Gen Z muốn làm sếp, nhưng không cần nhân viên

Khoảng 45% nhà sáng tạo nội dung Gen Z tham gia khảo sát muốn làm chủ doanh nghiệp và kiếm tiền từ những bài đăng trên mạng xã hội, theo khảo sát của công ty phần mềm Adobe (Mỹ) vào tháng 5 với 9.000 influencer khắp 9 quốc gia.

Adobe định nghĩa nhà sáng tạo nội dung là những người đăng tải trên mạng xã hội nhằm tăng cường sự hiện diện trực tuyến hoặc quảng bá tác phẩm của họ, bao gồm ảnh, âm nhạc, hay NFT.

Những influencer tham gia khảo sát có hơn 5.000 người theo dõi trên kênh mạng xã hội chính và có thể kiếm tiền từ việc đăng tải nội dung.

Những content creator và influencer Gen Z là một phần của làn sóng khởi nghiệp đã làm rung chuyển thị trường lao động trong 2 năm qua, theo Bloomberg.

Xu hướng đang lên

Dù nhiều người bắt đầu sự nghiệp sáng tạo nội dung trong thời gian lockdown, xu hướng này vẫn tiếp diễn sau đại dịch, được đẩy mạnh bởi mong muốn về sự linh hoạt với công việc và khả năng tự chủ tài chính.

Theo số liệu điều tra dân số, 5,4 triệu doanh nghiệp mới đã được thành lập ở Mỹ vào năm 2021, đạt mức kỷ lục. Năm nay, dù tỷ lệ hàng tháng đã giảm so với đỉnh điểm, nó vẫn cao hơn nhiều so với mức trước đại dịch.

Dù có nhiều suy đoán xung quanh liệu việc sự gia tăng doanh nghiệp nhỏ này chỉ là hiện tượng bất thường hay khởi đầu của xu hướng lâu dài, "những gì chúng ta chứng kiến đang không có dấu hiệu suy giảm", nhà kinh tế học Luke Pardue cho biết. Ông nhận định sự chuyển dịch này một phần liên quan đến thế hệ.

"Nhiều người trẻ nhận ra rằng dù thị trường đang khan hiếm lao động, mức lương của họ cũng không được tăng đủ để bắt kịp với lạm phát. Vì vậy, họ chuyển sang làm tự do để tự chủ tài chính hơn", Pardue nói.

Trong khi thế hệ Millennials (sinh trong khoảng 1981-1996) đang làm thêm nghề tay trái bên cạnh công việc chính, Gen Z tập trung biến những dự án cá nhân thành sự nghiệp, theo Maria Yap, phó chủ tịch phụ trách ứng dụng hình ảnh kỹ thuật số tại Adobe.

"Thế hệ Z tin rằng mình có thể biến đam mê thành công việc toàn thời gian", bà nói.

Một số đại học Mỹ đã đáp ứng sự dịch chuyển trong xu hướng nghề nghiệp này bằng việc mở các khóa học dạy cách kiếm tiền từ mạng xã hội.

Những rủi ro

Nghiên cứu của Adobe cho thấy từ bỏ công việc ở tập đoàn lớn và xây dựng sự nghiệp trên Instagram toàn thời gian có thể mang lại khoản thu nhập đáng kể. Tuy vậy, thực tế phức tạp hơn.

Những nhà sáng tạo nội dung kiếm được trung bình khoảng 61 USD/giờ, theo Adobe. Nếu làm 40 giờ/tuần, Adobe ước tính công việc này sẽ tạo ra khoản thu nhập 122.000 USD/năm. Với influencer, mức trung bình là 81 USD/giờ, tức khoảng 162.000 USD/năm nếu làm toàn thời gian.

Tuy nhiên, đa số những người tham gia khảo sát của Adobe đều không làm đủ 40 giờ/tuần. Những người sáng tạo nội dung dành trung bình 9 giờ/tuần làm việc, còn influencer là khoảng 15 giờ/tuần.

Công chúng thường nghĩ rằng những nhà sáng tạo nội dung và influencer với hơn 10.000 người theo dõi sẽ kiếm được rất nhiều tiền. Tuy nhiên, thực tế khác xa kỳ vọng, theo Qianna Smith Bruneteau, người sáng lập Hội đồng Influencer Mỹ, một hiệp hội thương mại dành cho những người làm nội dung mạng xã hội chuyên nghiệp.

Với những nhà sáng tạo nội dung toàn thời gian, chỉ khoảng 12% kiếm được hơn 50.000 USD/năm, theo khảo sát toàn cầu vào tháng 4 với 9.500 người tham gia. Trong khi đó, mức sống ở Manhattan, New York (Mỹ) là gần 53.000 USD/năm.

Một số nhà sáng tạo nội dung và influencer có thể tình cờ phất lên, nhưng số khác phải mất rất nhiều thời gian làm việc không công để xây dựng lượng theo dõi ổn định, theo bà Bruneteau.

"Cần rất nhiều công sức để làm ra nội dung hàng ngày, nhất là dạng video. Có những người sản xuất nội dung miễn phí hàng năm trời trước khi bắt đầu có lợi nhuận. Công việc này cần ít nhất 2 năm để hòa vốn", bà nói. Họ có thể phải sản xuất nội dung miễn phí hàng năm trời trước khi thấy lợi nhuận.

Ngay cả với lượng khán giả lớn, việc kiếm tiền từ nội dung cũng không dễ dàng. Influencer cần biết đánh giá thương hiệu cá nhân để giới thiệu tới các nhãn hàng và thiết lập quan hệ đối tác. Những nhà sáng tạo nội dung thường phải làm việc để có thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau, gồm quảng cáo, bán hàng, hội thảo và các lớp học.

Tejas Hullur (21 tuổi) hiện là influencer ở New York (Mỹ). Sau khi đăng tải trên mạng xã hội về tiền mã hóa (cryptocurrency) và tài chính trong năm 2020, Hullur nổi lên hẳn nhờ những video về chính ngành công nghiệp sáng tạo nội dung.

Như nhiều người khác trong ngành, Hullur phải nhanh chóng đa dạng hóa nguồn thu nhập sau khi số tiền từ việc hợp tác với các thương hiệu trở nên bất ổn.

Dù vậy, sự khó đoán trước của nguồn thu nhập khiến việc lên kế hoạch rất khó khăn, nhất là với tình cảnh kinh tế suy thoái đang đe dọa ngân sách marketing của các công ty. Tuổi thọ của nghề influencer cũng là một vấn đề. Sự nổi tiếng trên mạng cùng những lợi nhuận đi kèm sẽ không kéo dài mãi mãi.

"Khi nổi lên, bạn có thể cảm thấy như mình ở trên đỉnh cao thế giới. Tuy nhiên, số TikToker nổi tiếng vào năm 2020 mà vẫn có thể kiếm tiền từ việc sáng tạo nội dung đến nay chỉ ở dưới 5%. Đây là một công việc rất bấp bênh", Hullur nhận xét.

Bài liên quan

'3 ngọn núi' khiến người trẻ Trung Quốc ngừng cố gắng

Cặp đôi kiếm hơn 300 triệu trong 1 tháng dù chỉ làm việc 1 tiếng/tuần

Trò đùa 'câu lạc bộ dưới 25' của Leonardo DiCaprio

Bị sa thải trong im lặng