Trách nhiệm thanh tra, giám sát của NHNN đến đâu trong đại án Oceanbank?

Trong văn bản mới đây của NHNN về "Giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng" có thể thấy đơn vị này đã phần nào đồng ý với kết luận của Thanh tra Chính phủ về những thiếu sót của NHNN trong thời gian qua.

Trong kết luận của mình Thanh tra Chính phủ đã chỉ rõ: Công tác giám sát từ xa của NHNN chưa tổng hợp và phân tích sâu sắc các báo cáo của tổ chức tín dụng để đánh giá chính xác các nội dung: Diễn biến về cơ cấu tài sản nợ và tài sản có; chất lượng tài sản có; vốn tự có; Tình hình thu nhập, chi phí và kết quả kinh doanh; Việc thực hiện quy định về các tỉ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động tổ chức tín dụng và các quy định pháp luật khác.

"Không thấy ai nhắc nhở gì?"

Liên quan trực tiếp tới những "thiếu sót" trong công tác thanh tra, giám sát của NHNN với các ngân hàng trong thời gian vừa qua có thể thấy nổi bật lên là hậu quả thể hiện tại vụ án của Ngân hàng Đại Dương (Oceanbank). Vụ án này đang trong phiên xử thứ 2 bắt đầu từ ngày 28/8/2017.

Trong phiên xử lần trước, Hội đồng xét xử đã chất vấn đại diện của NHNN về vai trò quản lý, giám sát và cảnh báo rủi ro với Oceanbank của NHNN. Khá lúng túng trước câu hỏi này, đại diện NHNN cho biết có ba kết luận thanh tra gửi OceanBank vào các năm 2012, 2014, 2015, qua đó phát hiện một số sai phạm và yêu cầu khắc phục. Tuy nhiên, cũng theo vị đại diện này, ngân hàng này không thực hiện nghiêm, đến giữa năm 2015 NHNN mua lại OceanBank với giá 0 đồng.

Bài liên quan

Đại án Oceanbank: Chuyện bên lề phiên xử

Tuy nhiên, cần phải lưu ý rằng vị đại diện NHNN này không nêu rõ được trong 3 văn bản kết luận thanh tra đối với Oceanbank có lần nào nói về sai phạm trong chi lãi suất ngoài hợp đồng hay không. Cựu Chủ tịch HĐQT OceanBank Hà Văn Thắm cũng cho biết, OceanBank chi lãi suất ngoài hợp đồng trong thời gian dài mà "không thấy ai nhắc nhở gì".

Theo thông tin trao đổi với phóng viên Nhadautu.vn trước phiên tòa thứ hai diễn ra, các giám đốc chi nhánh của Oceanbank cũng chia sẻ: Trong khoảng thời gian từ 2011-2014 Oceanbank đều có các đoàn thanh, kiểm tra của NHNN tới làm việc. Tuy nhiên, trong kết luận kiểm tra đều không thấy nói Oceanbank có sai phạm gì cụ thể cần khắc phục, đặc biệt không thấy nhắc tới việc sai phạm trong "chi lãi suất ngoài hợp đồng".

Đến nay chưa có kết luận cụ thể về vai trò, trách nhiệm của Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng thuộc NHNN trong quá trình thanh tra, giám sát với Oceanbank suốt khoảng thời gian ngân hàng này bắt đầu manh nha có hoạt động chi lãi suất ngoài (theo cáo buộc của tòa) hay hoạt động chăm sóc khách hàng (theo cách gọi của phía Oceanbank) từ năm 2009 đến năm 2014. Có lẽ, nếu có những cảnh báo rõ ràng trước đó từ phía cơ quan giám sát tới ông Hà Văn Thắm với vai trò Chủ tịch HĐQT Oceanbank khi đó về trách nhiệm và hậu quả mà bản thân ông này và ngân hàng sẽ phải chịu khi thực hiện hành vi trên thì có thể đã không có một đại án Oceanbank như ngày hôm nay.

Mạnh tay hơn với sở hữu chéo, lạm quyền tại các ngân hàng

Đánh giá hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng thời gian vừa qua, NHNN cho rằng còn nhiều tồn tại như: Khả năng phát hiện và cảnh báo sớm, phòng ngừa, ngăn chặn rủi ro trong hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng còn hạn chế; Chất lượng, số lượng, năng lực thực thi công vụ của đội ngũ thanh tra, giám sát ngân hàng còn một số tồn tại, hạn chế, chưa theo kịp với tốc độ phát triển của hệ thống tài chính ngân hàng; Hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng còn chưa đáp ứng được yêu cầu và chuẩn mực quốc tế.

Để khắc phục những tồn tại trên, thời gian tới NHNN sẽ: Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, pháp quy về thanh tra, giám sát ngân hàng, an toàn hoạt động ngân hàng để đảm bảo đầy đủ và đồng bộ; Tiếp tục tham mưu Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật các tổ chức tín dụng để hoàn thiện các quy định pháp luật nhằm ngăn ngừa sở hữu chéo, lạm dụng quyền quản trị, điều hành, quyền cổ đông lớn để thao túng hoạt động của TCTD.

Ngoài ra NHNN sẽ tiếp tục hoàn thiện mô hình tổ chức và hoạt động của cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng; Tăng cường sự phối hợp công tác, chia sẻ thông tin giữa NHNN và các cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan chức năng trong hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng...

Kế hoạch nêu ra của NHNN khá nhiều, nhưng thiết nghĩ NHNN cần làm rõ hơn trách nhiệm của cơ quan này gắn với từng cá nhân cụ thể khi thực hiện vai trò thanh tra, giám sát từng ngân hàng, TCTD thì công tác thanh tra, giám sát của cơ quan chủ quản mới thực sự đi vào thực tế và hiệu quả trong thời gian tới.

Bài liên quan

Đại án Oceanbank: Bắt giam thêm một Phó tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí

Xét xử đại án Oceanbank: Nụ cười và nước mắt

Đại án Oceanbank: Chuyện bên lề phiên xử

Những ai sẽ bị đưa ra xét xử cùng Hà Văn Thắm trong phiên tòa sơ thẩm đại án Oceanbank ngày 28/8?