Cao tốc Bắc - Nam đắt hay rẻ?
So với thời điểm quyết định đầu tư 2017, dự toán cao tốc Bắc - Nam năm 2018 đã giảm 16.000 tỉ đồng, nếu chuyển toàn bộ 8 dự án PPP sang đầu tư công sẽ giảm tiếp 19.000 tỉ đồng.
Vậy, suất đầu tư cao tốc Bắc - Nam đắt hay rẻ và có thể tiết giảm thêm chi phí được nữa hay không?
Theo Nghị quyết số 52/2017 của Quốc hội, cao tốc Bắc - Nam gồm 11 dự án thành phần với tổng mức đầu tư 118.716 tỉ đồng. Tới tháng 10.2018, theo báo cáo nghiên cứu khả thi toàn bộ 11 dự án của Bộ GTVT, tổng mức đầu tư giảm còn 102.513 tỉ đồng, giảm 16.203 tỉ đồng so với quyết định trước đó. Trong đó, chi phí giải phóng mặt bằng (GPMB) là 11.431 tỉ đồng, chi phí xây dựng và thiết bị là 67.922 tỉ đồng, lãi vay 3.020 tỉ đồng, chi phí dự phòng 12.358 tỉ đồng, còn lại là các chi phí khác.
Đại diện Bộ GTVT cho biết, suất vốn đầu tư xây dựng bình quân 1 km đường cao tốc Bắc - Nam được Bộ này phê duyệt khoảng 115,8 tỉ đồng/km, bao gồm chi phí đầu tư xây dựng công trình cầu, hầm, xử lý nền đất yếu và gồm hệ thống thu phí điện tử không dừng, giao thông thông minh, đường gom dân sinh. Nếu không tính dự án Cam Lộ - La Sơn (quy mô 2 làn xe, chiều dài 98,4 km) và dự án cầu Mỹ Thuận 2 (dài 6,6 km), suất vốn đầu tư xây dựng bình quân khoảng 95,6 tỉ đồng/km.
“Nếu so với suất vốn đầu tư cao tốc theo Quyết định 44/2020 của Bộ Xây dựng, không tính chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, lãi vay trong thời gian thực hiện đầu tư xây dựng, chi phí dự phòng…, thì suất vốn đầu tư cao tốc Bắc - Nam thấp hơn”, Bộ GTVT cho biết.
Cụ thể, theo quyết định 44 của Bộ Xây dựng, suất đầu tư với đường bộ cao tốc 4 làn xe tại vùng 2 là 157,48 tỉ đồng/km và 124,98 tỉ đồng/km (chưa bao gồm chi phí xây dựng cầu, hầm và xử lý nến đất yếu).
Có thể giảm tiếp sau đấu thầu?
Trao đổi với Thanh Niên, ông Nguyễn Văn Trường, Phó giám đốc Công ty tư vấn Trường Sơn, cho hay 1 mét hầm suất đầu tư thường đắt gấp 3 lần 1 mét cầu và gấp 10 lần 1 mét đường, vì thế việc tính suất đầu tư phải bao gồm cả thành phần đặc biệt như hầm, cầu.
Ví dụ, dự án Cam Lâm - Vĩnh Hảo có chiều dài khoảng 79 km, tổng mức đầu tư gần 13.700 tỉ đồng, tuy nhiên, dự án có hơn 2,2 km là hầm (hầm núi Vung), chi phí xây dựng nếu tính bình quân theo chi phí xây dựng hầm là 1.000 tỉ đồng/km sẽ là 2.200 tỉ đồng. Nếu tính với suất đầu tư của 77 km còn lại (bao gồm cả đường bộ, hầm) khoảng 8.000 tỉ đồng, thì riêng chi phí xây dựng đã hơn 10.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, mức đề xuất chi phí xây dựng hiện tại của Bộ GTVT là hơn 8.000 tỉ đồng, thấp hơn đơn giá bình quân của Bộ Xây dựng.

Cùng chiều dài, tổng mức đầu tư của từng dự án vẫn khác nhau do có nhiều hầm, cầu hơn so với dự án chủ yếu xây đường. Ảnh minh hoạ: M.H
Tương tự, dự án cao tốc đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu và đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt tuy cùng có chiều dài khoảng 50 km và chủ yếu nằm trên địa phận tỉnh Nghệ An. Tuy nhiên tổng mức đầu tư đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt lớn hơn nhiều so với đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu (khoảng trên 4.000 tỉ đồng), do đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt có nhiều công trình lớn như hầm Thần Vũ dài 1,2 km, cầu Hưng Đức vượt sông Lam dài hơn 4 km. Ngoài ra, tỷ trọng công trình cầu, hầm trên tuyến chiếm tới 25% tổng chiều dài tuyến và khối lượng xử lý đất yếu tại dự án này nhiều hơn…
Cũng theo ông Trường, việc tổng mức đầu tư nếu chuyển 8 dự án sang đầu tư công thấp hơn nhiều so với PPP do không phải chịu chi phí lãi vay thương mại suốt vòng đời dự án (chiếm 80% vốn toàn dự án).
Cùng quan điểm này, theo PGS.TS Trần Chủng, nguyên Cục trưởng Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng), trên cơ sở dự báo lưu lượng xe, tư vấn lập phương án đầu tư, phương án tài chính và tính toán suất đầu tư của dự án. Suất đầu tư không thể tính bình quân cào bằng vì mỗi dự án đi qua nhiều địa chất khác nhau.
Tuy nhiên, ông Chủng cho rằng: “Tổng mức đầu tư của dự án giai đoạn đầu mới là khái toán, khi đấu thầu nhà đầu tư phải nghiên cứu kỹ thiết kế, dự toán và đưa ra mức giá thấp hơn mức trần mà Bộ đưa ra. Dự án PPP là lời ăn lỗ chịu, nên các nhà đầu tư trúng thầu sẽ phải tính toán rất kỹ, làm đúng giá cam kết ban đầu, nói cách khác, tổng mức đầu tư của các dự án cao tốc Bắc - Nam khi triển khai có thể giảm tiếp so với hiện tại”.
Chỉ nên chuyển đầu tư công dự án cấp thiết
Liên quan đến đề xuất chuyển đổi hình thức đầu tư công 8 dự án PPP cao tốc Bắc - Nam, theo PGS.TS Trần Chủng, việc Quốc hội ủng hộ chỉ chuyển đổi 3 dự án sang hình thức đầu tư công, giữ lại 8 dự án PPP là cần thiết.
“Chỉ nên chuyển dự án không có nhà đầu tư quan tâm và các dự án liên quan đến an ninh quố phòng, cấp bách mà nhà nước muốn dung vốn đầu tư công để kích thích phát triển kinh tế hậu Covid-19. Với các dự án còn lại nhiều nhà đầu tư quan tâm, nên giữ theo hình thức PPP”, ông Chủng nói và cho rằng, điều này phù hợp với chủ trương huy động mọi nguồn lực xã hội hoá trong đầu tư hạ tầng, giảm gánh nặng cho ngân sách.
Trước đó, Bộ GTVT đã báo cáo 3 phương án chuyển đổi hình thức đầu tư cao tốc Bắc - Nam, gồm phương án 1 giữ lại đầu tư 8 dự án theo hình thức PPP, phương án 2 chuyển đổi 3 dự án sang đầu tư công và phương án 3 là chuyển cả 8 dự án sang đầu tư công.
Theo thông báo kết luận của Ủy ban thường vụ Quốc hội hôm 3.6, đã xem xét và thống nhất chủ trương chuyển đổi 3/8 dự án thành phần từ hình thức đầu tư PPP sang đầu tư công (Mai Sơn - Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây). Quyết định chính thức sẽ Quốc hội thảo luận và thống nhất tại giai đoạn 2 kỳ họp sắp tới.
(Theo Thanh niên)
- Cùng chuyên mục
Dự án Sangshin Central Việt Nam được tăng vốn
UBND tỉnh Quảng Trị vừa có quyết định chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư dự án Sangshin Central Việt Nam.
Đầu tư - 19/06/2025 16:40
Bất chấp bất ổn, dòng vốn FDI vào Việt Nam 'rất tích cực'
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, bất chấp tác động bất lợi từ bên ngoài, dòng vốn FDI vào Việt Nam được duy trì rất tích cực. Hiện, cả nước có 44.000 dự án FDI, tổng vốn đăng ký đạt 517 tỷ USD.
Đầu tư - 19/06/2025 13:00
Chưa hoàn thiện KCN VSIP Cần Thơ đã thu hút 300 triệu USD vốn FDI, kiến nghị một loạt vướng mắc
Dự án VSIP Cần Thơ có tổng vốn đầu tư hơn 3.717 tỷ đồng và diện tích gần 294 ha, đang được đẩy nhanh thi công hạ tầng, xúc tiến đầu tư.
Đầu tư - 19/06/2025 08:08
Quỹ đầu tư danh tiếng Thuỵ Sỹ muốn đưa Quy Nhơn thành Trung tâm tài chính toàn cầu
Các nhà đầu tư định hướng đưa Quy Nhơn (Bình Định) trở thành Trung tâm Tài chính toàn cầu. Trong đó, mục tiêu là xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC) tại Quy Nhơn trở thành điểm thu hút vốn đầu tư toàn cầu, đổi mới sáng tạo và có tầm ảnh hưởng quốc tế.
Đầu tư - 18/06/2025 19:56
Tập đoàn GEO sắp xây Trung tâm đào tạo năng lượng tái tạo 50 triệu USD tại Bình Định
Dự án Trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo có diện tích dự kiến 20ha (tại huyện Phù Mỹ, Bình Định) với tổng vốn đầu tư là 50 triệu USD.
Đầu tư - 18/06/2025 17:14
ACV làm chủ đầu tư dự án kéo dài đường cất hạ cánh sân bay Vinh
Bộ Xây dựng đề nghị ACV khẩn trương chuẩn bị hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ đầu tư dự án, trình UBND tỉnh Nghệ An theo quy định, trong đó nghiên cứu kỹ lưỡng các pháp kỹ thuật để bảo đảm không phải thực hiện đóng cảng hàng không khi thực hiện dự án kéo dài đường cất hạ cánh hiện hữu tại Cảng hàng không Vinh.
Đầu tư - 18/06/2025 11:06
Khánh Hoà thu hút gần 300 nghìn tỷ đồng đầu tư vào bất động sản trong 6 tháng
Từ đầu năm đến nay, Khánh Hòa thu hút 12 dự án đầu tư ngoài ngân sách với tổng vốn đăng ký gần 300 nghìn tỷ đồng. Nhiều dự án quy mô lớn trong lĩnh vực đô thị, công nghiệp, năng lượng... đang tạo lực đẩy mạnh mẽ cho quá trình phát triển kinh tế địa phương.
Đầu tư - 18/06/2025 08:30
Thương mại Đối ứng Việt Nam - Hoa Kỳ: Cơ hội mới cho thị trường chứng khoán
Tiến trình đàm phán Hiệp định Thương mại Đối ứng Việt Nam – Hoa Kỳ đang có bước tiến rõ rệt, mở ra những cơ hội tăng trưởng mới cho kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam. Các nhóm ngành hưởng lợi sẽ là xuất khẩu, công nghệ, năng lượng tái tạo, logistic.
Đầu tư thông minh - 17/06/2025 15:50
FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, chủ yếu là lắp ráp và gia công
Đại biểu Quốc hội cho biết, FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, vẫn chủ yếu tập trung vào lĩnh vực lắp ráp, gia công. Tỷ lệ nội địa hóa trong khu vực FDI vẫn dưới 30% ở nhiều ngành công nghiệp chế biến - chế tạo và chưa có liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp trong nước.
Đầu tư - 17/06/2025 13:20
Bình Định ưu tiên gần 1.500 căn nhà ở xã hội cho cán bộ Gia Lai
Bình Định ưu tiên bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động từ tỉnh Gia Lai mua nhà ở xã hội tại 8 dự án với quỹ nhà ở gần 1.500 căn.
Đầu tư - 17/06/2025 13:14
Vietnam Wafer muốn làm nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh tại Quảng Trị
CTCP Vietnam Wafer vừa đề xuất với UBND tỉnh Quảng Trị đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh siêu tinh khiết tại khu công nghiệp Quán Ngang.
Đầu tư - 17/06/2025 06:45
Từ quốc gia nhỏ bé đến cường quốc số: Học gì từ hành trình chuyển đổi số đột phá của Estonia?
Estonia - một quốc gia chỉ có khoảng 1,3 triệu dân, đã trở thành hình mẫu toàn cầu trong ứng dụng AI vào chuyển đổi số chính phủ, từ đó gợi mở nhiều chính sách cho Việt Nam.
Công nghệ - 17/06/2025 06:45
Thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô 1.881ha
Thủ tướng Chính phủ vừa có quyết định thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô khoảng 1.881ha, bố trí tại 7 vị trí không liền kề.
Đầu tư - 16/06/2025 16:45
Giá nhà ở xã hội mới có thể chạm mức 30 triệu đồng/m2
Hiện mức giá cao nhất đối với một dự án nhà ở xã hội mới là 25 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, ngưỡng này có thể sớm bị phá vỡ trong bối cảnh chi phí xây dựng ngày càng đắt đỏ.
Đầu tư - 16/06/2025 14:17
Liên danh VEC trúng thầu xây dựng cao tốc 56.000 tỷ thuộc dự án Vành đai 4 - vùng Thủ đô
Dự án xây dựng đường cao tốc theo hình thức PPP, loại hợp đồng BOT, thuộc dự án đường Vành đai 4 - vùng Thủ đô đã tìm được nhà đầu tư trúng thầu, đó là liên danh CITYLAND - SUNFLOWER - VEC - HORIZON. Giá đề xuất của liên danh làm đường cao tốc này khoảng 56.000 tỷ đồng.
Đầu tư - 16/06/2025 14:10
Cơ hội mua vào các cổ phiếu nền tảng cơ bản tốt
Các thống kê chỉ ra chứng khoán trong nước thường sẽ thường không chịu tác động tiêu cực trong trung và dài hạn từ các sự kiện địa chính trị. Từ đó, sự sụt giảm của chỉ số (nếu có) sẽ mở ra cơ hội mua vào cổ phiếu nền tảng tốt.
Đầu tư - 16/06/2025 11:00
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago