Các chuyên gia và nhà đầu tư đánh giá Việt Nam là một trong những quốc gia có nhiều thuận lợi nhất trong khu vực để phát triển nguồn năng lượng tái tạo (NLTT) từ sức gió, năng lượng mặt trời, rác thải... Cụ thể, với gần 3.400km bờ biển, tiềm năng về năng lượng gió của Việt Nam ước tính khoảng 500-1.000 kWh/m2 mỗi năm. Bên cạnh đó là nguồn năng lượng mặt trời với lượng bức xạ nắng trung bình 5 kWh/m2/ngày trên khắp cả nước. Tiềm năng kỹ thuật của thủy điện nhỏ cũng dao động ở mức hơn 4.000MW mỗi năm.

Tổng tiềm năng lượng sinh khối của Việt Nam khoảng 73 triệu tấn/năm, trong đó sinh khối từ nông - lâm - ngư nghiệp là 60 triệu tấn/năm và từ rác thải khoảng 13 triệu tấn/năm. Nếu tận dụng các nguồn sinh khối này để phát điện thì công suất điện ước tính có thể lên tới 5.000MW.

Ông Hoàng Quốc Vượng, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho rằng: Mục tiêu phấn đấu đến năm 2030 là phải cung cấp đủ nhu cầu năng lượng cho phát triển Kinh tế - Xã hội. Cụ thể, đến năm 2020, nhu cầu năng lượng đạt khoảng 100 triệu năng lượng quy đổi, năng lượng thứ cấp.

“Việt Nam chúng ta đang phải đối mặt với những thách thức khi nhu cầu năng lượng tăng cao, trong bối cảnh các yêu cầu, các ràng buộc về môi trường ngày càng chặt chẽ. Điều này tác động không nhỏ đến việc bảo đảm an ninh năng lượng, mặt khác cũng gây sức ép cho nền kinh tế hiện tại”, ông Vượng nói.

Cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0 là mấu chốt. Bởi cuộc cách mạng này sẽ thay đổi bản chất nhiều công việc và cơ cấu nhiều ngành công nghiệp, kết nối máy móc với điều kiện tự động, tạo ra người máy có trí thông minh nhân tạo, các hàng hóa, dây chuyền sản xuất tự động.

PGS TS Trần Đình Thiên - Viên Kinh tế Việt Nam

PGS.TS Trần Đình Thiên - Viện trưởng Kinh tế Việt Nam cho rằng, giải quyết vấn đề năng lượng phải giải quyết cả vấn đề cung và cầu. Hiện, việc tiếp cận với phát triển năng lượng xem ra mới chỉ từ một phía nguồn cung như: Cơ cấu nguồn điện, giá cả thị trường năng lượng… mà chưa quan tâm nhiều tới nguồn cầu. Phát triển năng lượng trong tình trạng thiếu nguồn cung thì tìm mọi cách bù đắp; trong khi sản xuất công nghiệp và nông nghiệp năng suất thấp dẫn đến việc tiêu tốn nguồn năng lượng lớn nhưng lại chưa có giải pháp căn cơ để tiết giảm nhu cầu.

“Để giải quyết bài toán này, tôi cho rằng, Cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0 là mấu chốt. Bởi cuộc cách mạng này sẽ thay đổi bản chất nhiều công việc và cơ cấu nhiều ngành công nghiệp, kết nối máy móc với điều kiện tự động, tạo ra người máy có trí thông minh nhân tạo, các hàng hóa, dây chuyền sản xuất tự động... Như vậy, nguồn năng lượng cho sản xuất và sinh hoạt sẽ được bảo đảm. Đồng thời, nhu cầu tiêu tốn điện năng cho phát triển kinh tế - xã hội cũng giảm đáng kể”, TS. Trần Đình Thiên nhận định.

TS. Thiên cũng cho biết, cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0 cũng sẽ mang theo cơ hội cho Việt Nam sản sinh ra nguồn năng lượng giá rẻ, tối ưu hóa nguồn NLTT. Tuy nhiên, khi chưa thể chuyển đổi hoàn toàn thì vẫn cần giám sát cả hai phía cung - cầu để bảo đảm sử dụng nguồn năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Theo đó, phát triển các dự án năng lượng phải được xem xét kỹ lưỡng và giám sát chặt chẽ các cam kết về công nghệ, không gây ô nhiễm môi trường.

Theo ông Thiên, để giải quyết, Cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0 là mấu chốt. Nguồn năng lượng cho sản xuất và sinh hoạt sẽ được bảo đảm. Đồng thời, nhu cầu tiêu tốn điện năng cho phát triển kinh tế - xã hội cũng giảm đáng kể.