Tam Giang - Cầu Hai là một trong những hệ thống đầm phá quan trọng và đẹp nhất miền Trung. Chạy dọc duyên hải TP. Huế, phá Tam Giang trải dài trên địa phận của 4 huyện là Phong Điền, Quảng Điền, Phú Vang và Phú Lộc, có diện tích rộng khoảng 52km2.
Đây là vùng đầm phá nước lợ lớn nhất Đông Nam Á và hiện đang được quan tâm phát triển kinh tế - xã hội nói chung, du lịch nói riêng.
Đầm phá Tam Giang - Cầu Hai có hệ sinh thái được đánh giá là tiêu biểu của Việt Nam bởi tính đa dạng sinh học cao, trong đó có nhiều loại hải sản mang giá trị kinh tế và đặc thù.
Đây còn là nơi cung cấp nguồn sống cho trên 332.000 người sống phụ thuộc hoàn toàn hoặc một phần vào đầm phá, chiếm 29,2% dân số của TP. Huế. Hiện nay, vùng đầm phá Tam Giang - Cầu Hai đã được khai thác trên diện tích khoảng 7.000ha, bước đầu hình thành các tour du lịch sinh thái, loại hình du lịch cộng đồng và các sản phẩm dịch vụ du lịch trên vùng đầm phá được khách du lịch trong và ngoài nước ưa chuộng.
Được thiên nhiên ban tặng vẻ đẹp riêng, độc đáo với vùng nước mênh mông, trong xanh, phẳng lặng nằm kề các đụn cát chắn phía biển, có các vùng cửa sông, có chim nước cư trú.
Cư dân vùng đầm phá có nguồn gốc lâu đời với bản sắc văn hóa đặc biệt - văn hóa của cư dân sống trên mặt nước. Các lễ hội dân gian ở đây khá đặc biệt, gắn với tín ngưỡng, tôn giáo, tinh thần thượng võ của vùng sông nước, như Lễ hội Cầu Ngư, Lễ Thu tế làng Chuồn.
Từ năm 2010 đến nay, đã hình thành thương hiệu sản phẩm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng biển và đầm phá Tam Giang - Cầu Hai với tên gọi “tour du lịch đầm phá Tam Giang”.
Đây cũng là sản phẩm du lịch chủ yếu của vùng đầm phá Tam Giang - Cầu Hai và đã được các công ty lữ hành trên địa bàn tỉnh khai thác với số lượng tour đặt hàng lớn trong những năm qua. Và là một trong những sản phẩm du lịch chủ chốt tại các kỳ Festival Huế gắn với các lễ hội "Thuận An biển gọi", "Lăng Cô huyền thoại biển", “Sóng nước Tam Giang”...
Tại những điểm du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng ở phá Tam Giang - Cầu Hai, người dân và du khách sẽ được trải nghiệm những hoạt động thường ngày của cư dân sống ven phá như thả lưới, chèo thuyền đánh bắt tôm cá.
Các địa phương tại phá Tam Giang đã tận dụng tốt thời cơ và tiềm năng để phát triển các loại hình kinh tế, đặc biệt là du lịch dịch vụ, du lịch sinh thái cộng đồng.
Gần đây, làng chài Ngư Mỹ Thạnh (xã Quảng Lợi, huyện Quảng Điền) nổi lên là điểm sáng du lịch cộng đồng vùng đầm phá TP. Huế. Từ cuối năm 2021, Hợp tác xã dịch vụ du lịch cộng đồng Tam Giang Quảng Lợi được hình thành, gồm 30 thành viên, với mục đích khai thác và phát huy hiệu quả tiềm năng, lợi thế vùng đầm phá Tam Giang.
Các thành viên trong Hợp tác xã đã kết nối, tổ chức và hình thành các tua, tuyến du lịch trải nghiệm cho du khách như tham quan làng bích họa, làng rau má, làng nghề mây tre đan Bao La, các điểm di tích lịch sử cách mạng, danh lam thắng cảnh trên địa bàn huyện và tham gia trải nghiệm các hoạt động trên đầm phá như bủa lưới, thả lừ, đổ nò, bắt trìa, chèo thuyền SUP, … để du khách hiểu thêm về đời sống lao động, sinh hoạt và văn hóa của người dân Quảng Điền cũng như tạo sinh kế cho người dân địa phương.
Trong bối cảnh đô thị hóa phát triển nhanh, Tam Giang vẫn giữ được phần nào nhịp sống riêng, thích hợp cho những người muốn quan sát đời sống ven đầm phá và tìm hiểu sinh kế gắn với môi trường tự nhiên.
Người Huế xưa nay vẫn truyền tai nhau câu vè "Thương em anh cũng muốn vô/ Sợ truông Nhà Hồ, sợ phá Tam Giang", như nói về sự ngăn sông cách phá của vùng đất cố đô này.
Ngược về quá khứ, phá Tam Giang - Cầu Hai là vùng sông nước thuần túy, phương tiện đi lại chủ yếu vẫn là đò, ghe, các bến đò ngang như là "cứu cánh" duy nhất cho những người muốn vượt phá, vượt con nước để sang bờ bên kia.
Với mục tiêu đưa phá Tam Giang - Cầu Hai trở thành "Công viên đầm phá Quốc gia'' có vùng đất ngập nước, khu dự trữ môi trường sinh quyển có tầm quan trọng quốc gia và quốc tế, Huế đã mạnh tay đầu tư các công trình cầu vượt phá, như: Cầu Tam Giang (Ca Cút), Thuận An, Trường Hà, Tư Hiền, giúp việc đi lại của người dân thuận tiện hơn.
Thời gian tới, định hướng của TP. Huế trong việc phát triển du lịch tại đầm phá này là tiếp tục kêu gọi đầu tư, làm mới các sản phẩm du lịch gắn với sông nước. Trong đó tập trung vào huy động nguồn lực tư nhân đầu tư vào các dự án du lịch đầm phá, hướng đến du lịch xanh, giúp du khách trải nghiệm vẻ đẹp sông nước, và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.
Thời gian tới, định hướng của TP. Huế trong việc phát triển du lịch tại đầm phá này là tiếp tục kêu gọi đầu tư, làm mới các sản phẩm du lịch gắn với sông nước. Trong đó tập trung vào huy động nguồn lực tư nhân đầu tư vào các dự án du lịch đầm phá, hướng đến du lịch xanh, giúp du khách trải nghiệm vẻ đẹp sông nước, và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.