Theo báo cáo "Giải quyết khủng hoảng việc làm do COVID-19 gây ra cho thanh niên tại châu Á - Thái Bình Dương" của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), trong năm 2020, thanh niên Việt Nam có thể sẽ mất khoảng 370.000 việc làm trong ngắn hạn nếu dịch bệnh sớm được kiểm soát. Trong trường hợp xấu hơn, con số này có thể lên tới 548.000 việc làm, khi thị trường bị gián đoạn trong thời gian lâu hơn.

Tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ nước ta được dự báo sẽ ở mức 10,8-13,2% trong năm nay, tùy theo tình hình dịch bệnh, tức là gần gấp đôi so mức 6,9% của năm 2019 trong điều kiện gián đoạn thị trường lao động dài hạn vì ảnh hưởng của COVID-19.

Báo cáo đưa ra dự báo, 13 quốc gia trong khu vực châu Á và Thái Bình Dương có thể sẽ phải gánh chịu mức tổn thất 10 đến 15 triệu việc làm cho thanh niên (tương đương với việc làm toàn thời gian) trong năm 2020. Ở Campuchia, Fiji, Nepal, Pakistan, Philippines và Thái Lan, ước tính tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên sẽ tăng ít nhất gấp đôi so với số liệu ước tính năm 2019.

Theo đó, một trong những nguyên do mà thanh niên trong khu vực phải đối mặt với những gián đoạn thị trường lao động và tổn thất việc làm lớn hơn so với người trưởng thành là gần một nửa trong số họ (hơn 100 triệu người) đã làm việc trong bốn lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi khủng hoảng là lĩnh vực thương mại bán buôn bán lẻ và sửa chữa; sản xuất; dịch vụ thuê mướn và kinh doanh; dịch vụ lưu trú và ăn uống.

Mặc dù vậy, ngay cả trước cuộc khủng hoảng COVID-19, thanh niên ở châu Á và Thái Bình Dương đã phải đối mặt với những thách thức trên thị trường lao động, dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp cao và tỷ lệ lớn thanh niên không được tham gia học hành và không có việc làm.

Năm 2019, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên trong khu vực là 13,8%, trong khi tỷ lệ này của người trưởng thành là 3% và hơn 160 triệu thanh niên (24% dân số) ở tình trạng không có việc làm mà cũng không tham gia học hành hoặc đào tạo (NEET). Bốn phần năm lao động trẻ trong khu vực làm công việc phi chính thức, tỷ lệ này cao hơn so với tỷ lệ của người trưởng thành, và cứ trong bốn lao động trẻ thì có một người phải sống trong điều kiện nghèo cùng cực hay nghèo vừa phải.

Bà Sara Elder, tác giả chính của báo cáo, Trưởng bộ phận Phân tích Kinh tế và Xã hội Khu vực của ILO, cho biết: "Những thách thức trong thời kỳ tiền khủng hoảng đối với thanh niên nay đã tăng lên bội phần do đại dịch COVID-19. Nếu không được quan tâm thích đáng, chúng tôi sợ rằng khủng hoảng này có nguy cơ tạo nên một 'thế hệ bị phong tỏa' và họ sẽ phải gánh chịu hệ quả gây nên bởi cuộc khủng hoảng này nhiều năm sau nữa".

Báo cáo khuyến nghị cần có những biện pháp ứng phó cấp bách, quy mô lớn và có mục tiêu bao gồm cả trợ cấp tiền lương cho thanh niên và các chương trình việc làm công và các biện pháp giảm thiểu tác động đối với học sinh sinh viên mà việc học hành đào đạo bị gián đoạn.

Các chính phủ nên cân nhắc việc cân đối giữa (i) đưa thanh niên tham gia vào thị trường lao động quy mô lớn hơn và là đối tượng của các biện pháp phục hồi kinh tế với (ii) các biện pháp can thiệp hướng tới thanh niên nhằm tối đa hóa việc phân bổ hiệu quả các nguồn lực.

Ông Paul Vandenberg, Chuyên gia Kinh tế cao cấp thuộc Ban Nghiên cứu Kinh tế và Hợp tác Phát triển Khu vực của ADB, cho biết: "Việc ưu tiên vấn đề việc làm cho thanh niên trong quá trình phục hồi hậu COVID-19 sẽ cải thiện triển vọng tương lai của châu Á và Thái Bình Dương vì tăng trưởng bao trùm và bền vững, chuyển đổi nhân khẩu học và ổn định xã hội".

Bài liên quan

ILO: Việt Nam ở vị thế tốt hơn phần lớn các nước để vượt qua những thách thức kinh tế, thị trường lao động

ILO cam kết hỗ trợ Việt Nam đảm bảo quyền lợi của người lao động sang nước ngoài

ILO hoan nghênh Việt Nam phê chuẩn Công ước về xóa bỏ lao động cưỡng bức

ILO: Đại dịch COVID-19 khiến hơn một phần sáu thanh niên thế giới mất việc làm