Ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa, cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vỗ tay tại một cuộc vận động tranh cử tại Đại học Bang Georgia ở Atlanta, hôm thứ Bảy, ngày 3/8/2024. Ảnh AP/John Bazemore

Và có vẻ, “Thương vụ Trump” đang dần mất các động lực vốn có.

Cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ năm 2024 đang tiếp tục gây bất ngờ, chưa đầy một tháng kể từ khi Phó Tổng thống Kamala Harris nhảy từ vai kép phụ của đảng Dân chủ năm 2024 lên vai chính.

Giờ đây, các cuộc thăm dò cho thấy bà Harris đang vươn lên, gần như ngang hàng với ứng cử viên Đảng Cộng hòa Donald Trump, và trong một số trường hợp sắp tới, sẽ đánh dấu một bước chuyển biến mạnh mẽ đối với các đảng viên Đảng Dân chủ vốn từng mất tinh thần, những người giờ đây lại nhận thấy có cơ hội làm 'bay màu' ông Trump mãi mãi.

'Thương vụ Trump' là gì?

Tiền đề cơ bản cho 'Thương vụ Trump' là việc ông Trump sẽ cắt giảm các quy định, tăng thuế quan đối với hàng nhập khẩu, giữ các mức thuế trong nước ở mức thấp hoặc cắt giảm thêm và lờ đi khoản nợ quốc gia đang tăng vọt sau mỗi ngày.

Mức thuế cao hơn chính là lạm phát và có thể buộc Cục Dự trữ Liên bang phải giữ lãi suất cao hơn mức bình thường. Vì vậy, lãi suất cao hơn là cốt lõi của thương mại đối với ông Trump.

Nền kinh tế có thể tăng trưởng nhanh hơn một chút một khi vượt qua được rào cản lạm phát đó. Nợ quốc gia là một con bài hoang dã vì không ai chắc chắn khi nào thị trường sẽ bắt đầu chùn bước trước số nợ liên bang cao chưa từng có. Nhưng bất cứ khi nào điều đó xảy ra, tỷ giá có thể vẫn tăng cao hơn.

Nếu có một công ty duy nhất đại diện cho hoạt động kinh doanh của Trump thì đó chính là công ty của ông Trump - Trump Media & Technology Group, có mã DJT.

Trump Media, có sản phẩm chính là mạng xã hội Truth (Truth Social), gần như đặt cược thuần túy vào tỷ lệ thắng cử của ông Trump.

Mạng xã hội Truth (Truth Social) của ông Trump có thể biến mất nếu ông Trump không tái đắc cử Tổng thống Mỹ. Ảnh minh họa của The Hill

Nếu ông thắng, nó có thể thổi sức sống vào một mạng xã hội hạng hai hầu như không có doanh thu, vì ông Trump một lần nữa sẽ trở thành tâm điểm chú ý của thế giới, thường xuyên đưa tin thông qua các bài đăng của chính ông trên Truth Social.

Nhưng nếu ông Trump thua, sự nghiệp chính trị của ông gần như coi như chấm dứt, và Truth Social, mạng xã hội 'bé hạt tiêu' so với các đối thủ như Facebook và X, sẽ có rất ít lý do để tồn tại.

Vậy DJT đang hoạt động thế nào? Không tuyệt lắm.

Sau khi IPO vào tháng 3, cổ phiếu đạt đỉnh 66 USD. Sau đó, nó lao dốc giữa phiên tòa xét xử gian lận kinh doanh của Trump ở New York, chạm đáy ở mức 22 USD vào giữa tháng 4.

Nó tiếp tục tăng giá ào ạt sau đó, lấy lại vị thế khi các cuộc thăm dò cho thấy ông Trump đang gia tăng khoảng cách dẫn trước với ông Biden, ngay cả sau khi Trump bị kết án ở New York.

Tuy nhiên, kể từ khi ông Biden rút lui vào ngày 21 tháng 7 và Harris trở thành người 'thừa kế', cổ phiếu DJT hầu như đã giảm giá. Hiện tại nó ở mức 27 USD, giảm 59% so với mức đỉnh tháng 3 và chỉ cao hơn 5 USD so với mức đáy tháng 4.

'Thương vụ Trump' đang nhạt nhòa

Các giao dịch khác ít trực tiếp hơn của ông Trump vẫn còn nhưng đang kém dần.

Những người theo dõi thị trường bắt đầu nhận thấy các dấu hiệu giao dịch của ông Trump vào giữa tháng 7, khi ông Biden đang ở điểm thấp nhất và tỷ lệ thắng cử của ông Trump trên thị trường cá cược đạt đỉnh ở mức khoảng 66%.

Vào khoảng thời gian đó, nhà kinh tế học David Rosenberg của Rosenberg Research đã viết rằng: 'Tính bầy đàn' (Animal spirits) đã có một luồng sinh khí hoàn toàn mới vì cảm giác ngày càng tăng rằng ông Donald Trump sắp giành chiến thắng.

Chỉ số chứng khoán S&P 500 đạt mức cao kỷ lục gần đây nhất vào ngày 16 tháng 7, một phần do triển vọng ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử với Quốc hội, Đảng Cộng hòa sẽ giữ nguyên tất cả các khoản cắt giảm thuế của Trump từ năm 2017 và có thể cắt giảm thuế kinh doanh thêm một chút.

Bitcoin và tiền điện tử đã tăng giá khi ông Trump quay đầu ủng hộ loại tiền ảo này, nhưng giờ lại đang tụt giá thê thảm. Ảnh minh họa Coin Market

Tiền điện tử tăng giá, một phần vì ông Trump đã chuyển từ hoài nghi sang tin tưởng, hứa sẽ đối xử với tiền điện tử nhẹ nhàng hơn nhiều so với ông Biden nếu đắc cử. Một số nhà phân tích cũng cho rằng kỳ vọng của một 'Trump 2.0' đang đẩy lãi suất lên cao hơn mức bình thường, đặc biệt là khi Fed sẵn sàng bắt đầu cắt giảm lãi suất vào đầu tháng 9.

Cũng có những nạn nhân của 'Thương vụ Trump'. Chẳng hạn, trong một cuộc phỏng vấn ngày 16 tháng 7, ông Trump bóng gió nói rằng ông có thể không can thiệp nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan. Cổ phiếu của Taiwan Semiconductor, công ty quan trọng nhất của Đài Loan, ngay lập tức giảm 7%.

Giờ đây, với sự thành công của Harris, tỷ lệ thắng cử của Trump đã giảm từ mức đỉnh 66% vào giữa tháng 7 xuống còn khoảng 52%. Tỷ lệ trúng cử của Harris là 46%, phần còn lại là các ứng cử viên bên thứ ba.

Đà tiến của Harris dường như sẽ tiếp tục lâu hơn một chút, vì bà ấy vẫn chưa tận hưởng được "sự thay đổi quy ước" thường xảy ra sau quy ước đề cử của mỗi đảng. Cuộc tranh luận của đảng Dân chủ bắt đầu vào ngày 19 tháng 8 tại Chicago.

Trong khi đó, thị trường đột nhiên có nhiều thứ để định giá hơn, ngoài ông Trump.

Những dấu hiệu mới về nền kinh tế đang chậm lại và các chính sách không đồng bộ của Ngân hàng Trung ương Hoa Kỳ đã góp phần gây ra đợt bán tháo gần đây khiến S&P 500 giảm 5% trong một tuần.

Bitcoin và các loại tiền điện tử khác đã mất hết tất cả lợi nhuận thu được trong mùa hè.

Lãi suất đã giảm mạnh trong hai tuần qua, như thể mọi người đã quên mất nguy cơ lạm phát vì ông Trump.

Taiwan Semiconductor vẫn chưa phục hồi hoàn toàn, nhưng kể từ khi phát biểu của ông Trump khiến cổ phiếu công ty này tụt giá vào giữa tháng 7, nó đã vượt trội so với lĩnh vực công nghệ nói chung, một dấu hiệu khác cho thấy 'Thương vụ Trump' đang có dấu hiệu đảo ngược.

Rõ ràng đây là một cuộc bầu cử không thể đoán trước, vì vậy 'Thương mại Trump' có thể quay trở lại nếu động lực của Harris chững lại hoặc điều gì đó khác mang lại cho ông Trump một động lực mới.

Cũng có khả năng 'Thương vụ Harris' có thể phát triển, dựa trên triển vọng bà Harris giành chiến thắng với sự kiểm soát của Đảng Dân chủ đối với Quốc hội.

Một tháng trước, đảng Dân chủ có vẻ như hụt hơi trước cuộc bầu cử 2024. Nhưng giờ thì, ai biết được?

* RICK NEWMAN là cây bút chuyên viết xã luận cho Yahoo! Finance

HOÀNG AN chuyển ngữ

RICK NEWMAN*