Quả bóng của World Cup 2022 sẽ chính thức lăn ở Qatar tối nay 20/11, đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử giải được tổ chức vào mùa đông, và cũng là kỳ World Cup được coi là tốn kém nhất.

Tạm gác sang một bên việc châu Âu chỉ trích chủ nhà Qatar trong nhiều vấn đề, trong đó có việc cấm đồ uống có cồn tại sự kiện bóng đá lớn nhất hành tinh vì Qatar là nước Hồi giáo, hãy xem 12 năm chuẩn bị của quốc gia giàu có này như thế nào.

Tháng 12/2010, FIFA (Liên đoàn Bóng đá Thế giới) công bố Qatar là nước chủ nhà World Cup 2022 dù Mỹ là ứng viên nặng ký hơn. Quốc gia vùng Vịnh này cam kết sẽ làm hài lòng tất cả các đội (Qatar và 31 đội tuyển quốc gia khác) và người hâm mộ.

Ước tính tổng chi phí Qatar bỏ ra lên đến khoảng 200 tỷ euro, gấp 17 lần so với con số của chủ nhà Nga cho World Cup năm 2018, dù Nga là nước có diện tích lớn nhất thế giới, còn Qatar xếp thứ 158 với chỉ 11.581 km2.

Những người hay tính đến hiệu quả đầu tư lâu dài sẽ nói rằng đầu tư càng lớn thì lãng phí càng cao vì thường các cơ sở vật chất để phục vụ cho sự kiện lớn sẽ không được khai thác hiệu quả sau đó, điển hình là sân vận động "Tổ chim" hiện đại và tốn kém ở Bắc Kinh được Trung quốc đầu tư cho Olympics 2008 (tổng kinh phí khoảng 428 triệu USD).

Với Qatar, họ xây 7 sân vận động hoàn toàn mới, và nâng cấp toàn diện 1 sân khác, tổng cộng 8 sân phục vụ World Cup 2022 vào mùa đông này, từ 20/11 đến 18/12. Nhiệt độ ở Trung đông thường hơn 40 độ C mùa hè, nên Qatar tổ chức vào mùa đông, dù tất cả 8 sân trên đều được trang bị hệ thống điều hòa nhiệt độ hiện đại nhất, theo lời nước chủ nhà.

Qatar thể hiện rõ quyết tâm tổ chức thành công kỳ World Cup đầu tiên ở các nước Hồi giáo trong suốt 92 năm lịch sử World Cup (bắt đầu năm 1930 tại Urugoay, Nam Mỹ).

Theo các báo quốc tế, vị thế chủ nhà World Cup 2022 đã làm Qatar thay đổi rất nhiều, điển hình nhất là 7 sân vận động mới hiện đại mọc lên từ giữa hoang mạc đầy các. Nhiều khách sạn sang trọng và cơ sở vật chất khác cũng được đầu tư mới. Nếu không có World Cup, chắc chắc Qatar không có nhu cầu có nhiều sân vận động được xem là hiện đại bậc nhất thế giới đến như vậy.

SVĐ di động đầu tiên trên thế giới

Trước khi World Cup 2022 khởi tranh một năm, Qatar ra mắt sân vận động có một không hai. SVĐ Qatar Foundation là sân bóng đá “di động” đầu tiên trên thế giới, vì mọi chi tiết xây dựng đều có thể tháo rời để đem đến một nơi khác và có thể lắp ghép lại nhanh chóng. Mục đích là bảo đảm hiệu quả sử dụng về sau. Qatar giải thích vì có nhu cầu xây một trung tâm huấn luyện thể thao phù hợp sau khi World Cup kết thúc.

Với sân Qatar Foundation, từng ô cỏ trên sân, từng hàng ghế trên khán đài, mọi thiết bị vật tư làm nên sân, cả hệ thống nhà vệ sinh và đều là những mảnh lắp ghép. Khu huấn luyện thể thao mới (tức SVĐ này sau World Cup) sẽ có hai bể bơi trong nhà chuẩn Olympic, khu tập luyện nhảy cầu, một sân điền kinh trong nhà và một sân ngoài trời. Số ghế trên khán đài sẽ giảm từ 40.000 xuống 25.000.

Làm mát từ năng lượng mặt trời

Theo giới thiệu của nước chủ nhà, công nghệ làm mát các SVĐ World Cup 2022 thuộc loại tiên tiến nhất và sử dụng năng lượng mặt trời.

Các hệ thống sẽ làm mát không khí bên ngoài và thổi vào dưới ghế ngồi của khán giả trên khán đài và các vòi phun lớn bên cạnh sân. Các hệ thống sử dụng vật liệu cách nhiệt và công nghệ làm mát thân thiện với môi trường ở mức cao nhất có thể. “Công nghệ này ước tính hiệu quả hơn 40% so với các kỹ thuật hiện có”, theo tiến sĩ Saud Abdulaziz Abdul Ghani, Đại học Qatar. Các SVĐ chỉ được làm mát hai giờ trước khi bắt đầu trận đấu để không tiêu phí quá nhiều điện.

Ngoài ra, hệ thống còn làm lạnh khí thải hai lần trước khi cho ra bên ngoài để giảm nhiệt độ bên ngoài. Theo FIFA, công nghệ tiên tiến của Qatar không chỉ phục vụ World Cup 2022 mà sẽ tiếp tục cho các sự kiện thể thao khác quanh năm.

Xác định việt vị

Một trong những vấn đề khó nhất trên sân là xác định cầu thủ việt vị hay chưa. Khán giả hãy chờ xem trận khai mạc lúc 11g tối nay giữa Qatar và Ecuador sẽ như thế nào trong chuyện xác định việt vị. FIFA cho biết chính thức áp dụng công nghệ phát hiện việt vị bán tự động lần đầu tiên tại kỳ World Cup này.

Theo FIFA, công nghệ này dựa trên 12 camera quang học chuyên dụng gắn dưới mái sân vận động và tất cả được đồng bộ hóa dữ liệu với nhau. Hệ thống theo dõi sẽ xem xét 29 điểm dữ liệu di chuyển của từng cầu thủ và vị trí bóng, được phân tích ở tốc độ 50 lần mỗi giây để xác định. Thêm vào đó, công nghệ mới của FIFA sử dụng cả trí tuệ nhân tạo để tổng hợp thông tin gửi đến tổ trọng tài VAR trong phòng chỉ trong vài giây. Tổ VAR sẽ nhận được cảnh báo nếu hệ thống nghi ngờ việt vị, và trọng tài VAR sẽ đánh giá kỹ tình huống từ dữ liệu được hệ thống tổng hợp để tư vấn cho trọng tài chính trên sân ra quyết định cuối cùng.

Theo FIFA, công nghệ mới này sẽ giúp giảm thời gian trung bình cho mỗi quyết định xuống còn 20-25 giây so với mức trung bình hơn một phút hiện nay (trọng tài chính được tổ VAR thông báo rồi chạy ra đường biên để xem lại tình huống thật kỹ để ra quyết định).

Nhưng trước thời điểm quả bóng mới của hãng Adidas bắt đầu lăn lúc 23h ngày 20/11 trong trận Qatar – Ecuador, người hâm mộ đừng quên lễ khai mạc tại SVĐ Al Bayt lúc 21h, buổi hứa hẹn nhiều phần trình diễn đặc sắc để tăng phần hấp dẫn cho ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh.