Cuộc đua sản xuất xe điện ngày một nóng

Mới đây, Anh công bố kế hoạch cấm bán xe ô tô chạy xăng và diesel vào năm 2030, sớm hơn 5 năm so với đề xuất ra nghị viện trước đó.

Tại Mỹ, cả Tổng thống sắp mãn nhiệm Trump và người kế nhiệm Biden đều bày tỏ quan điểm rõ ràng ủng hộ xe điện bằng cách ưu đãi thuế thiết thực cho các doanh nghiệp thiết lập trạm sạc khắp nước Mỹ và nhà sản xuất ô tô điện.

Tại châu Á, Chính phủ Nhật cũng đề xuất kế hoạch cấm bán xe hơi dùng nhiên liệu hóa thạch vào năm 2030.

Trong khối ASEAN, Singapore đã ngừng sản xuất ô tô cách đây 30 năm nhưng mới đây cũng đã khai trương một trung tâm nghiên cứu phát triển xe điện có vốn đầu tư của Hyundai Motor, với công suất khoảng 30.000 xe tự lái mỗi năm.

Thái Lan cũng miễn hàng loạt sắc thuế cho các nhà sản xuất xe điện và pin, đồng thời đặt mục tiêu đến năm 2030 trở thành nhà sản xuất xe điện số 1 tại Đông Nam Á. Theo đó, sản lượng xe điện sau 10 năm nữa của Thái Lan sẽ đạt 750 nghìn xe trong tổng số 2,5 triệu xe ô tô sản xuất hàng năm.

Với ưu thế sở hữu trữ lượng quặng niken lớn nhất thế giới (nguyên liệu quan trọng hàng đầu để sản xuất pin), Indonesia cũng đặt tham vọng trở thành nước sản xuất pin xe điện số 1 thế giới vào năm 2030.

Theo một bản dự thảo do Bộ Tài chính Indonesia vừa ban hành, xe điện chạy pin sẽ được giữ nguyên mức thuế suất 0%, trong khi xe Plug-in Hybrid sẽ bị tăng thuế từ 0% lên 5%. Các loại xe Full Hybrid và Mild Hybdird sẽ bị áp thuế ở mức 6% -12% so với mức trước đây là 2% -12%. Mức áp thuế mới sẽ áp dụng cho xe sản xuất trong nước.

Trong một tuyên bố trước đó, Bộ Tài chính Indonesia cũng cho biết  nước này sẽ miễn thuế 10 năm cho các nhà đầu tư mới trong lĩnh vực xe điện khi số vốn của dự án đầu tư từ 5.000 tỷ Rupiah.

Đây là sáng kiến mới nhất trong một loạt sáng kiến mà Indonesia công bố, nhằm đáp ứng tham vọng trở thành trung tâm sản xuất pin xe điện toàn cầu.

Tại Indonesia, ngành công nghiệp xe và sản xuất pin xe điện có nền tảng phát triển và thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Nguyên nhân do Indonesia là nước có trữ lượng Niken lớn nhất thế giới. Quốc gia này cũng đang thu hút các hãng sản xuất ô tô toàn cầu như Honda, Toyota hay Mitsubishi với hàng loạt dự án sắp được triển khai, trong đó có các dự án xe điện.

Việt Nam có bỏ lỡ?

Một sự trùng hợp ngẫu nhiên là trong năm 2020, thị trường Việt Nam lần đầu tiên xuất hiện 3 mẫu xe ô tô “xanh”, dưới dạng phân phối chính hãng hoặc lắp ráp trong nước.

Trước tiên, phải nhắc đến mẫu xe lai xăng điện (hybrid) đầu tiên được Toyota nhập khẩu từ Thái Lan và phân phối chính hãng tại Việt Nam vào tháng 8/2020. Đây là chiếc Toyota Corolla Cross phiên bản HV, được gắn thêm động cơ điện, giúp mức tiêu hao nhiên liệu xăng chỉ còn 4,6 lít/100km.

Trong năm qua, Mitsubishi cũng đã lần đầu tiên đưa mẫu xe điện i-MiEV vào thị trường Việt Nam và đã xây dựng một số trạm sạc điện tại một số địa phương nhưng gần như không đạt được mục tiêu và sau đó đã chính thức rút khỏi lĩnh vực này.

Đặc biệt, phải kể đến mẫu xe ô tô thuần điện đầu tiên do hãng xe thuần Việt làm ra, là xe buýt điện VinBus do VinFast tự thiết kế chế tạo, mới hoàn thành chạy thử nghiệm hôm 20/10/2020.

Theo công bố của nhà sản xuất, chiếc xe buýt điện này có phạm vi hoạt động từ 220 - 260km sau mỗi lần sạc đầy khối pin (thời gian sạc 2 giờ). Sắp tới, nhà sản xuất sẽ đưa vào vận hành thử nghiệm khoảng 100 xe VinBus tại Hà Nội, TP HCM và đảo Phú Quốc…

VinFast hiện được xem là hãng xe có mục tiêu sản xuất ô tô điện lớn nhất tại Việt Nam. Theo một số nhận định, VinFast có thể đang đầu tư rất lớn vào xe điện và hướng tới xuất khẩu vào Mỹ. Thực tế mới đây, hãng xe Việt này đã hé lộ một đoạn video giới thiệu mẫu xe điện đầu tiên của mình.

Cuối năm 2019, tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã tiết lộ kế hoạch xuất khẩu ô tô điện sang thị trường Mỹ vào năm 2021 và đã đầu tư 2 tỷ USD để đạt mục tiêu. Tuy nhiên, do những tác động của đại dịch COVID-19 nên kế hoạch ra mắt sản phẩm này đã phải lùi lại.

Việt Nam hiện cũng đã có một số chính sách ưu đãi cho sản xuất xe thân thiện với môi trường như việc ưu đãi thuế nhập khẩu linh kiện cho các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe ô tô chạy điện, xe ô tô sử dụng pin nhiên liệu, xe ô tô Hybrid hay ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt cho các loại xe này.

Tuy nhiên, điều này vẫn chưa thực sự đủ sức hấp dẫn với các doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất bởi nguồn lực phải bỏ ra để phát triển cơ sở hạ tầng (ở đây là các trạm sạc) và việc tối ưu hóa các dây chuyền sản xuất, cung ứng linh kiện hay xử lý rác thải vẫn đang là những vấn đề trở ngại của xe điện.

Ngày 16/12/2020, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 2117 ban hành danh mục công nghệ ưu tiên nghiên cứu phát triển để chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, trong đó công nghệ chế tạo pin nhiên liệu (fuel cell) và năng lượng hydrogen, cùng với công nghệ lưu trữ năng lượng tiên tiến là những lĩnh vực được ưu tiên bố trí nguồn lực phát triển.

Bài liên quan

Ai là đối tác sản xuất xe điện tự hành tiềm năng của Apple?

VinFast ra mắt hai dòng xe máy điện mới, công nghệ hàng đầu trên thị trường xe điện thông minh

Chờ đợi 'cái bắt tay' giữa Hyundai và Apple trong lĩnh vực xe điện

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng chi 2 tỷ USD tiền túi để bán xe điện sang thị trường Mỹ