Quy định mới về chỗ đỗ máy bay của EU có thể kích hoạt một cuộc chiến thương mại

Một số cơ quan quản lý châu Á đã thông báo rằng các hãng hàng không châu Âu sẽ phải bay ít nhất 50% thời gian để duy trì vị trí chỗ đỗ máy bay trống ở sân bay có thể làm dấy lên nguy cơ nổ ra các cuộc chiến đối với hàng không Á-Âu, cũng như đối với thương mại toàn cầu.

Các nhà quản lý ở các trung tâm hàng không châu Á như Singapore và Hồng Kông đe dọa sẽ trả đũa các kế hoạch của Liên minh châu Âu, buộc các hãng hàng không sử dụng trở lại các chỗ đỗ máy bay vốn bị ‘đóng băng’ trong đại dịch, một động thái có thể khiến các hãng vận tải châu Âu phải bay các máy bay trống hàng nghìn dặm và thua lỗ.

Các nhà chức trách kiểm soát chỗ đỗ máy bay tại các sân bay lớn của châu Á đã sẵn sàng áp dụng các điều kiện 'sử dụng chỗ đỗ hoặc mất nó' tương tự đối với các hãng hàng không châu Âu khi họ bay đến các thành phố của châu Á. Điều này sẽ làm tăng rủi ro về một cuộc chiến thương mại trong ngành hàng không do tác động của COVID-19.

Sau sự thống nhất hiếm có trong đại dịch, khi các hãng vận tải được cứu trợ hoặc cố gắng duy trì hoạt động, các nhà lãnh đạo ngành cho biết tranh chấp đã khơi dậy những khác biệt cơ bản trong một lĩnh vực bị phân mảnh khi thế giới đang trong giai đoạn phục hồi không đồng đều.

"Đó có phải là một cuộc chiến thương mại không? Tôi nghĩ nó chắc chắn là mầm mống của một cuộc chiến tranh", nhà đàm phán hàng không kỳ cựu Australia Peter Harbison, Chủ tịch danh dự của Trung tâm tư vấn hàng không CAPA có trụ sở tại Sydney, nói.

Căng thẳng gia tăng kể từ tháng 7, khi EU công bố kế hoạch buộc các hãng hàng không chỉ được sử dụng 50% quyền đỗ máy bay của họ (trong sân bay) hoặc để mất chúng vào tay các đối thủ từ tháng tới.

Quyết định của EU đã phản ánh sự phục hồi lưu lượng đang diễn ra tốt đẹp tại thị trường này, vốn chủ yếu là các chuyến bay ngắn. Tuy nhiên, các hãng châu Á đã phản đối vì họ chọ cho rằng bị phạt oan vì mạng lưới đường bay dài của họ cần nhiều thời gian hơn để phục hồi.

Để đáp trả động thái này, một số cơ quan quản lý châu Á đã thông báo rằng các hãng hàng không châu Âu sẽ phải bay ít nhất 50% thời gian để duy trì vị trí đỗ máy bay trống tại các sân bay ở châu Á, qua đó làm dấy lên nguy cơ gây ra các cuộc chiến đối với mạng lưới vận tải quan trọng cũng như thương mại toàn cầu.

Theo Daniel Ng, giám đốc vận tải hàng không tại Cơ quan Hàng không Dân dụng Singapore, nước này là một trong một số khu vực pháp lý châu Á tuân theo các quy tắc 'có đi có lại', trong đó đã bao gồm các điều khoản để đảm bảo đối xử công bằng.

Ở châu Á, cách ly thời gian dài vẫn là quy định tiêu chuẩn đối với du khách. Do đó, các hãng hàng không chỉ khai thác được 14% công suất quốc tế so với năm 2019 vào tháng 7/2021, thấp hơn nhiều so với mức 46% của năm 2019 được thấy ở châu Âu và 48% ở Bắc Mỹ, dữ liệu của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) cho biết.

China Airlines và Korean Air Lines đã bày tỏ lo ngại về các quy định của EU trong các tuyên bố với Reuters, trong khi Singapore Airlines từ chối bình luận.

Tại châu Âu, Lufthansa - hãng vận tải EU có nhiều chuyến bay nhất đến châu Á - cho biết các quy định cứng rắn của EU cuối cùng có thể gây hại cho chính họ cũng như các hãng hàng không, nếu họ buộc phải bay ghế trống để giữ chỗ. Air France và KLM cho biết quyết định bay của họ không dựa trên vị trí đỗ trống tại các sân bay.

Giai đoạn khủng hoảng đã qua

EU đã thắt chặt các quy tắc cho lịch trình mùa đông, kéo dài từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau, sau một loạt các động thái vận động hành lang của các hãng hàng không giá rẻ như Ryanair.

Aidan Flanagan, giám đốc an toàn và năng lực tại Airports Council International Europe cho biết: "Chúng tôi không còn ở trong giai đoạn sốc ngay lập tức nữa. Chúng tôi hiện đang ở trong một tình huống mà thị trường ổn định với mức thấp hơn nhiều so với những gì chúng tôi đã có trong năm 2019, nhưng nó ổn định".

Ủy ban Châu Âu cho biết vào tháng Bảy, tỷ lệ sử dụng 50% - giảm từ 80% trong thời gian bình thường - đã được chọn để đảm bảo sử dụng tốt công suất của sân bay và mang lại lợi ích cho người tiêu dùng. Họ cũng cho phép các trường hợp ngoại lệ để các hãng hàng không đạt được 50% trong khi các biện pháp nghiêm ngặt như kiểm dịch gây khó khăn cho việc đi lại vẫn được áp dụng.

Một khi các hạn chế đi lại được dỡ bỏ, các hãng hàng không châu Á sẽ phải tăng cường bay đến Liên minh châu Âu trong vòng sáu tuần hoặc có nguy cơ mất chỗ ngay cả khi nhu cầu chậm trở lại.

"Khi nhu cầu không có ở đó, việc mong đợi mọi người hoạt động là không hợp lý", Trưởng bộ phận Sân bay Toàn cầu Lara Maughan của IATA nói.

René Maysokolua, giám đốc điều hành FLUKO của công ty quản lý sân bay Đức, cho biết tổ chức của ông đã được thông báo rằng một số quốc gia châu Á đang nói với các hãng hàng không châu Âu rằng họ cần phải bay 50% thời gian hoặc có nguy cơ mất chỗ để trả đũa các quy định của EU.

Singapore, Hong Kong và Hàn Quốc nằm trong số những quốc gia có quan điểm cứng rắn hơn với các hãng bay châu Âu.

Các nhà chức trách ở Singapore và Hồng Kông xác nhận có các điều khoản có đi có lại nhưng từ chối bình luận về các trường hợp cụ thể.

Văn phòng lịch trình sân bay Hàn Quốc đã không trả lời yêu cầu bình luận, nhưng Korean Air đã xác nhận các điều khoản này.

Trong khi đó, ngay cả khi tiềm ẩn xung đột giữa châu Á và châu Âu, Mỹ hôm thứ Năm đã công bố các quy định về lịch trình bay mùa đông ‘khoan dung hơn’ đối với các hãng vận tải quốc tế so với Liên minh châu Âu.

(Theo Reuters)

Bài liên quan

Hàng không lên kế hoạch đón khách trở lại

Đề xuất nới rộng cửa cho tư nhân đầu tư hạ tầng hàng không

Đề xuất phân nhóm để mở cửa lại hàng không nội địa

[Café cuối tuần] Hàng không Việt 'đóng băng' và khoản nợ 40.000 tỷ đồng