Chiều nay (10/11), tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long, thừa ủy quyền của Thủ tướng trình bày tờ trình về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi).
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra, sau đó, các đại biểu thảo luận ở tổ về dự án luật này.
Sự phát triển của Thủ đô sẽ tạo ra động lực lan tỏa
Chia sẻ bên hành lang Quốc hội, đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Giang) nhấn mạnh, Thủ đô Hà Nội là trái tim của cả nước nên người dân đều mong muốn xây dựng, phát triển Thủ đô xứng tầm với vị thế, vai trò.
"Sự phát triển của Thủ đô luôn là niềm tự hào chung của các địa phương trong cả nước. Thủ đô của Việt Nam sánh vai được với Thủ đô các nước thì Việt Nam cũng sánh vai cùng với các nước", đại biểu nói. Việc đóng góp ý kiến để hoàn thiện dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) chính là đóng góp vào sự phát triển chung của Thủ đô, từ đó tạo sức lan tỏa, động lực dẫn dắt cho sự phát triển của cả vùng và đất nước", đại biểu Lâm nói.
Theo đại biểu đoàn Bắc Giang, sửa đổi Luật Thủ đô cũng là dịp để đánh giá một cách căn cơ, toàn diện quá trình hơn 10 năm thi hành Luật Thủ đô; chỉ rõ những hạn chế, yếu kém và đề ra các giải pháp khắc phục đầy đủ, toàn diện, đặc biệt là phải hiệu quả và khả thi.
Ông nhấn nhấn mạnh rằng, Thủ đô thì cả nước có một và Hà Nội không thể giống bất cứ một địa phương nào, nếu có tương đồng một chút thì có thể so sánh với TP.HCM. Tuy nhiên, TP.HCM cũng không thể hoàn toàn đồng nhất với Thủ đô được.
Do đó, việc hoàn thiện Luật Thủ đô (sửa đổi) phải đề ra được những chính sách đặc thù, phù hợp với vị trí, vai trò của trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế, tạo hành lang pháp luật cho Thủ đô phát triển nhanh chóng và hiệu quả
Đại biểu Lâm cũng cũng mong muốn sự phát triển của Thủ đô sẽ tạo ra động lực lan tỏa cho khu vực và cho cả nước. Muốn vậy, theo ông, việc sửa đổi Luật Thủ đô phải tính trong tổng thể mối quan hệ ràng buộc hữu cơ với các cái địa phương ở khu vực, của vùng và của cả nước.
"Yêu cầu này có thể được giải quyết thông qua các nội dung về quy hoạch đặt ra trong dự thảo Luật. Quy hoạch Thủ đô phải tạo ra sự kết nối liên thông để Thủ đô có thể chia sẻ cho các địa phương nhiều nguồn lực phát triển và nhận lại về sự chia sẻ, đóng góp. Chẳng hạn như việc di dời một số nhà máy, xí nghiệp ô nhiễm, các bệnh viện lớn, trường đại học... ra các địa bàn xung quanh để giảm tải cho Thủ đô", vị đại biểu biểu phân tích.
Hà Nội cần những chính sách vượt trội
Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP.HCM) khẳng định, việc trình ra Quốc hội xem xét dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) tại kỳ họp này có ý nghĩa rất quan trọng bởi Thủ đô Hà Nội và TP.HCM là hai đô thị đặc biệt quốc gia, hai đô thị này đang quyết định 45% tổng thu ngân sách của của cả nước.
"Quan trọng hơn, Thủ đô Hà Nội và TP.HCM là bộ mặt của quốc gia, là cửa ngõ giao lưu và hội nhập quốc tế, nhất là Thủ đô Hà Nội. Cho nên, chúng ta cần thể chế thuận lợi nhất, phân cấp mạnh mẽ nhất cho Thủ đô Hà Nội. Nhân dân cả nước luôn tin yêu, kỳ vọng Hà Nội về một Thủ đô đi đầu", đại biểu Trần Hoàng Ngân chia sẻ.
Từ những khó khăn, vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình thi hành Luật Thủ đô thời gian qua, đại biểu Trần Hoàng Ngân đề nghị phải tiếp tục phân cấp và phân cấp mạnh mẽ hơn cho Thủ đô Hà Nội.
Ngoài ra, qua quá trình triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM, có nhiều nội dung mà một đô thị đặc biệt cần phải được áp dụng.
"Những nội dung này đã được cập nhật vào dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) như phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD), phân cấp trong điều chỉnh quy hoạch, tổ chức bộ máy… Do đó, tôi tin chắc rằng dự thảo luật được đưa ra trình tại Kỳ họp sẽ được các đại biểu ủng hộ, tán thành", đại biểu Trần Hoàng Ngân chia sẻ.
Đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) chỉ rõ, Thủ đô Hà Nội chỉ có một. Trong 63 tỉnh, thành trong cả nước cũng chỉ có duy nhất Hà Nội có Luật Thủ đô. Luật Thủ đô được ban hành năm 2012 đã tạo bước đột phá để Thủ đô Hà Nội tiến lên một bước mới. Tuy nhiên, sau 10 năm đi vào cuộc sống, thực tiễn thi hành Luật Thủ đô 2012 cũng đã bộc lộ nhiều vướng mắc, hạn chế, đòi hỏi phải sớm sửa đổi Luật để phù hợp thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển.
Tán thành với quy định về cơ chế thu hút, trọng dụng nhân tài, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và chế độ tiền lương, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức của Thủ đô được nêu trong dự thảo luật, đại biểu đoàn Đồng Tháp cho rằng, việc thu hút và "giữ chân" nhân tài cần hướng đến không chỉ người ở trong nước mà còn cả người ở nước ngoài, không chỉ là những người gốc Hà Nội mà còn từ khắp các tỉnh, thành và kiều bào muốn đến Hà Nội sinh sống và làm việc.
Do đó, đại biểu Hoà khẳng đình cần có những cơ chế, chính sách đặc thù tương đối cho mọi đối tượng, để mọi người đến với Hà Nội đều cảm nhận được một chính quyền đô thị nhân văn, có tinh thần cầu thị; cần thu hút và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho họ hoạt động, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần không chỉ cho họ mà còn cho gia đình họ.
"Tôi tin rằng TP. Hà Nội sẽ có những chế độ đãi rõ ràng, cụ thể, phù hợp với thực tiễn và quỹ ngân sách của mình. Điều quan trọng, cốt lõi nhất là những chính sách này phải mang tính đãi ngộ vượt trội, hơn hẳn những nơi khác để người giỏi, người tài phát huy được năng lực, cống hiến xây dựng Thủ đô phát triển", đại biểu đoàn Đồng Tháp nói.