Tại Việt Nam, năm 2020 được coi là là năm Chuyển đổi số quốc gia, là năm khởi động mạnh mẽ chuyển đổi số để tiến tới một Việt Nam số. Vào ngày 3/6/2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt "Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030".

Quyết định nêu rõ, nhiệm vụ, giải pháp tạo nền móng chuyển đổi số là chuyển đổi nhận thức; kiến tạo thể chế; phát triển hạ tầng số; phát triển nền tảng số; tạo lập niềm tin, bảo đảm an toàn, an ninh mạng; hợp tác quốc tế, nghiên cứu, phát triển và đổi mới sáng tạo trong môi trường số.

Với chương trình chuyển đổi số quốc gia được Thủ tướng phê duyệt, Việt Nam là một trong những nước tiên phong trên thế giới và đi đầu ở Đông Nam Á có một chương trình chuyên đề về chuyển đổi số. Đối với mỗi tổ chức, đây cũng được xem là thời điểm "vàng" cho chuyển đổi số và cần phải hành động ngay.

Hiện thực hóa khát vọng chuyển đổi số

Sáng 16/12, Hiệp hội Internet Việt Nam đã tổ chức lễ khai mạc Ngày Internet Việt Nam (Internet day 2020) với chủ đề “Hiện thực hóa khát vọng Chuyển đổi số của Việt Nam” (Digital Transformation in Vietnam: from Aspiration to Reality).

Tiếp nối thành công của 8 kỳ Internet Day trước, Ngày Internet Việt Nam 2020 đang tiếp tục nhận được sự quan tâm, mong đợi lớn từ các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin, truyền thông tại Việt Nam.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Nguyễn Huy Dũng cho hay, nếu trước đây nói về hạ tầng viễn thông thì nay nói về hạ tầng số, nếu trước đây triển khai ứng dụng và hệ thống thì nay sử dụng các dịch vụ được cung cấp bởi nền tảng số.

Thứ trưởng khẳng định, hiện nay con người làm chủ công nghệ bằng cách phân tích dữ liệu, giao tiếp giữa máy với máy thông qua không gian mạng.

Theo Thứ trưởng, năm 2020 là năm khởi động chuyển đổi số quốc gia. Thay vì chỉ đơn giản là số hóa tài liệu, số hóa quy trình như trước đây, công nghệ số phát triển cho phép chúng ta đưa toàn bộ hoạt động của mình lên không gian mạng. Cuộc dịch chuyển này sẽ diễn ra với tốc độ nhanh, tạo ra tác động lớn lên cả 3 trụ cột là chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.

"Bây giờ không phải là quy luật cạnh tranh cá lớn chiến thắng cá bé, mà là cá nhanh chiến thắng cá chậm. Do đó, Việt Nam phải nắm bắt thời cơ, thực hiện chuyển đổi số nhanh và mạnh hơn nữa", Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng nói.

Để làm được điều đó, Bộ TT&TT sẽ thực hiện một số định hướng lớn, trong đó có việc tiếp tục mở rộng khả năng tiếp cận Internet, hướng tới phổ cập Internet toàn dân.

Mục tiêu của Chương trình Chuyển đổi số quốc gia là mỗi người dân có một điện thoại thông minh, mỗi hộ gia đình có một đường Internet cáp quang tốc độ cao. 

Đồng thời, phát triển hạ tầng số quốc gia để đáp ứng các yêu cầu mới về bùng nổ thiết bị thông minh IoT và giao tiếp máy - máy; chuyển đổi hoàn toàn Internet Việt Nam sang không gian địa chỉ IPv6 và đưa Việt Nam trở thành điểm trung chuyển (Hub Internet) của khu vực.

Bộ TT&TT cũng sẽ phát triển hệ sinh thái các nền tảng số, mở rộng không gian mạng quốc gia và phạm vi hoạt động của các nền tảng số Make in Viet Nam. Ngoài ra, đảm bảo an toàn thông tin, làm chủ hạ tầng số, không gian mạng và bảo vệ chủ quyền số quốc gia cũng là những nhiệm vụ được ưu tiên, chú trọng. 

Bên cạnh việc nhìn lại chặng đường phát triển 20 năm của Internet Việt Nam, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cũng nhấn mạnh giờ là lúc thể hiện khát vọng đưa những dấu chân số Việt Nam ngày càng đi xa hơn và in dấu đậm nét trong không gian mạng toàn cầu.

Thách thức chuyển đổi số

Tại hội thảo, ông Lê Hồng Minh, Chủ tịch - CEO VNG cho biết, sự khác biệt giữa tài nguyên dầu mỏ và dữ liệu là dầu mỏ hữu hạn, trong khi dữ liệu là vô hạn. Quan trọng là cách thu thập dữ liệu, phân tích và đưa ra cách xử lý dữ liệu đó.

Tuy nhiên, theo ông Minh có một hiện trạng bất cập hiện nay, đó là dữ liệu đặc biệt là dữ liệu cá nhân không được tôn trọng và bảo mật. 

CEO VNG nhận định, hiện nay bộ TT&TT cũng đã có rất nhiều cố gắng để xử lý vấn đề này nhưng đó chỉ là phần nhỏ của tảng băng mà thôi.

"Có đến 99% dữ liệu người dùng đang được thu thập và xử lý bởi các công ty đa quốc gia, 1% dữ liệu là các công ty Việt Nam xử lý. Đáng chú ý, dữ liệu tại Việt Nam lại rời rạc, không liên thông với nhau và tạo ra rất nhiều dữ liệu trùng lặp", ông Minh nói.

Chủ tịch VNG đưa ra ba đề xuất, một là điều cơ bản đầu tiên là làm sao để người dùng tin tưởng dữ liệu của họ được bảo vệ, tôn trọng. Do đó, cần đưa ra luật bảo vệ quyền riêng tư dữ liệu tại Việt Nam. "Việc này cực kỳ quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế số tại Việt Nam. Ai thu thập dữ liệu phải biết, thu thâp với mục tiêu gì và để làm gì?", ông phân tích.

Hai là làm sao phát triển được nền kinh tế dữ liệu tại Việt Nam khi đã có data, nhưng hiện tại những nỗ lực xây dựng cơ sở hạ tầng nằm trong tính chất bộ ngành hay cơ quan riêng biệt, vẫn thiếu định danh mỗi công dân Việt Nam. Vì thế, Chính phủ phải là người xây dựng, và trong vòng 3-5 năm tới cần hoàn thiện định danh cá nhân.

Ba là sau khi xây dựng cơ sở hạ tầng thì phải khuyến khích các doanh nghiệp và tổ chức tại Việt Nam trao đổi với nhau thông qua một nền tảng trực tuyến.

Tuy nhiên, theo ông Lê Hồng Minh, thách thức lớn nhất của Bộ TT&TT hiện nay vẫn là làm sao để có một bộ luật bảo vệ quyền riêng tư người dùng và có nền tảng cơ bản để nhập dữ liệu.

Ông Nguyễn Trọng Đường, Phó Cục trưởng Cục Tin học hóa (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết trong nửa cuối năm 2020, đã có nhiều báo cáo chi tiết của các tổ chức quốc tế về xã hội số, chính phủ số, kinh tế số. 

Báo cáo EGDI của Liên hợp quốc cho thấy, về Chỉ số phát triển chính phủ điện tử, Việt Nam hiện xếp thứ 86, tăng 2 bậc và có điểm số cao hơn mức trung bình của châu Á và Thế giới. Tại khu vực Đông Nam Á, Việt Nam hiện xếp thứ 6 về chỉ số phát triển chính phủ điện tử, sau Philippines, Brunei, Thái Lan, Malaysia và Singapore.

Về chỉ số hạ tầng viễn thông, trong năm qua Việt Nam đã tăng 31 bậc, đứng thứ 69 thế giới. Với chỉ số xếp hạng nguồn nhân lực, Việt Nam tăng 3 bậc và xếp hạng 117...

Ông Đường dẫn báo cáo e-Conomy của Google, đại dịch COVID-19 đã trở thành tác nhân thúc đẩy sự tăng vọt số người dùng mới các dịch vụ số tại Việt Nam và nhiều quốc gia Đông Nam Á. Số lượng người dùng mới các dịch vụ số của Việt Nam trong năm qua đã tăng trưởng 41%, cao nhất trong khu vực. 

Tổng doanh thu của nền kinh tế Internet Việt Nam trong năm 2020 đạt hơn 14 tỷ USD. Trong đó, thương mại điện tử chiếm tỷ trọng cao nhất, chiếm khoảng 7 tỷ USD, tiếp đó là truyền thông trực tuyến (3,3 tỷ USD), vận tải và thực phẩm (1,6 tỷ USD).

Bài liên quan

Thông qua chuyển đổi số doanh nghiệp sẽ có 'chìa khóa' để tăng trưởng nhanh, bền vững trong đại dịch COVID-19

Hội thảo “Giải pháp chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước năm 2020” tại Vĩnh Long

[Gặp gỡ thứ Tư] CEO Giang Thiên Phú: Chuyển đổi số với doanh nghiệp là chuyện 'sống còn' chứ không phải cơn sốt

Chuyển đổi số để người dân được hưởng những dịch vụ tốt nhất