Đây là khái niệm kinh tế đơn giản nhưng đã trở thành bí mật giúp Warren Buffett đánh đâu trúng đấy
Thuật ngữ "con hào kinh tế", được phổ biến rộng bởi Warren Buffett, đề cập đến khả năng của một doanh nghiệp trong việc duy trì lợi thế cạnh tranh trước các đối thủ nhằm bảo đảm lợi nhuận dài hạn và thị phần riêng.

Giống như một lâu đài thời trung cổ, con hào được xây đắp nhằm bảo vệ những người bên trong pháo đài và sự giàu có của họ khỏi những kẻ bên ngoài.
Tìm hiểu một "con hào kinh tế"
Hãy nhớ rằng lợi thế cạnh tranh về cơ bản là bất kỳ yếu tố nào cho phép công ty cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ tương tự các đối thủ cạnh tranh, nhưng đồng thời vượt trội so với đối thủ về lợi nhuận thu về. Một ví dụ điển hình về lợi thế cạnh tranh là lợi thế chi phí thấp, chẳng hạn như việc thu mua nguyên liệu thô với giá rẻ. Các nhà đầu tư thành công như Buffett đã rất giỏi trong việc tìm kiếm các công ty có con hào kinh tế vững chắc nhưng giá cổ phiếu ở mức tương đối thấp.
Tuy nhiên, một trong những nguyên lý cơ bản của nền kinh tế học hiện đại đó là theo thời gian, sự cạnh tranh sẽ làm xói mòn bất kỳ lợi thế cạnh tranh nào mà một công ty sở hữu. Hiệu ứng này xảy ra bởi vì một khi một công ty tạo ra lợi thế cạnh tranh, các hoạt động vượt trội của nó mang lại lợi nhuận vượt trội, do đó thúc đẩy mạnh mẽ các công ty đối thủ sao chép cách thức hoạt động của công ty hàng đầu hoặc tìm ra phương pháp tốt hơn.
Một minh chứng rõ ràng
Hãy trở lại ví dụ về lợi thế chi phí thấp. Giả sử bạn quyết định kiếm tiền bằng cách mở một quầy bán nước chanh. Bạn nhận ra rằng nếu bạn mua số lượng lớn chanh mỗi tuần một lần thay vì mỗi buổi sáng, bạn có thể giảm 30% chi phí và điều đó cho phép bạn hạ giá bán nước chanh so với các quầy hàng đối thủ. Mức giá thấp sẽ khiến lượng tiêu thụ nước chanh tại quầy hàng của bạn tăng lên (chứ không phải tại quầy của đối thủ cạnh tranh). Kết quả là, bạn thấy sự gia tăng về lợi nhuận. Tuy nhiên, có lẽ sẽ không mất nhiều thời gian để các đối thủ cạnh tranh chú ý đến phương pháp của bạn và sử dụng nó. Do đó, trong một khoảng thời gian ngắn, lợi nhuận lớn của bạn sẽ giảm dần và ngành công nghiệp nước chanh địa phương sẽ trở lại điều kiện bình thường.
Tuy nhiên, giả sử bạn phát triển và được cấp bằng sáng chế một công nghệ ép cho phép bạn lấy thêm 30% nước từ số lượng chanh trung bình. Điều này sẽ có tác dụng tương tự trong việc làm giảm chi phí trung bình của bạn cho mỗi ly nước chanh. Lần này, đối thủ sẽ không có cách nào để sao chép phương thức của bạn nữa vì lợi thế cạnh tranh của bạn đã được bảo vệ bởi bằng sáng chế. Trong ví dụ này, hào kinh tế của bạn chính là bằng sáng chế mà bạn nắm giữ trên công nghệ độc quyền của mình. Nếu công ty nước chanh của bạn là một công ty đại chúng, cổ phiếu của bạn có thể sẽ có ưu thế dài hạn hơn so với đối thủ.
Như bạn thấy, con hào kinh tế của một công ty đại diện cho một phép đo định tính về khả năng giữ khoảng cách với các đối thủ cạnh tranh trong một thời gian dài. Điều này được chuyển hóa thành lợi nhuận kéo dài trong tương lai. Các con hào kinh tế rất khó thể hiện định lượng vì chúng không có giá trị tiền bạc rõ ràng, nhưng là một yếu tố tiên quyết trong việc quyết định sự thành công hay thất bại dài hạn của công ty và trong việc lựa chọn cổ phiếu của nhà đầu tư.
Tạo dựng một "con hào kinh tế"
Một công ty có thể tạo dựng một "con hào kinh tế" cho phép nó có lợi thế đáng kể so với các đối thủ cạnh tranh bằng nhiều cách khác nhau. Dưới đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một số các phương pháp phổ biến nhất.
Lợi thế chi phí: Như đã thảo luận trong ví dụ về nước chanh, một lợi thế chi phí mà các đối thủ cạnh tranh không thể sao chép có thể là một con hào kinh tế rất hiệu quả. Các công ty có lợi thế chi phí đáng kể có thể hạ giá trị sản phẩm của bất kỳ công ty đối thủ nào cố gắng thâm nhập vào ngành, khiến họ buộc phải rời khỏi ngành hoặc ít nhất là cản trở sự tăng trưởng. Các công ty có lợi thế chi phí bền vững có thể duy trì thị phần rất lớn trong ngành bằng cách loại bỏ bất kỳ đối thủ cạnh tranh mới nào cố gắng tiến vào.
Lợi thế quy mô: Doanh nghiệp với quy mô lớn có thể coi là đang sở hữu một con hào kiên cố. Ở một kích thước nhất định, một công ty được công nhận là đạt được quy mô về kinh tế. Đó là khi nhiều hàng hóa hoặc dịch vụ được sản xuất ở quy mô lớn hơn với chi phí đầu vào thấp hơn. Điều này giúp giảm chi phí đầu tư trong về tài chính, quảng cáo, sản xuất,... Các công ty lớn cạnh tranh trong một ngành thường có xu hướng chiếm lĩnh thị phần cốt lõi của ngành đó, trong khi những người chơi nhỏ hơn buộc phải rời khỏi ngành hoặc chiếm lĩnh tỉ trọng nhỏ.
Chi phí chuyển đổi cao
Là con cá lớn trong ao luôn có nhiều lợi thế khác. Khi một công ty có vị thế vững chắc trong ngành công nghiệp, các nhà cung cấp và khách hàng có thể phải chịu chi phí chuyển đổi cao nếu họ chọn hợp tác với một công ty mới trong ngành. Các đối thủ cạnh tranh có một thời gian rất khó khăn giành lấy thị phần ra khỏi những doanh nghiệp đầu ngành vì những chi phí chuyển đổi rườm rà.
Giá trị vô hình
Một kiểu "con hào kinh tế" khác có thể được hình thành thông qua tài sản vô hình của một công ty, bao gồm các vật phẩm như bằng sáng chế, nhận diện thương hiệu, giấy phép của chính phủ và các loại khác. Nhận diện thương hiệu mạnh cho phép sản phẩm của họ có ưu thế vượt trội so với hàng hóa của đối thủ cạnh tranh khác, từ đó giúp tăng lợi nhuận.
Yếu tố mềm
Một số lý do khiến một công ty có thể có một con hào kinh tế khó xác định hơn. Ví dụ, lợi thế mềm có thể được tạo ra bởi khả năng quản trị tuyệt vời hoặc văn hóa doanh nghiệp độc đáo. Mặc dù khó mô tả, một lãnh đạo và môi trường Doanh nghiệp tốt có thể đóng góp một phần vào thành công lâu dài của một tập đoàn.
Các con hào kinh tế nói chung rất khó xác định chính xác tại thời điểm chúng bắt đầu hình thành. Ảnh hưởng của chúng dễ dàng được quan sát hơn khi công ty đó đã vươn lên tầm cao mới. Từ quan điểm của một nhà đầu tư, thật lý tưởng để đầu tư vào các công ty đang phát triển ngay từ khi họ bắt đầu gặt hái hiệu quả từ một "con hào kinh tế" to lớn và bền vững. Trong trường hợp này, yếu tố quan trọng nhất là tuổi thọ của con hào. Một công ty có thể thu được lợi nhuận càng lâu thì lợi ích cho chính nó và cho các cổ đông của nó càng lớn.
(Theo Trí thức trẻ)
- Cùng chuyên mục
Vợ chồng TP.HCM ước có nhà đất sau khi chốt căn chung cư 68 m2
Sau khi sở hữu căn nhà đầu tiên, nhiều người trẻ và các gia đình lập tức đặt ra những mục tiêu mới: xây thêm nhà, sinh con, đầu tư hay hướng đến tự do tài chính.
Phong cách - 15/09/2025 09:37
Việt Thuận đóng mới du thuyền tham quan vịnh Hạ Long trong ngày có hệ số an toàn cao gấp 4 lần
Sáng 14/9, Việt Thuận - chủ sở hữu cặp đôi siêu du thuyền xanh nhất thế giới Grand Pioneers khởi công đóng mới du thuyền tham quan vịnh Hạ Long có hệ số an toàn gấp 4 lần so với quy định.
Phong cách - 14/09/2025 11:13
Cuộc đua không gian 'nghẹt thở' của tỷ phú công nghệ
Elon Musk mua Twitter: Trong "Rocket Dreams", tác giả Christian Davenport say sưa kể về cuộc đua giữa 2 tỷ phú Elon Musk và Jeff Bezos để rời khỏi Trái Đất.
Phong cách - 14/09/2025 09:13
Liệu công viên có thể thành ‘thỏi nam châm’ hút khách ở chốn thị thành?
Dù quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, song với hệ sinh thái đa dạng và tốc độ tăng trưởng của thị trường du lịch trong nước, Việt Nam vẫn còn dư địa khai thác tiềm năng của công viên ở các khu đô thị.
Phong cách - 13/09/2025 11:56
Khối tài sản của tỷ phú Elon Musk có thể vượt 2.000 tỷ USD?
Với gói chi thưởng bằng cổ phiếu tại Tesla mà tỷ phú Elon Musk có thể được nhận, chỉ riêng cổ phần tại Tesla của ông có thể vượt mức 2.000 tỷ USD.
Phong cách - 12/09/2025 16:14
LNG và năng lượng mới - bước đi chiến lược của PV GAS trong kỷ nguyên mới
LNG - khí thiên nhiên hóa lỏng đã trở thành nguồn năng lượng không thể thiếu trên thế giới và tại Việt Nam. Trong hành trình phát triển bền vững, Tổng công ty khí Việt Nam (PV GAS) là đơn vị tiên phong với chuỗi cung ứng khí LNG ở cả đường bộ, đường thủy, đường sắt và mạng lưới phân phối khí trên toàn lãnh thổ Việt Nam.
Phong cách - 12/09/2025 14:53
Gen Z đang sử dụng AI để lập kế hoạch, khám phá và trải nghiệm du lịch như thế nào?
Gen Z đang sử dụng AI để lập kế hoạch và tìm kiếm thông tin trước, trong và sau những chuyến đi.
Phong cách - 12/09/2025 11:13
Cá tính khác thường của người vừa soán ngôi giàu nhất thế giới
Hiếu thắng, nói nhiều và thích tranh luận từ khi còn trẻ, Larry Ellison vẫn xây dựng Oracle thành đế chế dữ liệu trăm tỷ USD và trở thành người giàu nhất thế giới.
Phong cách - 12/09/2025 06:45
Ellison lại sắp vượt Musk trở thành người giàu nhất thế giới
Cổ phiếu Oracle đã tăng khoảng 43% lên mức cao kỷ lục vào thứ Tư, đưa nhà đồng sáng lập Larry Ellison tiến gần hơn đến vị trí dẫn đầu danh sách những người giàu nhất thế giới.
Phong cách - 11/09/2025 08:50
Những mẹo nhỏ hữu ích của chàng 'phượt thủ' từng đi hơn 100 nước trên thế giới
Một phượt thủ chuyên đi độc hành đã chia sẻ những mẹo nhỏ vô cùng hữu ích sau khi đến thăm hơn 100 quốc gia trên thế giới.
Phong cách - 10/09/2025 09:04
Ngành xa xỉ còn gì sau khi vuột mất 50 triệu khách hàng
Từng là ngành tăng trưởng gấp đôi GDP, xa xỉ đang bước vào giai đoạn khủng hoảng khi người tiêu dùng từ giới giàu đến tầng lớp khát vọng đều dần quay lưng.
Phong cách - 08/09/2025 17:19
Làng 'ăn chung nồi cơm' độc nhất vô nhị ở Thái Nguyên gây sốt thế giới
Thái Nguyên có một ngôi làng đặc biệt: 151 thành viên cùng ăn chung nồi cơm, sống thuận tự nhiên và chan hòa yêu thương. Làng Thái Hải nay trở thành điểm đến gây sốt với du khách quốc tế.
Phong cách - 07/09/2025 07:27
Có gì ở đoàn tàu du lịch 'Hà Nội 5 Cửa Ô’ có giá vé cao nhất lên tới 750 nghìn đồng?
Sau nhiều háo hức, mong đợi, ngày 6/9, đoàn tàu độc bản “Hà Nội 5 Cửa Ô - The Hanoi Train” đã chính thức lăn bánh phục vụ du khách với giá vé cao nhất lên tới 750 nghìn đồng.
Phong cách - 06/09/2025 20:49
PV GAS - Vị thế mới trong chuỗi LNG toàn cầu
Không chỉ đảm bảo nguồn khí cho thị trường trong nước, PV GAS đang định vị mình như một “điểm đến đối tác” trên bản đồ LNG toàn cầu, thông qua hạ tầng chuẩn quốc tế, danh mục đối tác rộng, công nghiệp hỗ trợ đạt chuẩn và tín nhiệm thương hiệu quốc tế.
Phong cách - 06/09/2025 15:36
Gen Z tại Việt Nam: Thích mua sắm trực tuyến và hàng hóa đã qua sử dụng
Kết quả nghiên cứu cho thấy Gen Z tại Việt Nam có khát vọng tài chính mạnh mẽ, thường mua sắm trực tuyến và đặt ra yêu cầu cao về tính an toàn.
Phong cách - 06/09/2025 11:28
Đồng sáng lập Gojek bị tạm giam 20 ngày
Các nhà điều tra Indonesia cho biết đã bắt giữ ông Nadiem Makarim, cựu bộ trưởng giáo dục, cũng là đồng sáng lập công ty gọi xe Gojek, vì là nghi phạm trong vụ án tham nhũng liên quan đến việc mua máy tính xách tay không đúng mục đích, Reuters đưa tin ngày 5/9.
Phong cách - 06/09/2025 08:54
- Đọc nhiều
-
1
BSR xin ý kiến cổ đông chia thưởng ‘khủng’ và đổi tên
-
2
Loạt điểm mới nâng 'chất' thị trường chứng khoán
-
3
Sửa đổi Nghị định 155: 6 nội dung quan trọng tháo gỡ 'điểm nghẽn' cho vốn ngoại
-
4
Loạt giải pháp thúc đẩy thị trường quản lý quỹ
-
5
Giá chung cư tăng mạnh trên cả thị trường sơ cấp lẫn thứ cấp
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 3 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 3 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 5 month ago
- Ý kiến
-
[Gặp gỡ thứ Tư] Đại sứ Hoa Kỳ Daniel Kritenbrink: 'Chúng tôi muốn một Việt Nam mạnh mẽ và thịnh vượng'
-
Từ Brexit nghĩ về Cộng đồng kinh tế ASEAN
-
Mã Pí Lèng: Hãy bình tĩnh - tỉnh táo trong xử lý
-
[CAFÉ cuối tuần] Phải xây sân bóng đá mới, Mỹ Đình chật quá rồi!
-
Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết tiết lộ ‘văn hoá 5 không’ trong đầu tư
-
'Doanh nghiệp càng lớn, thanh, kiểm tra càng nhiều'