Phát triển năng lượng tái tạo: Thách thức trong điều hành hệ thống điện Việt Nam
Bản chất năng lượng tái tạo (NLTT) luôn chứa đựng những yếu tố bất định và khi được bổ sung vào thị trường phát điện cạnh tranh, sẽ là một thách thức lớn trong điều hành hệ thống điện Việt Nam. PV có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đức Cường-GĐ Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia xoay quanh vấn đề này.
Khi NLTT phát triển, việc điều hành hệ thống điện sẽ có những thuận lợi, khó khăn gì, thưa ông?
Ông Nguyễn Đức Cường: Theo Quy hoạch điện VII hiệu chỉnh, đến năm 2020, hệ thống điện Việt Nam sẽ có 800 MW điện gió và 850 MW điện mặt trời và tiếp tục tăng trong những năm tiếp theo. Việc phát triển NLTT đi kèm cơ chế khuyến khích ưu đãi sẽ thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước, qua đó giảm áp lực về việc thu xếp vốn xây dựng các công trình nguồn điện. Đặc biệt, các dự án điện mặt trời, điện gió chủ yếu tập trung ở miền Nam và Nam Trung bộ - khu vực có phụ tải chiếm khoảng 50% cả nước. Vì vậy, phát triển NLTT sẽ góp phần giảm thiếu hụt điện tại miền Nam, tăng cường an ninh cung ứng điện và giảm căng thẳng trong vận hành hệ thống điện.
Ông Nguyễn Đức Cường
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, NLTT cũng gây không ít khó khăn trong việc điều hành hệ thống điện. Cụ thể, với đặc điểm công suất phát hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn năng lượng sơ cấp mang tính bất định như NLTT, sự ổn định của hệ thống điện nhìn chung sẽ bị ảnh hưởng nếu các nguồn điện truyền thống không kịp thời điều chỉnh theo sự thay đổi công suất của phụ tải và nguồn điện từ NLTT.
Theo tính toán, hệ số sử dụng công suất của các nguồn NLTT (gió, mặt trời) tại Việt Nam chỉ khoảng 18-20%, thấp hơn đáng kể so với nguồn nhiệt than khoảng 75% và thủy điện khoảng 40-50%. Ngoài ra, nếu NLTT tham gia sâu vào hệ thống, việc vận hành sẽ gặp những thách thức sau: Chất lượng điện năng cũng có xu hướng xấu đi, hiện tượng điện áp nằm ngoài ngưỡng quy định sẽ tăng thêm, đặc biệt tại các khu vực tập trung nhiều nguồn và cách xa trung tâm phụ tải, quá trình mất cân bằng trong hệ thống có xu hướng xảy ra nhanh và mạnh hơn.
Trong 3-5 năm tới, sự phát triển của các dự án điện mặt trời cũng có thể vượt quá khả năng mang tải của lưới điện hiện có. Giới hạn vận hành của thiết bị tại các khu vực có tiềm năng điện mặt trời lớn như Ninh Thuận, Bình Thuận, Phú Yên, Khánh Hoà… sẽ liên tục bị vi phạm, gây bất ổn hệ thống, nguy hiểm cho thiết bị và phát sinh nhiều vấn đề về kĩ thuật mà các cấp điều độ phải xử lý.
Cần phải làm gì để “hóa giải” những khó khăn, thách thức trên, thưa ông?
Ông Nguyễn Đức Cường: Một trong các thách thức lớn nhất trong vận hành nguồn NLTT là tính bất ổn của công suất phát. Để có thể giảm nhẹ ảnh hưởng này, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã giao A0 xây dựng hệ thống dự báo năng lượng tái tạo ngắn hạn. Hệ thống sẽ dự báo được công suất phát của các nguồn NLTT dựa trên các thông tin về dự báo khí tượng thủy văn, thời tiết, đặc tính vận hành và thời gian hoạt động thực tế của các nhà máy NLTT. Từ kết quả này, A0 sẽ có các phương án chủ động lập kế hoạch huy động nguồn điện NLTT và kế hoạch huy động các nguồn hỗ trợ khác để điều khiển tần số hệ thống điện. Nếu làm tốt việc dự báo, hệ thống điện sẽ được vận hành ổn định, an toàn và kinh tế.
Việc xây dựng hệ thống dự báo năng lượng tái tạo có gặp nhiều khó khăn không, thưa ông?
Ông Nguyễn Đức Cường: Đây là hệ thống hoàn toàn mới, A0 chưa có nhiều kinh nghiệm, công tác triển khai cũng gặp rất nhiều thử thách. Bên cạnh đó, ngoài nỗ lực của A0, cần có sự tham gia của các đơn vị khác như, đơn vị cung cấp dịch vụ dự báo khí tượng có chất lượng cao, đảm bảo độ tin cậy, đơn vị sở hữu nhà máy NLTT...
Hiện nay A0 đang tích cực trao đổi, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và khu vực về dự báo NLTT; cử các chuyên viên, kỹ sư tham gia hội nghị, hội thảo và các lớp đào tạo chuyên sâu về dự báo; kết nối với các nhà cung cấp giải pháp, cơ sở hạ tầng dự báo công suất NLTT để tìm hiểu và đặt vấn đề xây dựng hệ thống dự báo tại cơ quan A0.
Đồng thời, A0 cũng chủ động xây dựng yêu cầu kỹ thuật triển khai dự báo, tìm kiếm các đơn vị cung cấp dịch vụ dự báo khí tượng trong và ngoài nước, đảm bảo có thể cung cấp thông tin dự báo bức xạ, nhiệt độ, tốc độ gió… phục vụ lập kế hoạch và điều độ hệ thống điện; kiến nghị Tập đoàn, Cục Điều tiết Điện lực, Bộ Công Thương về việc điều chỉnh, bổ sung các Thông tư, quy trình, quy định về nghĩa vụ đầu tư hệ thống quan trắc, dự báo, bổ sung danh mục các tín hiệu cần cung cấp về các cấp Điều độ.
Với tính bất ổn nguồn phát của NLTT, việc xây dựng hệ thống dự báo NLTT đã đủ để đảm bảo hệ thống điện quốc gia được vận hành an toàn, ổn định chưa, thưa ông?
Ông Nguyễn Đức Cường: Đây chỉ là một trong những yếu tố cần thiết để Điều độ quốc gia chủ động trong việc lập kế hoạch huy động nguồn điện tại từng thời điểm. Tuy nhiên, để vận hành hệ thống điện an toàn, ổn định và kinh tế khi NLTT phát triển, còn rất nhiều việc phải làm.
A0 cũng đang tập trung kiện toàn quy định và tổ chức điều khiển tần số hệ thống điện hiện tại. Cụ thể, đề xuất Tập đoàn Điện lực Việt Nam và Cục Điều tiết Điện lực cập nhật phương pháp luận xác định lượng công suất điều tần và dự phòng quay, theo hướng có tính toán cụ thể và chi tiết hơn cho các chế độ vận hành lưới điện; rà soát hiện trạng điều khiển tần số trên hệ thống, phối hợp với các đơn vị phát điện toàn quốc thí nghiệm hiệu chỉnh hệ thống tự động điều khiển tần số, điện áp; yêu cầu cài đặt thông số và đưa vào vận hành.
A0 cũng tiến hành nghiên cứu các phương án điều khiển tần số, điện áp mới trên hệ thống điện để hỗ trợ tích hợp năng lượng tái tạo. Hiện nay, chúng tôi đang phối hợp với Cơ quan Thương mại và Phát triển Hoa Kỳ nghiên cứu các hệ thống tích trữ năng lượng... tiếp tục đẩy mạnh đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; nghiên cứu, học tập kinh nghiệm của các nước trên thế giới có nguồn NLTT phát triển.
Cùng với nỗ lực của ngành Điện nói chung, A0 nói riêng, theo ông, Nhà nước cũng như chủ đầu tư cần phải làm gì trong việc đảm bảo an ninh hệ thống điện khi NLTT đi sâu trong hệ thống?
Ông Nguyễn Đức Cường: Các chủ đầu tư cần tuân thủ các tiêu chuẩn quy định trong việc lựa chọn thiết bị đầu tư nhà máy điện mặt trời. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các cấp điều độ trong việc thoả thuận kỹ thuật, đóng điện điểm đấu nối, thử nghiệm nghiệm thu và vận hành thương mại. Đặc biệt, cần lựa chọn các khu vực có khả năng giải toả công suất để phát triển dự án...
Với các cơ quan nhà nước, cần sớm ban hành quy hoạch phát triển điện mặt trời cấp quốc gia, trong đó cần xem xét kỹ các vấn đề về khả năng giải toả công suất, các yêu cầu kỹ thuật đi kèm cơ chế khuyến khích, tỷ trọng NLTT phù hợp, đảm bảo hệ thống vận hành an toàn, ổn định và hiệu quả.
Xin cảm ơn ông!
- Cùng chuyên mục
Ứng dụng 'Phú Mỹ': Gia tăng tương tác và trải nghiệm cho bà con nông dân
PVFCCo – Phú Mỹ chính thức ra mắt giai đoạn 1 của ứng dụng "Phú Mỹ" – ứng dụng khách hàng thân thiết dành riêng cho người sử dụng sản phẩm phân bón Phú Mỹ.
Doanh nghiệp - 16/08/2025 16:51
Taseco Land rót gần 6.500 tỷ đồng vào 2 dự án khu đô thị mới tại Bắc Ninh
Chiều ngày 15/8/2025, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Bắc Ninh, Công ty Cổ phần Đầu tư Bất động sản Taseco (Taseco Land, MCK: TAL) chính thức được trao Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư 2 dự án khu đô thị quy mô lớn.
Doanh nghiệp - 16/08/2025 11:52
Hơn 1.200 “chiến binh” kinh doanh hội tụ tại sự kiện Kick off T&T City Millennia
Ngày 14/8, sự kiện Kick off dự án T&T City Millennia tổ chức tại TP.HCM đã quy tụ hơn 1.200 chuyên viên kinh doanh từ các đại lý phân phối và đối tác chiến lược, cho thấy sức hút mạnh mẽ của khu đô thị cao cấp bên sông phía Nam Sài Gòn. Đây là dấu mốc khởi đầu cho hành trình chinh phục thị trường bất động sản phía Nam của T&T Group, tiếp nối thành công của hàng loạt dự án quy mô đã và đang triển khai trên khắp cả nước.
Doanh nghiệp - 16/08/2025 07:10
SHS được vinh danh 'Nơi làm việc tốt nhất Châu Á & Doanh nghiệp quan tâm đãi ngộ nhân viên tốt nhất'
Tối 14/8 tại Lễ trao giải HR Asia Awards 2025, Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội (SHS) một lần nữa được xướng tên tại 2 hạng mục giải thưởng "Nơi làm việc tốt nhất Châu Á" và "Doanh nghiệp quan tâm đãi ngộ nhân viên tốt nhất". Đây là lần thứ 2 liên tiếp SHS được vinh danh với cú đúp giải thưởng danh giá này.
Doanh nghiệp - 15/08/2025 17:34
Căn hộ mẫu The Privé gây ấn tượng mạnh trên thị trường BĐS hạng sang
Căn hộ hạng sang luôn giữ vị thế đặc biệt trong danh mục đầu tư của giới nhà giàu, không chỉ bởi vị trí trung tâm, hệ tiện ích đỉnh cao…, mà còn ở chất lượng vật liệu hoàn thiện bên trong từng sản phẩm căn hộ.
Doanh nghiệp - 15/08/2025 14:00
DNSE ra mắt 'Lệnh AI', trợ thủ đắc lực cho những giao dịch lớn
Chứng khoán DNSE vừa ra mắt "Lệnh AI", công cụ giao dịch tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo nhằm tối ưu giá và hiệu quả giao dịch, đặc biệt với các giao dịch lớn.
Doanh nghiệp - 15/08/2025 13:47
Thế hệ người Việt hiện đại 'sống xanh, tiêu sành' trong kỷ nguyên hướng tới Net Zero
Ra mắt vào tháng 7/2025, thẻ tín dụng Techcombank Visa Eco đã tạo nên xu hướng mới: "sống xanh, tiêu sành" trong kỷ nguyên hướng tới Net Zero.
Doanh nghiệp - 14/08/2025 16:23
SHB ghi dấu ấn với loạt giải thưởng uy tín
Từ đầu năm 2025 đến nay, SHB đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, tiếp tục khẳng định uy tín thương hiệu và sức mạnh nội lực trên hành trình phát triển bền vững.
Doanh nghiệp - 14/08/2025 08:00
Vị trí kim cương mang đến lợi thế vượt trội cho Capital Square
Trong bối cảnh quỹ đất vùng lõi trung tâm Đà Nẵng ngày càng khan hiếm, sự xuất hiện của siêu dự án Capital Square nằm kế bên sông Hàn ngập tràn tiện ích đẳng cấp đang trở thành tâm điểm của thị trường.
Doanh nghiệp - 14/08/2025 08:00
Ciputra Hanoi chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ Phường Phú Thượng nhiệm kỳ 2025-2030
Trong hai ngày 11-12/8, Phường Phú Thượng đã tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ nhiệm kỳ I (2025-2030) tại trụ sở UBND Phường Phú Thượng, Hà Nội.
Doanh nghiệp - 14/08/2025 08:00
Dấu ấn nửa đầu 2025 của Masterise Homes: Khẳng định vị thế và tầm vóc quốc tế
Nửa đầu năm 2025, Masterise Homes tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong dẫn dắt thị trường bất động sản với loạt giải thưởng toàn cầu danh giá. Đây chính là bước tiến vững chắc của Masterise trên hành trình khẳng định vị thế nhà phát triển bất động sản đẳng cấp quốc tế.
Doanh nghiệp - 14/08/2025 08:00
PVFCCo – Phú Mỹ đẩy mạnh xuất nhập khẩu phân bón, mở rộng thị trường và đa dạng hóa nguồn cung
PVFCCo cho biết hiện đang triển khai công tác giao nhận lô hàng xuất khẩu 45.000 tấn Đạm Phú Mỹ dạng xá sang Ấn Độ – một trong những thị trường tiêu thụ phân bón lớn và giàu tiềm năng nhất thế giới.
Doanh nghiệp - 13/08/2025 13:31
Khai trương chi nhánh VPBank Flagship Hà Nội: Điểm chạm tài chính hiện đại, nâng tầm trải nghiệm
Ngày 12/8/2025, nhân dịp kỷ niệm 32 năm ngày thành lập, VPBank chính thức khai trương chi nhánh Flagship thứ hai tại Hà Nội, đánh dấu bước tiến mới trong hành trình chuyển đổi số toàn diện và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Doanh nghiệp - 13/08/2025 11:52
MSB – 34 năm tiên phong bứt phá, vươn tầm ngân hàng Việt trong kỷ nguyên số
Là ngân hàng TMCP đầu tiên tại Việt Nam, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) suốt 34 năm qua luôn tiên phong đổi mới, đón đầu xu hướng để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng.
Doanh nghiệp - 13/08/2025 11:51
TH true MILK và khát vọng tự chủ sữa tươi nguyên liệu cho Việt Nam
Cần đẩy mạnh phát triển sản xuất sữa tươi nguyên liệu trong nước – đó là ý kiến đáng chú ý và được đồng thuận trong các hội thảo lấy ý kiến về Chiến lược phát triển ngành sữa Việt Nam đến 2030, tầm nhìn đến 2045 gần đây.
Doanh nghiệp - 12/08/2025 16:27
Sun PhuQuoc Airways ký kết Hợp đồng nguyên tắc với Vietcombank, xây dựng đội bay hiện đại, an toàn và hiệu quả
Sun PhuQuoc Airways (SPA)- hãng hàng không do Tập đoàn Sun Group đầu tư và phát triển và Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đã ký kết Hợp đồng nguyên tắc thu xếp vốn, đánh dấu bước tiến trong hành trình xây dựng đội bay hiện đại, an toàn và hiệu quả ngay từ những ngày đầu thành lập của hãng.
Doanh nghiệp - 12/08/2025 10:17
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 2 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 2 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 4 month ago
