Thực hiện theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng nhằm làm rõ thông tin về vận chuyển nhôm có nguồn gốc Trung Quốc vào Việt Nam, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đến kiểm tra kho nhôm bí ẩn nghi của tỷ phú Trung Quốc ở Bà Rịa - Vũng Tàu.

Đoàn kiểm tra sẽ tiến hành kiểm tra tại Công ty Nhôm Toàn cầu Việt Nam có trụ sở tại Bà Rịa - Vũng Tàu. Thời gian kiểm tra dự kiến diễn ra vào trung tuần tháng 5/2017.

Công ty TNHH Nhôm Toàn cầu Việt Nam do hai người gốc Trung Quốc, quốc tịch Úc góp vốn làm chủ đầu tư. Đó là ông Jacky Cheung (35 tuổi) và ông Wang Tong (36 tuổi). Toàn bộ hàng hóa sản xuất ở nhà máy này được xuất khẩu, với quy mô 200.000 tấn/năm. Tổng vốn đầu tư của dự án gần 250 triệu USD.

Theo giấy phép đầu tư do Ban quản lý các KCN tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cấp, thời hạn hoạt động của dự án là 37 năm, kể từ năm 2011. Trong dự án này, ông Jacky Cheung góp vốn gần 500 tỷ đồng, còn ông Wang Tong góp gần 4.500 tỷ đồng.

Trước đó, vào trung tuần tháng 9/2016, tờ Wall Street Journal (WSJ) đưa tin một tỷ phú người Trung Quốc tên Liu Zhongtian bị cáo buộc giấu gần 1 triệu tấn nhôm, trị giá 2 tỷ USD, nằm sâu bên trong sa mạc Mexico. 

Đến tháng 12/2016, tờ báo này lại đưa tin kho nhôm bí ẩn này đã được chuyển về Việt Nam và được cất ở một nhà máy tại cảng Vũng Tàu.

Bộ Thương mại Mỹ phát hiện hãng China Zhongwang, hãng sản xuất nhôm của tỷ phú Liu, đang bán nhôm vào Mỹ thông qua các nước khác, từ đó tránh được khoản thuế chống phá giá 374% áp dụng cho nhôm Trung Quốc, trong khi Việt Nam chỉ phải chịu thuế 5%. 

Hành trình kho nhôm từ Mexico tới Việt Nam trùng hợp với sự gia tăng xuất khẩu vào Việt Nam từ hai nước Trung Quốc và Mỹ. Số nhôm này được vận chuyển thông qua những cảng biển nằm gần các doanh nghiệp có liên quan tới ông Liu, theo nguồn tin từ WSJ.

Chẳng hạn như tính đến tháng 8/2016, 65% kim ngạch xuất khẩu nhôm ép của Mỹ trong năm nay có điểm đến là Việt Nam, trong khi năm ngoái con số này chưa tới 3%, theo dữ liệu Công ty Dịch vụ thông tin thương mại toàn cầu (GTIS). Dữ liệu nhập khẩu cho thấy một lượng lớn nhôm nhập khẩu từ Mỹ của Việt Nam trong năm 2016 đến từ công ty Perfectus Aluminum Inc.

Perfectus từng được sở hữu bởi con trai ông Liu, còn giờ đây được quản lý bởi Jacky Cheung, một đối tác kinh doanh của ông Liu.

Ông Cheung còn là đồng sở hữu của Global Vietnam Aluminum Co (Công ty Nhôm toàn cầu Việt Nam), công ty quản lý nhà máy ở Vũng Tàu, nơi một phần số nhôm nguồn gốc Mexico đang được cất giữ.

Tuy nhiên, cả ông Liu, China Zhongwang và Perfectus đều phủ nhận bất kỳ sự liên quan nào tới kho dự trữ nhôm đã biến mất khỏi Mexico. 

Tỷ phú Trung Quốc Liu Zhongtian là người đứng sau China Zhongwang, tập đoàn sản xuất và bán các sản phẩm nhôm ép hiện đang giữ vị trí số 1 ở châu Á và thứ 2 trên thế giới.

Đến đầu năm 2017, WSJ lại tiếp tục đưa tin, Hải quan Mỹ đã thu giữ lô hàng nhôm trị giá 25 triệu USD của tỷ phú người Trung Quốc này.

Đây được xem là động thái mạnh tay nhất từ trước đến nay của chính phủ liên bang Mỹ, nhằm điều tra xem liệu có hay không việc các công ty Mỹ thông đồng với ông trùm ngành sản xuất nhôm Trung Quốc Liu Zhongtian, để giúp mặt hàng nhôm Trung Quốc trốn thuế chống phá giá của Mỹ, bằng cách đưa số kim loại này đi vòng vèo qua nhiều nước để giấu xuất xứ.