vốn và cạnh tranh lãi suất tiếp tục là thách thức trong nửa cuối năm.
Tài chính - 25/07/2025 16:18
Nhóm chứng khoán kéo VN-Index vượt đỉnh lịch sử
Phiên ngày 25/7 đánh dấu mốc mới của thị trường chứng khoán Việt Nam khi VN-Index ghi nhận đỉnh mới 1.531,12 điểm, vượt qua đỉnh lịch sử thiết lập đầu năm 2022.
Tài chính - 25/07/2025 16:17
LIZEN khởi động kế hoạch gọi vốn sau 4 năm
LIZEN sẽ lấy ý kiến cổ đông phương án chào bán riêng lẻ tối đa 100 triệu cổ phiếu giá 10.000 đồng/cp tại cuộc họp ĐHĐCĐ bất thường tới đây.
Tài chính - 25/07/2025 13:56
Để quỹ đầu tư thành kênh huy động vốn cho kinh tế tư nhân
Việc khuyến khích người dân và xã hội đầu tư vào kênh chứng chỉ quỹ là tiền đề quan trọng để quỹ đầu tư trở thành kênh huy động vốn quan trọng thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển.
Tài chính - 24/07/2025 15:16
Nhà băng quan ngại rủi ro đầu tư kinh doanh xuất nhập khẩu
Ngoài đầu tư kinh doanh bất động sản vẫn được xem là lĩnh vực rủi ro tín dụng cao, trong năm 2026, đầu tư kinh doanh xuất nhập khẩu cũng là lĩnh vực mà các nhà băng quan ngại, được đánh giá rủi ro hơn cả đầu tư chứng khoán.
Tài chính - 24/07/2025 14:10
Thấy gì từ con số kết quả kinh doanh của top 10 thị phần môi giới sàn HoSE?
Chứng khoán VPS, Chứng khoán SSI là 2 công ty duy nhất trong top 10 doanh nghiệp thị phần sàn HoSE có mức tăng trưởng lợi nhuận quý II/2025 trên 10%.
Tài chính - 24/07/2025 09:10
Techcombank thành lập công ty bảo hiểm nhân thọ
Techcombank cho biết công ty bảo hiểm nhân thọ sau khi thành lập sẽ có 2 cổ đông lớn là ngân hàng và Tập đoàn Vingroup.
Tài chính - 24/07/2025 07:18
Gemadept hoàn thành 70% kế hoạch lợi nhuận năm 2025
Theo kế hoạch được ĐHĐCĐ thường niên thông qua, Gemadept sau 2 quý đầu năm 2025 đã hoàn thành 70% chỉ tiêu lợi nhuận đặt ra.
Tài chính - 23/07/2025 19:18
Phân nửa tài sản Chứng khoán TPS nằm ở phải thu dịch vụ
Chứng khoán TPS báo lỗ 105 tỷ đồng trong quý II do đang trong quá trình tái cấu trúc. Điểm sáng là doanh nghiệp đã có lãi trở lại từ tháng 6.
Tài chính - 23/07/2025 18:33
Chứng khoán Vietcap: Lợi nhuận quý II giảm do cú sốc thuế quan
Chứng khoán Vietcap lỗ ròng gần 66 tỷ đồng cho hoạt động bán tài sản tài chính. Đây là nguyên nhân chính khiến lợi nhuận quý II giảm.
Tài chính - 23/07/2025 14:00
'Mức thuế chứng khoán 20% sẽ đem đến nhiều ảnh hưởng tích cực'
Theo ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích Khối Khách hàng cá nhân của CTCP Chứng Khoán Yuanta Việt Nam, mức thuế 20% trên lãi ròng dù có sự phức tạp khi cần xác minh giá vốn/chi phí, song sẽ đem đến ảnh hưởng tích cực như thuận lợi giao dịch tần suất cao, có sự công bằng hơn vì chỉ thu khi có lãi…
Tài chính - 23/07/2025 12:40
Chứng khoán sẽ tiếp tục hướng đến vùng điểm cao hơn?
Những thông tin tích cực từ mùa BCTC quý II/2025, các doanh nghiệp trả cổ tức tỷ lệ cao... vẫn là chất xúc tác với thị trường chứng khoán nói chung và một số nhóm cổ phiếu nói riêng.
Tài chính - 23/07/2025 06:45
CEO ACBS gợi ý 3 nhóm giải pháp phát triển chứng khoán Việt Nam
Ông Nguyễn Đức Hoàn, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Chứng khoán ACB (ACBS) đã đưa ra các nhóm giải pháp phát triển cả về chất và lượng cho thị trường chứng khoán như nâng cao tính minh bạch, đa dạng hóa sản phẩm tài chính, phát triển quy mô thị trường…
Tài chính - 22/07/2025 14:32
Đề xuất thuế chứng khoán 20%: Cần đồng bộ với mục tiêu phát triển thị trường vốn
Để đảm bảo sự linh hoạt, tiếp tục thúc đẩy thị trường chứng khoán phát triển bền vững, một số ý kiến đề xuất nên có sự lựa chọn cho nhà đầu tư trong việc tính thuế TNCN khi chuyển nhượng chứng khoán.
Tài chính - 22/07/2025 12:40
Một công ty cafe mỗi ngày thu lãi gần 1,4 tỷ đồng
Nửa đầu năm 2025, Vinacafé Biên Hoà lãi hơn 249 tỷ đồng, tương đương mỗi ngày gần 1,4 tỷ đồng và hoàn thành hơn 53% kế hoạch lợi nhuận năm 2025 theo kịch bản thấp và gần 48% theo kịch bản cao.
Tài chính - 22/07/2025 10:46
- Đọc nhiều
-
1
'Nóng' với đề xuất đánh thuế bất động sản mới của Bộ Tài chính
-
2
Chung cư mới giá dưới 60 triệu đồng/m2 đang dần 'mất hút'
-
3
Chuyên gia Thái: Thái Lan 'không có cơ' bì với Việt Nam trong đàm phán thuế quan với Mỹ
-
4
'Mức thuế chứng khoán 20% sẽ đem đến nhiều ảnh hưởng tích cực'
-
5
CEO ACBS gợi ý 3 nhóm giải pháp phát triển chứng khoán Việt Nam
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 2 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 2 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 3 month ago