Lãi dự thu 'đu' theo lợi nhuận kỷ lục của VietBank

Lãi tăng 52%

Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (VietBank) vừa công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2019 với những kết quả kinh doanh tăng trưởng mạnh.

Tổng tài sản tới cuối năm 2019 tăng 33% so với đầu năm lên mức 68.928 tỷ đồng. Chiếm phần lớn là cho vay khách hàng 40.918 tỷ đồng, tăng 15%; chứng khoán đầu tư 10.601 tỷ đồng, tăng gấp 2,5 lần so với đầu năm.

Bài liên quan

Ba khu đất vàng Sài Gòn bị đề nghị thu hồi đang trong 'tay' ai?

Bên kia bảng cân đối kế toán, nguồn vốn của VietBank cho thấy huy động khách hàng tăng 24%, lên mức 49.446 tỷ đồng. Phát hành giấy tờ có giá năm 2019 tăng thêm 1.500 tỷ đồng, nâng tổng mức giấy tờ có giá phát hành đến cuối năm 2019 lên tới 2.500 tỷ đồng.

Cùng với việc tăng mạnh huy động từ khách hàng, năm 2019 VietBank cũng tăng mạnh tiền gửi và vay các TCTD khác, gấp đôi so với đầu năm lên mức 10.371 tỷ đồng.

Việc tăng mạnh khoản vay với các TCTD khác cùng với huy động vốn khách hàng của VietBank năm 2019 có thể do ngân hàng này đang phải gửi một lượng tiền lớn tại Ngân hàng Nhà nước, đến thời điểm cuối năm 2019 là 2.591 tỷ đồng, tăng gấp 4 lần so với đầu năm và có một lượng lớn tài sản đang nằm ở các khoản phải thu.

Nhìn chung, các chỉ tiêu tài chính của VietBank đều tăng trưởng khả quan. Thu nhập lãi thuần vẫn đóng góp chính vào kết quả kinh doanh, ghi nhận thu nhập lãi đạt 4.600 tỷ đồng, tăng 33%. Chi phí lãi tăng mạnh thêm 41% lên mức 3.384 tỷ đồng. Vì vậy, dù thu nhập lãi tăng cao nhưng thu nhập lãi thuần chỉ đạt 1.215 tỷ đồng, tăng 16%.

Các mảng kinh doanh khác của Vietbank cũng ghi nhận kết quả tích cực: Dịch vụ mang về hơn 48 tỷ đồng lãi tăng 150% so với năm 2018; kinh doanh ngoại hối cũng mang lại 7,5 tỷ đồng lãi tăng 5 lần; mua bán chứng khoán đầu tư ghi nhận lãi 310 tỷ đồng, tăng 61%; thu nhập từ hoạt động khác mang lại gần 162 tỷ đồng, gần gấp đôi với với năm trước.

Tuy tăng trưởng mạnh, nhưng chi phí hoạt động của Vietbank năm 2019 cũng ghi nhận tăng mạnh thêm 23% lên mức 1.076 tỷ đồng.

Với việc trích lập dự phòng rủi ro giảm 46% so với năm trước, chỉ còn 54 tỷ đồng, lợi nhuận ngân hàng này tăng lên mức 612 tỷ đồng, tăng 52% so với năm 2018, vượt lần lượt gần 25% và 13% cho 2 phương án lợi nhuận ngân hàng đặt ra năm 2019.

Khoản phải thu tăng kỷ lục

VietBank là ngân hàng duy nhất năm 2019 đưa cổ phiếu giao dịch trên sàn UPCoM. Và cũng chỉ mới hơn 2 năm đổ lại, VietBank mới bớt "bí ẩn" với giới đầu tư khi chính thức trở thành công ty đại chúng từ ngày 14/7/2017.

Từ khi các thông tin tài chính của VietBank được nhắc tới nhiều hơn trên thị trường cũng là những thời điểm ngân hàng này liên tục báo lãi lớn, tăng trưởng mạnh mẽ. Năm 2017, báo lãi 262 tỷ đồng, xoá lỗ luỹ kế, tăng 300%; Năm 2018 báo lãi 401 tỷ đồng, tăng 52%; Đến năm 2019 báo lãi 612 tỷ đồng, tăng 52%.

Tuy nhiên, kết quả kinh doanh tích cực nêu trên của VietBank vẫn còn một vài điểm cần chú ý.

Cả năm 2019, lợi nhuận của VietBank có được một phần từ giảm trích lập dự phòng. Trong đó, rủi ro tín dụng giảm từ 73 tỷ đồng năm 2018 xuống còn 54 tỷ đồng năm 2019. Dự phòng rủi ro cho vay khách hàng chỉ tăng 8%, trong khi đó cho vay khách hàng tăng 15%.

Ngay cả với con số lãi 612 tỷ đồng được thể hiện trên BCTC cũng chưa hẳn thể hiện đúng bản chất hiệu quả hoạt động khi trên bảng kết quả hoạt động, VietBank đang ghi nhận các khoản phải thu, lãi, phí phải thu tăng gấp đôi so với đầu năm lên mức 4.198 tỷ đồng các khoản phải thu và 1.609 tỷ đồng lãi phí phải thu.

Theo lý giải của VietBank về các khoản phải thu năm 2019 cho biết, chủ yếu là các khoản phải thu là từ bên ngoài. Trong đó, thu từ bán nợ là 2.802 tỷ đồng, tăng 4,6 lần so với đầu năm; các khoản ký quỹ, thế chấp và cầm cố cũng tăng thêm 240 tỷ đồng, lên mức 247 tỷ đồng.

Đáng chú ý, có khoản phải thu từ một tổ chức kinh tế liên quan đến việc bán các khoản cho vay được thực hiện trong tháng 11/2019 với giá bán nợ là 1.458,453 tỷ đồng với thời hạn từ 5-8 tháng nhưng đến ngày 19/2/2019 (sau gần 4 tháng bán nợ) ngân hàng mới thu hồi được 1/10 gốc là 160 tỷ đồng.

Hay khoản phải thu với số tiền 608 tỷ đồng từ tổ chức kinh tế liên quan đến việc bán các khoản cho vay. Khoản phải thu này được đảm bảo bằng bất động sản và cổ phiếu của một TCTD niêm yết. Đây là khoản nợ vào cuối năm 2018, VietBank thực hiện toàn bộ nợ gốc của 3 khách hàng cá nhân được đảm bảo bằng cổ phiếu STB (608 tỷ đồng) và lãi dự thu (182 tỷ đồng) cho CTCP Đầu tư Phú Trí với tổng trị giá là 790 tỷ đồng. Đến ngày 30/11/2018, CTCP Đầu tư Phú Trí đã chuyển trả VietBank 182 tỷ đồng, số nợ gốc còn lại chưa trả (608 tỷ đồng).

VietBank dự kiến sẽ thu hồi toàn bộ khoản nợ này trong năm 2019. Tuy nhiên, theo BCTC này thì VietBank tiếp tục không thể thu hồi khoản nợ và phải trích lập dự phòng như khoản nợ nhóm 5 theo quy định.

Các khoản phải thu, lãi phí phải thu tăng mạnh, đẩy tài sản có khác của VietBank lên cao kỷ lục là 5.825 tỷ đồng, chiếm tới 8,4% tổng tài sản - tỷ lệ khá cao so với các ngân hàng thương mại. Đây được coi là tài sản "chết", trong khi không sinh lời nhưng ẫn phải trả chi phí lãi cho nguồn vốn huy động đầu vào.

Không chỉ các khoản phải thu tăng mạnh, nợ xấu VietBank năm 2019 cũng tiếp tục gia tăng, trong khi đó nợ xấu tại VAMC không có nhiều cải thiện.

Theo bảng phân tích chất lượng nợ của VietBank, tỷ lệ nợ xấu năm 2019 của ngân hàng này tăng nhẹ lên mức 1,3%. Trong đó, nợ nhóm 3 và 4 tăng mạnh gấp đôi và gấp 3 lên tương ứng là 87 tỷ đồng và 98 tỷ đồng. Nợ có khả năng mất vốn vẫn ở mức cao 353,5 tỷ đồng.

Theo tính toán, với mức nợ xấu nêu trên, VietBank cần trích lập khoảng 460 tỷ đồng cho cho vay khách hàng thay vì 344 tỷ đồng như trong bảng kết quả kinh doanh. Lợi nhuận của ngân hàng cũng sẽ giảm tương ứng 116 tỷ đồng nếu ngân hàng trích lập dự phòng đầy đủ.

Cho đến cuối nămm 2019, VietBank vẫn còn hơn 223 tỷ đồng trái phiếu đặc biệt tại VAMC. Và vẫn đang phải trích lập dự phòng cho khoản này là hơn 81 tỷ đồng.

Bài liên quan

Ông Nguyễn Thanh Nhung từ nhiệm Tổng giám đốc Vietbank

Vietbank sắp có thêm 2 thành viên Hội đồng quản trị

Bỏ thương vụ nghìn tỷ Lim II, VietBank dồn tiền cho Basel 2

VietBank công bố danh sách đề cử hai nhân sự cấp cao