Lấy đâu ra đất để làm?

So với 20 năm trước đây, thị trường bất động sản TP.HCM đã có bước phát triển vượt bậc theo hướng tích cực, cả về quy mô thị trường, chất lượng đô thị, nhà ở được nâng lên rõ rệt với nhiều tiện ích, dịch vụ, cảnh quan môi trường…

Bài liên quan

Làm nhà ở vừa túi tiền ở TP.HCM - Bài 1: Đến khi nào người dân mới mua được nhà?

Làm nhà ở vừa túi tiền ở TP.HCM - Bài 2: Vướng đủ đường, doanh nghiệp nản lòng

Song, thị trường vẫn còn một số hạn chế, bất cập, chưa thật sự minh bạch, chưa ổn định, chưa lành mạnh, chưa bền vững, chưa chuyên nghiệp, chưa giải quyết được bài toán nhà ở cho đa số người có thu nhập trung bình, người có thu nhập thấp đô thị, công nhân lao động, giới trẻ và người nhập cư.

Những năm gần đây, thị trường bất động sản TP.HCM đã có biểu hiện lệch pha cung - cầu, thừa cung trong phân khúc cao cấp, nhưng lại rất thiếu sản phẩm nhà ở vừa túi tiền và nhà ở xã hội. Đây là vấn đề nan giải bởi từ những năm 2019, TP.HCM gần như không còn quỹ đất để phát triển các dự án bất động sản.

Chia sẻ với Nhadautu.vn, ông Ngô Quang Phúc, Tổng Giám đốc Phú Đông Group cho rằng mục tiêu xây dựng 1 triệu nhà ở xã hội hay phát triển 35.000 căn nhà ở xã hội trong 5 năm của TP.HCM là rất tốt. Nhưng, để đạt được mục tiêu này cần cân nhắc nhiều yếu tố tác động đến giá thành sản phẩm nhà ở như quỹ đất, vốn đầu tư, cách phân phối sản phẩm tới tay người lao động.

"Mục tiêu 1 triệu căn nhà là táo bạo nhưng không có nghĩa là không thực hiện được. Nếu hoàn thành mục tiêu đề ra, thành phố sẽ tạo được nguồn cung lớn thì mức giá sẽ ổn định, tạo cơ hội cho người thu nhập trung bình tiếp cận được nhà ở giá hợp lý", ông Phúc cho hay.

Việc phát triển nhà ở vừa túi tiền trong bối cảnh hiện nay là vô cùng cần thiết, vị Tổng Giám đốc Phú Đông Group nhìn nhận, để phát triển các dự án này quan trọng nhất vẫn là tạo lập quỹ đất để doanh nghiệp thực hiện và tạo cơ chế khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào thị trường, từ đó tạo nguồn cung nhà ở.

"Doanh nghiệp chỉ cần có quỹ đất phù hợp để làm hoặc thủ tục pháp lý nhanh nhất để có thể triển khai dự án. Doanh nghiệp tạo nhiều sản phẩm thì nguồn cung tăng lên, nguồn cung tăng sẽ tạo ra cho thị trường sản phẩm mức giá ổn định hơn", ông Phúc nói và cho biết, doanh nghiệp địa ốc không mong thị trường quá nóng mà cần sự ổn định.

Đồng quan điểm, ông Dương Long Thành, Chủ tịch HĐQT Thắng Lợi Group cho rằng, mục tiêu 1 triệu căn nhà thành phố đề ra khá táo bạo. Tuy nhiên để đạt được mục tiêu này, TP.HCM và các tỉnh lân cận cần hành động quyết liệt hơn. Trước tiên, để xây dựng nhà ở xã hội, TP.HCM cần xem xét việc thời gian xử lý hồ sơ pháp lý. Hiện nay, thời gian xử lý pháp lý rất lâu (trung bình từ 2-3 năm). Nếu có thể rút ngắn thời gian làm thủ tục pháp lý, chi phí dự án sẽ tiết kiệm rất nhiều. Từ đó, góp phần giảm giá nhà vì chi phí cấu thành sản phẩm đã được giảm bớt.

Cũng chính vì những khó khăn về thủ tục pháp lý, quỹ đất hạn hẹp mà các doanh nghiệp như Thắng Lợi Group, Phú Đông Group đã "đổ" về thị trường vùng ven như Long An, Bình Dương để phát triển dự án nhà ở vừa túi tiền.

"Thời gian qua, quỹ đất hạn hẹp, thủ tục pháp lý dự án tại TP.HCM bị kéo dài khiến thị trường khan hiếm nguồn cung, vắng bóng dự án đơn giá dưới 35 triệu/m2. Để có nhà ở vừa túi tiền, người dân phải dạt về vùng ven như Thuận An, Dĩ An, Biên Hòa, Bến Lức…. Xu hướng dân giãn về vùng ven để sở hữu 1 căn nhà đầy đủ tiện ích trong khu đô thị, cộng đồng dân cư là điều tất yếu", ông Thành nhận định.

Sẽ rút ngắn thủ tục

Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM Huỳnh Thanh Khiết cho biết, trong giai đoạn 2016-2020, TP.HCM đã đưa vào sử dụng 19 dự án với quy mô gần 15.000 căn nhà ở xã hội (tổng diện tích 19 dự án này là hơn 24,6 ha). Trong số này chỉ có 2 dự án sử dụng vốn ngân sách, các dự án còn lại sử dụng vốn doanh nghiệp. Về nguồn gốc đất, chỉ có 3 dự án có nguồn gốc đất từ đất quốc phòng an ninh và đất Nhà nước.

Hiện nay, chính sách hỗ trợ, thu hút các nhà đầu tư tham gia phân khúc nhà ở xã hội vẫn còn hạn chế. Giai đoạn 2021-2025, TP.HCM phê duyệt kế hoạch nhà ở giai đoạn này, trong đó xác định rõ các chỉ tiêu phát triển nhà ở đó là 47 dự án (có 10 dự án bắt buộc chủ đầu tư phải dành ra 20% quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội), tập trung chủ yếu ở các quận 7, quận 2, quận Bình Tân và TP. Thủ Đức. Riêng các quận trong nội thành chỉ có 2 dự án. Ngoài ra, TP.HCM khuyến khích các quận huyện ngoại thành đẩy mạnh dự án nhà ở xã hội, cụ thể có 8 dự án. Tổng cộng các dự án này đáp ứng trên 35.000 căn hộ.

Qua rà soát trên địa bàn TP.HCM, hiện có 33 dự án (tổng diện tích trên 105 ha, khoảng 70.000 căn hộ) có diện tích đất trên 10ha, bắt buộc phải dành 20% quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội.

Theo ông Khiết, về mặt pháp lý, thị trường đang tồn tại nghịch lý là nhà ở xã hội nhưng thực hiện chính sách pháp lý tương tự như nhà ở thương mại. Do đó, các dự án này kéo dài và có thủ tục pháp lý phức tạp hơn… dẫn đến không thu hút các nhà đầu tư, đặc biệt nguồn vốn vay hỗ trợ các nhà đầu tư thực hiện những dự án nhà ở xã hội này chưa triển khai được.

"Sở Xây dựng đang trình UBND TP.HCM các quy trình rút gọn để đẩy nhanh thời gian thực hiện các dự án nhà ở xã hội này xuống dưới 6 tháng để các chủ đầu tư triển khai thực hiện (theo quy trình bình thường thì trên 1 năm). Hiện nay, TP.HCM đã có quỹ đất và có thể thực hiện ngay 14 dự án với quy mô khoảng 15.000 căn hộ. Tuy nhiên việc này cần phải có ý kiến của các sở ngành và các cơ quan Trung ương đồng ý", ông Khiết nhấn mạnh.

Trong khi đó, tại Hội nghị tiếp xúc cử tri nữ công nhân, người lao động hôm 24/4, Chủ tịch HĐND TP.HCM Nguyễn Thị Lệ yêu cầu tập trung đẩy nhanh việc thực hiện kế hoạch phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2025 với chỉ tiêu dự kiến phát triển thêm khoảng 2,5 triệu m2 sàn xây dựng (khoảng 35.000 căn hộ); nhanh chóng giải quyết các thủ tục, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện dự án; đảm bảo tiến độ hoàn thành các dự án theo chương trình phát triển nhà ở TP.HCM giai đoạn 2016-2025 đã được HĐND TP.HCM thông qua.

Song song, phải tiếp tục rà soát, tạo lập quỹ đất và đầu tư xây dựng các hạ tầng xã hội và các tiện ích phục vụ công nhân tại các khu chế xuất, khu công nghiệp chưa được đầu tư. Đặc biệt ưu tiên xây dựng nhà lưu trú, nhà cho công nhân thuê trong các khu chế xuất, khu công nghiệp, có cơ chế hỗ trợ đơn giản hóa thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian đầu tư và chính sách hỗ trợ tài chính để thu hút chủ đầu tư thực hiện dự án.

Bài liên quan

Chung cư sở hữu 50 năm và sự tự mâu thuẫn trong dự án Luật Nhà ở

Lời giải bài toán phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp

'Doanh nghiệp làm nhà ở xã hội chỉ cần... cơ chế'

TP.HCM làm 35.000 căn nhà ở xã hội trong 5 năm: Khó khả thi