Ngày giao dịch đầu tiên của cổ phiếu MLN của Công ty CP Mai Linh Miền Bắc có thể gọi là thảm họa khi ‘lau sàn’ ở mức 6.900 đồng/cổ phiếu, tương đương mức giảm đến 40%. 

Thanh khoản trong phiên giao dịch đầu tiên cũng rất thấp khi chỉ có 2.100 cổ phiếu được bán ra với tổng giá trị được khớp lệnh lên đến gần 14,5 tỷ đồng. Kết thúc phiên giao dịch, cổ phiếu này đã hoàn toàn trắng lệnh mua.

Kịch bản này tiếp tục được lặp lại ở hai phiên giao dịch 28/8 và 29/8. Theo đó, mức giá của MLN đã tụt xuống 5.100 đồng/cổ phiếu.

Đến phiên giao dịch 30/8, dòng tiền bắt đáy đã khiến MLN tăng 1,96% so với mức giá tham chiếu lên 5.120 đồng/cổ phiếu.

Cổ phiếu giảm bởi nhà đầu tư không còn kỳ vọng?

Trong bản công bố thông tin, MLN đánh giá rằng, thị trường Hà Nội và khu vực miền Bắc vẫn còn cơ hội để phát triển dù gặp khó khăn trở ngại từ nhiều doanh nghiệp taxi mới ra đời, hoặc các hãng taxi ‘kiểu mới’như Grab và Uber,….

Tuy vậy, báo cáo tài chính trong các năm gần đây đã cho thấy Mai Linh đang ‘gồng mình’ trước sự cạnh tranh khốc liệt của Grab và Uber.

Trong 4 năm gần đây, doanh thu của Mai Linh liên tục tăng. Tuy vậy, biên lợi nhuận gộp của Mai Linh lại liên tục giảm. Nếu tính trong 6 năm gần nhất, hệ suất biên lợi nhuận gộp 2011 của Mai Linh đạt 20,42%, tuy nhiên hệ số này ngày càng giảm qua các năm và tới năm năm 2016 giảm xuống chỉ còn 9,55%, mức thấp nhất trong 6 năm gần nhất.

Điều đáng nói là doanh thu trong 4 năm gần nhất của MLN đều tăng trưởng, nhưng công ty lại ghi nhận lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh trong báo cáo tài chính các năm 2016, 2015 và 2014. 

Có hai rủi ro chính trong hoạt động của Mai Linh là rủi ro biến động giá xăng dầu và rủi ro về mặt nhân sự.

Tuy vậy, theo báo cáo tài chính trong 3 năm gần nhất thì chi phí nguyên liệu của MLN có xu hướng giảm dần.

Trong khi đó, báo cáo tài chính 2016 cho thấy chi phí nhân công của Mai Linh lại tăng lên so với hai năm trước đó. Mai Linh cho biết, chi phí nhân công tiếp tục tăng mạnh trong năm 2016 do công ty điều chỉnh tỷ lệ ăn chia với lương lái xe được tăng tăng lên.

Đây có thể coi là điều tất yếu khi MLN phát triển thị trường tại các tỉnh thuộc khu vực Tây Bắc nhằm hoàn thành mục tiêu bao phủ toàn bộ các tỉnh thành miền Bắc. 

Trong khi phạm vi hoạt động của taxi Uber và Grab hiện chỉ giới hạn ở một số tỉnh thành lớn, việc Mai Linh mở rộng phạm vi hoạt động tới các tỉnh thuộc khu vực Tây Bắc của Việt Nam - nơi cả Uber và Grab chưa nhắm tới - nhằm tìm kiếm thêm doanh thu và tăng trưởng về nguyên tắc là quyết định đúng đắn. Vấn đề còn lại là mức độ sử dụng dịch vụ taxi của người dân tại khu vực này có đủ lớn hay không để bù đắp lại chi phí đầu tư và mở rộng hệ thống của Mai Linh hay không mà thôi.     

Tính riêng năm 2016, công ty đã đầu tư nhiều xe mới, dẫn đến chi phí bến bãi tăng do công ty mở rộng các điểm tiếp thị. Điều này đã được thể hiện qua Báo cáo tài chính 2016 khi phí khấu hao xe hơi mới đi vào hoạt động và chi phí lợi thế thương mại là gần 348 tỷ đồng, gần 25% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức cao nhất trong 4 năm gần đây. 

Có lẽ đây là yếu tố khiến doanh thu MLN tăng qua các năm nhưng lãi thuần từ hoạt động kinh doanh của MLN âm 3 năm liên tiếp. 

Ba năm vừa qua, phải nhờ đến khoản lợi nhuận khác Mai Linh mới thoát lỗ. Khoản này chủ yếu đến từ thu nhập từ thanh lý, nhượng bán tài sản cố định. Đây có thể là khoản tiền từ số xe thanh lý đầu tư.

Còn triển vọng nào cho MLN?

Theo báo cáo tài chính quý II/2017, doanh thu thuần MLN đạt hơn 244 tỷ đồng, giảm gần 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy vậy, biên lợi nhuận gộp lại tăng từ mức 8,47% trong quý II/2016 lên mức gần 10% trong quý II/2017.

Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh tiếp tục giảm xuống âm hơn 14 tỷ đồng so với mức đạt được trong cùng kỳ năm trước là âm 12 tỷ đồng.

Và ‘lại’ phải nhờ đến khoản lợi nhuận khác hơn 29,5 tỷ đồng, tăng hơn 14% so với quý II/2016, thì quý này MLN mới thoát lỗ khi đạt gần 15,5 tỷ đồng, tăng hơn 10,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

Một đơn vị khác của Mai Linh là Công ty CP Mai Linh Miền Trung sau 6 tháng đầu năm 2017 cũng gặp khó khăn khi lãi sau thuế chỉ đạt 4 tỷ đồng, bằng 1/3 so với cùng kỳ năm 2016.

Một trong những điểm sáng hiếm hoi đến từ việc sáp nhập 3 Công ty là: Công ty CP Tập đoàn Mai Linh, Công ty CP Mai Linh Miền Bắc và Công ty CP Mai Linh Miền Trung thành một công ty. 

Việc sáp nhập rõ ràng sẽ mang lại lợi ích về hoạt động kinh doanh khi cắt giảm được chi phí bán hàng và chi phí quản lý, cơ cấu nhân sự sẽ gọn nhẹ. Cộng với hệ thống công nghệ quản lý điều hành tốt, trong năm 2017 MLN tin là có thể cạnh tranh tốt trên thị trường.