‘Bầu’ Đức còn lại gì?

Công ty cổ phần Mía đường Thành Thành Công (mã SBT) của ông Đặng Văn Thành vừa thông báo Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Gia Lai đã cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay đổi tên gọi từ Công ty TNHH Mía đường Hoàng Anh Gia Lai thành Công ty TNHH Mía đường TTC Attapeu.

Trong thương vụ này, hai công ty mía đường của ông Đặng Văn Thành là SBT và BHS đã chi tổng cộng 1.330,1 tỷ đồng để thâu tóm 100% vốn điều lệ của Mía đường Hoàng Anh Gia Lai của bầu Đức.

Mía đường là mảng đóng góp lớn cho doanh thu của HAG. Tuy vậy, ông Đoàn Nguyên Đức vẫn phải rứt ruột bán đi “con cưng” của mình….. để trả nợ.

Tính đến ngày 31/3/2017, tổng nợ phải trả của HAG là 34.426 tỷ đồng, dù giảm nhẹ so với mức đầu kỳ là 36.113 tỷ đồng, nhưng vẫn cao hơn rất nhiều so với con số nợ giảm xuống 20.000 tỷ đồng được ông nêu ra trong Đại hội đồng cổ đông thường niên 2016.

Hiện hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu của HAG là 2,1. Trong đó, tổng vay ngắn hạn và dài hạn gần 25.785 tỷ đồng, đã giảm nhẹ 3,2% so với số đầu kỳ. Đây cũng là phần chiếm đến gần 75% nợ phải trả. BIDV vẫn là chủ nợ lớn nhất của HAG ở khoản vay ngắn hạn với hơn 642,6 tỷ đồng. Ở vay dài hạn, VPBank là chủ nợ lớn nhất với hơn 3.199,4 tỷ đồng.

Tuy nhiên, một số khoản nợ dài hạn và trái phiếu đến ngày đáo hạn đã được gia hạn thêm từ 3 đến 6 năm. Cùng với đó, việc bán đi mảng mía đường, thủy điện, cộng với doanh thu từ bò, cao su, bất động sản có thể bớt gây áp lực đến dòng tiền của HAGL.

Mỗi năm một “mũi nhọn”

Từ một “ông kẹ” trong mảng bất động sản, những năm qua HAGL đã đầu tư mở rộng nhiều lĩnh vực kinh doanh khác nhau như: Khai khoáng, thủy điện, bất động sản, bò sữa, bò thịt, cao su, mía đường, dầu cọ, chanh leo...

Đây là tâm lý chung không chỉ của HAGL mà cũng là của một số doanh nghiệp muốn mở rộng kinh doanh đa ngành để mở rộng doanh thu, phòng ngừa rủi ro khi mảng này đi xuống sẽ có mảng kia gánh.

Tuy nhiên, quá trình mở rộng diễn ra quá nhanh so với khả năng quản trị, nợ vay dàn trải và một số mảng gặp khó khăn, đơn cử như khai khoáng, thủy điện, bất động sản hoặc mới đây là giá cao su xuống dốc, HAGL đã nhanh chóng rơi vào khó khăn.

Căn cứ vào số liệu thống kê tại báo cáo tài chính của HAG trong 5 năm gần nhất, mỗi một năm tập đoàn của bầu Đức lại có một mảng doanh thu chính.

Do vậy trong dài hạn, tập đoàn của ông Đức chắc hẳn còn phải tiếp tục tái cơ cấu và tập trung kinh doanh vào một số mảng trọng yếu để trả nợ.

100.000 ha cao su, cọ dầu

Theo báo cáo thường niên năm 2015, HAGL đã trồng được 38.428 ha cao su tại Việt Nam, Lào và Campuchia.

Ở mảng cọ dầu, công ty đã trồng thử nghiệm cây cọ dầu từ năm 2012 với diện tích ban đầu là 4.000 ha. Đến cuối năm 2015, HAGL đã trồng được 28.626 ha cọ dầu tại Lào và 21.571 ha tại Campuchia.

Tính sơ sơ, HAGL đã có gần 100.000 ha đất nông nghiệp.

“Nỗi đau” cao su có thể không còn là nỗi đau nữa khi giá cao su đang dần phục hồi trở lại. Trong năm 2017, giá cao su đang quay đầu giảm, nhưng thực tế vẫn cao hơn so với giá cao su bình quân năm 2016. Cùng với đó, các nước sản xuất cao su thiên nhiên hàng đầu như Thái Lan đã phối hợp cùng Malaysia và Indonesia cắt giảm nguồn cung để “bình ổn” giá thị trường.

Báo cáo của Hiệp hội Các nước sản xuất cao su thiên nhiên (ANPRC) ước tính, thiếu hụt nguồn cung cao su của thế giới dự báo sẽ sụt giảm xuống mức 46.000 tấn vào cuối năm 2017.

Dù đã từng tuyên bố trong Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên 2016 rằng sẽ bán 20.000 ha cao su cho đối tác Trung Quốc nhằm tạo dòng tiền để trả nợ, nhưng cho đến cuối năm 2016, HAGL đã mua gần 82 triệu cổ phần, tương đương tỷ lệ 99,9% sở hữu Công ty CP Cao su Trung Nguyên với tổng giá trị gần 3.278 tỷ đồng.

Tuy vậy, doanh thu cao su vẫn mới chỉ chiếm phần nhỏ trong cơ cấu tổng doanh thu tập đoàn.

Trong hai năm gần nhất, mảng bán bò đang đem lại nguồn lợi nhuận chính cho HAG. Tuy nhiên, hệ số lợi nhuận gộp mảng này đã giảm mạnh từ khoảng 41,3% xuống gần 12,7%. Điều này cho thấy mảng này đang gặp vấn đề.

Nguyên nhân có thể đến từ việc nuôi bò Úc của HAG cần tiêu chuẩn và kỹ thuật cao. Trong khi đó, bò Úc nhập khẩu lại tăng, dẫn đến cạnh tranh gay gắt và biên lợi nhuận giảm.

Ở mảng kinh doanh bò sữa, HAGL đã lên kế hoạch chuyển nhượng do kết quả kinh doanh không đạt hiệu quả.

Với mảng cọ dầu, thông tin đáng chú ý trong phiên họp ĐHĐCĐ thường niên 2016 là HAG sẽ tập trung chăm sóc 28.626 ha cọ dầu đã trồng. Tại Campuchia, nhà máy chế biến dầu cọ với công suất 45 tấn buồng quả tươi/giờ có thể chế biến 270.000 tấn quả tươi/năm, đủ phục vụ cho diện tích khoảng 9.000 ha. Tại Lào, HAGL đang tiến hành đầu tư xây dựng nhà máy chế biến dầu cọ với công suất 30 tấn buồng quả tươi/giờ và dự kiến đi vào hoạt động vào nửa đầu năm 2017.

Theo dự báo của VSA Capital, việc Ấn Độ tăng cường nhập dầu cọ và ảnh hưởng của Elnino khiến dự trữ của Trung Quốc ở mức thấp trong niên vụ 2015 – 2016 có thể sẽ tiếp tục hỗ trợ giá dầu cọ trong năm 2017.

Khu phức hợp Yangon

Ở mảng bất động sản, HAGL đang đầu tư Dự án khu phức hợp trung tâm thương mại tại “đất vàng” có diện tích 8 ha tại TP. Yangon (Myanmar). Tập đoàn kỳ vọng dự án sẽ mang lại kết quả kinh doanh tốt cho năm 2017.

Tuy nhiên, chính sách địa phương thay đổi đột ngột có thể ảnh hưởng đến việc kinh doanh của tập đoàn.

Theo đó, đối với giao dịch có giá từ hơn 30 triệu Kyat trở xuống sẽ chịu mức thuế 15%, từ hơn 30 triệu cho đến 100 triệu kyat sẽ chịu mức 20%, và các giao dịch trên 100 triệu kyat sẽ bị đánh thuế 30%. Sắc thuế này cao gấp 5 lần so với cuối năm 2015 và đang tạo áp lực cho các nhà kinh doanh bất động sản.

HAGL cũng có thể tính đến chuyện bán mảng bất động sản tại đây. Tuy nhiên, thuế thu nhập lên tới 40% cũng được đánh giá là cao và gây khó cho tập đoàn trong trường hợp muốn chuyển nhượng dự án bất động sản.

Nhiều phần trong quỹ “đất vàng” này của HAGL cũng đã được đưa ra thế chấp cho các trái phiếu và khoản vay ngân hàng.

Không chỉ thế chấp đất, khoảng gần 183,6 triệu cổ phiếu HAG của vợ chồng ông Đức cũng đang nằm trong các ngân hàng dưới dạng tài sản bảo đảm.

Có lẽ nhiều người còn nhớ lời chia sẻ nổi tiếng của ‘bầu’ Đức mấy năm trước: "Tôi làm việc quần quật không phải vì tiền. Tiền tôi không thiếu, xài thoải mái ba đời cũng không hết. Tôi cũng không có nhu cầu hưởng thụ.Tôi làm việc chỉ vì đam mê và nói thật, vì điều gì nữa tôi cũng không thể định nghĩa. Cuộc sống mà, phải có người này người khác. Người đam mê cái này, kẻ đam mê cái kia. Tôi đam mê công việc".

Cuộc đời một con người hay cuộc đời một doanh nghiệp không phải lúc nào cũng bằng phẳng. Nhưng hy vọng rằng “phần thưởng” sẽ luôn dành cho những người chăm chỉ.

Bài liên quan

Tài sản của bầu Đức đang nằm ở đâu?

Ngoài BIDV, những ngân hàng nào đang mong bầu Đức 'ăn nên làm ra' để có tiền trả nợ?

Không chỉ giá cao su tăng, hơn 12.000 tỷ trái phiếu được gia hạn mới là tin vui nhất cho cổ đông HAGL