Chiều nay (15/8), Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục chất vấn việc thực hiện các nghị quyết về giám sát chuyên đề từ đầu nhiệm kỳ đến hết năm 2018 của 15 tư lệnh ngành.

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Nguyễn Thanh Thủy (Hậu Giang) về việc xử lý trách nhiệm của thanh tra chuyên ngành khi để xảy ra nhiều vụ làm hàng giả như xăng dầu, làm giả nhãn mác, thương hiệu hàng Việt Nam,... Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh đã chỉ ra sự phối hợp đồng bộ của các lực lượng Ban 389 Quốc gia tại địa phương không kịp thời và hiệu quả, đặc biệt là trong việc tìm ra kẽ hở của luật pháp và kiểm soát chất lượng của các sản phẩm trên thị trường.

Liên quan đến mặt hàng xăng giả, Bộ trưởng Bộ Công Thương nhắc đến quy định trong Luật tiêu chuẩn đo lường chất lượng. 

Bộ trưởng cho biết, Bộ Khoa học Công nghệ có nhiệm vụ chỉ đạo để kiểm tra, kiểm soát chất lượng sản phẩm, thực hiện những quy định cụ thể liên quan đến quy chuẩn của các mặt hàng xăng, dầu và dung môi trong pha chế.

Quản lý thị trường có trách nhiệm thực hiện các kế hoạch kiểm tra về chất lượng xăng, dầu trên địa bàn cũng như lưu thông trên thị trường. 

Tuy nhiên, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho rằng, không có đủ điều kiện để phát hiện ra những hành vi được tổ chức một cách quy mô, tinh vi. Ngay cả việc phối hợp cũng không đảm bảo thực hiện được hết trên toàn bộ địa bàn do sự yếu kém của lực lượng địa bàn.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, sau khi công an tổ chức điều tra vụ điều chế xăng giả, Bộ Công Thương đã phối hợp với Bộ Khoa học Công nghệ kiểm tra lại quá trình thực thi pháp luật.

“Kế hoạch đảm bảo chất lượng xăng dầu ở tại địa bàn, địa phương phải được làm chặt hơn nữa với trách nhiệm của các lực lượng có liên quan, bao gồm Bộ Khoa học Công Nghệ, Bộ Công Thương, Tổng cục Quản lý thị trường và các địa phương”, Bộ trưởng Công Thương nói.

Liên quan đến vụ án buôn bán xăng giả thuộc doanh nghiệp của ông Trịnh Sướng. Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho biết, sau một thời gian điều tra, Công an tỉnh Đắk Nông đã khởi tố vụ án buôn bán xăng giả thuộc doanh nghiệp của ông Trịnh Sướng. 

Theo Bộ trưởng Tô Lâm, vụ sản xuất xăng giả này đã diễn ra nhiều năm, có nhiều tổ chức, cá nhân có liên quan, phạm vi cung cấp xăng giả rất rộng bao gồm các tỉnh miền Tây, Tây Nguyên và đã lan ra một số địa phương phía Bắc.

"Quá trình điều tra vụ án cũng giúp cơ quan công an giải đáp được một số vấn đề, ví dụ như tại sao có tình trạng một số ôtô, xe máy đang lưu thông trên đường lại bốc cháy", Bộ trưởng Tô Lâm cho biết.

Như Nhaudautu.vn thông tin trước đó, ngày 6/6, Bộ Công an phát đi thông cáo cho biết cơ quan này vừa triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán xăng giả có quy mô đặc biệt lớn trên nhiều địa bàn tỉnh, thành phố như Đắk Nông, TP.HCM, Cần Thơ, Sóc Trăng... với các phương thức thủ đoạn hết sức tinh vi.

Quá trình khám xét khẩn cấp 6 địa điểm thuộc địa bàn TP.HCM, Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng, lực lượng Công an đã bắt quả tang 4 nhóm đối tượng do Trịnh Sướng, Đinh Chí Dũng, Nguyễn Ngọc Quan và Nguyễn Thị Thu Hòa cầm đầu đang có hành vi sản xuất, buôn bán xăng giả và thu giữ nhiều tài liệu, chứng cứ liên quan chứng minh hành vi phạm tội của các đối tượng trong chuyên án.

Kết quả điều tra ban đầu xác định các đối tượng đã có hành vi sản xuất, buôn bán xăng giả bằng thủ đoạn lợi dụng danh nghĩa doanh nghiệp, thương nhân kinh doanh xăng dầu, thực hiện hành vi pha trộn dung môi vào xăng kém chất lượng cộng thêm chất kích RON, chất tạo màu để tạo ra xăng E5 RON 92 và RON 95 giả, bán trên địa bàn nhiều tỉnh, thành với số lượng đặc biệt lớn và diễn ra trong thời gian dài, thu lợi bất chính hơn trăm tỷ đồng.

Đến nay, lực lượng công an đã thu giữ hơn 3,2 triệu lít dung dịch các loại (gồm: Gần 2,2 triệu lít hỗn hợp đã pha chế tạo thành xăng giả; hơn 432.000 lít dung môi chưa pha; 250.000 lít dung dịch...); 3 tàu thủy; 6 xe ôtô (xe bồn); 5 máy bơm, 50 kg chất tạo màu và nhiều đồ vật, tài liệu có liên quan đến hành vi phạm tội.

Các mẫu xăng trong quá trình lực lượng Công an tiến hành điều tra đều cho kết quả giám định là “có chất lượng không phù hợp quy định tại QCVN 01:2015/BKHCN... xăng không đạt chất lượng sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất động cơ và có thể gây hỏng động cơ”...

Căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập được và kết quả giám định, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đắk Nông đã ra quyết định khởi tố 23 bị can, trong đó ra lệnh bắt 22 bị can để tạm giam và áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú 1 bị can theo đúng trình tự quy định của pháp luật. Các quyết định và lệnh trên đã được Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Nông phê chuẩn.

Tại cơ quan Công an, các đối tượng đều đã thừa nhận hành vi pha trộn dung môi tạo thành xăng giả trong một thời gian dài, đã bán ra thị trường gần 19,5 triệu lít xăng giả. Bước đầu xác định, các đối tượng đã thu lời bất chính khoảng 135 tỷ đồng.

Nhiều lỗ hổng trong quy trình kinh doanh xăng dầu

Thông tin từ Báo Giao Thông, theo đại diện một đại lý kinh doanh xăng dầu nhiều năm ở TP.Cần Thơ, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc xăng dầu rởm, kém chất lượng vẫn được “tuồn” ra thị trường.

Thứ nhất, hiện nay việc mua bán các nguyên liệu để pha chế xăng dầu, dung môi, phụ gia và các chế phẩm có liên quan đến việc pha chế xăng dầu khá dễ dàng trên thị trường. Từ đó, các doanh nghiệp, thương nhân kinh doanh xăng dầu có thể dễ dàng mua về để pha chế không theo quy định. Chẳng hạn, họ có thể mua xăng dầu có chỉ số octane thấp pha trộn với xăng dầu có chỉ số octan cao và pha thêm dung môi, phụ gia, chất tạo màu… để cho ra loại xăng dầu có chỉ số octan theo tiêu chuẩn là A95 hoặc A92. Chỉ đến khi đem kiểm nghiệm, phát hiện được đâu là sản phẩm không đạt tiêu chuẩn theo quy định.

Thứ hai, theo quy định hiện hành, đại lý bán lẻ xăng dầu chỉ được ký hợp đồng làm đại lý cho một tổng đại lý hoặc một thương nhân phân phối xăng dầu hoặc một thương nhân đầu mối. Nếu tổng đại lý hoặc thương nhân phân phối xăng dầu, thương nhân đầu mối đó không kinh doanh nhiên liệu sinh học thì đại lý được ký thêm hợp đồng làm đại lý cho một pháp nhân khác để kinh doanh nhiên liệu sinh học.

Việc kiểm soát nguồn cung thông qua hóa đơn xuất nhập. Tuy nhiên, trên thực tế vấn đề kiểm soát khối lượng xăng dầu theo hóa đơn đầu ra đầu vào đối với đại lý bán lẻ xăng dầu còn rất bất cập; đặc biệt là việc bán lẻ xăng dầu không xuất hóa đơn vẫn còn tràn lan nên đơn vị kinh doanh xăng dầu rất dễ “hợp thức hóa” khi mua xăng dầu trôi nổi trên thị trường, xăng dầu giả để pha trộn với xăng dầu nhập chính thức từ nhà phân phối, tổng đại lý… khi bán ra thị trường.

Thứ ba, công tác thanh, kiểm tra; kiểm soát về chất lượng xăng dầu vẫn còn có vấn đề. Bởi lẽ hiện nay, đối với lĩnh vực kinh doanh xăng dầu có rất nhiều cơ quan có thể thanh, kiểm tra, kiểm soát chất lượng như: Quản lý thị trường, ngành khoa học công nghệ, công an… Thế nhưng việc để một số lượng lớn xăng dầu giả bị “tuồn” ra thị trường trong một thời gian dài như “vụ” Trịnh Sướng chứng tỏ các cơ quan này chưa làm tròn trách nhiệm.

Bài liên quan

TP.HCM siết kiểm soát hoạt động kinh doanh xăng giả

Tạm giữ Chủ tịch Công ty Bình Minh do liên quan đường dây xăng giả của đại gia Trịnh Sướng

Chính phủ yêu cầu làm rõ trách nhiệm vụ Trịnh Sướng sản xuất, buôn bán xăng giả trong thời gian dài

Đại gia miền Tây Trịnh Sướng buôn xăng giả, thu lợi bất chính trăm tỷ đồng