Nền kinh tế giải trí

Tăng trưởng tương lai của các doanh nghiệp sẽ đến từ nền kinh tế giải trí ở các nước đang phát triển.

Trưởng làng Madhogarh, một ngôi làng ở bang Rajasthan, Ấn Độ đã tìm đến Indra Sharma cách đây 3 năm để mời cô tham dự một hội thảo. “Hội thảo gì đó về internet”, Sharma, một người làm nghề chăm sóc trẻ, nhớ lại. Cô không hứng thú gì về internet nhưng lại thích học hỏi điều mới lạ, thế là cô đến dự. Cô và nhiều phụ nữ từ các ngôi làng gần đó đều được tặng một chiếc smartphone và được hướng dẫn cách sử dụng cơ bản.

“Đầu tiên chúng tôi học cách mở và tắt máy”, Santosh Sharma, một cô giáo 24 tuổi ở ngôi làng kế bên, cho biết. Sau đó là học các chức năng như chụp ảnh selfie, sử dụng WhatsApp, Facebook, YouTube và tìm kiếm thông tin.

Đó là vào tháng 9.2016, thời điểm không ai ở những ngôi làng này sở hữu điện thoại. “Giờ thì ai cũng có một chiếc”, cô Sharma ở làng Madhogarh nói và cho biết thêm dân làng hay dùng điện thoại để xem phim hay chơi game... Đời sống tinh thần của những người dân nghèo chưa bao giờ phong phú như thế.

Theo cơ quan viễn thông của Ấn Độ, thuê bao dịch vụ băng thông di động đã tăng hơn gấp đôi trong giai đoạn cuối năm 2016 đến cuối năm 2018, từ 218 triệu lên tới 500 triệu. Với mức giá chỉ khoảng 3.500 rupee (tương đương 50USD) cho một chiếc điện thoại cấp thấp, smartphone vẫn khá đắt đỏ đối với một người dân làng ở Ấn Độ.

Nhưng theo cô Sharma, “ai nấy cũng đều ghiền dùng điện thoại, ít ai quan tâm giá mắc hay rẻ”. Đối với những ai quan tâm đến giá cả, một chiếc điện thoại từ Reliance Jio, có thể chạy ứng dụng mà không có màn hình cảm ứng, chỉ có giá 1.500 rupee.

Trong khi đó, cạnh tranh đã khiến cho giá cước một gói dữ liệu di động giảm tới 94% và việc sử dụng dữ liệu đã bùng nổ gấp 10 lần lên mức 8,8 GB/thuê bao/tháng. Hiện người dân Ấn Độ sử dụng dữ liệu trên điện thoại gấp gần 3 lần so với người Mỹ và được dự báo sẽ trở thành những người sử dụng dữ liệu di động nhiều nhất thế giới.

Sự bùng nổ internet không chỉ diễn ra ở Ấn Độ mà còn trên khắp thế giới. Đáng chú ý, gần như tất cả tốc độ tăng trưởng trong tương lai sẽ đến từ các quốc gia đang phát triển. Có đến 81% người dân ở các quốc gia phát triển - khoảng 1 tỉ người - sử dụng internet. Tỉ lệ này ở Trung Quốc là 58%, tương đương 800 triệu người, nghĩa là còn nhiều dư địa phát triển.

Hàng tỉ người lên mạng trong tương lai sẽ chủ yếu qua các thiết bị di động. Hotstar, được Star India của tỉ phú Rupert Murdoch tung ra vào năm 2015, đã trở thành ứng dụng streaming phổ biến nhất Ấn Độ nhờ đón đầu cơn sốt smartphone.

Ngoài giá thiết bị rẻ hơn, sự phổ biến của smartphone còn có lý do từ sự phát triển mạnh của các dịch vụ như nhắn tin, video, xem phim... Bởi lẽ, người dân dù giàu hay nghèo đều muốn giữ liên lạc, muốn được giải trí và thể hiện bản thân. Đáng chú ý, người càng nghèo thì chiếc điện thoại càng trở thành lựa chọn ưu việt giúp đáp ứng những nhu cầu trên. Có thể thấy sắm một chiếc điện thoại rẻ hơn nhiều so với sắm một chiếc tivi trong khi có thể lướt web, xem phim, gọi điện, nhắn tin... tất cả trên điện thoại.

Vì thế, đối với nhiều người, chiếc điện thoại cho họ một cơ hội tuyệt vời để biến những lúc rảnh rỗi thành thời gian giải trí, tận hưởng cái gì đó thú vị. Theo Payal Arora, Giáo sư Đại học Erasmus ở Rotterdam, internet là nền kinh tế giải trí của người nghèo trên thế giới.

Kết nối người nghèo trên thế giới được khoác chiếc áo rất thực dụng mang tên “phát triển” khi các cơ quan cứu trợ, tổ chức quốc tế và các tập đoàn công nghệ lớn cho rằng người nghèo cần kết nối internet mới có thể thoát khổ. Chẳng hạn, nông dân có thể kiểm tra giá cả nông sản qua mạng, phụ nữ tìm kiếm thông tin về chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em hoặc học sinh nghèo có thể học các khóa dạy miễn phí trên mạng... Có rất nhiều lợi ích mà internet mang lại. Theo bà Arora, người phương Tây cho rằng nghèo đói “là một lý do đủ để khiến người nghèo chọn làm việc thay vì chơi khi họ lên mạng”.

Nhưng người nghèo lại không nhìn theo cách đó. Hàng năm trời đi khảo sát thực tế trên khắp thế giới, bà Arora đã đi đến một kết luận: khi lên mạng, mọi người “chơi nhiều hơn cả làm việc và thời gian giải trí nhiều hơn cả lao động”.

Thực trạng này xảy ra ở nhiều nước. Brazil đã mở hàng ngàn quán cà phê internet được trợ cấp vào cuối thập niên 2000, nhờ đó mang internet đến với 60% người nghèo. Các quán cà phê internet này là một thành công lớn vì người ta dùng internet để xem phim và chơi game.

Một khảo sát năm 2015 về cuộc sống số của Caribou Digital cũng chỉ ra một nghiên cứu từ Zambia cho thấy “giải trí là thứ đầu tiên mà người sử dụng yêu cầu, sau đó mới đến những thứ khác”. Theo một khảo sát hoạt động trực tuyến ở khu vực châu Phi hạ Sahara của Pew Research Center, 85% người trả lời họ sử dụng internet để giữ liên lạc với gia đình và bạn bè. Chỉ 17% nói rằng họ dùng internet để tham gia các lớp học.

Cô giáo 24 tuổi Santosh Sharma ở Ấn Độ dùng điện thoại chủ yếu để lên WhatsApp, Instagram, Facebook, YouTube và TikTok. Smartphone cho phép cô tìm bài tập cho các lớp học cô dạy. Nhưng chủ yếu cô cho biết “nó là một cách để giết thời gian”.

“Giết thời gian” là bản chất của internet. Hầu hết trong số 25 ứng dụng hàng đầu xét về doanh thu trong các kho ứng dụng của cả Google và Apple đều là về game.

Tencent đã trở thành gã khổng lồ internet của Trung Quốc là nhờ game. Facebook đã trở thành công ty có giá trị lớn thứ 6 thế giới nhờ cho người sử dụng một nơi để giết thời gian. YouTube cũng thế. Những ứng dụng mới tăng trưởng nhanh nhất trong những năm gần đây đều là để phục vụ nhu cầu giải trí như Fortnite, WhatsApp, Instagram, Snapchat.

Nhu cầu giải trí, liên lạc và thể hiện bản thân luôn song hành với nhau. Những nhu cầu này đặc biệt bùng nổ ở các quốc gia đang phát triển. Gần 90% tăng trưởng của Facebook trong 4 năm tới dự kiến đến từ Đông Nam Á, Mỹ Latinh, Trung Đông và châu Phi. Trong khi người sử dụng phương Tây quan tâm đến tính riêng tư khi các công ty công nghệ sử dụng dữ liệu của họ thì những người sử dụng internet trẻ tuổi ở các thị trấn và ngôi làng tại các quốc gia đang phát triển lại hứng khởi vì lần đầu tiên họ có thể liên lạc với nhau và thể hiện bản thân mà không bị sự săm soi của gia đình, hàng xóm.

Động lực để người dân trả phí hằng tháng là việc điện thoại cho phép họ thể hiện bản thân. Đó có thể là chìa khóa mở ra những mô hình kinh doanh bền vững mới cho internet thu nhập thấp. Times Internet đang thử nghiệm một mô hình, mà theo đó người sử dụng trả một khoản phí nhỏ để cá nhân hóa diện mạo của một ứng dụng trên điện thoại của họ. Một ý tưởng khác là trả một rupee để kèm một bài hát vào tin nhắn cá nhân trước khi gửi nó cho người yêu hoặc bạn bè. Những mô hình kinh doanh như vậy sẽ phải dựa vào những số tiền rất nhỏ trên một quy mô cực lớn.

(Theo Nhịp cầu đầu tư)

Bài liên quan

Phan Thiết có Tổ hợp giải trí và tiệc tùng đầu tiên theo mô hình Las Vegas

Giá đất Mũi Né “tăng nhiệt” nhờ tin sắp có nhiều dự án giải trí tỷ USD

Kpop - Ngành công nghiệp giải trí doanh thu khổng lồ của Hàn Quốc

Sau sân bay 10.000 tỷ, Phan Thiết lại sắp có sở thú, công viên giải trí và thiên đường tiệc tùng tỷ USD