Dự án Gang thép Thái Nguyên: 'Hành trình' đội vốn lên 8.100 tỷ đồng
Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Gang thép Thái Nguyên ban đầu có tổng mức đầu tư hơn 2.700 tỷ đồng, sau khi được bổ sung chỉnh sửa thì số tiền lên thành 3.843 tỷ đồng và đến năm 2012 tổng dự án được điều chỉnh tăng lên 8.104 tỷ đồng…
Hàng nghìn tỷ đồng đầu tư song dự án Gang thép Thái Nguyên vẫn dang dở, tạm dừng thi công từ năm 2013 Ảnh: Lê Hữu Việt
Mặc dù dự án có quy mô và tổng mức đầu tư rất lớn, song quá trình thực hiện từ khâu lập báo cáo nghiên cứu khả thi, điều chỉnh dự án cho đến ký hợp đồng EPC, thanh toán đều xảy ra vi phạm, khuyết điểm, trong đó có những sai phạm nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến dự án, nguy cơ thiệt hại số tiền lớn.
Chỉ định nhà thầu Trung Quốc sai quy định
Ngày 18/3/2003, Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO) có Tờ trình đề nghị Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNS) phê duyệt Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi (NCTKT) Dự án với tổng mức đầu tư là 2.724 tỷ đồng. Đến ngày 8/10/2003, VNS ký quyết định phê duyệt Báọ cáo NCTKT và đồng ý triển khai lập Báo cáo nghiên cứu khả thi (NCKT) với các nội dung: công suất dự kiến tăng thêm 500.000 tấn/năm phôi đúc liên tục, nguyên liệu chính quặng sắt khai thác trong nước và quy mô đầu tư (đầu tư mới đồng bộ dây chuyền sản xuất khép kín với các hạng mục từ khai thác mỏ nguyên liệu lò kốc, thiêu kết...), chỉ định nhà tư vấn nước ngoài (Tổng viện nghiên cứu thiết kế gang thép Bao Đầu Trung Quốc - BERIS) lập Báo cáo NCKT, thời gian thực hiện từ quý IV/2003 đến quý I/2004…
Về quyết định nêu trên của VNS, Thanh tra Chính phủ (TTCP) xác định: “VNS chỉ định nhà thầu BERIS thực hiện tư vấn, lập Báo cáo NCKT Dự án với giá trị là 3,4 tỷ đồng nhưng không thẩm định năng lực của tổ chức tư vấn lập Dự án theo quy định của Nghị định số 16/2005/NĐ-CP”.
Bên cạnh đó, TTCP cho rằng việc lập Báo cáo NCKT nhưng không lập thiết kế cơ sở để thẩm định phê duyệt là chưa thực hiện đúng quy định. Ngoài ra, một số nội dung trong Báo cáo NCKT cũng chưa được làm rõ trước khi thẩm định và phê duyệt, điển hình như: Tại thời điểm TISCO gửi tờ trình xin thẩm định báo cáo NCKT trong đó có nêu “ tổng mức đầu tư là 3.843 tỷ đồng, nguồn vốn tự có của TISCO và vốn vay…” nhưng thực tế chưa có tổ chức tín dụng nào có phương án tài chính và phương án trả nợ để cho TISCO vay.
Bộ và VNS báo cáo sai?
Đáng chú ý, TTCP còn phát hiện, tại thời điểm phê duyệt Báo cáo NCKT Dự án cũng chưa làm rõ được nguồn nguyên liệu để luyện cốc… Mặc dù còn nhiều vấn đề tồn tại, song Bộ Công Thương VNS đã có văn bản báo cáo Thủ tướng “Dự án đã hội đủ điều kiện”…
Sau khi được Thủ tướng đồng ý chủ trương đầu tư dự án, ngày 9/9/2005, TISCO có tờ trình gửi VNS xin thẩm định Báo cáo NCKT trong đó nêu “TISCO đã hoàn thành bổ sung chỉnh sửa lần 2 Báo cáo NCKT…, đến nay Báo cáo NCKT đã được bổ sung hoàn chỉnh phù hợp với yêu cầu và quy định hiện hành; trong đó tổng mức đầu tư là 3.843 tỷ đồng…”. Đến năm 2009, Chủ tịch HĐQT TISCO ký quyết định điều chỉnh cơ cấu tổng mức đầu tư và kế hoạch đầu tư điều chỉnh với tổng mức đầu tư là hơn 3.843 tỷ đồng.
“Khi điều chỉnh cơ cấu tổng mức đầu tư, TISCO không tiến hành thẩm định lại những nội dung thay đổi (chi phí xây dựng, lắp đặt; chi phí thiết bị…) mà điều chỉnh giảm các chi phí khác để bù cho phần tăng thêm của chi phí thiết bị là không đúng quy định tại Nghị định số 12/NĐ-CP” - TTCP chỉ rõ trách nhiệm thuộc về Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc, lãnh đạo các phòng tham gia thẩm định VNS và Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc, Giám đốc, Phó giám đốc Ban QLDA TISCO.
Mặc dù năm 2007, TISCO và nhà thầu Công ty Tập đoàn xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC) ký hợp đồng thiết kế, cung cấp thiết bị, xây dựng và lắp đặt (EPC) với giá trị gần 161 triệu USD với cam kết “trọn gói không thay đổi trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng, đã bao gồm các khoản thuế và chi phí cần thiết” và trong quá trình thực hiện hợp đồng, nhà thầu này đã cung cấp nhiều thiết bị sai khác về nguồn gốc xuất xứ, chủng loại nhưng đến năm 2012, VNS và TISCO có văn bản gửi Bộ Công Thương và Chính phủ xin điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư lên thành 8.104 tỷ đồng, tăng 4.261 tỷ đồng so với ban đầu.
Đáng chú ý, thời điểm khi TISCO, VNS và Bộ Công Thương xin điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư dự án thì đa số các bộ, ngành được lấy ý kiến đều phản đối, cho rằng thiếu cơ sở. Bỏ qua những khuyến cáo, tổng mức đầu tư được điều chỉnh tăng nhưng toàn bộ các hạng mục chính chưa hoàn thành; MCC chưa chuyển đủ thiết bị theo danh mục, tình trạng máy móc hư hỏng và đặc biệt dự án chậm tiến độ 10 năm và tạm dừng thi công, “đắp chiếu” từ năm 2013.
Kết luận của TTCP xác định, MCC cung cấp nhiều máy móc thiết bị sai khác về xuất xứ, thông số kỹ thuật với giá trị hơn 38 triệu USD. Hiện một số thiết bị đã bị gỉ sét, hư hỏng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng, tiến độ của dự án. Dù vậy, TISCO đã không yêu cầu tái xuất, phạt vi phạm mà còn làm các thủ tục để tiếp nhận. Cụ thể, có các máy móc, thiết bị đã nhập khẩu với tổng giá trị 31,5 triệu USD có sai khác về mã hiệu, thông số kỹ thuật…; 5 đầu máy toa xe trị giá hơn 5 triệu USD và 42 chiếc ô tô trị giá hơn 1 triệu USD được nhập về đều sai khác về trọng tải.
(Theo Tiền Phong)
- Cùng chuyên mục
Quỹ đầu tư danh tiếng Thuỵ Sỹ muốn đưa Quy Nhơn thành Trung tâm tài chính toàn cầu
Các nhà đầu tư định hướng đưa Quy Nhơn (Bình Định) trở thành Trung tâm Tài chính toàn cầu. Trong đó, mục tiêu là xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC) tại Quy Nhơn trở thành điểm thu hút vốn đầu tư toàn cầu, đổi mới sáng tạo và có tầm ảnh hưởng quốc tế.
Đầu tư - 18/06/2025 19:56
Tập đoàn GEO sắp xây Trung tâm đào tạo năng lượng tái tạo 50 triệu USD tại Bình Định
Dự án Trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo có diện tích dự kiến 20ha (tại huyện Phù Mỹ, Bình Định) với tổng vốn đầu tư là 50 triệu USD.
Đầu tư - 18/06/2025 17:14
ACV làm chủ đầu tư dự án kéo dài đường cất hạ cánh sân bay Vinh
Bộ Xây dựng đề nghị ACV khẩn trương chuẩn bị hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ đầu tư dự án, trình UBND tỉnh Nghệ An theo quy định, trong đó nghiên cứu kỹ lưỡng các pháp kỹ thuật để bảo đảm không phải thực hiện đóng cảng hàng không khi thực hiện dự án kéo dài đường cất hạ cánh hiện hữu tại Cảng hàng không Vinh.
Đầu tư - 18/06/2025 11:06
Khánh Hoà thu hút gần 300 nghìn tỷ đồng đầu tư vào bất động sản trong 6 tháng
Từ đầu năm đến nay, Khánh Hòa thu hút 12 dự án đầu tư ngoài ngân sách với tổng vốn đăng ký gần 300 nghìn tỷ đồng. Nhiều dự án quy mô lớn trong lĩnh vực đô thị, công nghiệp, năng lượng... đang tạo lực đẩy mạnh mẽ cho quá trình phát triển kinh tế địa phương.
Đầu tư - 18/06/2025 08:30
Thương mại Đối ứng Việt Nam - Hoa Kỳ: Cơ hội mới cho thị trường chứng khoán
Tiến trình đàm phán Hiệp định Thương mại Đối ứng Việt Nam – Hoa Kỳ đang có bước tiến rõ rệt, mở ra những cơ hội tăng trưởng mới cho kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam. Các nhóm ngành hưởng lợi sẽ là xuất khẩu, công nghệ, năng lượng tái tạo, logistic.
Đầu tư thông minh - 17/06/2025 15:50
FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, chủ yếu là lắp ráp và gia công
Đại biểu Quốc hội cho biết, FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, vẫn chủ yếu tập trung vào lĩnh vực lắp ráp, gia công. Tỷ lệ nội địa hóa trong khu vực FDI vẫn dưới 30% ở nhiều ngành công nghiệp chế biến - chế tạo và chưa có liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp trong nước.
Đầu tư - 17/06/2025 13:20
Bình Định ưu tiên gần 1.500 căn nhà ở xã hội cho cán bộ Gia Lai
Bình Định ưu tiên bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động từ tỉnh Gia Lai mua nhà ở xã hội tại 8 dự án với quỹ nhà ở gần 1.500 căn.
Đầu tư - 17/06/2025 13:14
Vietnam Wafer muốn làm nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh tại Quảng Trị
CTCP Vietnam Wafer vừa đề xuất với UBND tỉnh Quảng Trị đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh siêu tinh khiết tại khu công nghiệp Quán Ngang.
Đầu tư - 17/06/2025 06:45
Từ quốc gia nhỏ bé đến cường quốc số: Học gì từ hành trình chuyển đổi số đột phá của Estonia?
Estonia - một quốc gia chỉ có khoảng 1,3 triệu dân, đã trở thành hình mẫu toàn cầu trong ứng dụng AI vào chuyển đổi số chính phủ, từ đó gợi mở nhiều chính sách cho Việt Nam.
Công nghệ - 17/06/2025 06:45
Thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô 1.881ha
Thủ tướng Chính phủ vừa có quyết định thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô khoảng 1.881ha, bố trí tại 7 vị trí không liền kề.
Đầu tư - 16/06/2025 16:45
Giá nhà ở xã hội mới có thể chạm mức 30 triệu đồng/m2
Hiện mức giá cao nhất đối với một dự án nhà ở xã hội mới là 25 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, ngưỡng này có thể sớm bị phá vỡ trong bối cảnh chi phí xây dựng ngày càng đắt đỏ.
Đầu tư - 16/06/2025 14:17
Liên danh VEC trúng thầu xây dựng cao tốc 56.000 tỷ thuộc dự án Vành đai 4 - vùng Thủ đô
Dự án xây dựng đường cao tốc theo hình thức PPP, loại hợp đồng BOT, thuộc dự án đường Vành đai 4 - vùng Thủ đô đã tìm được nhà đầu tư trúng thầu, đó là liên danh CITYLAND - SUNFLOWER - VEC - HORIZON. Giá đề xuất của liên danh làm đường cao tốc này khoảng 56.000 tỷ đồng.
Đầu tư - 16/06/2025 14:10
Cơ hội mua vào các cổ phiếu nền tảng cơ bản tốt
Các thống kê chỉ ra chứng khoán trong nước thường sẽ thường không chịu tác động tiêu cực trong trung và dài hạn từ các sự kiện địa chính trị. Từ đó, sự sụt giảm của chỉ số (nếu có) sẽ mở ra cơ hội mua vào cổ phiếu nền tảng tốt.
Đầu tư - 16/06/2025 11:00
TP.HCM: Giá nhà cao khiến sức mua yếu
Phần lớn những dự án mới ra mắt, mở bán trong thời gian gần đây tại TP.HCM đều có mức giá hơn 100 triệu đồng/m2. Trong khi, hàng tồn kho giá cao chưa tiêu thụ hết cũng khiến sức mua thực không đạt như kỳ vọng.
Đầu tư - 16/06/2025 06:45
Cầu vượt 2.000 tỷ ở Đà Nẵng xài 10 năm vẫn chưa xong quyết toán
Dự án cầu vượt nút giao Ngã ba Huế (TP. Đà Nẵng) có vốn đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng đã đưa vào sử dụng gần 10 năm, nhưng đến nay chưa được quyết toán đầy đủ cho doanh nghiệp.
Đầu tư - 15/06/2025 17:54
Bộ Xây dựng nói gì về việc chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai?
Theo Bộ Xây dựng, hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai chưa nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận vẫn được chuyển nhượng theo quy định về kinh doanh bất động sản.
Đầu tư - 15/06/2025 13:00
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago
