“Kỳ tích này trước đó ít người nghĩ đến”, PGS. TS. Lý Hùng Anh, Trường ĐH Bách khoa (ĐHQG TP.HCM), thành viên Hội đồng kỹ thuật ASEAN NCAP, nói về thời khắc lịch sử của ngành công nghiệp ô tô nội địa, khi thương hiệu ô tô Việt - VinFast - vượt qua tất cả các hãng xe nước ngoài qua Nhật, Hàn, Mỹ… trở thành thương hiệu chiếm thị phần số 1 tại thị trường Việt.
Đáng nói hơn là mốc son trên đến chỉ sau 5 năm VinFast bàn giao chiếc xe đầu tiên và hơn 2 năm tính từ lúc chuyển đổi sang thuần điện. Với doanh số 87.000 xe trong năm 2024, VinFast đưa Việt Nam trở thành thị trường hiếm hoi trên thế giới có thương hiệu xe điện đứng vị trí cao hơn xe động cơ đốt trong. Đây được xem là kỳ tích bởi thị trường xe xăng dầu đã định hình từ rất lâu, trong khi đó kỷ nguyên của xe điện chỉ mới bắt đầu.
PGS. TS. Lý Hùng Anh lý giải, thành tựu của VinFast không thể không nhắc tới sự ủng hộ của cộng đồng xã hội. Tuy nhiên, để tạo niềm tin và sự ủng hộ của người dùng với một sản phẩm xanh, điều quan trọng nhất VinFast đã đưa đến cho khách hàng những sản phẩm chất lượng vượt trội với giá thành, đồng thời cạnh tranh bằng tiêu chuẩn dịch vụ hậu mãi cao hơn so với thị trường.
“VinFast chọn làm xe điện ngay từ đầu để đón trước xu thế nhưng vẫn nghiên cứu bài bản, nắm giữ công nghệ từ gốc. Chất lượng sản phẩm, đặc biệt là mức độ an toàn vượt xa các đối thủ cùng phân khúc là cơ sở vững chắc cho doanh nghiệp phát triển bền vững, và VinFast luôn coi đó là giá trị cốt lõi”, vị chuyên gia trong Hội đồng kỹ thuật ASEAN NCAP nhận định.
Đồng quan điểm, chuyên gia ô tô Nguyễn Thành Long cho rằng, VinFast đang mang tới cho khách hàng “menu” đa dạng với nhiều lựa chọn. Chỉ sau hơn 2 năm, thương hiệu xe Việt đã trở thành hãng xe điện duy nhất trên thị trường, thậm chí trong cả khu vực, có dải sản phẩm trải dài với 7 dòng ô tô điện từ mini-SUV đến E-SUV. Trong từng phân khúc, mức giá của xe điện VinFast so với các đối thủ đều tốt hơn, trong khi tính năng công nghệ, trang bị và vận hành lại được đánh giá cao hơn. Đặc biệt, nếu so với giá lăn bánh và chi phí sử dụng, xe điện VinFast tối ưu hơn hẳn các các mẫu xe sử dụng động cơ đốt trong cùng tầm tiền.
“Doanh số bán xe cho thấy thành công của chiến lược xuyên suốt của VinFast. Đó là những mẫu xe điện chất lượng vượt trội xe xăng dầu, nhưng có mức giá rất dễ tiếp cận với số đông”, ông Nguyễn Thành Long nói. Ngoài ra, vị chuyên gia đánh giá cao việc VinFast tạo dựng chuẩn mực mới về hậu mãi trên thị trường ô tô Việt với thời gian bảo hành dài nhất, nhiều xưởng dịch vụ nhất, mạng lưới trạm sạc bao phủ khắp Việt Nam cùng những chính sách vì người dùng như cam kết cung cấp phụ tùng trong tối đa 24 giờ…
Chỉ sau hơn 7 năm đặt chân vào ngành công nghiệp ô tô, VinFast đã đạt tỷ lệ nội địa hoá đến hơn 60%, hướng tới đạt tỷ lệ 84% vào năm 2026. Đây là điều mà nhiều thương hiệu ô tô nước ngoài đã tham gia thị trường hàng thập kỷ vẫn chưa làm được.
Trong chuyến thăm nhà máy VinFast Hải Phòng, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan chia sẻ sự vui mừng khi tận mắt chứng kiến những chi tiết quan trọng của xe điện như thân vỏ, động cơ… đã được VinFast sản xuất ngay tại Hải Phòng – trên mảnh đất Việt Nam.
Vị chuyên gia kinh tế nhắc tới con số theo bà là thuyết phục khi VinFast đã có tỉ lệ nội địa hóa lên tới hơn 60%.“Tôi hoàn toàn tin VinFast làm được. Chỉ hơn 7 năm nhưng VinFast đã làm được nhiều hơn các hãng đã ở Việt Nam hàng chục năm”, bà nói.
Đó là những con số theo bà, đã và đang giúp đóng góp lớn cho nền công nghiệp Việt Nam. “Mong các nhà cung cấp sẽ chung tay với VinFast để thực hiện giấc mơ nội địa hóa của Việt Nam, thực hiện giấc mơ xanh”, bà nói.
Ở góc độ kỹ thuật, GS-TS Lê Anh Tuấn - Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Bách khoa Hà Nội, thành viên Mạng lưới xe điện Toàn cầu (GEAN) bày tỏ sự vui mừng bởi ngoài năng lực sản xuất hiện tại, VinFast còn có định hướng để nội địa hóa nhiều chi tiết khác trong xe điện VinFast thời gian tới như đèn xe, vành xe, hệ thống phanh… Khi đã có doanh nghiệp dẫn dắt, cơ hội để các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp phụ trợ sẽ có cơ hội để lớn mạnh hơn.
“VinFast đang thể hiện vai trò tiên phong, vai trò sếu đầu đàn trong không chỉ sản xuất mà còn xây dựng chuỗi cung ứng nội địa”, vị chuyên gia đánh giá.
Ông cũng nhắc lại thực tế số lượng nhà cung ứng trong lĩnh vực ô tô đang rất khiêm tốn, chỉ khoảng hơn 300 doanh nghiệp với hàm lượng giá trị ở mức trung bình. Trong khi đó, so với Thái Lan, chỉ riêng nhà cung cấp cấp 1 cho lĩnh vực ô tô đã lên tới hơn 500 doanh nghiệp và tới gần 1.700 doanh nghiệp cấp 2. Tuy vậy, với Thái Lan, ông cũng chỉ ra, tỉ lệ doanh nghiệp nội địa của Thái Lan trong số trên không cao, chỉ khoảng 20%.
Từ đó, ông kỳ vọng sự tiên phong của VinFast không chỉ tạo ra hệ sinh thái công nghệ ô tô cho Việt Nam mà còn tăng tỉ lệ doanh nghiệp nội địa tham gia vào hệ sinh thái trên. “Với sự đồng hành của VinFast, tôi tin sẽ tạo ra hệ sinh thái lớn hơn nữa cho ô tô Việt Nam, từ đó mở ra tương lai ngành công nghiệp ô tô và ngành sản xuất nội địa của Việt Nam”, vị chuyên gia tin tưởng.
Với doanh số 87.000 xe trong năm 2024 cùng lượng lớn đơn đặt hàng và kế hoạch sản xuất kinh doanh đang tăng trưởng mạnh của VinFast, giới quan sát nhìn nhận, việc hãng xe này tiếp tục độc chiếm vị trí số 1 thị trường ô tô Việt Nam thời gian tới là hoàn toàn trong tầm tay.
PGS. TS. Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam gọi sự vươn mình của VinFast là “chiến tích phi thường”. Theo chuyên gia này, vị trí số 1 mà VinFast đạt được càng ý nghĩa hơn khi xe điện là lĩnh vực “phát triển xanh”, là hướng phát triển tiên phong, dẫn dắt thời đại, có giá trị mang lại sự bền vững môi trường, cho cuộc sống của các thế hệ mai sau.
“VinFast không chỉ là một tên tuổi cụ thể mà là biểu tượng cho sự phát triển của Việt Nam ở ‘kỷ nguyên vươn mình của dân tộc’”, PGS. TS. Trần Đình Thiên nhận định.
Đồng quan điểm, PGS. TS. Lý Hùng Anh cho rằng, Việt Nam lâu nay luôn đau đáu với ước mơ làm chủ ngành công nghiệp ô tô - lĩnh vực cạnh tranh khốc liệt mà không phải quốc gia nào cũng có thể vượt qua.
“Thành tựu của VinFast không chỉ giúp Việt Nam có một biểu tượng công nghiệp ô tô quốc gia mà nhiều nước mong muốn, mà còn tạo cơ hội để ngành công nghiệp phụ trợ phát triển, tạo ra công ăn việc làm, thu nhập cho hàng vạn người”, vị chuyên gia nói.
Ở góc độ khác, giới chuyên gia cũng cho rằng, những con số kỳ tích của VinFast cho thấy niềm tin ngày càng lớn của người dùng với xe điện “Made in Vietnam”. Rõ ràng, hãng xe điện Việt Nam đang tạo động lực để người dân chung tay chuyển đổi xanh, hiện thực hóa cam kết Net-Zero của Việt Nam với cộng đồng quốc tế.
“Kỳ tích chỉ là bước khởi đầu, VinFast sẽ phải tiếp tục một cuộc đua đường dài. Trong cuộc đua đó, ngoài năng lực, phẩm chất tự thân, VinFast luôn cần thêm sự ủng hộ, sự sẻ chia của cả xã hội, không chỉ để làm nên một thương hiệu Việt vươn tầm thế giới mà còn là vì tương lai xanh của nhiều thế hệ - vấn đề sinh tử của tất cả chúng ta”, PGS. TS. Trần Đình Thiên kết luận.
Thực hiện: Khánh Anh Thiết kế: Hoàng Yến