Mới đây, Văn phòng Chính phủ thông báo chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao các bộ: Giao thông Vận tải (GTVT), Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT), Nội vụ theo chức năng, nhiệm vụ được giao, chủ trì và phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu đề nghị của tỉnh Bình Định về cơ chế thẩm quyền quản lý của địa phương đối với Cảng Quy Nhơn, xác định lại tỉ lệ cổ phần theo hướng nhà nước nắm cổ phần chi phối và xem xét quy hoạch, đầu tư nâng cấp, mở rộng quy mô cụm Cảng Quy Nhơn.

Chỉ đạo này được đưa ra sau khi Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Nguyễn Thanh Tùng nhiều lần kiến nghị Chính phủ, Ban Bí thư xem xét, chỉ đạo “làm sao để Cảng Quy Nhơn trở lại là cảng của Nhà nước”. Đánh giá về sự cần thiết phải lấy lại cổ phần chi phối của cảng này, chuyên gia Ngô Trí Long cho rằng, đây là một cảng biển có vị trí chiến lược rất quan trọng với tỉnh Bình Đình và cả khu vực Nam Trung Bộ. Theo ông Long, không nên bán đứt cảng này cho tư nhân mà nhà nước nên xem xét để lấy lại cổ phần chi phối.

Cùng quan điểm, một chuyên gia kinh tế cho rằng dù việc bán cổ phần nhà nước đi rồi muốn lấy lại là chưa có tiền lệ nhưng hoàn toàn có thể xem xét nếu tài sản đó “đáng giá”.

Liên quan tới tỉ lệ cần thiết để nhà nước giữ quyền chi phối tại cảng Quy Nhơn, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Vũ Hoàng Hà cho rằng “Nhà nước chỉ cần 51% là đủ, cộng 5% của người lao động tại chỗ, còn lại nên phát hành rộng rãi ra bên ngoài”.

Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Vũ Hoàng Hà cho rằng, cần đặt lại thương vụ bán Cảng Quy Nhơn trong các quan hệ pháp lý hiện hành: “Nếu cổ phần hóa (CPH) không đúng quy định pháp luật, việc mua bán Cảng là vô hiệu, hợp đồng phải bị hủy. Tiền nhà đầu tư bỏ ra thì thoái trả cho họ cộng với lãi suất ngân hàng. Trường hợp tiến trình CPH không có sai sót gì, việc “nắm” lại Cảng sẽ phải tiến hành thông qua con đường thương thảo, dàn xếp dân sự.”

Tuy nhiên, ông Hà nhận định, cách nào thì cách, dứt khoát không bỏ thêm tiền ngân sách và lấy tiền thuế của dân để mua lại Cảng là không xong. “Phải xem số tiền hơn 400 tỉ đồng có được do bán vốn Nhà nước đang nằm ở đâu để sử dụng phù hợp khi cân nhắc phương án “thu hồi” lại Cảng.

Còn theo chuyên gia Ngô Trí Long, không chỉ với Cảng Quy Nhơn mà với những tài sản Nhà nước khác bán rồi mà muốn lấy lại sẽ phải tính toán nếu quá trình CPH không có sai sót vì không thể dùng mệnh lệnh hành chính để đè DN bởi việc mua bán thoả thuận đã được thực hiện xong rồi, “thuận mua vừa bán” bởi nếu không sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới môi trường đầu tư và cũng khiến các DN khác dè chừng trước các thương vụ mua cổ phần của DNNN. Do đó, ông Long cho rằng, nếu muốn lấy lại thì phải thương thảo và vấn đề quan trọng nhất cần tính để là định giá và sẽ cần có sự vào cuộc của cơ quan thẩm định giá độc lập.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Tiến Thoả, Chủ tịch Hội đồng thẩm định giá VN cho rằng nếu muốn mua lại cảng Quy Nhơn sau khi CPH thì phải thẩm định lại giá trị cảng ở thời điểm hiện tại.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng việc cổ phần hóa Cảng Quy Nhơn hay nói cách khác “bán” Cảng Quy Nhơn cho tư nhân với giá “bèo”, làm thất thoát tài sản nhà nước… khiến cán bộ và người dân địa phương bức xúc.

Cảng Quy Nhơn được thành lập năm 1976 do Cục Đường biển (Bộ Giao thông Vận tải) quản lý. Đến năm 2009, cảng trực thuộc Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines), đổi tên là Công ty TNHH MTV Cảng Quy Nhơn.

Năm 2013, Vinalines phê duyệt phương án cổ phần hóa (CPH), chuyển Công ty TNHH MTV Cảng Quy Nhơn thành Công ty CP Cảng Quy Nhơn (QNP).

Từ tháng 9/2013 - tháng 9/2015, Vinalines 3 lần chuyển nhượng cổ phiếu để Công ty CP Đầu tư khoáng sản Hợp Thành nắm giữ 86,23% tỷ lệ vốn sở hữu Cảng Quy Nhơn (tổng trị giá chỉ 440 tỷ đồng).

Bài liên quan

Nghệ An: Mở rộng, nâng cấp xây dựng Cảng hàng không quốc tế Vinh

Doanh nghiệp từ chối nhận phế liệu, nguy cơ 'kẹt' cảng

Lô xe BMW mới do Thaco nhập khẩu đã về cảng

Sắp định đoạt lại vụ ‘bán’ Cảng Quy Nhơn giá ‘bèo’?