Thị trường chứng khoán Việt Nam đang bước vào vận hội mới với hàng loạt lực đẩy từ thông tin nâng hạng thị trường chứng khoán, và đặc biệt là quyết tâm của cơ quan quản lý trong việc phát triển thị trường minh bạch, bền vững.
Điều này được thể hiện qua các Đề án Tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán, Đề án nâng hạng thị trường chứng khoán… và hàng loạt Nghị định sửa đổi, thông tư được ban hành.
Trong “vận hội” mới của thị trường chứng khoán, ngành quản lý quỹ Việt Nam được nhìn nhận đóng vai trò quan trọng. Điều này thể hiện trong 5 mục tiêu trọng tâm mà Đề án Tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán đề ra, có đến 3 mục tiêu liên quan đến phát triển thị trường quản lý quỹ, bao gồm:
(1) Số lượng quỹ đầu tư chứng khoán đạt 500 quỹ đến năm 2030 và tăng trong các năm tiếp theo với tốc độ tăng 25%/năm.
(2) Tổng giá trị tài sản ròng (NAV) của các quỹ đầu tư chứng khoán đạt 5% GDP vào năm 2030, và tăng trong các năm tiếp theo để đạt mức tăng 2 con số vào năm 2035.
(3) Số lượng nhà đầu tư nắm giữ chứng chỉ quỹ đạt 2,5 triệu nhà đầu tư đến năm 2030; và tăng trong các năm tiếp theo để đạt 5 triệu nhà đầu tư vào năm 2035.
Trao đổi với Nhadautu.vn, các chuyên gia tại Công ty Quản lý quỹ Vietcombank (VCBF) kỳ vọng, từ sự kiện nâng hạng, cùng quyết tâm của cơ quan quản lý, nhà đầu tư tổ chức sẽ dần thay thế các nhà đầu tư cá nhân trong việc dẫn dắt sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam, tương tự như ở các thị trường phát triển. Theo đó, TTCK Việt Nam chắc chắn sẽ minh bạch, phát triển ổn định và bền vững hơn.
Từ Đề án tái cấu trúc nhà đầu tư, có thể thấy 2 trụ cột quan trọng đối với ngành quỹ, là loạt chính sách phát triển thị trường quản lý quỹ (phát triển kênh phân phối, miễn giảm thuế…) và mở rộng giáo dục tài chính cho nhà đầu tư cá nhân. Bà Dương Kim Anh - Giám đốc Khối Đầu tư VCBF đánh giá sự thay đổi từ 2 trụ cột này sẽ tác động thế nào tới TTCK nói chung và ngành quản lý quỹ nói riêng?
Bà Dương Kim Anh - Giám đốc Khối Đầu tư VCBF: Chúng tôi cũng cho rằng các chính sách về phát triển kênh phân phối và đẩy mạnh giáo dục tài chính cho nhà đầu tư cá nhân đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển ngành quỹ, nói riêng, và thị trường chứng khoán nói chung. Theo số liệu của VSD, số lượng tài khoản giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư cá nhân đã tăng mạnh trong thời gian qua. Chỉ trong 11 tháng đầu năm 2025, nhà đầu tư cá nhân trong nước đã mở mới hơn 2,3 triệu tài khoản, nâng tổng số tài khoản giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư cá nhân trong nước lên xấp xỉ 11,5 triệu, so với chưa đến 2,4 triệu tài khoản giao dịch chứng chỉ quỹ.
Việc đẩy mạnh các chương trình tuyên truyền, phổ biến kiến thức về chứng khoán nói riêng và quản lý tài chính nói chung sẽ tác động tích cực đến nhận thức và hành vi của các nhà đầu tư cá nhân. Chúng tôi tin rằng nếu các chương trình này được thực hiện hiệu quả, dần dần các nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp tự đầu tư cũng sẽ hướng tới mục tiêu dài hạn, hiệu quả bền vững thay vì lợi nhuận ngắn hạn, còn các nhà đầu tư cá nhân không chuyên sẽ tin tưởng sử dụng dịch vụ quản lý đầu tư chuyên nghiệp của các công ty quản lý quỹ.
Việc mở rộng kênh phân phối sẽ tăng khả năng tiếp cận của nhà đầu tư cá nhân tới các sản phẩm đầu tư nhưng cũng cần những quy định chặt chẽ để đảm bảo nhà đầu tư được cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác, tránh tình trạng các đơn vị phân phối đưa ra các cam kết mà không thể thực hiện được.
Chúng tôi rất kỳ vọng với sự thay đổi này, các nhà đầu tư tổ chức sẽ dần thay thế các nhà đầu tư cá nhân trong việc dẫn dắt sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam, tương tự như ở các thị trường phát triển hơn. Theo đó, chắc chắn thị trường sẽ minh bạch hơn, phát triển ổn định và bền vững hơn.
Trong bối cảnh mới của thị trường chứng khoán Việt Nam, bà đánh giá thế nào về vai trò “cầu nối vốn” của quỹ đầu tư với sự thúc đẩy, phát triển của khu vực kinh tế tư nhân?
Bà Dương Kim Anh - Giám đốc Khối Đầu tư VCBF: Từ trước đến nay, bên cạnh vốn chủ sở hữu, các doanh nghiệp Việt Nam đều chủ yếu dựa vào tín dụng ngân hàng để mở rộng sản xuất kinh doanh. Khi thị trường vốn phát triển, các doanh nghiệp sẽ có điều kiện để đa dạng hóa và tối ưu hóa các nguồn vốn tại các thời điểm và điều kiện thị trường khác nhau. Bên cạnh mang lại nguồn vốn dài hạn, quỹ đầu tư còn thúc đẩy việc chuẩn hóa quản trị, nâng cao minh bạch và cải thiện năng lực quản trị rủi ro.
Đây là nền tảng giúp doanh nghiệp, đặc biệt các doanh nghiệp vừa và nhỏ trưởng thành, đáp ứng tốt hơn các yêu cầu của nhà đầu tư trong và ngoài nước. Các công ty quản lý quỹ cũng có thể hỗ trợ doanh nghiệp kết nối với đối tác chiến lược, tìm kiếm cơ hội hợp tác kinh doanh, cải thiện công nghệ. Theo đó, khu vực kinh tế tư nhân có điều kiện mở rộng quy mô, đổi mới mô hình và phát triển bền vững hơn.
Bà đề xuất những giải pháp nào để tiếp tục thúc đẩy ngành quỹ trong thời gian tới?
Bà Dương Kim Anh - Giám đốc Khối Đầu tư VCBF: Đề án tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán đã đề cập khá toàn diện tới các vấn đề cần giải quyết và giải pháp cần thực thi. Bên cạnh việc mở rộng kênh phân phối và tăng cường giáo dục tài chính cho nhà đầu tư, đề án cũng đưa ra một số giải pháp nhằm cải thiện nguồn cung tài sản để các công ty quản lý quỹ có thể đưa ra nhiều chiến lược đầu tư khác nhau.
Liên quan đến thị trường cổ phiếu, việc đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, IPO các doanh nghiệp tư nhân, đưa ra các quy định chặt chẽ hơn về thực hành ESG là hết sức cần thiết để thị trường chứng khoán có thêm hàng hóa, và các công ty quản lý quỹ có thể đưa ra thêm các chiến lược đầu tư mới.
Liên quan đến thị trường tài sản cho lợi nhuận cố định, tôi cho rằng cần tổ chức thị trường giao dịch tập trung chứng chỉ tiền gửi của các tổ chức tín dụng, đặc biệt khi sắp tới sẽ có khung pháp lý điều chỉnh hoạt động của quỹ đầu tư công cụ thị trường tiền tệ.
Chúng tôi cũng rất mong sẽ có khung pháp lý cho phép các ngân hàng chứng khoán hóa các khoản vay tài trợ các dự án cơ sở hạ tầng đã đi vào hoạt động.
Một mặt, các ngân hàng sẽ có thể giải phóng một nguồn vốn lớn để tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng mới, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu vốn để phát triển hạ tầng sẽ rất cao trong các năm tới, thu phí quản lý tài sản bảo đảm và hưởng CASA do vẫn quản lý dòng tiền từ dự án. Mặt khác, các công ty quản lý quỹ sẽ có thể huy động quỹ đầu tư cơ sở hạ tầng từ các nhà đầu tư hướng tới lợi tức cố định vừa phải để đầu tư vào các chứng khoán này.
Vietcombank Fund đã chuẩn bị những gì để đón đầu các cơ hội từ việc nâng hạng của thị trường chứng khoán và sự phát triển của thị trường tài chính Việt Nam thời gian tới?
Ông Nguyễn Triệu Vinh, CFA - Giám đốc Khối Đầu tư VCBF: Được FTSE nâng hạng lên thị trường mới nổi sơ cấp vào năm 2026 sẽ là dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam. Sự kiện này sẽ giúp thu hút đáng kể dòng vốn quốc tế, bao gồm cả các quỹ đầu tư thụ động (theo chỉ số) và các quỹ đầu tư chủ động.
Quyết định nâng hạng của FTSE cũng sẽ tạo động lực mạnh mẽ để chúng ta tiếp tục nỗ lực hướng tới những bước tiến lớn hơn trong tương lai. Chính phủ đã phê duyệt Đề án Nâng hạng TTCK Việt Nam, đặt mục tiêu đạt “thị trường mới nổi bậc cao” của FTSE Russell và “thị trường mới nổi” của MSCI vào năm 2030.
Để đạt được các tiêu chí này, chất lượng và quy mô của thị trường chắc chắn cần tiếp tục phát triển vượt bậc trong các năm tới. Các doanh nghiệp niêm yết cũng phải đáp ứng các tiêu chuẩn cao hơn về quản trị doanh nghiệp, công bố thông tin, và hoạt động IR để duy trì niêm yết và huy động vốn. Thị trường cũng cần thêm nhiều doanh nghiệp quy mô lớn niêm yết; đáng mừng là đã có nhiều doanh nghiệp lên kế hoạch IPO trong quý 4/2025 và các năm tiếp theo.
Sự phát triển cả về chất và lượng của thị trường chứng khoán là một tín hiệu tích cực đối với cộng đồng nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân, vì họ sẽ tự tin hơn trong việc phân bổ tài sản vào cổ phiếu khi thị trường vận hành ổn định và bền vững. Đây cũng là yếu tố thuận lợi đối với các công ty quản lý quỹ hoạt động bài bản như VCBF.
Để nắm bắt cơ hội từ sự phát triển của thị trường, yếu tố quan trọng nhất là đội ngũ đầu tư của VCBF sẽ tiếp tục nỗ lực và kiên định với triết lý đầu tư giá trị và dài hạn nhằm duy trì kết quả tốt cho các nhà đầu tư. Bên cạnh đó, chúng tôi sẽ tiếp tục thành lập các quỹ mở mới và giới thiệu các giải pháp đầu tư khác để giúp nhà đầu tư cá nhân có thêm nhiều lựa chọn trong việc phân bổ và gia tăng giá trị tài sản. Đầu tư vào công nghệ và nâng cao chất lượng chăm sóc khách hàng cũng là những ưu tiên trọng tâm của VCBF nhằm đảm bảo trải nghiệm nhất quán và liên tục cho nhà đầu tư trong bối cảnh quy mô quỹ và số lượng nhà đầu tư ngày càng tăng. Với các nỗ lực này, chúng tôi tin rằng VCBF sẽ tiếp tục hoàn thành sứ mệnh của mình: góp phần thay đổi thói quen đầu tư của người Việt và trở thành nhà quản lý tài sản của mọi gia đình Việt.
Trước vận hội mới của thị trường, ông có thể đưa ra lời khuyên với nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư cá nhân?
Ông Nguyễn Triệu Vinh, CFA - Giám đốc Khối Đầu tư VCBF: Chúng tôi cho rằng Việt Nam có khả năng duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao trong nhiều năm tới. Bên cạnh đó, như đã trình bày ở trên, Chính phủ đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc tiếp tục nâng cao chất lượng và quy mô của thị trường chứng khoán. Với hai yếu tố quan trọng này, chúng tôi tin rằng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ mang lại nhiều cơ hội hấp dẫn để nhà đầu tư gia tăng tài sản và đạt được các mục tiêu tài chính trong trung và dài hạn.
Điều quan trọng là nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân, cần trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết trước khi tham gia thị trường. Nếu thiếu kiến thức, kỹ năng hoặc thời gian để phân tích và định giá doanh nghiệp, nhà đầu tư rất dễ gặp rủi ro đầu tư vào các công ty kém chất lượng hoặc đầu tư tại mức định giá quá cao. Trong cả hai trường hợp, khả năng thua lỗ là rất lớn. Ngoài ra, nhà đầu tư cũng cần làm quen với tư duy đầu tư dài hạn để tránh bị tác động bởi yếu tố tâm lý khi thị trường biến động trong ngắn hạn.
Trong trường hợp chưa có đủ kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm hoặc thời gian để phân tích, đánh giá và theo dõi hoạt động của các doanh nghiệp, chúng tôi khuyến nghị nhà đầu tư nên tham gia thị trường thông qua các quỹ mở được quản lý bởi những công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn!