Doanh nghiệp đầu mối đang 'lách luật' bán xăng dầu vượt giá điều hành?
Doanh nghiệp (DN) bán lẻ xăng dầu phản ảnh có kẽ hở trong kinh doanh xăng dầu khiến các DN đầu mối, phân phối xăng dầu dễ dàng điều chỉnh giá bán để giảm lỗ hoặc tăng lợi nhuận. Thậm chí họ có cách lách để bán vượt giá điều hành về bản chất.

Một cửa hàng trong chuỗi cây xăng Bội Ngọc của ông Giang Chấn Tây. Ảnh: C.T
Trong khi đó, nhiều giai đoạn DN bán lẻ buộc phải nhập hàng với tổng chi phí mua hàng cao hơn giá bán ra. Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến nhiều cây xăng ở miền Tây đóng cửa hàng loạt.
Chiết khấu âm nhưng không có trong sổ sách
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Giang Chấn Tây, giám đốc Công ty TNHH MTV Bội Ngọc, cho biết ông rất bức xúc khi các cửa hàng xăng dầu Bội Ngọc 5 và Bội Ngọc 6 của DN này tại tỉnh Trà Vinh có những thời điểm "đứt nguồn cung" mặc dù lấy hàng của Công ty CP Tập đoàn Dương Đông - một DN có thị phần lớn về xăng dầu.
Thông thường, DN bán lẻ xăng dầu nhận được chiết khấu (hoa hồng trên mỗi lít xăng dầu) và được DN cung ứng "bao" luôn chi phí vận chuyển. Tuy nhiên, khi thị trường bất ổn các DN cung ứng không những "bóp" lại mức chiết khấu về 0 đồng, mà còn cộng thêm cước vận chuyển.
Như vậy khi đại lý bán lẻ mua xăng về đã lỗ, cộng thêm các chi phí mặt bằng, hao tổn, điện nước, lương nhân viên... khiến cho cây xăng càng thêm lỗ.
"Chiết khấu âm nhưng thực chất sổ sách không thể hiện. DN sẽ cộng thêm tiền vận chuyển. Muốn âm 100 đồng/lít thì ghi vận chuyển 100 đồng hoặc muốn âm 300 đồng/lít thì ghi tiền vận chuyển 300 đồng/lít nhưng thực chất cây xăng không ký hợp đồng vận chuyển với DN phân phối", ông Tây nói.
Ông Giang Chấn Tây cũng cung cấp cho Tuổi Trẻ các hóa đơn giá trị gia tăng thể hiện phía DN cung ứng xăng dầu đã bán xăng bằng với giá bán lẻ và lập thêm hóa đơn riêng cộng cước vận chuyển. Như vậy nếu cộng cả chi phí vận chuyển, thực chất giá bán của các DN đầu mối đã vượt giá điều hành của liên bộ Công Thương - Tài chính.
Cơ quan đi kiểm tra, theo ông Tây, "lẽ ra phải hỏi hợp đồng vận chuyển đâu, trước đây như thế nào mà bây giờ vận chuyển 300 đồng/lít?".
Tương tự, ông Nguyễn Anh Lèo, giám đốc Hợp tác xã xe du lịch và vận tải số 4 (TP.HCM), cũng cho biết từ đầu năm tới nay, rất nhiều thời điểm DN cung ứng xăng dầu đưa ra mức chiết khấu 0 đồng, dẫn đến hai cây xăng của hợp tác xã này lỗ triền miên. Theo ông Lèo, cây xăng vận hành ở TP.HCM tốn rất nhiều chi phí, với mức chiết khấu 0 đồng sẽ "bắt các cây xăng chịu hết nổi luôn".
Theo ông Lèo, phía hợp tác xã này dự tính làm đơn tạm nghỉ một thời gian bởi không thể "gồng nổi" nhưng được phía Sở Công Thương động viên nên cây xăng vẫn duy trì qua giai đoạn khó khăn. Mỗi tháng, hợp tác xã này lỗ từ 100 - 200 triệu đồng/cây xăng, riêng tháng 9 vừa rồi lỗ 150 triệu đồng/cây xăng.
Bán cao hơn giá điều hành?
Trả lời Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Mạnh Cường, tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn Dương Đông (doanh nghiệp đầu mối cung ứng xăng dầu cho công ty của ông Giang Chấn Tây), cho biết DN này đảm bảo chiết khấu cho các đại lý, song "không có chuyện chiết khấu âm". Ông Cường cho rằng "có lúc nọ bù lúc kia", phía DN đang gánh lỗ rất nhiều nhưng DN phải tuân thủ quy định Nhà nước và "không bao giờ bán quá giá bán lẻ của Nhà nước".
Liên quan việc DN đầu mối tính phí vận chuyển xăng dầu khiến cho giá bán mỗi lít xăng dầu cao hơn giá điều hành của Nhà nước, ông Cường nói: "Không hiểu lấy thông tin ở đâu nhưng bên này không có chuyện bán cao hơn giá bán lẻ", và cho biết thêm sẽ kiểm tra lại thông tin.
Lý giải thêm về việc vận chuyển xăng dầu, ông Cường cho hay sẽ tùy từng hợp đồng khi có thể DN đầu mối giao tận nơi hoặc khách hàng có xe để vận chuyển.
Tuy nhiên, khác với nội dung mà DN đầu mối phản hồi, ông Giang Chấn Tây cung cấp cho chúng tôi hợp đồng làm đại lý bán lẻ xăng dầu thể hiện rõ địa chỉ giao nhận được quy định tại điều 3 là "tại cửa hàng của bên B (tức đại lý bán lẻ - PV)". Cũng theo hợp đồng này, nếu một trong hai bên phát sinh địa điểm giao nhận khác thì phải thông báo và được sự đồng ý của bên kia trước khi đặt và xác nhận đơn hàng.
Theo ông Tây, từ trước đến nay DN đầu mối giao xăng dầu tại kho của đại lý, hợp đồng cũng quy định như vậy và phía đại lý không ký thêm hợp đồng vận chuyển nào khác. Đồng thời, ông Tây cũng cung cấp hóa đơn cho thấy các thời điểm khác, phía DN đầu mối lại không tính chi phí vận chuyển để phía đại lý thanh toán.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, chủ tịch HĐQT một DN đầu mối xăng dầu xác nhận theo nghị định 95 về kinh doanh xăng dầu, thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối được quyết định giá bán lẻ xăng dầu trong hệ thống phân phối của mình phù hợp với chi phí phát sinh thực tế tại DN nhưng "không cao hơn giá điều hành" do cơ quan nhà nước công bố.
Do đó, vị lãnh đạo này cho rằng để xảy ra tình trạng chiết khấu âm, tức các DN đã kiếm cách "lách" quy định để bán ra với giá cao hơn giá bán lẻ nhưng lại không thể hiện trong hóa đơn.

Một cây xăng tại huyện Thoại Sơn, An Giang đóng cửa không rõ lý do, thời điểm cuối tháng 9-2022 - Ảnh: Đặng Tuyết
Xem lại cơ chế cho "thương nhân phân phối"
Ở góc độ DN bán lẻ xăng dầu, ông Giang Chấn Tây cho biết sở dĩ có việc chiết khấu âm bên cạnh về cách tính chi phí, điều hành vĩ mô còn tồn tại những bất cập trong quy định về các DN được quyền bán xăng dầu, tạo kẽ hở cho các DN phân phối "tác oai tác quái", tự ý nâng giảm chiết khấu tùy thích.
Ông Tây phân tích theo quy định hiện hành, bên cạnh DN đầu mối xuất nhập khẩu xăng dầu và các đại lý, tổng đại lý, còn có dạng "thương nhân phân phối". Họ nằm ở vị trí trung gian, dễ dẫn đến tiêu cực trong tích trữ xăng dầu và dễ xảy ra lợi ích nhóm.
"Thương nhân phân phối mua được hàng từ nhiều đầu mối kể cả nhập khẩu lẫn trong nước nhưng khi bán ra lại hạn chế. Khi kiểm tra DN đầu mối thì không có hàng thật nhưng hàng sẽ nằm ở thương nhân phân phối và họ có nhiều cách để nói rằng hàng của người này, người kia đặt bởi bây giờ đặt hàng đều qua điện thoại", ông Tây nói.
Theo ông Tây, cần xem xét "hạ" thương nhân phân phối thành tổng đại lý và chỉ lấy trong cùng một hệ thống phân phối. "Lúc bình thường thương nhân phân phối không mua của Petrolimex nhưng lúc khan hàng thì họ đổ vào mua khiến Petrolimex cũng khan hàng. Đây chính là nguyên nhân góp phần làm lũng đoạn thị trường", ông Tây cho hay.
Ông Tây đề nghị khi xăng dầu chưa theo quy luật thị trường, cần áp dụng chiết khấu cố định theo định mức đối với đại lý bán lẻ, tránh tình trạng "thả nổi" chiết khấu.
Cây xăng nói bị "chèn ép"
Trả lời Tuổi Trẻ, bà Nguyễn Thị Bích Hường, chủ tịch Chi hội xăng dầu (Hiệp hội DN nhỏ và vừa VN), cho biết thông thường DN đầu mối sẽ định mức giá giao tại cửa hàng, nếu tự vận chuyển phía đầu mối sẽ cộng thêm chi phí vận chuyển.
Hiện nay, do phía đầu mối cũng lỗ nên xảy ra tình trạng chiết khấu thấp, âm nhưng "đầu mối lỗ ít hơn phía bán lẻ do có chi phí kinh doanh định mức trong khi phía đại lý bán lẻ không được hưởng chi phí này".
Theo bà Hường, để DN bán lẻ không lấy được hàng, phía đầu mối nói rằng kho này hết hàng, muốn lấy hàng phải tự đến kho xa hơn với chiết khấu 0 đồng. Tuy nhiên, DN bán lẻ sẽ rất khó để lấy hàng khi phải có xe để chở và phải bù luôn cả chi phí vận tải.
"Ép đại lý ở chỗ đó và lách bằng việc kêu hết hàng", bà Hường nói và cho biết thêm việc không quy định phía bán lẻ được hưởng bao nhiêu trong chi phí kinh doanh định mức dẫn đến phía đầu mối tự do điều chỉnh mức chiết khấu.
(Theo Tuổi trẻ)
- Cùng chuyên mục
TH true MILK và khát vọng tự chủ sữa tươi nguyên liệu cho Việt Nam
Cần đẩy mạnh phát triển sản xuất sữa tươi nguyên liệu trong nước – đó là ý kiến đáng chú ý và được đồng thuận trong các hội thảo lấy ý kiến về Chiến lược phát triển ngành sữa Việt Nam đến 2030, tầm nhìn đến 2045 gần đây.
Doanh nghiệp - 12/08/2025 16:27
Du lịch Đà Nẵng sau sáp nhập - Bài cuối: Nâng tầm điểm đến
Các doanh nghiệp du lịch cùng chính quyền TP. Đà Nẵng đang kiến tạo điểm đến đa trải nghiệm, đẳng cấp và bền vững.
Thị trường - 12/08/2025 13:47
Xuất khẩu sang Campuchia bất ngờ tăng mạnh
Thị trường Campuchia không lớn, nhưng khi cần thiết thì sức tiêu thụ ở đây cũng góp phần làm thay đổi giá trị nông sản, hàng hóa của Việt Nam.
Thị trường - 12/08/2025 13:37
Sun PhuQuoc Airways ký kết Hợp đồng nguyên tắc với Vietcombank, xây dựng đội bay hiện đại, an toàn và hiệu quả
Sun PhuQuoc Airways (SPA)- hãng hàng không do Tập đoàn Sun Group đầu tư và phát triển và Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đã ký kết Hợp đồng nguyên tắc thu xếp vốn, đánh dấu bước tiến trong hành trình xây dựng đội bay hiện đại, an toàn và hiệu quả ngay từ những ngày đầu thành lập của hãng.
Doanh nghiệp - 12/08/2025 10:17
'Harmonia Brillante – Bản hòa âm rực rỡ': 34 năm MSB hòa nhịp khát vọng, vươn tầm tương lai
"Harmonia Brillante – Bản hòa âm rực rỡ" không đơn thuần là một chương trình nghệ thuật mà còn là lời khẳng định sâu sắc về vị thế và tâm thế của một ngân hàng không ngừng đổi mới, đồng hành cùng cộng đồng và đất nước vươn lên những tầm cao.
Doanh nghiệp - 12/08/2025 10:16
Vì sao cổ phiếu MSN được đánh giá cao
Bên cạnh nền tảng tiêu dùng – bán lẻ giữ đà tăng trưởng tích cực, một điểm đáng chú ý trong quý II/2025 của Masan (Mã chứng khoán: MSN) là mảng khoáng sản. Mảng không cốt lõi này từng là gánh nặng tài chính đã chuyển mình tích cực, thoát lỗ nhờ giá đầu ra tăng mạnh giữa bối cảnh thương mại toàn cầu có nhiều biến động.
Doanh nghiệp - 12/08/2025 10:14
Lumira Ville - Tâm điểm sống đậm chất toàn cầu ở tâm mạch phát triển
Tọa lạc tại phường Đông Hải (quận Hải An cũ) - trung tâm công nghiệp, logistics chiến lược của Hải Phòng, Lumira Ville định hình một tâm điểm sống đậm chất toàn cầu và một hồng tâm đầu tư giữa dòng chảy giao thương, hạ tầng và hội nhập quốc tế.
Doanh nghiệp - 12/08/2025 08:22
Mỹ, Trung Quốc thỏa thuận gia hạn áp thuế lẫn nhau thêm 90 ngày
Chính quyền Trump hoãn tăng thuế quan đối với hàng hóa từ Trung Quốc chỉ ít giờ trước khi thời hạn chót 12/8 có hiệu lực.
Thị trường - 12/08/2025 07:29
Nhìn lại tác động kinh tế của thuế quan Mỹ mới có hiệu lực
Chính quyền Trump đang thực hiện một chiến lược thuế quan đa tầng, trong đó có thuế quan theo từng nước và từng ngành, và áp thuế mang màu sắc địa chính trị.
Thị trường - 12/08/2025 06:45
BIDV tích cực hỗ trợ doanh nghiệp Dược và Thiết bị y tế phát triển bền vững
Trong khuôn khổ Triển lãm quốc tế chuyên ngành Y Dược 2025, đại diện BIDV đã thông tin về các giải pháp của ngân hàng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) ngành dược phẩm và thiết bị y tế tiếp cận nguồn tín dụng xanh
Doanh nghiệp - 11/08/2025 16:01
Newtown Diamond: 5 lý do khiến nhà đầu tư không thể chối từ
Newtown Diamond không chỉ là một tổ hợp căn hộ cao cấp, mà là lời mời gọi đầy hấp dẫn đến với phong cách sống thượng lưu tại Đà Nẵng. Với vị trí đắc địa, tiện ích đẳng cấp và giá trị đầu tư bền vững, dự án này hứa hẹn mở ra một hành trình thịnh vượng tại thành phố đáng sống bậc nhất Việt Nam.
Doanh nghiệp - 11/08/2025 16:00
EVNNPT tăng cường lực lượng, tiếp sức cho Dự án cấp điện ra Côn Đảo
Để đảm bảo tiến độ Dự án cấp điện lưới quốc gia cho Côn Đảo, thực hiện chỉ đạo của EVN, EVNNPT đã huy động các kỹ sư, công nhân Đội Truyền tải điện An Giang, Cà Mau, Cần Thơ (thuộc Công ty Truyền tải điện 4) đến hiện trường triển khai dựng cột, kéo dây dự án.
Doanh nghiệp - 11/08/2025 14:00
Đại nhạc hội T&T City Millennia – Bản tuyên ngôn Khơi mạch nguồn Di sản, Vững bước Kỷ nguyên mới
Từ mạch nguồn di sản vùng đất Chín Rồng đến những thanh âm hiện đại giữa lòng Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia, đại nhạc hội "Khơi mạch nguồn Di sản – Vững bước Kỷ nguyên mới" đã thắp sáng miền đất Tây Ninh bằng một bản giao hưởng nghệ thuật của quá khứ, hiện tại và tương lai giao thoa trong cùng một khát vọng Việt.
Doanh nghiệp - 11/08/2025 13:59
Kỳ ảo màn trình diễn ánh sáng – công nghệ tại đại nhạc hội trên Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia
Khi 1.000 drone đồng loạt cất cánh tại đại nhạc hội “Khơi mạch nguồn Di sản – Thắp sáng Kỷ nguyên mới”, bầu trời đêm tại Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia (Cần Giuộc, Tây Ninh) hóa thành sàn diễn khổng lồ để “họa hình” di sản bằng ánh sáng và công nghệ.
Doanh nghiệp - 11/08/2025 13:55
Kỳ vọng và tiềm lực kinh tế - đòn bẩy cho thị trường bất động sản Đà Nẵng
Đà Nẵng đang ở giai đoạn vàng để tăng tốc, trở thành trung tâm kinh tế - xã hội lớn của Việt Nam và Đông Nam Á. Tăng trưởng kinh tế ấn tượng cùng loạt quy hoạch trọng điểm sẽ tạo ra sức bật cho thị trường bất động sản vốn đang dần sôi động trở lại với những dự án nổi bật như Capital Square bên bờ sông Hàn.
Doanh nghiệp - 11/08/2025 13:30
“Khởi nghiệp bình dân” từ ý tưởng bản thảo của phạm nhân thụ án 30 năm tù
TS. Đinh Việt Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp Quốc gia (VINEN) cho biết, cụm từ “khởi nghiệp bình dân” không phải sáng kiến VINEN mà là ý tưởng của một phạm nhân thụ án.
Thị trường - 11/08/2025 13:00
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 2 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 2 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 4 month ago