Nghi vấn thao túng giá chứng khoán phái sinh

Cụ thể, giá hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đáo hạn tháng 11/2017 (mã VN30F1711) tăng 24,8 điểm, đạt 828,2 điểm; giá hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đáo hạn tháng 12/2017 (mã VN30F1712) tăng 46 điểm, đạt 848 điểm; giá hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đáo hạn tháng 3/2018 (mã VN30F1803) tăng 53,4 điểm, đạt 860 điểm; riêng giá hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đáo hạn tháng 10/2017 (mã VN30F1710) tăng 4 điểm, đạt 804,2 điểm. Trong khi đó, chỉ số VN30 chỉ tăng 1,53 điểm, đạt 806,83 điểm.

Trước thời điểm hệ thống thực hiện khớp lệnh định kỳ đóng cửa vài ba phút, giao dịch trên toàn thị trường vẫn diễn ra bình thường, giá các hợp đồng tương lai chỉ tăng vài điểm.

“Đang nắm giữ vị thế mua hợp đồng tương lai, tự nhiên ăn quả trúng xổ số rơi vào đầu”, một nhà đầu tư chia sẻ trên diễn đàn mạng sau khi phiên giao dịch kết thúc.

Bởi lẽ, giá tăng 1 điểm là nhà đầu tư nắm giữ vị thế mua lãi 100 nghìn đồng/hợp đồng. So với cuối phiên trước đó, nhà đầu tư nắm giữ vị thế mua 1 hợp đồng đáo hạn tháng 11 lãi gần 2,5 triệu đồng; nắm giữ hợp đồng tương lai tháng 12 lãi 4,6 triệu đồng/hợp đồng; nắm giữ hợp đồng tương lai tháng 3/2018 lãi hơn 5,3 triệu đồng/hợp đồng.

Những nhà đầu tư mua hợp đồng trong phiên khớp lệnh mở cửa và khớp lệnh liên tục ngày 11/10 cũng đạt mức lãi tương đương.

Giá trị mỗi hợp đồng là hơn 80 triệu đồng, nhưng nhà đầu tư chỉ cần ký quỹ ban đầu 10% giá trị hợp đồng theo yêu cầu của Trung tâm Lưu ý chứng khoán Việt Nam (VSD) và ký quỹ thêm vài phần trăm theo yêu cầu của công ty chứng khoán là có thể thực hiện giao dịch.

Như vậy, giá vốn đầu tư phổ biến ở mức hơn 10 triệu đồng/hợp đồng. Với mức tăng giá đột biến nêu trên, giá trị tài khoản của các nhà đầu tư nắm giữ vị thế mua bỗng dưng tăng vọt.

Ngược lại, với những nhà đầu tư đang nắm giữ vị thế bán thì giá trị tài khoản đột ngột sụt giảm.

“Từ mai cạch mấy mã xa xa (hợp đồng có kỳ hạn dài), thanh khoản thấp”, một nhà đầu tư khác chia sẻ, đồng thời nhận xét, nhiều người sẽ bị “cháy” tài khoản.

Nếu không kịp thời nộp tiền ký quỹ bổ sung trước 9h30 hôm sau để đáp ứng tỷ lệ ký quỹ duy trì, công ty chứng khoán sẽ tiến hành đóng một phần vị thế hợp đồng của nhà đầu tư.

Theo một số nguồn tin, giá 3 mã hợp đồng tương lai ngày 11/10 tăng đột biến là do ngay trước thời điểm hệ thống thực hiện khớp lệnh đóng cửa, có 3 lệnh đặt mua, với khối lượng 100 hợp đồng/mã, được đẩy vào.

Mua với giá trần như vậy, nhà đầu tư cầm chắc thua lỗ, nên có ý kiến cho rằng, có thể do đặt nhầm lệnh bán thành lệnh mua, hoặc nhầm mức giá. Tuy nhiên, nhiều ý kiến khác nhận định, khả năng nhầm lẫn ở cả 3 lệnh là khó xảy ra.

“Các hợp đồng kỳ hạn dài có thanh khoản rất kém, một vài chục đơn vị được khớp lệnh mỗi phiên và mức giá đặt mua, đặt bán đều xoay quanh giá tham chiếu. Riêng việc đặt mua khối lượng lớn ở các mã này đã cho thấy dấu hiệu bất thường”, anh Dũng, nhà đầu tư tại Công ty Chứng khoán VPBank (VPBS) nhìn nhận.

Chị Vân, nhà đầu tư tại Công ty Chứng khoán VNDIRECT nêu quan điểm, có thể những phiên trước đó, dự báo thị trường sẽ điều chỉnh giảm nên nhà đầu tư bán ra hợp đồng tương lai, nhất là trong 2 phiên giảm điểm đầu tháng 10, nhưng chỉ số tiếp tục tăng dẫn đến thua lỗ, khiến nhà đầu tư lớn này quyết định kích giá lên.

Kích giá hợp đồng kỳ hạn ngắn (đáo hạn tháng 10) rất khó, vì thanh khoản lớn. Phiên 11/10, khối lượng mua và khối lượng bán các hợp đồng kỳ hạn dài đều tăng cao bất thường, nhiều khả năng là lệnh của một nhóm nhà đầu tư.

Chiến thuật mua bán đồng thời này giúp nhà đầu tư kích được giá mà không bị lỗ, vì lỗ ở hợp đồng mua đã được mức lãi ở hợp đồng bán bù đắp. Nhà đầu tư sẽ có lợi nhuận ở những vị thế bán trước đó. Tất nhiên, trong các phiên sau, mức giá cần được duy trì ở mức cao và nhà đầu tư phải mua vào để đóng vị thế, hiện thực hóa lợi nhuận.

“Diễn biến bất thường ở phiên giao dịch chiều 11/10 cần được cơ quan quản lý làm rõ để giải tỏa tâm lý nghi ngờ, thậm chí hoang mang, lo ngại rủi ro chứng khoán phái sinh bị thao túng giá”, chị Vân nói.

(Theo Đầu tư Chứng khoán)