Chiều 22/10, trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội về vụ việc nước sạch sông Đà bị nhiễm dầu thải, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà khẳng định, vụ đổ trộm dầu thải làm ô nhiễm nguồn nước sông Đà là sự cố rất hy hữu, gây tác hại hết sức nghiêm trọng đến môi trường nguồn nước và sức khoẻ người tiêu dùng.

"Vụ việc này là cảnh báo đỏ về vấn đề quản lý an ninh nguồn nước, đặc biệt là nước dùng cấp cho sinh hoạt. Trước kia lĩnh vực cấp nước thuộc Nhà nước, nay chuyển sang xã hội hóa, tư nhân quản lý, đòi hỏi phải có trách nhiệm của chính quyền địa phương, cần xem xét toàn diện giữa cái được cái mất", ông Trần Hồng Hà nhấn mạnh. 

Theo ông Trần Hồng Hà, dưới góc độ quản lý nguồn nước bao gồm số lượng, chất lượng nước, Bộ TN&MT sẽ khẩn trương rà soát lại toàn bộ lưu lượng nước hiện nay, xem phân bổ nguồn nước ra sao, quy hoạch quản lý thế nào. Trong đó, những nơi sử dụng nước cho sinh hoạt phải tuyệt đối không cho phép đầu tư nhà máy có nguồn thải làm ảnh hưởng đến nguồn nước.

Bên cạnh đó phải xem xét luồng sinh thủy, có quy hoạch khai thác sử dụng một cách hợp lý, phân bố nước giữa các nhu cầu thủy lợi, thủy điện, nông nghiệp với nước sinh hoạt.

Trong nhiều trường hợp, nước sinh hoạt phải được ưu tiên cao nhất, thậm chí có thể dừng cung cấp nước cho thủy lợi, cho sản xuất, thủy điện… Bộ TN&MT sẽ phải thông qua việc điều tiết các hồ, đập chứa, thực hiện quy hoạch khai thác sử dụng tài nguyên nước...

Cũng theo ông, các cơ quan quản lý phải xem lại hai khía cạnh, thứ nhất là thiếu chủ động ban hành những cơ chế chính sách, quy phạm liên quan đến việc bảo vệ nguồn nước.

Thứ hai là việc thực thi chính sách pháp luật của doanh nghiệp, thứ ba đó là chuyển từ việc Nhà nước đảm bảo nguồn nước sạch sang tư nhân thì có những mặt tích cực nhưng bên cạnh đó sự phối hợp giữa cơ quan Nhà nước địa phương và doanh nghiệp tư nhân trong vấn đề bảo vệ an toàn nguồn nước chưa có quy định và quy trách nhiệm cho ai.

Về việ dự luận cho rằng giờ họ đổ trộm dầu vào đầu nguồn nhưng sau này, nếu không có biện pháp họ có thể đổ các chất độc hơn rất nhiều xuống nước, ông Trần Hồng Hà khẳng định điều này hoàn toàn có thể xảy ra.

"Nếu chúng ta đã để tình trạng quản lý lỏng lẻo và trách nhiệm của nhà cung cấp nước kém ý thức như thế này thì hoàn toàn có nhiều kịch bản có thể xảy ra. Chúng ta không loại trừ một kịch bản nào cả và từ sự cố này chúng ta có thể thấy, công tác kiểm soát an ninh nguồn nước là vấn đề lớn", vị Bộ trưởng phân tích.

Về trách nhiệm của chủ đầu tư, hiện người dân đang rất bức xúc về vụ việc này, ông Trầng Hồng nói: "Thái độ, suy nghĩ của người dân cũng là suy nghĩ của tôi. Tôi cũng sử dụng nước này đến 3 ngày và rõ ràng, không phải bàn gì nhiều. Họ thực tế đã thiếu việc đưa ra giải pháp đúng đắn, kịp thời và không chú ý đến sức khỏe, không lường được hết các tác hại có thể gây cho người dân. Có thể dùng từ hết sức vô trách nhiệm và thiếu hiểu biết".

Về chế tài xử lý vi phạm của doanh nghiệp, tư lệnh ngành TN&MT nhìn nhận hãy để các cơ quan thi hành pháp luật sẽ thực hiện, vì hiện có đầy đủ quy định pháp luật để xử lý.

Ông Hà phân tích thêm đối với một doanh nghiệp đưa các sản phẩm bẩn mà ảnh hưởng tới sức khỏe người dân và trong trường hợp này là thương mại về nước, kinh doanh nước, cung cấp dịch vụ sản phẩm là nước mà biết nước ô nhiễm vẫn cung cấp thì đối với các hộ sử dụng nước là một bên hợp đồng, có những thỏa thuận, họ có thể kiện.

"Về góc độ sức khỏe của người dân, khi cung cấp sản phẩm ra thị trường mà sản phẩm đó bẩn thì rõ ràng quy định của pháp luật đều có thể xem xét xử lý. Chẳng hạn, buôn bán thuốc giả thì đi tù và với việc cung cấp nước bẩn cũng có thể đi tù. Tuy nhiên, việc này phải chờ cơ quan pháp luật xem xét cụ thể. Trước mắt, tôi cho rằng, những người tham gia vào việc đổ trộm dầu, cung cấp nước bẩn là người theo pháp luật chúng ta sẽ xử lý hết sức nghiêm khắc", Bộ trưởng TN&MT nói thêm.

Chiều cùng ngày, tại buổi giao ban báo chí Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội, ông Vũ Đăng Định, Chánh văn phòng, người phát ngôn của UBND TP. Hà Nội cho biết, đến nay, nguồn nước sạch sông Đà đã an toàn, đảm bảo các tiêu chí theo quy chuẩn QCVN 01:2019/BYT của Bộ Y tế để người dân sử dụng vào mục đích sinh hoạt, ăn uống.

Như Nhadautu.vn thông tin, sáng 10/10, người dân phát hiện nước sạch sông Đà có mùi lạ ở nhiều quận ở Hà Nội như Thanh Xuân, Hoàng Mai, Nam Từ Liêm... Hà Nội đã lập đoàn kiểm tra liên ngành đi lấy mẫu nước ở một số điểm của công ty CP đầu tư nước sạch sông Đà vào ngày 11/10.

Sáng 15/10, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết, kết quả xét nghiệm xác định mùi lạ trong nước liên quan đến chất Styren, chất này có tỷ lệ cao hơn 1,3-3,6 lần so với mức bình thường. 

Công ty Viwasupco phát hiện việc đổ trộm dầu thải từ ngày 8/10 nhưng không báo cáo ai, cũng không có hành động gì liên quan để ngăn chặn số dầu này, cứ để trôi vào nhà máy, dẫn đến nhiễm vào nguồn nước

Chiều 15/10, trả lời báo chí, ông Nguyễn Văn Tốn, Tổng giám đốc Công ty Viwasupco giải thích việc không báo cáo Hà Nội là do hôm xảy ra sự việc ông đang ở Hòa Bình, sự việc cũng xảy ra tại đầu nguồn khu vực nhà máy ở Hòa Bình nên ông chỉ báo cáo cơ quan chức năng tại đây.

Trước đó, sáng 16/10, Viwasupco có thông báo tạm dừng cấp nước và không thông báo thời điểm cấp nước trở lại. Đến khoảng 21h ngày 16/10, Viwasupco đã cấp nước trở lại vào đường ống phân phối nước cho các công ty bán cho các hộ dân.

Hà Nội khuyến cáo mọi người dân sử dụng nước thuộc vùng do Công ty Cổ phần Viwaco, Công ty TNHH MTV nước sạch Hà Đông cung cấp, "chỉ nên dùng nguồn nước này để tắm giặt, không sử dụng để nấu ăn, uống".

Trước đó, đại diện lãnh đạo Công an tỉnh Hòa Bình xác nhận, ba nghi phạm xả chất thải xuống nguồn nước của nhà máy Sông Đà là Lý Đình Vũ (37 tuổi), Nguyễn Chương Đại (25 tuổi) cùng trú Bắc Ninh và Hoàng Văn Thám (33 tuổi) trú Lạng Sơn. 

Ngày 17/10, công an đã ra quyết định giữ người trong trường hợp khẩn cấp với Nguyễn Chương Đại, Hoàng Văn Thám và tiếp tục truy bắt Lý Đình Vũ.

Tại cơ quan điều tra, Đại và Thám khai, ngày 6/10 hai người được Lý Đình Vũ thuê lái xe ôtô tải đi từ Bắc Ninh đến một công ty ở Phú Thọ lấy chất thải, bơm vào 10 thùng chứa, tổng dung tích khoảng 10 m3.

Ngày 8/10, Đại, Thám và Vũ lái xe tải và xe bốn chỗ, đưa chất thải lên địa bàn xóm Quyết Tiến, xã Phúc Tiến, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Hòa Bình đổ trộm rồi bỏ trốn.

Ôtô tải biển kiểm soát 99C-087.83 thuộc Công ty TNHH TM và vận tải du lịch Minh Phương (huyện Thuận Thành, Bắc Ninh). Còn ôtô 4 chỗ biển kiểm soát 89A-137.66 có chủ phương tiện là Nguyễn Văn Quyền (trú huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên). Cả hai chiếc ôtô đều bị thu giữ phục vụ điều tra. 

Tới ngày 18/10, thấy Đại và Thám bị công an bắt, Vũ đã bỏ trốn. Đến ngày 20/10, Lý Đình Vũ, nghi phạm thứ 3 liên quan đến vụ đổ dầu thải xuống đầu nguồn nước dẫn vào Nhà máy nước sạch sông Đà đã ra đầu thú tại Công an Bắc Ninh, sau đó được bàn giao cho Công an Hòa Bình để tiếp tục điều tra, mở rộng vụ án.

Tại cơ quan công an, Vũ khai nhận, do có quen biết từ trước với một phụ nữ tên Trang, là chủ một nhà máy gạch tại thị xã Phú Thọ (tỉnh Phú Thọ) nói có dầu cặn thải nên đã thuê Vũ đi đổ hộ với mức giá là 7 triệu đồng.

Hiện, vụ việc đang được điều tra làm rõ.

Bài liên quan

Bí thư Thành ủy Hà Nội: Phải làm rõ trách nhiệm quản lý nguồn nước sạch sông Đà

Hà Nội khẳng định nước sạch Sông Đà đã ăn uống được

Những bê bối của công ty dính đến vụ đổ trộm dầu thải vào đầu nguồn nước sạch Sông Đà

'Quy định về bảo vệ an ninh nguồn nước còn khá sơ sài'