Ngày 11/4, Thanh tra Chính phủ đã công bố ban kết luận thanh tra về việc chấp hành quy định pháp luật đối với một số dự án đầu tư, xây dựng có liên quan đến Công ty Cổ phần Phát triển đầu tư Thái Sơn (Công ty Thái Sơn), Bộ Quốc phòng.

Không đủ năng lực vẫn trúng thầu

Theo kết luận, ngày 5/8/2009, Tổng công ty Thái Sơn, Bộ Quốc phòng có quyết định số 823/QĐ-TS về việc góp vốn đầu tư bằng nguồn vốn tự có tại Công ty Thái Sơn trị giá 10,2 tỷ đồng, tương đương 51% vốn điều lệ.

Trong đó, ủy quyền cho ông Đinh Ngọc Hệ, Phó tổng giám đốc đại diện quản lý 21% và ông Cung Đình Minh, Tổng giám đốc quản lý 30% vốn điều lệ của Tổng công ty Thái Sơn tại Công ty Thái Sơn nhưng không báo cáo và chưa có ý kiến chấp thuận bằng văn bản của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng

Việc này vi phạm quy định tại Khoản 6, Điều 16  Điều lệ về tổ chức và hoạt động của Tổng công ty Thái Sơn ban hành kèm theo Quyết định số 15/2007/QĐ-BQP ngày 22/1/2007 của Bộ trưởng Quốc phòng.

Năm 2013, Công ty Thái Sơn Bộ thay đổi đăng ký kinh doanh với nội dung tăng vốn điều lệ từ 20 tỷ đồng lên 120 tỷđồng, theo đó, số tiền tương ứng Tổng công ty Thái Sơn đăng ký góp vốn là 24 tỷ triệu đồng.

Thực tế, đến thời điểm thanh tra, Tổng công ty Thái Sơn đã đăng ký góp vốn với tổng số tiền là 34,2 tỷ nhưng không thực góp. Việc làm này là vi phạm quy định tại Khoản 4, Điều 11, Luật Doanh nghiệp số 60/2005/QH11 về việc góp vốn điều lệ theo thời hạn đăng ký kinh doanh.

Mặt khác, theo sổ sách kế toán của Công ty Thái Sơn, tại thời điểm tăng vốn điều lệ (năm 2013) từ 20 tỷ đồng lên 120 tỷ triệu đồng, các cổ đông Công ty chưa góp đủ vốn, đến năm 2016 mới góp đủ 120 tỷ đồng bằng tiền mặt.

Việc góp vốn điều lệ không đúng và đủ theo thời hạn đăng ký kinh doanh là vi phạm quy định tại Khoản 4, Điều 11, Luật Doanh nghiệp số 60/2005/QH11, theo đó, việc thực hiện góp vốn bằng tiền mặt, không phát sinh giao dịch bằng hình thức chuyển khoản qua ngân hàng là thiếu khách quan và minh bạch.

Về việc chuyển nhượng vốn góp của Tổng công ty Thái Sơn, doanh nghiệp này chuyển nhượng, thanh toán toàn bộ phần vốn góp tại Công ty Thái Sơn Bộ là không đúng quy định, thiếu công khai, minh bạch.

Tổng công ty Thái Sơn chưa làm đúng vai trò Chủ sở hữu vốn nhà nước tại Công ty Thái Sơn Bộ. Trong đó có nhiệm vụ thanh kiểm tra và đánh giá báo cáo tài chính hợp nhất của Tổng công ty theo quy định của Bộ Quốc phòng.

Về năng lực và kinh nghiệm của Công ty Thái Sơn, hầu hết các báo cáo tài chính từ khi thành lập năm 2009 đến năm 2017 được sử dụng để kê khai quyết toán thuế hằng năm với các cơ quan Thuế nhưng không được kiểm toán.

Nhưng, trong các hồ sơ xin vay vốn của Công ty Thái Sơn tại các chi nhánh của Ngân hàng BIDV (Thành Đô, Bà Chiểu…); hồ sơ tham gia liên danh nhà đầu tư các dự án BOT, BT (Cầu Việt Trì mới, Quốc lộ 20 đoạn Km123-Km268) và hồ sơ dự thầu một số gói thầu xây lắp thấy: các báo cáo tài chính có đóng dấu, ký xác nhận của một số công ty kiểm toán (như: FAC, HDT, VNASC, SG-VN, Đệ Nhất ...).

Tuy nhiên, qua xác minh, một số đơn vị tư vấn đã xác nhận không thực hiện kiểm toán các báo cáo tài chính của Công ty Thái Sơn. Về số liệu tại các báo cáo tài chính “được cho là đã kiểm toán” để xin vay vốn, dự thầu đều phản ánh Công ty Thái Sơn có đủ năng lực.

So với báo cáo tài chính để quyết toán thuế hàng năm có nhiều sai khác, việc đó không đúng thực tế, tình hình tài chính rất yếu kém, tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu luôn âm, lỗ (năm 2015 lỗ 4,21 tỷ đồng; năm 2016 lỗ 5,975 tỷ đồng, năm 2017 lỗ gần 630 triệu đồng).

Những việc làm trên của Công ty Thái Sơn, các đơn vị, cá nhân liên quan có dấu hiệu giả mạo hồ sơ, số liệu báo cáo tài chính trong việc xin vay vốn ngân hàng và tham gia dự thầu các dự án.

Ngoài ra, Công ty Thái Sơn không có đủ năng lực về máy móc, thiết bị, nhân công và kinh nghiệm để đáp ứng yêu cầu thực hiện các dự án, gói thầu nhưng vẫn được các chủ đầu tư lựa chọn trúng thầu tại các dự án BOT và BT.

Cụ thể, dự án Cầu Việt Trì mới, quốc lộ 20 đoạn Km 123-Km268) chủ yếu do Tổng công ty 319 và Cienco 1 thi công; các gói thầu xây lắp (tại sân bay Pleiku, sân bay Cam Ranh, tại Quảng Ninh, Long An, Hà Nội … Sau khi được lựa chọn là nhà thầu, Công ty Thái Sơn Bộ chuyển nhượng thầu trái quy định cho các doanh nghiệp khác để hưởng lợi.

Tại dự án Cầu Việt Trì, quốc lộ 20, các Ban Quản lý dự án phê duyệt yêu cầu hồ sơ mời thầu, Bộ Giao thông vận tải thẩm định, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư không đúng quy định về vốn chủ sở hữu, dẫn đến, đánh giá năng lực tài chính không chính xác.

Tuy vậy, Bộ GTVT vẫn thẩm định, nhận xét, đánh giá đạt và quyết định lựa chọn Công ty Thái Sơn là nhà đầu tư dự án trong liên danh, nhưng sau đó Công ty Thái Sơn Bộ Q.P lại chuyển nhượng thầu. Nhà đầu tư đề xuất mức thu phí không đúng quy định nhưng vẫn được Bộ GTVT chấp thuận là vi phạm quy định.

Công ty Thái Sơn thiếu năng lực cả về tài chính, máy móc, thiết bị, kinh nghiệm nhưng vẫn được Bộ GTVT chấp thuận giao thầu xây lắp gói thầu số 23 thuộc dự án quốc lộ 20. Sau đó, công ty này chuyển nhượng toàn bộ khối lượng công việc cho các doanh nghiệp khác, vi phạm quy định về các hành vi bị cấm trong đấu thầu.

Giá trị quyền thu phí Trạm Bảo Lộc đưa vào tổng vốn đầu tư được tính không đúng giá trị trên 284,7 tỷ đồng; lập, thẩm định, phê duyệt, nghiệm thu thanh toán các gói thầu còn nhiều sai sót, vi phạm nhưng chưa được phát hiện, xử lý kịp thời. 

Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ Công ty Thái Sơn không đủ năng lực nhưng vẫn tham gia dự thầu các gói thầu xây lắp tại các dự án và được lựa chọn bằng hình thức chỉ định hoặc trúng thầu.

Sau đó, công ty này chuyển nhượng thầu không đúng quy định hầu hết khối lượng công việc cho các nhà thầu khác thi công để hưởng lợi; hoạch toán thiếu doanh thu trên 135 tỷ đồng, có dấu hiệu trốn thuế, gây thất thu cho ngân sách nhà nước tạm tính là 31 tỷ đồng. Những việc làm trên là vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về đấu thầu, thuế và quản lý đầu tư xây dựng.

Bên cạnh đó, Công ty Thái Sơn có dấu hiệu giả mạo hồ sơ, không lưu trữ và cung cấp đầy đủ hồ sơ, tài liệu kế toán theo quy định nhằm: Hợp pháp hoá thủ tục thu chi tiền mặt với giá trị trên 192 tỷ đồng, vi phạm các quy định pháp luật về kế toán; chiếm dụng vốn, sử dụng tiền sai mục đích 695,5 tỷ đồng, gây thất thu cho Ngân sách nhà nước gần 27 tỷ đồng.

Đồng thời vay vốn tại Ngân hàng BIDV (Chi nhánh Bà Chiểu, Chi nhánh Thành Đô) và Ngân hàng Liên Việt PostBank với giá trị hàng 100 tỷ đồng; sử dụng giá trị quyền sử dụng lô đất tại số 7-9 Tôn Đức Thắng, phường Bến Nghé, Quận 1, TP.HCM làm tài sản đảm bảo không đúng quy định để vay vốn nhiều ngân hàng…

Chuyển hồ sơ sang Bộ Công an

Từ những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ sang cơ quan Điều tra của Bộ Công an để điều tra, làm rõ và xử lý theo quy định đối với 4 nội dung.

Việc giả mạo hồ sơ, tài liệu như: Báo cáo tài chính, hồ sơ kê khai về máy móc thiết bị, nhân công, kinh nghiệm, hóa đơn Gía trị gia tăng …không đúng thực tế để tham gia dự thầu tại các dự án mà Công ty Thái Sơn Bộ Q.P đã trúng thầu với vai trò là nhà đầu tư và nhà thầu xây lắp.

Việc thực hiện chuyển nhượng thầu sai quy định tại các dự án được lựa chọn, trúng thầu, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư của dự án, trong đó, có dấu hiệu thanh toán khống khối lượng tại gói thầu số 6 thuộc Dự án kéo dài và nâng cấp đường cất hạ cánh, đường lăn và sân đỗ máy bay - Cảng hàng không Pleiku.

Việc vi phạm các quy định về vay vốn ngân hàng: kê khai, giả mạo hồ sơ về Báo cáo tài chính, năng lực, kinh nghiệm; sử dụng tài sản đảm bảo không đủ căn cứ pháp lý để vay vốn tại các ngân hàng.

Dấu hiệu trốn thuế, bảo hiểm như: hạch toán thiếu doanh thu hơn 135 tỷ đồng và không đóng bảo hiểm hơn 200 triệu đồng.

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị một số bộ, ngành, địa phương kiểm tra, rà soát, điều tra xử lý việc chấp hành pháp luật của một số tổ chức, cá nhân liên quan...

Bài liên quan

Thanh tra Chính phủ bêu tên hàng loạt cán bộ Vĩnh Phúc đi nước ngoài sai quy định

Thanh tra Chính phủ lập tổ giúp việc phòng, chống rửa tiền

Dính dáng đến Út 'trọc', những đại tá quân đội nào bị hầu tòa, kỷ luật?

Hai đại tá quân đội phong quân hàm cho ‘Út Trọc’ bị kỷ luật