Chỉ số VN30 tập hợp 30 mã cổ phiếu vốn hóa lớn nhất thị trường, đây được coi là nền tảng cơ sở cho chỉ số hợp đồng tương lai. Điều này đồng nghĩa, những diễn biến trên thị trường chứng khoán phái sinh chịu sức ảnh hưởng chủ đạo từ nhóm cổ phiếu này.

Tuy vậy, điều đáng nói là nhóm VN30 (gián tiếp là các hợp đồng phái sinh) trong một số phiên giao dịch lại chịu sức ảnh hưởng từ một nhóm nhỏ cổ phiếu, đáng chú ý là một số mã dù “mang tiếng” vốn hóa lớn nhưng chỉ cần một lượng nhỏ cổ phiếu bán ra cũng đủ khiến VN30 (và cả VN-Index) chịu ảnh hưởng. Điều này phần nào khiến diễn biến của chỉ số trở nên méo mó, và do đó với các nhà đầu tư phái sinh, chiến lược cơ bản của họ thường là chốt hết vị thế khi chỉ số hợp đồng tương lai càng về ngày đáo hạn.

Ở lần cập nhật thành phần bộ chỉ số VN30 mới nhất (có hiệu lực từ 6/5/2019 đến ngày 2/8/2019), Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) đã có những thay đổi đáng kể, trong đó tập trung chủ yếu ở ba mã cổ phiếu “họ” Vingroup là VIC và VHM, VRE, đồng loạt bị giảm tỷ trọng vốn hóa cổ phiếu xuống 41,91%. Trước đó, giới hạn tỷ trọng vốn hóa cả ba mã này là 47%.

Thực tế, khi VHM mới lọt vào rổ chỉ số VN30 hồi đầu năm 2019, bên cạnh giới hạn tỷ trọng theo free-float, HOSE trong lần công bố danh mục cổ phiếu VN30 vào tháng 1/2019 cũng đã có một lần hạ giới hạn tỷ trọng vốn của nhóm cổ phiếu của tỷ phú Phạm Nhật Vượng.

Nếu chỉ xét về vốn hóa trên cơ sở khối lượng cổ phiếu lưu hành, bộ ba VIC, VHM và VRE (tính theo giá trị phiên giao dịch 16/4) chiếm đến gần 31% vốn hóa nhóm VN30, nhưng nếu xét thêm hai “lớp” khác là tỷ lệ free-float và giới hạn tỷ trọng vốn hóa, sức ảnh hưởng nhóm này đã giảm đi đáng kể. Xét theo cách tính rổ chỉ số áp dụng từ tháng 1/2019, thông số tính theo ngày 25/1/2019, cả ba mã này có tổng vốn hóa giảm xuống chỉ còn 14,68%.

Tuy vậy, sức ảnh hưởng của bộ ba bluechip vẫn rất lớn. Thống kê từ phiên giao dịch đầu năm 2019 đến 16/4/2019, các mã này lần lượt có mức tăng trưởng 2 con số, cụ thể, VIC tăng 12,65%; VHM tăng gần 24% và VRE tăng 18,06%.

Nếu giữ theo tỷ lệ cũ, và căn cứ mức giá phiên 17/4, tổng vốn hóa nhóm này đã tăng lên và đạt gần 16%; còn nếu tính theo các thông số được HOSE cập nhật, vốn hóa nhóm này giảm xuống 14,91%. 

Một số mã khác bị giảm (theo tỷ lệ free-float) là VCB, SAB, MSN, CTG và CII. Còn ở chiều ngược lại, các mã được tăng tỷ trọng (cũng theo tỷ lệ free-float) là VNM, TCB, MBB, FPT.

Ông Nguyễn Thế Minh – Giám đốc Phân tích Công ty CP Chứng khoán Yuanta Việt Nam đánh giá, việc thay đổi tỷ trọng cổ phiếu dựa trên yếu tố free-float có khả năng do khi nhà đầu tư lớn mua thêm cổ phần sở hữu và qua đó giảm số cổ phiếu trôi nổi trên thị trường; yếu tố thứ hai là HOSE chủ động làm giảm sức ảnh hưởng của các cổ phiếu đó thông qua giới hạn tỷ trọng vốn hóa.

Đánh giá về 3 cổ phiếu của tỷ phú Phạm Nhật Vượng, ông Minh cho rằng, ”với mức vốn hóa ảnh hưởng lớn (hơn 30% VN30), không lạ khi trong lần cập nhật này, giới hạn tỷ trọng vốn hóa của nhóm cổ phiếu trên giảm đi đáng kể”.

Động thái cập nhật cách tính chỉ số của HOSE càng đáng chú ý hơn khi ngày đáo hạn hợp đồng phái sinh đang liền kề. Theo đó, hợp đồng VN30F1904 sẽ đáo hạn vào thứ Năm tuần giao dịch này (18/4/2019). 

Bài liên quan

THACO đăng ký mua vào 7,86% cổ phần HAGL AGRICO

Cập nhật cơ cấu rổ VN30: Nhóm Vin bị giảm tỷ trọng mạnh

Người được ủy quyền công bố thông tin của Tập đoàn Masan đã bán hết cổ phiếu MSN

VINACONEX sẽ hoãn ĐHĐCĐ thường niên 2019 do ảnh hưởng từ Quyết định của Tòa án Nhân dân Quận  Đống Đa