Tháng 4/2018 ghi nhận VN-Index đã có chuỗi giảm điểm sâu trên diện rộng khi số lượng mã giảm điểm gấp đôi số mã tăng. Việc các mã vốn hóa lớn, các mã bluechip giảm mạnh đã gây áp lực nặng lên thị trường chứng khoán.

Báo cáo từ SSI Research cho thấy, tổng giá trị vốn hóa tính trên 3 sàn đã giảm 20 tỷ USD về 173 tỷ USD. Đây được coi là mức giảm tệ nhất của thị trường trong hai năm qua, bloomberg trong một bài viết nhận định.

Đợt giảm tháng 4 ghi nhận ảnh hưởng rõ nét của nhóm cổ phiếu Ngân hàng lên chỉ số chung. Từ ngày 10/4 đến 26/4, hầu hết cổ phiếu Ngân hàng cùng sụt giảm mạnh. Ngoại trừ TPB, EIB và NVB, các cổ phiếu còn lại đều giảm sâu hơn VN-Index (-13.24%), trong đó các mã trụ cột VCB, CTG, VPB, MBB đều giảm hơn -20%, và kéo VN-Index giảm -62.8 điểm trong tổng số -159.5 điểm giảm. Tổng giá trị vốn hóa của nhóm Ngân hàng chiếm 24% toàn sàn nhưng đóng góp tới 39% điểm số giảm của VN-Index. Hơn thế nữa, nhóm Ngân hàng cũng là nhóm ngành chính dẫn dắt tâm lý thị trường và gây nhiều ảnh hưởng lên các nhóm ngành khác.

Một nguyên nhân số các nguyên nhân khiến thị trường giảm mạnh đến từ việc NĐTNN liên tiếp bán ròng cổ phiếu.

Thống kê từ SSI Research cho thấy, NĐTNN xét riêng giá trị khớp lệnh đã bán ròng 3 nghìn tỷ trong tháng 4 và bán tiếp 1.8 nghìn tỷ chỉ trong 3 ngày sau dịp nghỉ lễ. Tính từ tháng 2, NĐTNN đã bán ròng 8.4 nghìn tỷ, nhiều hơn giá trị mua ròng trong tháng 1 là +5.3 nghìn tỷ.

Khi cơn hưng phấn của thị trường dâng cao, sự đảo chiều của dòng vốn nước ngoài ít được nhà đầu tư trong nước chú ý. Tuy nhiên khi NĐTNN bán ròng 3 tháng liên tiếp, nhà đầu tư trong nước cuối cũng đã nhận thấy tầm ảnh hưởng của dòng vốn này.

Nhóm cổ phiếu bị bán ròng nhiều nhất trong tháng 4 là Bất động sản với VIC bị bán ròng -2.1 nghìn tỷ (chỉ tính giao dịch khớp lệnh). Đây có thể coi là một nguyên nhân khiến cổ phiếu vốn hóa lớn nhất thị giảm điểm, tạo áp lực lên thị trường chung. Ngoài VIC, xu hướng bán ròng mạnh còn thể hiện rõ ở nhiều cổ phiếu trụ khác như VCB, VJC, NVL và MSN.

SSI Research đánh giá, xu hướng bán ròng đã xuất hiện vào đầu tháng 2, thời điểm TTCK thế giới giảm mạnh, cục diện kinh tế và lãi suất trên thế giới thay đổi khi chính quyền của Donald Trump quyết liệt thực thi các chính sách bảo vệ các doanh nghiệp Mỹ. Khả năng FED nâng lãi suất nhanh hơn so với dự kiến và rủi ro về cuộc chiến thương mại lan rộng rất có thể đã có ảnh hưởng đến quyết định của NĐTNN. Bên cạnh đó, việc có thêm nhiều cổ phiếu vốn hóa lớn IPO và lên niêm yết cũng có thể dẫn đến việc cơ cấu lại danh mục của các quỹ nước ngoài.

Ngược với xu hướng bán ròng trên sàn của NĐTNN, dòng tiền ở các quỹ ETF đang cho những dấu hiệu tích cực hơn. Quỹ VFM VN30 không còn bị rút vốn và thay vào đó dòng tiền được ghi nhận vào trở lại quỹ từ cuối tháng 4 và liên tục trong những phiên đầu tháng 5. Quỹ VanEck bị rút vốn nhưng không liên tục. Tổng cộng trong tháng 4, các quỹ ETF đã thu hút được thêm 107 tỷ, đảo ngược dòng vốn sau khi bị rút hơn 930 tỷ đồng trong tháng 3.