Nâng cao chất lượng trạm y tế tuyến xã, phường

Sáng 10/10, tại Hà Nội, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị nâng cao chất lượng trạm y tế (TYT) xã phường hoạt động theo nguyên lý y học gia đình dựa trên mô hình 26 trạm y tế điểm các tỉnh phía Nam.

Báo cáo tại hội nghị, Bộ Y tế khẳng định, mô hình trạm y tế theo nguyên lý y học gia đình là cần thiết, bởi có đến 70% dân số sống ở nông thôn, trong đó có 10% là người cao tuổi. Trạm y tế sẽ là nơi gần nhất, tốt nhất để người dân tiếp cận. Do đó, mục tiêu trọng tâm là ưu tiên cho quản lý các bệnh không lây nhiễm là tăng huyết áp và đái tháo đường tại trạm y tế xã.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh, Y tế cơ sở (bao gồm y tế thôn, bản, xã phường, quận, huyện, thị xã) được coi là nền tảng, xương sống của hệ thống y tế; đồng thời là tuyến đầu, “người gác cổng” của hệ thống y tế chăm sóc sức khỏe ban đầu, trực tiếp gần dân nhất. Y tế cơ sở là nơi dễ tiếp cận với chi phí thấp, công bằng xã hội, giảm quá tải bệnh viện tuyến trên.

Tuy nhiên, hiện nay hầu hết các TYT chưa tạo được niềm tin cho người dân; nhiều TYT chưa làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu, chưa quan tâm đến công tác dự phòng; phần lớn TYT chưa quản lý tốt bệnh mạn tính; số lượng và chất lượng dịch vụ còn hạn chế, danh mục thuốc còn ít. Hầu hết các TYT xã, phường chỉ thực hiện được 50-70% số dịch vụ kỹ thuật, khoảng 40% danh mục thuốc theo phân tuyến… Nguyên nhân chủ yếu là do nhân lực thiếu và yếu, chế độ đãi ngộ chưa thỏa đáng, nhiều cấp chính quyền chưa thực sự quan tâm đầy đủ đến hệ thống y tế cơ sở… Trước thực trạng trên, thời gian qua, Bộ Y tế đã tiến hành khảo sát và chọn 26 TYT (thuộc 8 tỉnh trên cả nước) để tiến hành thí điểm nâng cao chất lượng theo nguyên lý y học gia đình.

Chính vì vậy, Bộ Y tế đã xây dựng chương trình hoạt động để nâng cao chất lượng trạm y tế xã phường, bước đầu tập trung tại 4 tỉnh, thành phố phía Nam bao gồm: Lâm Đồng, Khánh Hòa, TP HCM và Long An. Trong đó, TP HCM sẽ đẩy mạnh xây dựng trạm y tế xã Thạch An, Cần Giờ về cơ sở vật chất, cũng như nguồn nhân lực như trang bị X-quang, mở rộng phòng khám, luân phiên bác sĩ, hoàn thiện nhà thuốc đáp ứng như cầu.

Việc triển khai Trạm y tế xã phường hoạt động theo nguyên lý y học gia đình với 6 nguyên tắc là: liên tục – toàn diện – lồng ghép – phối hợp – dự phòng – gia đình – cộng đồng. Mô hình điểm TYT theo nguyên lý y học gia đình được thực hiện với các nội dung: Truyền thông giáo dục và nâng cao sức khỏe; lập và quản lý hồ sơ sức khỏe cá nhân; theo dõi, quản lý, cấp thuốc điều trị bệnh không lây nhiễm, mạn tính, chăm sóc giảm nhẹ ung thư; chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em, dân số, kế hoạch hóa gia đình; đảm bảo tối thiểu theo gói dịch vụ y tế cơ bản; bảo đảm chi lương các hoạt động; kết nối thanh toán BHYT; quản lý TYT và báo cáo kịp thời…

Hiện nay, chất lượng chuyên môn giữa các tuyến không chênh lệch nhiều do điều trị bệnh không lây nhiễm mạn tính đã có hướng dẫn chuyên môn, quy trình kỹ thuật, phác đồ điều trị được chuẩn hóa, phổ biến rộng rãi. Tuy nhiên, nhiều người bệnh khám, điều trị ở các bệnh viện tuyến Trung ương, tuyến cuối được sử dụng nhiều các dịch vụ cận lâm sàng gây gia tăng chi phí, bội chi quỹ BHYT. Cùng với đó, kinh phí chi trả chệnh lệch nhiều trên một bệnh giữa các tuyến làm mất công bằng đối với người bệnh khi khám, chữa bệnh không lây nhiễm. Hậu quả là bệnh nhân xin chuyển tuyến, vượt tuyến về bệnh viện tuyến cuối gây ra tình trạng quá tải bệnh viện.

Để tăng cường quản lý bệnh không lây nhiễm tại trạm y tế theo nguyên lý y học gia đình, các trạm Y tế xã cần tích cực triển khai được dịch vụ dự phòng, quản lý điều trị một số bệnh không lây nhiễm được BHYT thanh toán. Ưu tiên cho quản lý tăng huyết áp và đái tháo đường tại Trạm y tế xã (có tính khả thi, thuận lợi hơn khi triển khai ở xã hiện nay). Từ đó, củng cố mạng lưới phòng chống bệnh không lây nhiễm; bảo đảm các cơ chế chính sách; tập huấn cho cán bộ y tế cơ sở và tổ chức triển khai các dịch vụ (Bệnh không lây nhiễm) BKLN tại tuyến (Y tế cơ sở) YTCS.

Trung tâm Y tế dự phòng/CDC tỉnh, thành phố chỉ đạo,hướng dẫn trạm y tế xã lập kế hoạch, triển khai hoạt động phòng chống yếu tố nguy cơ, dự phòng, phát hiện và quản lý bệnh không lây nhiễm; thống kê báo cáo, quản lý thông tin; Phối hợp để kiểm tra, giám sát, tập huấn chuyên môn về dự phòng, quản lý bệnh cho trạm y tế xã.

Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị đầy đủ bằng các nguồn vốn để trạm y tế khang trang, sạch đẹp tạo niềm tin cho người bệnh. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để hẹn bệnh nhân, liên thông quản lý giữa các tuyến trong hệ thống khám bệnh, chữa bệnh. Quản lý các hoạt động tại trạm y tế.

Tại Hội nghị, Bộ Y tế đã đề nghị các địa phương, bộ ngành cần chung tay vào cuộc để nâng cấp hệ thống TYT; chú trọng thực hiện công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu. Bên cạnh đó, cơ quan BHXH cần khoán định suất cho TYT xã, phường; cùng với ngành Y tế chỉ đạo BV tỉnh, BV huyện chuyển thuốc thuộc danh mục theo Thông tư 39 cho TYT xã, phường; TYT xã, phường được phép mở quầy thuốc để bán thuốc…

Ngoài ra, đến hết năm 2018, sẽ hoàn thành mô hình 26 TYT xã, phường điểm. Các TYT chưa làm điểm, các tỉnh không có TYT điểm phải được triển khai, không chờ kết quả của các TYT làm điểm. Đặc biệt, mỗi tỉnh phải chọn 1 đến 2 huyện và một số TYT xã, phường để chỉ đạo điểm, trên cơ sở đó rút kinh nghiệm để triển khai diện rộng.

Bài liên quan

Bộ Y tế phạt nặng hàng loạt công ty dược

Thiết bị y tế hấp dẫn nhà đầu tư nước ngoài

Sau 3 năm lặng sóng, nhiều lãnh đạo Thiết bị Y tế Việt Nhật (JVC) vừa bị khách hàng cũ tố cáo

HDBank tài trợ trọn gói DN dược và vật tư y tế cung cấp cho Bệnh viện và Sở Y tế