Campuchia đã cấp 45.000 ha đất ở tỉnh Koh Kong và 20% đường bờ biển cho tập đoàn tư nhân Union Development Group của Trung Quốc. Tập đoàn này sẽ xây dựng khu du lịch, sân bay, cảng nước sâu với giá thuê đất chỉ 1 triệu USD/năm, theo SCMP.

Những người hoài nghi dự án "tốt đẹp tới khó tin" này cho rằng còn lý do khác phía sau sự quan tâm của Bắc Kinh. Họ đánh giá diễn biến này nhằm vào câu chuyện thu hút du khách Trung Quốc lẫn mở đường cho quân đội nước này.

Sự hoài nghi đã gia tăng mạnh mẽ hơn trong thời gian gần đây, với việc phát hành hình ảnh vệ tinh từ Cơ quan Vũ trụ châu Âu cho thấy đường băng dài hơn nhiều so với yêu cầu cho máy bay dân sự. Các quan chức Campuchia đã tìm cách phủ nhận rằng dự án cảng nước sâu của dự án có thể phục vụ lợi ích quân sự của Trung Quốc, vì vậy các câu hỏi trên đường băng chỉ thúc đẩy tuyên bố rằng sự phát triển phục vụ mục đích kép.

Đường băng có chiều dài khoảng 3.400 mét, lớn hơn sân bay quốc tế ở Phnom Penh và có thể chứa bất kỳ máy bay nào của không quân Trung Quốc, ông Jonathan Poling, giám đốc Sáng kiến ​​minh bạch hàng hải châu Á tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế cho biết.

Địa điểm thi công ở một vị trí khá hẻo lánh cho một sân bay lớn như vậy, nếu nó dành cho mục đích dân sự. Điều duy nhất ở gần đó là dự án sòng bạc, khu nghỉ dưỡng Koh Kong, mà theo tôi hiểu thì nó đã kinh doanh không mấy thành công cho đến nay, ông Poling nói.

Báo cáo cho biết công việc xây dựng tại dự án Koh Kong đã bị đình trệ trong nhiều tháng. Về việc dự án có nhằm mục đích sử dụng cho quân sự hay không, Poling cho rằng "không có lửa làm sao có khói", ông nói thêm: nếu có bất kỳ quốc gia nào ở Đông Nam Á, nơi Trung Quốc có thể có được sự hiện diện quân sự luân phiên, đó sẽ là Campuchia.

Bài liên quan

Những đại công trình của người Trung Quốc tại Campuchia

Các hình ảnh vệ tinh cho thấy, đã có một loạt các công trình xây dựng trên đường băng, sau khi Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence gửi thư cho Thủ tướng Campuchia Hun Sen vào tháng 11/2018, bày tỏ lo ngại rằng dự án đã được sử dụng cho quân đội.

Hầu hết các đường băng đã được hoàn thành chỉ trong hai tháng và nó lớn hơn đáng kể so với khuyến nghị của Cục Hàng không Liên bang là 2.800 mét cho một chiếc Boeing 787-900. Union Development Group có thể là một công ty tư nhân của Trung Quốc, nhưng sự phát triển từ lâu đã bị nghi ngờ là có kết nối với chính phủ.

Zhang Gaoli, cựu phó thủ tướng Trung Quốc và chủ tịch của tập đoàn hàng đầu về Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường Bắc Kinh, đã ủng hộ dự án ngay từ đầu, chủ trì ký kết thỏa thuận giữa UDG và Campuchia. Dự án cũng đã nhận được nhiều chuyến thăm từ các nhân vật khác của Đảng Cộng sản Trung Quốc, bao gồm Wang Qinmin, phó chủ tịch Hội nghị Tham vấn Chính trị Nhân dân Trung Quốc.

Như một chuyên gia quân sự phương Tây khác đã nói: Quy mô phát triển của Tập đoàn Phát triển Liên minh Trung Quốc dường như không phù hợp với tiềm năng thương mại của khu vực, đặt ra câu hỏi về khả năng tài chính và tính bền vững, ứng dụng quân sự và ứng dụng quân sự, cũng như ý định cuối cùng của các bên liên quan.

Paul Chambers, một nhà phân tích khu vực tại Đại học Naresuan, ví dự án Koh Kong với các dự án của Trung Quốc tại Lào và Sri Lanka. Sri Lanka đã bàn giao quyền kiểm soát Cảng Hambantota cho Trung Quốc trong hợp đồng thuê 99 năm sau khi họ không thể đáp ứng các nghĩa vụ nợ cho Bắc Kinh, nơi đã tài trợ cho việc xây dựng.

Trường hợp ở Sri Lanka, sự phụ thuộc quá mức vào Trung Quốc đã buộc Sri Lanka chỉ đơn giản là trao cơ sở đó cho người Trung Quốc. Điều tương tự cũng có thể dễ dàng xảy ra ở Campuchia, ông nói.

Năm 2016, Trung Quốc đã cung cấp 36% tổng số viện trợ kinh tế của Campuchia và 30% vốn đầu tư. Chỉ trong năm nay, Trung Quốc đã cam kết viện trợ thêm 558 triệu USD và hứa sẽ nhập khẩu 400.000 tấn gạo.

Yun Sun, giám đốc Chương trình Trung Quốc tại Trung tâm Kích thích, đã đồng ý cảng UDG có năng lực sử dụng quân sự, nói rằng có mô hình phát triển cảng sử dụng kép của Trung Quốc tại Djibouti, Sri Lanka, Pakistan, Burma. Bà Yun cho rằng Trung Quốc cố tình theo đuổi mô hình này để tránh bị chỉ trích. Tuy vậy, sự chỉ trích và phản đối là điều khó tránh khỏi.

Dự án Koh Kong nằm trong khu vực chiến lược và có thể có ý nghĩa đối với các vấn đề nhạy cảm khác nhau, trong đó có tranh chấp lãnh thổ Biển Đông, nhập khẩu năng lượng của Trung Quốc thông qua Eo biển Malacca và thậm chí cả chủ quyền Đài Loan.

Cảng nằm ngay đối diện với một kênh đào được đề xuất ở Thái Lan cho phép Trung Quốc đi qua eo biển Malacca, một kênh hẹp được sử dụng để nhập khẩu phần lớn năng lượng của Trung Quốc. Căn cứ này cũng có thể mang lại cho Trung Quốc một lợi thế ở Biển Đông, nơi siêu cường khu vực bị lôi kéo vào nhiều tranh chấp lãnh thổ với các quốc gia Đông Nam Á.

Thật vậy, sự nhượng bộ đất đai là đáng ngờ về mặt pháp lý. Nó lớn hơn ít nhất ba lần so với kích thước tối đa được phép cho nhượng đất và nằm trong công viên quốc gia. Thủ tướng có thể đã ám chỉ một kẽ hở, một điều mà Trung Quốc trước đây đã khai thác ở Djibouti. Trong khi phủ nhận sự tồn tại của một căn cứ quân sự Trung Quốc tại Koh Kong, Hun Sen nói thêm rằng sẽ không có quân đội nước ngoài nào đóng quân ở Campuchia trừ khi họ là một phần của nhiệm vụ của Liên Hợp Quốc. Căn cứ Trung Quốc ở Djibouti có nghĩa là hỗ trợ một sáng kiến ​​của Liên Hợp Quốc để chống cướp biển, nhưng Liên Hợp Quốc không có thẩm quyền đối với căn cứ này và Trung Quốc có thể tự do sử dụng nó cho bất kỳ mục đích nào khác mà họ cần.

(Theo SCMP)

Bài liên quan

Khách Trung Quốc tràn ngập Campuchia, khách Tây bỏ đi

Rủi ro từ nguồn gỗ Campuchia

Chủ sở hữu Metropole Hà Nội vừa thâu tóm hai khách sạn tại Campuchia

Nhiều dự án đầu tư sang Lào, Campuchia có thể mất toàn bộ vốn