Sửa Luật Đất đai: 2 phương án liên quan doanh nghiệp FDI nhận chuyển nhượng dự án bất động sản

Sáng 3/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng, thời gian qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ, các cơ quan của Quốc hội và của Chính phủ đã phối hợp chặt chẽ để nghiên cứu, rà soát, tiếp thu ý kiến các cơ quan, tổ chức, chuyên gia; qua đó, chất lượng dự thảo luật đã từng bước được nâng lên.

Tuy nhiên, cho đến nay, nhiều chính sách quan trọng chưa thiết kế được phương án tối ưu; trong quá trình rà soát tiếp tục phát sinh các vấn đề chính sách mới có ý kiến khác nhau do phạm vi của dự án Luật Đất đai rất rộng, liên quan mật thiết, chặt chẽ với nhiều quy định tại các luật khác.

Bên cạnh đó, các quy định có tính kế thừa về mặt lịch sử, ghi nhận chính sách của Nhà nước qua các thời kỳ, một số nội dung tuy là trình tự, thủ tục nhưng được luật định do tác động trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ người sử dụng đất; vì vậy, công tác hoàn thiện các quy định đòi hỏi hết sức kỹ lưỡng, thận trọng.

Về quy định chuyển tiếp, sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật có liên quan, các nội dung đang được quy định tại Chương XVI dự thảo luật do Chính phủ trình đã được rà soát, chỉnh lý; tuy nhiên, chưa có điều kiện rà soát kỹ lưỡng các trường hợp cần có quy định chuyển tiếp cũng như nội dung khác của các luật có liên quan.

"Quá trình rà soát, hoàn thiện các phương án chính sách quan trọng, tiếp thu, giải trình đầy đủ các ý kiến tham gia và toàn bộ dự thảo luật sẽ cần nhiều thời gian để bảo đảm chất lượng tốt nhất có thể của dự án luật", ông Vũ Hồng Thanh cho biết.

2 phương án liên quan doanh nghiệp FDI nhận chuyển nhượng dự án bất động sản

Theo báo cáo do ông Vũ Hồng Thanh trình bày, về trường hợp tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài nhận chuyển nhượng dự án bất động sản, một số ý kiến đề nghị có cơ chế tháo gỡ vướng mắc cho tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài khi nhận chuyển nhượng dự án bất động sản thì Nhà nước phải thu hồi đất để giao, cho thuê lại cho tổ chức kinh tế có vốn đầu nước ngoài được nhận chuyển nhượng dự án theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản.

Điều này làm phát sinh thủ tục không cần thiết do các điều kiện của bên nhận chuyển nhượng đã được thẩm định khi cơ quan có thẩm quyền xem xét việc chuyển nhượng dự án. Bên cạnh đó, còn phải xác định lại và thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài chính về đất đai trong khi điều kiện để chuyển nhượng dự án là bên chuyển nhượng đã phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất của dự án.

Trên cơ ở các ý kiến, dự thảo luật thiết kế 2 phương án: Phương án 1 là tiếp thu các ý kiến, dự thảo luật bổ sung quy định tại Điều 118 (giao đất, cho thuê đất  đối với đất đang có người sử dụng cho người khác) về trường hợp tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài nhận chuyển nhượng dự án bất động sản theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản thì không thu hồi đất mà Nhà nước giao đất, cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất (khoản 6 Điều 125);

Bổ sung quy định tại khoản 3 Điều 120 về trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng dất cho tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài sử dụng đất do nhận chuyển nhượng dự án bất động sản theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản thuộc trường hợp Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất;

Bổ sung quy định tại điểm a khoản 3 Điều 156 về không áp dụng quy định thời điểm xác định giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất là thời điểm Nhà nước ban hành quyết định giao đất, cho thuê đất đối với trường hợp này và giao Chính phủ quy định chi tiết theo hướng được tiếp tục kế thừa nghĩa vụ tài chính về đất của bên chuyển nhượng.

Phương án 2 là giữ quy định như dự thảo luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5. Theo báo cáo, đa số ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với phương án 1 và xin ý kiến Quốc hội về nội dung này.

Dự án nhà ở thương mại sẽ được quy định như thế nào?

Về thực hiện dự án nhà ở thương mại, dự án hỗn hợp nhà ở và kinh doanh thương mại, dịch vụ (khoản 27 Điều 79, điểm b khoản 1 Điều 126, điểm a khoản 1 Điều 127, khoản 1 và khoản 6 Điều 128), Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh cho hay, một số ý kiến đề nghị quy định rõ dự án nhà ở thương mại, dự án hỗn hợp nhà ở và kinh doanh thương mại, dịch vụ là một trong các trường hợp thu hồi đất;

HĐND cấp tỉnh quy định các tiêu chí để quyết định các dự án loại này thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án phù hợp với tình hình thực tế của địa phương; còn lại là các trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất.

Về nội dung này, dự thảo luật cũng thiết kế 2 phương án. Phương án 1 tiếp thu các ý kiến và trên cơ sở Báo cáo số 598/BC-CP, dự thảo luật đã chỉnh sửa tương ứng tại khoản 27 Điều 79, khoản 1 Điều 126 và khoản 1 Điều 127. Theo đó, dự án nhà ở thương mại, dự án hỗn hợp nhà ở và kinh doanh thương mại, dịch vụ thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có sử dụng đất.

Tuy nhiên, đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có sử dụng đất chỉ là hình thức Nhà nước giao đất, cho thuê đất, không phải tiêu chí, điều kiện để thu hồi đất, chưa phù hợp với yêu cầu tại Nghị quyết số 18-NQ/TW về quy định cụ thể về điều kiện, tiêu chí cụ thể việc Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Phương án 2 tiếp thu các ý kiến theo hướng quy định dự án nhà ở thương mại, dự án hỗn hợp nhà ở và kinh doanh thương mại, dịch vụ gắn với tiêu chí, điều kiện cụ thể thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin ý kiến Quốc hội về nội dung này. Trên cơ sở ý kiến của đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ phối hợp với Chính phủ chỉ đạo các cơ quan nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá tác động để tiếp thu, thiết kế phương án phù hợp tại Luật hoặc giải trình thuyết phục nếu không thể tiếp thu.

Quy định giao HĐND cấp tỉnh quyết định dự án nhà ở thương mại, dự án hỗn hợp nhà ở và kinh doanh thương mại, dịch vụ thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án.

"Đây là nội dung mới đối với HĐND cấp tỉnh, có thể có độ trễ trong việc triển khai thực hiện trên thực tế trong thời kỳ đầu thực hiện quy định khi HĐND cấp tỉnh chưa kịp ban hành tiêu chí, điều kiện để có cơ sở xem xét, quyết định trong từng trường hợp cụ thể. Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị nghiên cứu có tiêu chí cụ thể tại luật để làm cơ sở giao cho HĐND cấp tỉnh quyết định", Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nói.

Ông Vũ Hồng Thanh cho biết, trên cơ sở tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu thảo luận tại kỳ họp thứ 6 về dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ báo cáo, xin ý kiến Quốc hội về phương án xem xét, thông qua dự án luật này trên tinh thần bảo đảm chất lượng dự án luật, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và khả thi.

Bài liên quan

Bàn về cơ chế huy động nguồn lực trong dự thảo Luật Đất đai

Khai mạc kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV sẽ thông qua Luật Đất đai sửa đổi, bàn cải cách tiền lương

Phát triển du lịch ở đâu trong sửa đổi Luật Đất đai?

Đề xuất đưa những sai phạm điển hình vào Luật Đất đai để răn đe, phòng ngừa chung