'Ưu tiên bảo vệ sức khoẻ người tiêu dùng hơn kinh tế'
"Quy định ở Nghị quyết 173 đã xác định ưu tiên bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng nhiều hơn các yếu tố về mặt kinh tế", bà Nguyễn Quỳnh Liên, Trưởng ban Dân chủ, Giám sát và Phản biện xã hội, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho hay.
Tại tọa đàm "Hoàn thiện pháp luật để kiểm soát thuốc lá mới - Từ thực tiễn đến chính sách" do báo Đại Đoàn Kết tổ chức, các đại biểu nhấn mạnh, việc kiểm soát chặt chẽ các sản phẩm thuốc lá mới, bao gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, không chỉ góp phần ngăn ngừa tác hại đối với giới trẻ, mà còn là hành động thiết thực để giảm thiểu gánh nặng bệnh tật cho toàn xã hội.
Tuy nhiên, hiện nay, khái niệm về các sản phẩm thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng) chưa được quy định rõ ràng trong Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá năm 2012 và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan. Điều này gây khó khăn cho cơ quan có thẩm quyền trong việc xác định mức xử phạt các hành vi buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, nhập lậu, sản xuất, quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và thuốc lá mới khác.
Đại diện các bộ, ngành và tổ chức liên quan đã nhấn mạnh nhu cầu cần thiết của việc sửa Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) và các văn bản pháp luật liên quan để thực thi Nghị quyết 173/2024/QH15 hiệu quả.
Ưu tiên bảo vệ sức khoẻ hơn kinh tế
Nói về việc triển khai các chính sách kiểm soát thuốc lá mới, nhiều nhóm đối tượng liên quan, trong xã hội có - giới trẻ đến người hút thuốc trưởng thành, doanh nghiệp, các doanh nghiệp FDI, bà Nguyễn Quỳnh Liên, Trưởng ban Dân chủ, Giám sát và Phản biện xã hội, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam nhận định mặt hàng này là hàng hóa rất đặc biệt, có tác động rất lớn, ảnh hưởng tới một chuỗi từ khâu sản xuất, lưu thông, kinh doanh đến vận chuyển, sử dụng.

"Mặt hàng này cũng tác động trực tiếp tới sức khỏe người tiêu dùng. Chúng ta đã bàn thảo rất kỹ về các vấn đề liên quan đến hoàn cảnh đời sống, khung pháp lý, đặt ra những quy định để làm sao vừa phúc đáp được yêu cầu quản lý nhưng đồng thời cũng đảm bảo hài hòa lợi ích người tiêu dùng đa dạng", bà Liên nhấn mạnh.
Cũng theo bà, quy định ở Nghị quyết 173 đã xác định ưu tiên bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng nhiều hơn các yếu tố về mặt kinh tế. Trước khi có Nghị quyết 173, Bộ Công Thương từng đề xuất thí điểm quản lý, cho sản xuất nhưng theo phân loại hàng hóa.
Chúng ta cần phải hài hòa được, có chính sách để quản lý, có chế tài xử lý vi phạm... Làm sao để vừa không bị mất nguồn đầu tư FDI tương đối lớn, vừa không ảnh hưởng tới người tiêu dùng, doanh nghiệp, khách du lịch...
Những loại thuốc lá mới nào có tính chất truyền thống, tương tự thuốc lá điếu đang được lưu hành sẽ cho thí điểm lưu hành, quản lý chặt chẽ. Loại thuốc lá mới nào gây ảnh hưởng đặc biệt mà khoa học, y tế đã chứng minh thì cấm tuyệt đối...
Hiện nay, Nghị quyết 173 đặt ra thách thức rất lớn cho các nhà quản lý, nhất là đối với xây dựng hệ thống pháp luật. Trước đây, chúng tôi từng ngồi bàn thảo về vấn đề sửa đổi Luật PCTHTL. Nếu coi đây là thuốc lá thì định nghĩa như thế nào để phân biệt với thuốc lá đang được lưu hành? Định nghĩa như thế nào để người tiêu dùng hay nhà quản lý không bị nhầm lẫn, và đặt ra các quy định để quản lý rành mạch...
"Nếu không rõ ràng sẽ dễ bị đánh tráo khái niệm. Nó sẽ bị lai ghép, không phân biệt được đâu là loại bị cấm hoàn toàn, đâu là loại được lưu hành, đâu là loại sản xuất có điều kiện? Trong bối cảnh khoa học công nghệ phát triển như vũ bão hiện nay, rất khó để mô tả theo khái niệm nhận diện nội hàm hoàn chỉnh", bà liên băn khoăn.
Thế giới cũng có hai luồng khác nhau, có quốc gia cho lưu hành, có quốc gia cho lưu hành một phần và quản lý. Chúng ta cần phải hài hòa được, có chính sách để quản lý, có chế tài xử lý vi phạm... Làm sao để vừa không bị mất nguồn đầu tư FDI tương đối lớn, vừa không ảnh hưởng tới người tiêu dùng, doanh nghiệp, khách du lịch...
Cũng theo bà Liên, chúng ta phải bắt đầu từ các đạo luật. Luật PCTHTL để tuyên ngôn nó là loại gì, nằm trong khung nào; rồi đến Luật Đầu tư... Nếu chỉ nêu quy định cấm chung chung, đưa ra khái niệm dùng chung là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng mà không có phân biệt, không có điều chỉnh rất kỹ lưỡng, ngay từ khâu sản xuất... thì cũng đã có vấn đề về quản lý.
"Dưới góc độ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, chúng tôi quan niệm rằng, tất cả hàng hóa, sản phẩm nào gây hại cho con người, gây hại ở mức độ nào chúng ta sẽ quản lý và kiểm soát ở mức độ đó.
Quy trình xây dựng pháp lý cần có sự tham gia rất sát của người dân, các tổ chức xã hội, các chuyên gia, nhà khoa học, cộng đồng doanh nghiệp. Chúng ta không tuyệt đối hóa những lợi ích này mà bỏ qua các lợi ích khác. Chúng ta cần hài hòa và cần phải có khung pháp lý", đại diện MTTQ Việt Nam nhấn mạnh.
Tuân thủ chính sách, quy định nhất quán cho các sản phẩm thuốc lá
Phân tích về các khái niệm mới, ông Lê Thành Hưng, Trưởng phòng Tiêu chuẩn nông nghiệp thực phẩm, Viện Tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, khái niệm "thuốc lá mới", hay còn gọi là sản phẩm "thuốc lá mới nổi", thật ra cũng không thỏa đáng, bởi các sản phẩm này đã xuất hiện gần 30 năm qua trên thế giới.

Theo ông, tại thị trường Việt Nam, các loại thuốc lá mới dưới nhiều hình thức khác nhau cũng đã xuất hiện hàng chục năm. Hai sản phẩm đang được xã hội quan tâm nhiều nhất là thuốc lá điện tử (TLĐT) và thuốc lá làm nóng, hay còn gọi là thuốc lá nung nóng (TLNN). Trong những năm vừa qua, việc tìm hiểu bản chất của các loại thuốc lá mới này rất quan trọng để đưa ra chính sách quản lý phù hợp.
WHO cũng khuyến cáo các nước thành viên cần tuân thủ những chính sách, quy định nhất quán cho các sản phẩm thuốc lá. Việc tham khảo các quan điểm thế giới rất quan trọng trong việc định hướng các chính sách quản lý sản phẩm này tại Việt Nam.
Các tổ chức quốc tế đã thống nhất, thuốc lá nung nóng là sản phẩm có sử dụng nguyên liệu từ cây thuốc lá qua quá trình đặc chế. Trong quá trình sử dụng, thuốc lá điếu truyền thống có quá trình đốt cháy còn TLNN thì không xảy ra quá trình này. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng khẳng định, thuốc lá nung nóng là sản phẩm thuốc lá và cần được quản lý như các sản phẩm thuốc lá điếu thông thường.
Một số tổ chức quốc tế đã có cung cấp thông tin khoa học liên quan đến sản phẩm này. Tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế ISO có ban hành một số tiêu chuẩn về thuốc lá nung nóng, trong đó có nêu định nghĩa về TLNN.
Theo đó, ISO khẳng định thuốc lá nung nóng không phải thuốc lá điện tử, cũng không phải thuốc lá điếu truyền thống. ISO cũng đang đưa ra những tiêu chuẩn đánh giá, các chất phát thải từ thuốc lá nung nóng, nhằm làm rõ bản chất của sản phẩm này.
Quan điểm của các tổ chức trên thế giới đã thống nhất tương đối rõ ràng rằng, thuốc lá nung nóng có chứa nguyên liệu thuốc lá và là một sản phẩm thuốc lá. Đây là một khẳng định rất quan trọng.
WHO cũng khuyến cáo các nước thành viên cần tuân thủ những chính sách, quy định nhất quán cho các sản phẩm thuốc lá. Việc tham khảo các quan điểm thế giới rất quan trọng trong việc định hướng các chính sách quản lý sản phẩm này tại Việt Nam.
- Cùng chuyên mục
Đại tá Hồ Song Ân làm Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ngãi
Đại tá Hồ Song Ân được Bộ trưởng Bộ Công an điều động giữ chức Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ngãi.
Sự kiện - 14/06/2025 06:45
Nhập khẩu đường biển của Hoa Kỳ giảm mạnh trong tháng 5 vì thuế quan Trump
Nhập khẩu tại một số cảng biển bận rộn nhất của Hoa Kỳ đã giảm mạnh vào tháng 5, sau khi Tổng thống Donald Trump áp thuế 145% đối với nhiều mặt hàng từ Trung Quốc, theo dữ liệu từ Descartes Datamyne.
Thị trường - 14/06/2025 06:45
Quảng Trị đề nghị giao EVN làm nhà máy nhiệt điện 55.000 tỷ
UBND tỉnh Quảng Trị kiến nghị Bộ Công Thương đề nghị xem xét báo cáo Thủ tướng Chính phủ giao EVN triển khai dự án Nhà máy nhiệt điện Quảng Trị theo trường hợp dự án, công trình điện lực khẩn cấp.
Đầu tư - 14/06/2025 06:45
Đầu tư thế nào trong bối cảnh chứng khoán có nhiều biến động?
Sau một giai đoạn phục hồi tốt từ phiên "đáy" của năm 2025 (9/4/2025), VN-Index trong giai đoạn gần đây đang rơi vào trạng thái điều chỉnh với 6/8 phiên giảm điểm tính từ phiên 4/6 đến 13/6.
Tài chính - 14/06/2025 06:45
Đại tá Đinh Việt Dũng giữ chức Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An
Đại tá Đinh Việt Dũng, Giám đốc Công an tỉnh Ninh Bình vừa được Bộ Công an điều động nhận công tác và giữ chức vụ Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An.
Sự kiện - 13/06/2025 19:30
Giá dầu tăng mạnh, cổ phiếu dầu khí ‘rực sáng’
Nhóm cổ phiếu dầu khí trở thành điểm sáng trên thị trường khi đồng loạt tăng mạnh, trong đó PLX gây chú ý khi tăng hết biên độ.
Tài chính - 13/06/2025 17:26
Lập Sở giao dịch vàng quốc gia: Nhà đầu tư được hưởng lợi gì?
Với việc triển khai Sở giao dịch vàng quốc gia, người dân, nhà đầu tư không chỉ được phép mua vàng vật chất tại các cửa hàng, mà quan trọng hơn là có thể mở tài khoản vàng tại ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính trung gian, thực hiện các giao dịch mua, bán vàng tương tự như cổ phiếu…
Tài chính - 13/06/2025 15:43
Hơn 631 tỷ đồng đầu tư nhà ga hàng hóa tại sân bay Đà Nẵng
Dự án Nhà ga hàng hóa tại Cảng Hàng không quốc tế Đà Nẵng được xây dựng trên diện tích đất dự kiến sử dụng hơn 24.618m2, tổng vốn đầu tư hơn 631 tỷ đồng.
Đầu tư - 13/06/2025 15:32
Mất 1/4 tài sản vì tham gia chính trường, Elon Musk nói: 'Đáng mà'
Đáp trả bài viết trên X của trang tin Phó Tổng thống Mỹ JD Vance: "Elon Musk đã mất 25% tổng số tài sản trong các nỗ lực tham gia chính phủ Mỹ", người giàu nhất thế giới chỉ viết gỏn gọn: Đáng mà.
Phong cách - 13/06/2025 15:17
Nâng tầm trải nghiệm với xe giường nằm cao cấp thế hệ mới THACO Mobihome 120
THACO AUTO vừa giới thiệu mẫu xe giường nằm cao cấp thế hệ mới - THACO Mobihome 120, với thiết kế hiện đại, tích hợp nhiều tiện ích, khả năng vận hành ổn định, đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách và du lịch đường dài
Doanh nghiệp - 13/06/2025 14:05
- Đọc nhiều
-
10 bãi biển đẹp nhất Việt Nam
-
Thu hút giới tinh hoa nhờ chính sách visa và ưu đãi thuế
-
Phát triển nhà ở cho người già liệu có thực sự tiềm năng?
-
Thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam đang phát triển ra sao?
-
Chính phủ yêu cầu làm rõ nguyên nhân tăng giá bất động sản
-
Mối liên hệ giữa gia tộc Chearavanont giàu thứ nhì ở châu Á và C.P Việt Nam